Khác với những môn thể thao cần cơ sở vật chất lớn, cờ vua phù hợp với điều kiện miền núi như Cao Bằng vì không cần cơ sở vật chất lớn, chỉ một bộ bàn cờ và không gian học tập đơn giản, giúp học sinh vùng sâu, vùng xa dễ tiếp cận. Từ khi được chú trọng phát triển từ năm 2010 qua các hoạt động ngoại khóa, phong trào cờ vua tại Cao Bằng đã lan rộng, với nhiều CLB được thành lập ở xã, phường và thành phố. Sự hỗ trợ của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch giúp môn này trở nên phổ biến, nhất là trong giới trẻ. Các trường học cũng tích cực mở lớp huấn luyện nhằm phát triển tư duy logic cho học sinh. Hiện toàn tỉnh có hơn 200 VĐV phong trào tập luyện tại các CLB, đặc biệt tại các lớp năng khiếu của Trung tâm Đào tạo, Thi đấu Thể thao&Nghệ thuật tỉnh.
Nhiều gương mặt tài năng liên tiếp xuất hiện, trong đó có thể kể đến Mã Thị Hoài Anh, tài năng trẻ đầy triển vọng của cờ vua Cao Bằng. Sinh năm 2013, Hoài Anh nhanh chóng trở thành gương mặt quen thuộc của các giải cờ vua lớn và từng giành 2 HCV Giải vô địch Cờ vua các CLB quốc gia 2021, đạt nhiều huy chương ở đấu trường khu vực và toàn quốc và là VĐV nhỏ tuổi đầu tiên của tỉnh được phong Đẳng cấp 2 quốc gia. Năm 8 tuổi, Hoài Anh được vinh danh “Công dân trẻ tiêu biểu tỉnh Cao Bằng”.
Còn Nguyễn Khánh Huyền sinh năm 2008 và đang học tại Trường THPT Dân tộc Nội trú tỉnh đã sớm thể hiện năng lực vượt trội. Với vai trò đội trưởng Đội tuyển Cờ vua trẻ Cao Bằng, Huyền đã giành nhiều thành tích đáng chú ý: 2 HCB Giải vô địch miền bắc 2023, 1 HCĐ Giải Cờ vua nhanh Hà Nội mở rộng, 2 HCĐ Giải vô địch Cờ vua trẻ quốc gia 2024. “Em coi mỗi ván cờ như một bài học. Cờ vua rèn cho em sự tập trung, tính kỷ luật và cả ý chí vượt khó. Đó cũng là hành trang để em phấn đấu nhiều hơn trong học tập và trong cuộc sống. Em cũng mong muốn được đứng trong hàng ngũ của Đảng để có thêm môi trường rèn luyện, phấn đấu và cống hiến nhiều hơn cho tập thể, cho cộng đồng”, Khánh Huyền chia sẻ.
Tuy nhiên, để cờ vua Cao Bằng thật sự vươn tầm, tỉnh vẫn cần khắc phục tình trạng thiếu HLV chuyên môn cao, đặc biệt là những người đạt chuẩn quốc gia hoặc quốc tế để giúp các VĐV trẻ bứt phá. Ngoài ra, cần tăng cường nhận thức của phụ huynh và học sinh về giá trị của cờ vua đối với tư duy và kỹ năng, nhất là ở vùng sâu, xa - nơi các môn thể thao truyền thống vẫn được ưu tiên. Cờ vua là môn thể thao giúp rèn trí tuệ và tư duy chiến lược và với tiềm năng sẵn có, Cao Bằng hoàn toàn có thể tạo nên bước tiến mạnh mẽ trong thời gian tới.
Năm 2023, đoàn Cao Bằng với 25 VĐV tham gia Giải Cờ vua Hải Dương mở rộng, đã giành 5 huy chương. Đến năm 2025, tỉnh đăng cai Giải Vô địch Cờ vua miền bắc lần thứ IX, thu hút gần 400 kỳ thủ từ 17 đoàn. Đoàn chủ nhà với 105 VĐV đã xuất sắc khẳng định sự tiến bộ với 13 HCV, 26 HCB và 94 HCĐ.
