Khi lịch sử được tiếp cận bằng công nghệ, cảm xúc và trách nhiệm

Kể chuyện lịch sử bằng công nghệ - khơi nguồn cảm hứng cho tuổi trẻ

Với nhiều bạn trẻ khi đến với Triển lãm 95 năm Cờ Đảng soi đường tại Trung tâm Triển lãm quốc gia (Đông Anh, Hà Nội), không gian trưng bày tại đây không chỉ là hành trình ký ức về một thời khói lửa hào hùng của dân tộc, mà còn mở ra cánh cửa kết nối lịch sử với công nghệ, biến những trang sách khô khan thành trải nghiệm sống động, gần gũi. Ở đó, quá khứ không chỉ được ngắm nhìn, mà còn được “chạm” bằng công nghệ số, được tiếp cận bằng cảm xúc, trách nhiệm và niềm tin.

Bước vào không gian triển lãm, Hà Hữu Đăng, sinh viên năm 3, Học viện Công nghệ Bưu chính viễn thông không giấu nổi sự xúc động. Đăng chia sẻ cảm giác “choáng ngợp” bởi quy mô và cách tổ chức rất hiện đại, nơi những hình ảnh, tư liệu và hiện vật lịch sử được trưng bày khoa học, sinh động, đi kèm là nhiều công nghệ ấn tượng.

“Điều đó khiến lịch sử và chính trị không còn khô khan, mà trở nên gần gũi, cởi mở hơn với người trẻ như chúng em”, chàng trai sinh năm 2005 cho hay.

Đến với Phân khu 5 trong không gian triển lãm với chủ đề “1975-1986: Đảng lãnh đạo công cuộc xây dựng lại đất nước, chiến đấu bảo vệ biên giới, lãnh thổ và xây dựng chủ nghĩa xã hội trên phạm vi cả nước”, với Đăng, đây không chỉ là buổi tham quan, mà còn là dịp để nhìn thấy một đất nước đi lên từ gian khổ, rồi vươn mình mạnh mẽ trong công cuộc đổi mới. Niềm tự hào vì lịch sử cha anh trở thành động lực để em và các bạn đồng trang lứa học tập, phấn đấu, góp phần xây dựng Tổ quốc.

“Riêng Phân khu 5, tái hiện giai đoạn đổi mới và hội nhập, đã giúp em như được ‘học lại’ lịch sử bằng hình ảnh trực quan sinh động, thay vì chỉ qua giáo trình, sách vở. Cảm giác giống như được sống lại khoảng thời gian ấy, rất thú vị và đáng nhớ”, Đăng chia sẻ.

Triển lãm đã để lại ấn tượng mạnh với Đăng trong lần đầu tiên tham dự. Em bày tỏ mong muốn Ban tổ chức sẽ tiếp tục tổ chức nhiều sự kiện tương tự, để thế hệ trẻ có cơ hội tiếp cận lịch sử dân tộc một cách trực diện, hiện đại, qua đó thêm tự hào về quá khứ và trân trọng những giá trị mà cha ông đã để lại.

Đi cùng Hữu Đăng là người bạn Phòng Văn Chính, quê Nghệ An, sinh viên năm 3 ngành Khoa học máy tính, Học viện Công nghệ Bưu chính viễn thông. Chính cũng cho biết, triển lãm đã để lại dấu ấn mạnh mẽ đối với bản thân mình.

“Triển lãm có sự ứng dụng công nghệ hiện đại, giúp việc tiếp cận lịch sử trở nên trực quan và sinh động hơn, không còn khô khan như khi chỉ học trên sách vở. Những hiện vật, hình ảnh được trình chiếu bằng công nghệ mới khiến bọn em cảm thấy hứng thú hơn rất nhiều. Thí dụ, khi học lịch sử ở trường, nhiều kiến thức đôi khi chỉ dừng ở mức đọc qua sách vở. Nhưng khi đến triển lãm, được tận mắt nhìn lại bằng hình ảnh, công nghệ và hiện vật, em thấy như được ‘ôn tập’ một cách mới mẻ, dễ nhớ hơn và thú vị hơn hẳn”, Chính bày tỏ.

Theo sinh viên chuyên ngành công nghệ này, điểm hay của triển lãm là cách trình bày khiến người trẻ tiếp cận lịch sử dễ dàng, hấp dẫn hơn. Chính cũng chia sẻ mong muốn những sự kiện tương tự trong tương lai nên bổ sung thêm nhiều hiện vật thật để đi cùng hình ảnh và công nghệ, qua đó góp phần tăng tính lôi cuốn đối với người tham quan, đặc biệt là giới trẻ.

Sự hấp dẫn của triển lãm còn đến từ cách thức tổ chức. Nguyễn Hà Duy, sinh viên Trường cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội, hiện tham gia công tác bảo vệ tại Phân khu 5, đặc biệt ấn tượng với việc ứng dụng công nghệ.

