Người mắc ung thư vú cần lưu ý gì khi tiêm vaccine Covid-19?

Các chuyên gia y tế nói chung và các chuyên gia về ung thư đều đồng ý rằng bệnh nhân ung thư nói chung và ung thư vú nói riêng cần được tiêm phòng vaccine Covid-19.

(Ảnh minh họa)
(Ảnh minh họa)

Câu hỏi: Người mắc ung thư vú có nên tiêm vaccine phòng Covid-19 hay không và cần lưu ý gì khi tiêm vaccine?

Trả lời:

Bác sĩ Nguyễn Chí Việt, Khoa Xạ 2 và TS, BS Phùng Thị Huyền, Trưởng Khoa Nội 6, Bệnh viện K     

Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 ngày càng diễn biến phức tạp, tiêm phòng vaccine là một phương pháp giúp chúng ta ngăn chặn được sự lây lan và giảm được mức độ nghiêm trọng của bệnh nếu không may mắc Covid-19. Tuy nhiên đối với bệnh nhân ung thư nói chung, ung thư vú nói riêng, điều khiến nhiều người băn khoăn nhất đó là liệu rằng vaccine Covid-19 có thực sự an toàn và hiệu quả đối người bệnh ung thư, khi mà hệ miễn dịch của các bệnh nhân đã bị ảnh hưởng bởi chính bệnh cũng như từ các phương pháp điều trị. Các phương pháp điều trị ung thư như hóa chất, xạ trị, liệu pháp miễn dịch đều có những ảnh hưởng nhất định tới hệ thống miễn dịch của bệnh nhân, vậy liệu các phương pháp này có làm giảm hiệu quả của vaccine ?.

Hiện nay, tỷ lệ gặp phải các tác dụng phụ của vaccine Covid-19 thấp hơn và ít trầm trọng hơn rất nhiều so với việc bị mắc bệnh Covid-19. Một số vaccine sử dụng virus sống hoặc đã bị làm yếu để kích thích cơ thể sinh miễn dịch (đáp ứng miễn dịch), đây có thể là một nguy cơ đối với những người có hệ miễn dịch bị suy giảm.

Tuy nhiên, điều này không đúng trong trường hợp của vaccine Covid-19. Các chuyên gia đã khẳng định rằng, vaccine Covid-19 an toàn đối với các bệnh nhân ung thư đang điều trị, thậm chí đang điều trị hóa chất.

Tuy vậy, bệnh nhân ung thư vú cần thận trọng với các chống chỉ định tiêm vaccine được khuyến cáo tương tự người không mắc ung thư vú và bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ điều trị về thời gian dự kiến tiêm vaccine phù hợp giữa các chu kỳ điều trị hóa chất.

Hiện nay có một số loại vaccine Covid-19 được Bộ Y tế cho phép tiêm tại Việt nam, tất cả các vaccine này đều đã được chứng minh tính hiệu quả và an toàn thông qua các thử nghiệm lâm sàng trên thế giới. Các chuyên gia y tế đều khuyến cáo, vaccine hiệu quả nhất là vaccine được tiêm sớm nhất, bệnh nhân không nên chờ đợi một loại vaccine nào đó mà lỡ mất cơ hội được tiêm vaccine sớm hơn.

Vaccine Covid-19 có được sử dụng trong trường hợp bệnh nhân ung thư vú đang điều trị nội tiết?

Các thuốc nội tiết như tamoxifen, letrozole, anastrozole hay exemestane không gây ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của bệnh nhân, hay nói cách khác liệu pháp nội tiết không làm giảm hiệu quả của vaccine. Các bệnh nhân ung thư vú đang được điều trị nội tiết có thể tiêm vaccine Covid-19 an toàn.

Một số ý kiến nghi vấn về tính an toàn của vaccine AstraZeneca đối với bệnh nhân ung thư vú đang điều trị nội tiết do một tỷ lệ nhỏ người tiêm vaccine gặp phải biến chứng tắc mạch, đây cũng là một trong các biến chứng của tamoxifen.

Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng không có tình trạng tăng nguy cơ xuất hiện cục máu đông khi tiêm vaccine  AstraZeneca đối với nhóm bệnh nhân đang sử dụng thuốc nội tiết.

Khi nào có thể tiêm phòng vaccine Covid-19 trên các bệnh nhân ung thư vú?

Nếu bệnh nhân đang được điều trị ung thư vú, thời điểm tiêm phòng vaccine phụ thuộc vào phương pháp và lịch trình điều trị ung thư. Bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ điều trị để nhận được lời khuyên và hướng dẫn phù hợp.

Đối với bệnh nhân đã phẫu thuật ung thư vú, không có khuyến cáo cụ thể về thời điểm tiêm vaccine sau phẫu thuật. Cần lưu ý rằng, các tác dụng phụ của vaccine  thường xuất hiện phổ biến trong vòng 2-3 ngày sau khi tiêm, nên cần tránh tiêm vaccine ngay sau khi phẫu thuật.

Một trong lý do chính của việc tránh tiêm phòng ngay sau khi phẫu thuật để tránh nhầm lẫn triệu chứng sốt do tiêm với triệu chứng sốt do nhiễm trùng hậu phẫu.

Đối với bệnh nhân đang điều trị hóa chất, xạ trị, cũng không có khuyến cáo cụ thể về thời điểm tiêm phòng vaccine Covid-19. Bệnh nhân đang điều trị hóa chất tấn công, bệnh nhân đang có các biến chứng cấp do hóa chất, xạ trị, bệnh nhân đang có hạ bạch cầu giữa các chu kỳ hóa trị nên trì hoãn tiêm vaccine đến khi các biến chứng cấp này hồi phục.

