An ninh T4 trong Chiến dịch Hồ Chí Minh

Tư liệu do đồng chí Trần Quốc Hương cung cấp (hiện còn lưu tại Công an TP Hồ Chí Minh) còn cho thấy, trong tháng 4-1975, với phương châm hành động “an ninh đi trước một bước”, các lực lượng của An ninh T4 đã đẩy mạnh công tác điều tra, nắm tình hình âm mưu địch, diễn biến tư tưởng của quân đội, chính quyền Sài Gòn và các phe phái đối lập, nắm lại các tổ chức tình báo cảnh sát của địch, lập danh sách các đối tượng ác ôn cần trấn áp. Các đơn vị An ninh liên quận, An ninh khu vực khẩn trương chuẩn bị lực lượng nòng cốt để tham gia nổi dậy giành quyền làm chủ ở cơ sở.

Theo Thiếu tướng Nguyễn Chí Thành, Giám đốc Công an TP Hồ Chí Minh, tổ chức của An ninh T4 trước khi bước vào Chiến dịch Hồ Chí Minh gồm hai bộ phận: cánh đô thị và cánh nông thôn. Để áp sát Sài Gòn chuẩn bị tổng công kích, cánh đô thị từ căn cứ ở Long Khánh (Đồng Nai) di chuyển đến Bình Chánh (TP Hồ Chí Minh) để tập kết. Một tổ cơ yếu điện đài đi theo đồng chí Lê Thanh Vân (Phó Ban An ninh T4) để phục vụ đồng chí chỉ đạo các lực lượng trong nội đô. Cánh đô thị có nhiệm vụ đánh chiếm và tiếp quản Bộ Chỉ huy Cảnh sát Đô thành. Trong khi đó cánh nông thôn đóng căn cứ ở Phú Mỹ Hưng (Củ Chi) cũng có nhiệm vụ phải tham gia tiến công các mục tiêu ở nội thành và tiếp quản thành phố.

Ngày 1-4-1975, đồng chí Thái Doãn Mẫn (Phó Ban An ninh T4) phân công một đội 30 đồng chí “xuống đường” đi tiền trạm để xây dựng căn cứ mới áp sát ven đô chuẩn bị cho lực lượng lớn đến sau có chỗ trú đóng. Ngày 12-4-1975, cánh nông thôn của An ninh T4 tách làm hai bộ phận: bộ phận thứ nhất gồm khoảng 200 cán bộ chiến sĩ, phần lớn là trinh sát vũ trang ven đô, có nhiệm vụ tiến công từ phía Tây Nam thành phố và tiếp quản Bộ Chỉ huy Cảnh sát quốc gia. Ngày 17-4, đoàn đến Bình Chánh, là địa điểm tập kết theo quy định của trên. Bộ phận thứ hai của cánh nông thôn có hai đại đội an ninh vũ trang ở lại căn cứ Củ Chi, khi tình hình diễn tiến thuận lợi sẽ tiếp quản Ty Cảnh sát Gia Định khi đại quân đánh vào.

Sáng 29-4, tại Củ Chi, trong khi bộ đội chủ lực đánh chiếm Căn cứ Đồng Dù, nhân dân ở các xã cùng lực lượng vũ trang địa phương nổi dậy chiếm trụ sở của địch, truy lùng ác ôn, chiếm bót. Trưa 29-4, lực lượng An ninh Củ Chi tổ chức thành hai mũi, kết hợp lực lượng tại chỗ và đồng bào thị trấn nổi dậy chiếm Chi Cảnh sát Tân An Hội và Chi Cảnh sát Phú Hòa.

Sáng 30-4-1975, quân ta từ các hướng đồng loạt tiến công vào nội đô. Trên các hướng tiến công, lực lượng An ninh T4 tham gia tích cực trong nhiệm vụ mở đường kết hợp với sự nổi dậy từ bên trong đã góp phần đập tan mọi sự khảng kháng, nhanh chóng chiếm giữ các mục tiêu được phân công, chốt giữ các ngõ ra vào thành phố, ngăn chặn và bắt giữ các đối tượng chạy trốn. Mũi An ninh T4 có nhiệm vụ phối hợp đánh chiếm và tiếp quản Bộ Tư lệnh Cảnh sát quốc gia (một trong năm mục tiêu trọng yếu của Chiến dịch Hồ Chí Minh) do đồng chí Thái Doãn Mẫn chỉ huy. Nắm được tình hình địch rệu rã, buông súng chờ lệnh, đơn vị dùng xuồng nhanh chóng tiến ra quốc lộ và đến Bộ Tư lệnh Cảnh sát quốc gia lúc 13 giờ (cùng lúc đơn vị bộ đội chủ lực đầu tiên đến). Tại đây, địch đã bỏ chạy, cơ sở điệp báo của ta đã chiếm giữ và bảo vệ kho hồ sơ đồng thời đón đơn vị An ninh T4 vào chiếm lĩnh mục tiêu. Đến sáng ngày 1-5-1975, An ninh T4 bàn giao toàn bộ cơ quan này cho đoàn cán bộ của Ban An ninh T.Ư Cục miền nam.

