Hệ thống báo Đảng có bề dày lịch sử, là lực lượng quan trọng, tiên phong, nòng cốt trong hệ thống báo chí cách mạng và đang phát triển nhanh, mạnh, với nhiều loại hình, ấn phẩm mới. Tuy nhiên, báo Đảng cũng đang phải đối diện với những thách thức, bất cập như: thông tin chưa đa dạng, trình bày chưa hấp dẫn độc giả, nặng về thông tin lễ tân của lãnh đạo, thiếu những bài chính luận, phóng sự, điều tra sắc sảo. Một số cơ quan báo chưa chú trọng ứng dụng công nghệ làm báo hiện đại, có báo được đầu tư lớn về cơ sở vật chất, kỹ thuật nhưng chưa tạo sức lan tỏa, ảnh hưởng sâu rộng trong xã hội. Báo Đảng chưa có cơ chế tự chủ nên có tư tưởng chủ quan, lúng túng trong đổi mới, chưa thu hút được nguồn nhân lực chất lượng cao.
Đặt trong bối cảnh ấy, hội nghị “Nâng cao chất lượng báo Đảng toàn quốc” do Báo Nhân Dân phối hợp Ban Tuyên giáo Trung ương, Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp tổ chức, đã tập trung vào tìm giải pháp đổi mới nội dung, cải tiến hình thức, tháo gỡ khó khăn về cơ chế, chính sách, tìm kiếm các giải pháp công nghệ để tăng sự tương tác với độc giả của các cơ quan báo Đảng. Sáu phiên thảo luận của Hội nghị được tập trung vào các chủ đề lớn, thiết thực như: Đổi mới, sáng tạo trong báo chí xây dựng Đảng; Tháo gỡ khó khăn về cơ chế, chính sách cho báo Đảng; Nâng cao chất lượng nội dung để duy trì vị thế của báo Đảng; Chuyển đổi số và công nghệ làm báo hiện đại; Đa dạng nguồn thu cho các cơ quan báo chí; Phát triển báo chí đa kênh, đa nền tảng để tiếp cận công chúng.
Cuộc khảo sát toàn diện thực trạng các báo Đảng trên toàn quốc về: lượng phát hành/lượng truy cập, cơ cấu nhân sự, chiến lược phát triển nội dung, cũng như những khó khăn, thách thức để phát triển bạn đọc, tăng nguồn thu, thúc đẩy chuyển đổi số…, càng khiến cho không khí thảo luận tại các phiên sâu sắc và nóng hổi hơn. Thông qua đó, những giải pháp được đề xuất từ kinh nghiệm thực tiễn của chính các cơ quan báo Đảng hoặc từ nghiên cứu của các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách đối với những vấn đề nóng nhất của hệ thống báo Đảng toàn quốc hiện nay.
“Báo Đảng phải tích cực, chủ động đổi mới, sáng tạo, nâng cao chất lượng tác phẩm, bảo đảm thông tin đúng, trúng, hay và hấp dẫn; chú trọng phát triển các loại hình báo chí đa phương tiện, đa nền tảng cùng với phát huy tốt hơn nữa vai trò của sản phẩm báo in truyền thống”, đồng chí Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, phát biểu tại Hội nghị Nâng cao chất lượng báo Đảng toàn quốc, ngày 12/11/2022.
Đổi mới, sáng tạo, nâng cao chất lượng các báo Đảng là cả quá trình đồng bộ, đòi hỏi nhiều giải pháp ngắn, trung và dài hạn. Trong đó, đẩy mạnh thực hiện chiến lược chuyển đổi số, xây dựng hệ sinh thái số của cơ quan báo Đảng dựa trên nền tảng tối đa ưu thế của các mạng xã hội, ứng dụng trí tuệ nhân tạo cũng như những thành tựu của khoa học công nghệ vào hoạt động, trên cơ sở nắm bắt, thu thập, xử lý cơ sở dữ liệu để cá nhân hóa trải nghiệm của độc giả là đòi hỏi lớn mang tính thách thức.
Các giải pháp về cơ chế, chính sách được đề xuất là xây dựng và củng cố nhận thức mới về vai trò của Nhà nước trong việc chủ động truyền thông chính sách, và thực hiện một phần việc này thông qua báo Đảng. Nhà nước phải là “khách hàng lớn” của cơ quan báo chí, giao thêm nhiệm vụ (cùng nguồn lực, kinh phí) và đặt hàng, qua đó giúp cho hệ thống báo Đảng địa phương có đủ điều kiện thực hiện nhiệm vụ.
Theo đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, hệ thống báo Đảng cần phải đổi mới sáng tạo để dẫn đầu và nắm bắt xu hướng chuyển đổi trong thời gian tới. “Một hội nghị có thể sẽ không giải quyết được tất cả các vấn đề một cách thấu đáo, nhưng đây là hội nghị báo Đảng toàn quốc lần đầu tiên. Chúng tôi hy vọng thông qua hội nghị sẽ đánh thức sự quan tâm của lãnh đạo cũng như các phóng viên, biên tập viên của các cơ quan báo Đảng trong việc cần phải đổi mới, đổi mới chính mình trong mọi lĩnh vực, trong mọi khía cạnh, từ nội dung, hình thức, công nghệ, và quan trọng hơn là cách thức tuyên truyền phải đạt được hiệu quả”, đồng chí Lê Quốc Minh nhấn mạnh.