“Chảo lửa” Trung Đông lại sôi trào, đẩy giá dầu tăng vọt
Theo ghi nhận của MXV, nhóm năng lượng là điểm sáng trên thị trường hàng hóa trong phiên hôm qua khi đón nhận lực mua áp đảo trên toàn bộ 5 mặt hàng trong nhóm, góp phần quan trọng tạo lực kéo cho toàn bộ thị trường khởi sắc. Nổi bật trong đó là hai mặt hàng dầu thô khi ghi nhận mức tăng hơn 4%.
Cụ thể, giá dầu Brent đã quay trở lại trên ngưỡng 76,45 USD/thùng, tương đương tăng 4,4% trong khi giá dầu WTI tăng mạnh 4,28%, lên mốc 74,84 USD/thùng - mức cao nhất kể từ đầu năm nay.
Trong ngày hôm qua (17/6), căng thẳng giữa Israel và Iran tiếp tục diễn biến phức tạp và có dấu hiệu leo thang, khiến giới đầu tư ngày càng lo ngại về nguy cơ gián đoạn nguồn cung dầu từ Iran cũng như các quốc gia vùng Vịnh lân cận. Dù chưa ghi nhận thêm thiệt hại lớn đối với cơ sở hạ tầng khai thác và xuất khẩu dầu của Iran, song vụ va chạm và bốc cháy của hai tàu chở dầu gần eo biển Hormuz trong bối cảnh tình trạng nhiễu điện tử gia tăng đã làm dấy lên lo ngại về khả năng tuyến đường xuất nhập khẩu chiến lược này có thể bị đóng cửa bất cứ lúc nào.
Nếu viễn cảnh eo biển Hormuz bị phong tỏa trở thành hiện thực, giá các mặt hàng năng lượng trên toàn cầu sẽ đối mặt nguy cơ tăng phi mã. Theo số liệu từ công ty tư vấn Vortexa, trung bình mỗi ngày có khoảng 20 triệu thùng dầu thô và các sản phẩm năng lượng liên quan được vận chuyển qua tuyến đường này từ các nước vùng Vịnh ra thị trường thế giới, chiếm gần 20% tổng lưu lượng dầu thô toàn cầu. Ngoài ra, mặt hàng khí tự nhiên cũng chịu tác động mạnh, khi Qatar - một trong những nhà cung cấp khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) lớn nhất thế giới - gần như hoàn toàn phụ thuộc vào tuyến vận tải qua eo biển Hormuz để xuất khẩu sản phẩm của mình.
Cùng với đó, báo cáo mới nhất từ Viện Dầu mỏ Mỹ (API) cũng hỗ trợ đà tăng của giá dầu khi ghi nhận dự trữ dầu thô thương mại tại Mỹ giảm mạnh trong tuần kết thúc ngày 13/6, với mức sụt giảm lên tới 10,1 triệu thùng - cao hơn nhiều so với mức giảm nhẹ 337.000 thùng của tuần trước đó.
Bên cạnh đó, tồn kho xăng dầu tại Mỹ cũng được API ước tính giảm 202.000 thùng trong tuần qua. Đây được xem là tín hiệu lạc quan đối với thị trường năng lượng, cho thấy nhu cầu sử dụng nhiên liệu tại Mỹ đang có xu hướng phục hồi rõ nét.
Trong một diễn biến khác, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) vừa công bố báo cáo thị trường dầu tháng 6 với những điều chỉnh đáng chú ý về triển vọng cung–cầu toàn cầu.
Theo đó, IEA tiếp tục hạ dự báo tăng trưởng nhu cầu dầu thế giới trong năm nay xuống còn 720.000 thùng/ngày, giảm so với mức 740.000 thùng/ngày đưa ra trong báo cáo tháng trước. Đồng thời, IEA cũng nâng dự báo tăng trưởng nguồn cung toàn cầu từ 1,6 triệu thùng/ngày lên 1,8 triệu thùng/ngày. Những điều chỉnh này cho thấy IEA tiếp tục duy trì quan điểm về nguy cơ dư cung trên thị trường dầu mỏ trong thời gian tới, khi tốc độ tăng trưởng nguồn cung vượt xa mức tăng của nhu cầu.
Giá đậu tương tăng trở lại
Bên cạnh thị trường năng lượng, nhóm nông sản cũng ghi nhận những tín hiệu tích cực. Trong đó, hai mặt hàng họ đậu là đậu tương ghi nhận mức tăng giá hơn 0,4% lên mức 394 USD/tấn; khô đậu tương cũng tăng 0,49% lên mức 314,27 USD/tấn. Đà tăng này được thúc đẩy bởi những tín hiệu cung-cầu tích cực trong nội tại thị trường.
Báo cáo xuất khẩu hàng tuần từ Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) cho thấy, Mỹ đã xuất khẩu ít nhất 465.000 tấn đậu tương trong giai đoạn 8-12/5, chủ yếu đến Pakistan và Mexico – hai thị trường đang thể hiện sự quan tâm sớm đối với nguồn cung niên vụ mới 2025-2026.
Tại châu Âu, số liệu mới nhất từ Liên minh châu Âu (EU) cho thấy, tính đến ngày 15/6, khối này đã nhập khẩu 13,58 triệu tấn đậu tương cho niên vụ 2024-2025, tăng gần 1 triệu tấn so mức 12,6 triệu tấn cùng kỳ năm trước. Động thái này phản ánh tín hiệu tích cực về nhu cầu tiêu thụ trong khu vực.
Theo báo cáo tiến độ mùa vụ vừa được USDA công bố hôm thứ hai, chất lượng đậu tương niên vụ 2025 đã giảm nhẹ, với chỉ 66% diện tích gieo trồng được đánh giá đạt chất lượng từ tốt đến tuyệt vời – giảm 2 điểm phần trăm so tuần trước. Mặc dù vậy, tiến độ sinh trưởng vẫn khá khả quan khi 85% cây đậu đã nảy mầm, sớm hơn 3 ngày so cùng kỳ năm ngoái và chỉ chậm hơn 1 ngày so mức trung bình nhiều năm.
Ở chiều ngược lại, Nga – quốc gia vừa thu hoạch sản lượng đậu tương kỷ lục 7,04 triệu tấn trong năm 2024 – đã cho phép nhập khẩu đậu tương biến đổi gen phục vụ sản xuất thức ăn chăn nuôi. Tuy nhiên, xuất khẩu khô đậu tương của Nga trong 4 tháng đầu năm 2025 lại giảm mạnh tới 56%, chỉ đạt 161.000 tấn – phản ánh những khó khăn về logistics và áp lực cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.
Về phía khô đậu tương, thị trường cũng đón nhận tín hiệu tích cực khi USDA xác nhận Mỹ đã bán 120.000 tấn khô đậu giao cho niên vụ 2025-2026, với điểm đến chưa được tiết lộ. Đây là hợp đồng quy mô lớn đầu tiên cho niên vụ mới, cho thấy lực cầu xuất khẩu bắt đầu khởi sắc, mở ra kỳ vọng cho một mùa xuất khẩu năng động hơn trong nửa cuối năm nay.
