TIỂU ĐOÀN BÌNH CA

Sau cuộc tiếp xúc, các tổ lên xe do Pháp đưa về 35 vị trí theo sự bố trí của Ban Liên hiệp đình chiến, gồm các nơi như: Phủ Toàn quyền, Nhà máy Điện, Nhà máy Nước, Nhà máy Đèn Bờ Hồ, ga Hàng Cỏ, Bệnh viện Bạch Mai, Sở Cảnh sát Bắc Việt, Tòa Thị chính, Nhà tù Hỏa Lò, Tòa án Tối cao...

Hai ngày đêm “chung sống” với binh lính Pháp ở 35 vị trí cùng canh gác, các chiến sĩ “cảnh vệ” của Tiểu đoàn Bình Ca đã phải trải qua những thử thách khá phức tạp, có nơi căng thẳng. Lực lượng Pháp ở Hà Nội lúc này còn 2 tiểu đoàn, nhiều tên hiếu chiến, thù địch và bọn Việt gian phản động, âm mưu phá hoại hòng trao trả ta một thành phố xơ xác, tan hoang; gây mất an ninh, ổn định cuộc sống của nhân dân.

Binh lính Pháp phần đông chán ghét chiến tranh, nhưng cũng có những người mượn rượu giải sầu, say khướt, sinh ra những hành động gây gổ, vô kỷ luật, như ở Sở Công chính Hàng Vôi, một vài tên lính Âu-Phi say rượu, đòi tước vũ khí của đồng chí Nghệ, tổ trưởng ở đây. Chúng nói: “súng Tuyn là của Pháp, phải trả chúng”. Đồng chỉ Nghệ đã phải đấu tranh quyết liệt với chúng để giữ lại vũ khí và gọi tên chỉ huy của chúng tới, yêu cầu dẹp bỏ những chuyên quấy phá đó đi. Ở Nhà máy Nước trưa 8/10, có 2 chiếc xe tải của Pháp chở đầy những bao vải trắng căng phồng, bốc xuống để cạnh bế nước. Nghi có thể các bao vải đựng chất độc bọn chúng định ném xuống giếng nước, đồng chí Khôi, tổ trưởng tiếp quản ở đây bàn với công nhân nhà máy phối hợp đấu tranh, không cho chúng đầu độc nguồn nước của thành phố.

5 giờ sáng 9/10, chúng phải cho 2 xe tải đến bốc các bao vải lên xe, rời khỏi nhà máy. Ở trại pháo binh (phố Đội Cấn), bọn chúng định phá doanh trại, lấy một số đồ đạc mang đi, đồng chí Thanh tổ trưởng đã kịp ngăn chặn, không cho chúng phá hay lấy đồ đạc. Đặc biệt ở Sở Cảnh sát Bắc Việt (nay là Sở Công an Hà Nội, số 89 phố Trần Hưng Đạo) khi anh em đến đây đã thấy bọn chúng căng một khẩu hiệu ở lan can tầng 2, chữ bằng giấy vàng dán trên nền vải đỏ: “Có đi vào Nam hay là ở lại để đi vào trại của Lý Bá Sơ” (đồng chí Lý Bá Sơ là giám đốc một trại giam của ta). Đồng chí Niết, tổ trưởng ở đây yêu cầu phía Pháp phải gỡ băng khẩu hiệu xuống rồi mới vào tiếp quản.

Bọn phản động còn dùng gái để lôi cuốn, dụ dỗ anh em ta. Sáng 9/10, đồng chí Nguyễn Văn Phiên ở tổ tiếp quản Sở Cảnh sát Bắc Việt, vừa bước ra cổng thì một phụ nữ từ đâu chạy tới, ôm chầm lấy, khóc nức nở: “Anh ơi! Anh đi lâu thế mà chẳng nói gì với em. Anh định bỏ em à? Anh ơi...”. Nhân dân hiếu kỳ xúm lại xem khá đông. Anh Phiên ngớ người không hiểu chuyện gì đang xảy ra với mình. Một người dân bèn hỏi: “Chị quê ở đâu?”. Cô ta đáp “em ở Hải Dương, cùng làng với anh ấy”. Người dân lại quay sang hỏi anh Phiên quê ở đâu. Phiên trả lời: “Tui ở Nghệ An, không quen biết chi o nớ!”. Mọi người ồ lên cười “Thế thì chị kia nhận nhầm chồng rồi! Đi chỗ khác mà tìm”. Chị ta xấu hổ lủi nhanh.

Ở Sở Cảnh sát Bắc Việt còn có người lính Âu-Phi thiện cảm với bộ đội ta. Tối 8/10, cả tổ chúng tôi ngồi quây quần bên nhau ca hát thì anh ta đến chơi và nói chuyện. Một lúc sau bị tên sĩ quan gọi lên, tát cho một cái rồi cấm không cho tiếp xúc với bộ đội Việt Nam. Trong chúng tôi có người biết một ít tiếng Pháp, qua câu chuyện anh ta kể, chúng tôi biết anh là một tù binh Đức, bị Pháp bắt trong chiến tranh Thế giới II, đưa sang Việt Nam để phục vụ cho quân đội Pháp. Ở quê hương anh ta còn một bà mẹ và em gái; anh ta muốn trốn ở lại với bộ đội Việt Nam để mong sớm được hồi hương. Tuy bị cấm nhưng đêm hôm ấy, anh ta cũng lẻn đến, ném vào chỗ chúng tôi 2 bao thuốc lá. Ngày 9/10 khi quân Pháp tập hợp để rút xuống Hải Phòng, điểm quân thì thấy thiếu người lính bồi bếp. Sĩ quan chỉ huy cho tìm kiếm khắp nơi và phát hiện anh ta nấp trong một cái tủ trên tầng hai tòa nhà. Anh ta bị chúng lôi xuống, đánh đập rồi bị tống lên xe ô-tô chở đi.