Còn mũi tiến công chiếm lĩnh Bộ Chỉ huy cảnh sát Đô thành, do đồng chí Lê Thanh Vân chỉ đạo đã vào đến nơi trong tình trạng bỏ trống, cơ sở vật chất, hồ sơ tài liệu gần như nguyên vẹn. Có tình hình này vì ngày 29-4-1975, đồng chí Triệu Quốc Mạnh (là đảng viên thuộc cánh Trí vận) được Dương Văn Minh bổ nhiệm là Chỉ huy trưởng Cảnh sát Đô thành. Đồng chí Mạnh đã ra lệnh thả hết tù chính trị và cho lực lượng cảnh sát về nhà. Sự việc này đã làm cho bộ máy kìm kẹp ở cơ sở gần như tan rã hoàn toàn vì cảnh sát đô thành có 16.000 tên.

Song song đó, cánh nông thôn của An ninh T4 từ Củ Chi tiến vào chiếm Ty Cảnh sát Gia Định (Bót Hàng Keo); chiếm giữ Ty Chiêu hồi Thị Nghè... Ở quận 5 và quận 6, an ninh cùng lực lượng vũ trang ém sẵn trong nội thành đã lãnh đạo lực lượng quần chúng nổi dậy chiếm nhiều bót, làm chủ nhiều phường trong quận. Tại hai quận 7 và 8, lực lượng an ninh phối hợp với quân đội chiếm Bót Hàng Thái, Ty Cảnh sát Quận 7, Tòa Hành chánh quận 8.

Đồng chí Nguyễn Ngọc Sơn (Ba Sơn), nguyên Trưởng Công an quận Bình Thạnh, hồi ức: “Sau khi vận động quần chúng chiếm Ty An ninh quân đội Bình Hòa và Tòa Hành chánh Gia Định, để đón quân giải phóng, tình báo công an chúng tôi đã vận động cơ sở cách mạng may hàng nghìn lá cờ giải phóng, huy động các cơ sở điệp báo bảo vệ nguyên vẹn hầu hết các cơ sở trọng yếu trong khu vực”.

Trong giờ phút hấp hối của chính quyền Sài Gòn, Cụm điệp báo A10 (hoạt động trong Báo Điện Tín) và nhóm điệp báo tiếp cận Dương Văn Minh đã khôn khéo tác động Dương Văn Minh sớm đầu hàng tránh đổ máu, giao lại chính quyền cho cách mạng, nhất là đưa ra tuyên bố “thành phố bỏ ngỏ” vào lúc 9 giờ 30 sáng ngày 30-4.

Sau này, ông Dương Văn Minh từng thừa nhận trong những ngày tháng Tư, có nhiều lực lượng tác động đến ông (công an, tình báo, trí vận…) nhưng nhóm “hoạ sĩ Ớt” (Ớt là bút danh của đồng chí Huỳnh Bá Thành, Tổng Biên tập Báo Công an TP Hồ Chí Minh) chính là những người làm cho ông ta đi đến quyết định ra tuyên bố trên.

Một số điệp báo khác của An ninh T4 (trong lực lượng biệt động quân, Bộ Tổng Tham mưu quân đội Việt Nam Cộng hòa, Ban Tiếp liệu Sân bay Tân Sơn Nhất,...) đã tác động đến sĩ quan và binh lính Sài Gòn “án binh bất động” giữ gìn hồ sơ và tài liệu, tạo điều kiện thuận lợi cho các lực lượng vũ trang tiến công, chiếm lĩnh trọn vẹn các mục tiêu.

Thiếu tướng Nguyễn Chí Thành cho biết, cùng với các mũi tiến công của lực lượng An ninh T4, các cán bộ, chiến sĩ điệp báo, an ninh khu vực hoạt động trong nội thành đã huy động quần chúng nổi dậy giành chính quyền tại chỗ, tấn công bằng chính trị, binh vận vào lực lượng vũ trang, cảnh sát địch, khiến chúng bỏ súng đầu hàng hoặc quay về nhà. Ngoài các mục tiêu chung, An ninh T4 nhanh chóng vận động công nhân viên chức trong hàng ngũ địch, bảo quản hồ sơ tài liệu, treo cờ cách mạng, truy bắt bọn ác ôn, thu nhặt vũ khí, bảo vệ an toàn các kho gạo không để xảy ra tình trạng cướp phá.

An ninh T4 lúc đó chỉ hơn 400 người nhưng vẫn ngăn ngừa tình trạng hỗn loạn, trấn áp bọn phản động, bọn lưu manh, côn đồ; triển khai công tác đăng ký, quản lý số binh lính Sài Gòn, thu hồi vũ khí tài liệu địch, bảo vệ tài sản nhân dân. Nhờ vậy, ta đã duy trì được trật tự xã hội, nhanh chóng phục hồi công ăn việc làm, duy trì cung cấp lương thực và các mặt hàng cần thiết; những hoạt động công ích như điện, nước, bưu chính, giao thông vẫn hoạt động bình thường.

Và thắng lợi của Chiến dịch Hồ Chí Minh “có phần đóng góp công sức rất xứng đáng” của quân, dân thành phố, trong đó có lực lượng An ninh T4.