Thực tế, mỗi bệnh nhân tùy thuộc vào tình hình dịch bệnh tại địa phương, yêu cầu cần thiết phải tiêm vaccine khi đi lại giữa các vùng, người bệnh sẽ được bác sĩ khuyến cáo thời điểm tiêm vaccine phù hợp.

Sau khi tiêm vaccine, các bệnh nhân có thể gặp phải một số triệu chứng như: Sưng và đau tại vị trí tiêm; Sốt; Đau cơ, đau đầu; Buồn nôn; Mệt mỏi. 

Đối với bệnh nhân ung thư vú có thể gặp phải một số vấn đề khác như xuất hiện hạch dưới cánh tay tiêm vaccine. Vì triệu chứng xuất hiện hạch là một dấu hiệu của bệnh ung thư vú tiến triển, nếu bệnh nhân gặp phải dấu hiệu này cần thông báo cho bác sĩ, có thể theo dõi hoặc được khám lại để đánh giá, thông thường hạch xuất hiện sau tiêm sẽ tự biến mất hoàn toàn sau khoảng 4-6 tuần.

Chiến dịch tiêm vaccine nhanh, an toàn, hiệu quả cho toàn dân

Có thể bạn quan tâm

Các em học sinh lớp 6 được tiêm trong đợt đầu tiên. (Ảnh: NGUYÊN TRANG)

Trẻ nên chuẩn bị gì khi đi tiêm vaccine Covid-19?

Vào ngày tiêm vaccine Covid-19, trẻ 5-11 tuổi không nên uống các loại đồ uống như nước ngọt, trà sữa, cà phê, nước tăng lực... Cha mẹ cần cho trẻ uống đủ nước, nhất là ở những nơi có thời tiết nắng nóng, trẻ dễ đổ mồ hôi, nhanh mệt trong khi chờ đến lượt được tiêm vaccine.

(Ảnh: MINH DUY)

Vaccine Covid-19 có ảnh hưởng lâu dài tới trẻ em?

Vaccine Pfizer lấy vật liệu chính là các ARN thông tin (mRNA), đi vào trong bào tương tế bào miễn dịch; phối hợp cùng các ribosom tạo ra các protein S. Các protein S ra ngoài cùng các tế bào miễn dịch khác tạo các kháng thể chống đỡ vaccine. Các ARN thông tin này chỉ vào bào tương của tế bào, không xâm nhập vào nhân tế bào, nơi chứa các vật liệu di truyền của cơ thể con người.

(Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Người cao tuổi cần lưu ý gì sau khi tiêm vaccine Covid-19?

Theo Bộ Y tế, sau tiêm vaccine phòng Covid-19, người cao tuổi cần có người thân/người chăm sóc bên cạnh để theo dõi tình hình sức khỏe thường xuyên trong vòng 24 giờ và 7 ngày sau tiêm chủng. Đồng thời, cần tiếp tục thực hiện các biện pháp 5K tại nhà và tuân thủ việc sử dụng thuốc điều trị các bệnh mạn tính theo hướng dẫn của bác sĩ.

(Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Hiệu lực bảo vệ của vaccine trước biến thể Omicron

Theo một số nghiên cứu gần đây trên thế giới, liều vaccine thứ ba là giải pháp hiệu quả duy nhất để chống lại tình trạng nhiễm virus SARS-CoV-2 cũng như các dạng bệnh nặng do biến chủng Omicron gây ra. Các liều vaccine tăng cường của Pfizer và Moderna (công nghệ mRNA) được đánh giá là bảo vệ tốt nhất chống lại Omicron.

(Ảnh: NGỌC DUY)

Dấu hiệu nào ở trẻ cần đến bệnh viện sau khi tiêm vaccine?

Trẻ cần được theo dõi các triệu chứng ở miệng, da, họng hoặc bất thường về thần kinh, tiêu hóa, tim mạch trong 28 ngày sau tiêm vaccine Covid-19, nhất là trong 7 ngày đầu tiên sau tiêm để phát hiện dấu hiệu bất thường đưa tới cơ sở y tế kịp thời. 

(Ảnh: MINH DUY)

Bao giờ Hà Nội triển khai tiêm liều bổ sung và liều nhắc lại?

Hà Nội dự kiến từ tháng 12/2021 đến tháng 6/2022 theo tình hình dịch cũng như mức độ cung ứng vaccine của Bộ Y tế sẽ triển khai tiêm liều bổ sung và liều nhắc lại cho người từ 18 tuổi trở lên, đã tiêm đủ liều cơ bản (tiêm 1 mũi hoặc 2 mũi hoặc 3 mũi tùy loại vaccine). 

(Ảnh minh họa)

Nên tiêm nhắc lại bằng vaccine phòng Covid-19 nào?

Bộ Y tế đề nghị Sở Y tế tham mưu Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh quyết định đối tượng tiêm phù hợp với tình hình thực tiễn và yêu cầu phòng, chống dịch trên địa bàn, xây dựng kế hoạch và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để triển khai tiêm bổ sung, nhắc lại từ tháng 12/2021 căn cứ vào tiến độ cung ứng vaccine.

(Ảnh: HDCD)

Trường hợp nào trì hoãn tiêm vaccine cho trẻ?

Trẻ đang mắc bệnh cấp tính, mạn tính tiến triển sẽ phải trì hoãn tiêm chủng. Những trẻ phải thận trọng khi tiêm chủng là nhóm có tiền sử dị ứng với bất kỳ dị nguyên nào hoặc rối loạn tri giác, rối loạn hành vi.