Duy cho hay: “Sự kiện này mang lại cho khán giả trẻ một góc nhìn khác về lịch sử Việt Nam. Ở đây không chỉ có những giá trị cũ, mà còn có nhiều điểm rất mới, hiện đại, như việc ứng dụng công nghệ cao, trình chiếu 3D, trưng bày robot… Những điều đó khiến lịch sử trở nên sống động, gần gũi, không chỉ nằm trên trang giấy mà hiện hữu ngay trước mắt. Đó không chỉ là trưng bày, mà là cách làm sáng tạo để lịch sử bước vào đời sống của giới trẻ”.

Trách nhiệm tiếp nối vì khát vọng đất nước hùng cường

Không chỉ dừng ở trải nghiệm cá nhân, triển lãm còn đem đến cơ hội để giới trẻ tham gia trực tiếp vào việc giới thiệu lịch sử. Đoàn Thùy Linh, sinh viên năm 3 Trường đại học Luật Hà Nội, tham gia triển lãm trong vai trò hướng dẫn viên tại Phân khu 5, chia sẻ về cuốn sách tương tác về các kỳ Đại hội Đảng có tích hợp công nghệ 3D mapping và hệ thống trình chiếu hiện đại.

“Cuốn sách này có mã QR, camera, máy chiếu để quét và trình chiếu hình ảnh, video ngay trên từng trang. Khách tham quan khi trải nghiệm đều rất bất ngờ và thích thú. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc công nghệ số có thể làm sống động lịch sử, khơi gợi hứng thú và truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ”, Linh cho biết.

Những cảm nhận ấy cho thấy triển lãm không chỉ đơn thuần tái hiện quá khứ, mà còn đổi mới cách truyền tải, giúp lớp trẻ tiếp cận lịch sử bằng lăng kính công nghệ vốn quen thuộc với thế hệ số. Từ đó, lịch sử không còn là những dòng chữ trên trang sách, mà là những trải nghiệm trực quan, những khoảnh khắc có thể “chạm”, “nhìn”, “nghe”, thậm chí “sống lại”.

Điều đặc biệt hơn cả là qua triển lãm, thế hệ trẻ hôm nay không chỉ dừng lại ở việc “học” lịch sử, mà còn tự ý thức rõ hơn về trách nhiệm của mình đối với tương lai đất nước.

Đứng trước cuốn sách thông minh về các kỳ Đại hội Đảng, Thùy Linh bộc bạch: “Em thấy rõ từng dấu mốc quan trọng, từ cải cách tư pháp, hội nhập kinh tế quốc tế, đến thành tựu kiên cường trong đại dịch Covid-19. Nhìn lại những chặng đường ấy, em nhận ra chúng em - những người trẻ chính là mầm non, là chủ nhân tương lai của đất nước. Được đứng ở đây hôm nay, em cảm thấy vinh dự và càng ý thức hơn về trách nhiệm phải tiếp bước cha anh, góp phần dựng xây đất nước vững mạnh, sánh vai cùng cường quốc năm châu như Bác Hồ mong muốn”.

Đồng quan điểm, Hà Duy chia sẻ: “Với người trẻ hôm nay, điều quan trọng là phải tìm hiểu, giữ gìn và phát huy lịch sử, truyền thống của cha ông. Ông cha ta đã hy sinh để bảo vệ đất nước, thì thế hệ trẻ không có lý do gì để không tự hào và tiếp nối. Với riêng em, điều đó thể hiện ở việc học tập tốt, làm việc tốt, rèn luyện bản thân mỗi ngày để góp phần nhỏ bé vào sự phát triển chung của đất nước”.

Suy nghĩ ấy không đơn độc. Câu chuyện của Thùy Linh, Hà Duy, Văn Chính, Hữu Đăng và hàng nghìn bạn trẻ khác tại triển lãm đều chung một điểm: Lịch sử đã thôi thúc họ hành động. Sự hy sinh của lớp lớp thế hệ đi trước không chỉ để lại niềm tự hào, mà còn là lời nhắn nhủ sâu sắc rằng độc lập, tự do, hạnh phúc không bao giờ là điều hiển nhiên mà phải được gìn giữ và tiếp nối bằng trí tuệ, khát vọng, trách nhiệm và hành động của thế hệ trẻ hôm nay.

Trong bối cảnh kỷ nguyên số, Triển lãm 95 năm Cờ Đảng soi đường không chỉ mang theo sự choáng ngợp bởi công nghệ, sự hứng thú với những trải nghiệm mới lạ, mà quan trọng hơn đóng vai trò là cầu nối quan trọng, góp phần giúp thế hệ trẻ khơi dậy niềm cảm hứng và tình yêu lịch sử, đồng thời hun đúc ý chí, trách nhiệm tiếp nối, gìn giữ và dựng xây.

Như lời nhắn nhủ không lời của những hiện vật, hình ảnh được trưng bày, triển lãm phát đi một thông điệp với giới trẻ: Để có hôm nay, biết bao máu xương đã đổ xuống, và để ngày mai đất nước rạng ngời, mỗi người trẻ phải sống xứng đáng với quá khứ hào hùng, với niềm tin của cha ông, để lịch sử không chỉ được “soi chiếu” bằng công nghệ, mà còn được viết tiếp bằng hành động của chính thế hệ trẻ mang trong mình khát vọng dựng xây đất nước hùng cường.