KỲ TÍCH GHÉP NUÔI TẠM BÀN TAY
Tháng 9/2025, Bệnh viện đa khoa Bình Dương tiếp nhận trường hợp thai phụ P đang mang song thai 23 tuần, trong tình trạng sốc chấn thương nặng. Tai nạn lao động khiến 1/3 dưới cẳng tay phải bị dập nát, bàn tay đứt lìa hoàn toàn. Đây là một trong những tình huống y khoa phức tạp nhất, khi bác sĩ phải cùng lúc bảo vệ cả ba sinh mạng–người mẹ và hai thai nhi.
Toàn bộ diễn biến ca phẫu thuật kỳ tích của chị P. từ lúc ghép nối tay đến lúc chào đón cặp song sinh nam chào đời hoàn toàn khỏe mạnh.
Toàn bộ diễn biến ca phẫu thuật kỳ tích của chị P. từ lúc ghép nối tay đến lúc chào đón cặp song sinh nam chào đời hoàn toàn khỏe mạnh.
Giữa ranh giới của rủi ro và hy vọng, ê-kíp của Khoa Chấn thương chỉnh hình do bác sĩ Võ Thái Trung phụ trách đã lựa chọn phương án hiếm thấy: ghép nuôi tạm bàn tay vào cẳng chân phải để duy trì tưới máu, bảo toàn mô sống và giảm tối đa thời gian gây mê ở người mẹ.
Ê-kíp hạnh phúc sau ca mổ thành công.
Ê-kíp hạnh phúc sau ca mổ thành công.
Trong gần hai tháng, bàn tay được nuôi ghép tại cẳng chân phải, một kỹ thuật đòi hỏi sự giám sát liên tục, bảo đảm lưu thông máu hoàn hảo, ngăn ngừa nhiễm trùng, duy trì chức năng mô. Đây là một trong những kỹ thuật vi phẫu khó nhất, ngay cả ở các trung tâm phẫu thuật hiện đại trên thế giới.
Ngày 28/11/2025, cuộc phẫu thuật “trả bàn tay về vị trí giải phẫu” diễn ra suốt hơn 12 giờ. Ê-kíp liên chuyên khoa gồm: chấn thương chỉnh hình, gây mê hồi sức, sản, mạch máu, chăm sóc sơ sinh… cùng phối hợp để tái tạo toàn bộ cấu trúc: xương, cơ, gân, mạch máu, thần kinh. Dưới kính hiển vi điện tử, từng mũi khâu nhỏ hơn sợi tóc được thực hiện để khôi phục lưu thông và bảo tồn cảm giác.
Ê-kíp thực hiện ca phẫu thuật của Bệnh viện đa khoa Bình Dương nhận khen thưởng, biểu dương từ lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh.
Ê-kíp thực hiện ca phẫu thuật của Bệnh viện đa khoa Bình Dương nhận khen thưởng, biểu dương từ lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh.
Kết quả sau mổ, bàn tay bệnh nhân hồng ấm, bắt đầu có vận động nhẹ; hai thai nhi ổn định. Thành công của ca bệnh đã nhận được thư khen của đồng chí Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ưng Đảng, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chính Minh; đồng thời Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh cũng trao bằng khen cho tập thể và cá nhân của ê-kíp.
LIÊN TIẾP NHỮNG CA HỒI SINH CHI THỂ PHỨC TẠP
Chỉ ít ngày sau kỳ tích tại Bình Dương, đầu tháng 12/2025, Bệnh viện Chợ Rẫy tiếp tục ghi thêm những dấu ấn mới khi liên tiếp thực hiện hai ca nối chi thể bị đứt lìa do tai nạn khi dùng máy cắt cỏ. Hai bệnh nhân, một 57 tuổi từ Thành phố Hồ Chí Minh và một 46 tuổi từ Vĩnh Long đã nhập viện trong tình trạng mất máu nặng, phần chi đứt rời lẫn bùn, đất, cỏ… và thời gian di chuyển kéo dài 4-6 giờ.
Ngay khi tiếp nhận, bệnh viện kích hoạt báo động đỏ liên khoa để chuyển bệnh nhân vào phòng mổ trong thời gian sớm nhất, huy động các ê-kíp chấn thương chỉnh hình, gây mê hồi sức, mạch máu… xử trí.
Quy trình nối chi đẳng cấp vi phẫu
Kích hoạt báo động đỏ nội viện
Làm sạch mô, xử lý phần chi thể bị đứt
Sắp xếp lại cấu trúc xương
Nối gân–cơ–dây chằng
Nối mạch máu đường kính 1-2 mm dưới kính hiển vi
Nối thần kinh
Theo dõi tuần hoàn 72 giờ đầu
Mỗi ca phẫu thuật kéo dài từ 5-8 giờ. Sau mổ, bệnh nhân phải được theo dõi tối thiểu 72 giờ-giai đoạn quyết định sự sống còn của mô ghép. Kết quả: cả hai ca đều thành công, chi thể hồi lưu tốt, bệnh nhân có thể phục hồi chức năng sau khi tập vật lý trị liệu.
Người thân chăm sóc cho bệnh nhân S. sau ca phẫu thuật nối chi.
Người thân chăm sóc cho bệnh nhân S. sau ca phẫu thuật nối chi.
Không chỉ là kỹ thuật, những ca mổ này cho thấy mô hình phối hợp cấp cứu–phẫu thuật–hậu phẫu trong hệ thống y tế Thành phố Hồ Chí Minh đã đạt mức độ nhịp nhàng, rút ngắn đáng kể thời gian điều trị những ca hy hữu, nguy kịch.
"Thành công không chỉ của một cá nhân, mà là kết quả của sự phối hợp chuẩn quy trình giữa nhiều lực lượng. Đó là tổng hòa của chuyên môn sâu, tinh thần trách nhiệm và sự tận tâm của người thầy thuốc".
PGS. TS. BS. NGUYỄN ANH DŨNG
Phó Giám đốc Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh
HỆ THỐNG Y TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LÀ NỀN TẢNG TẠO KỲ TÍCH
Sự phát triển mạnh mẽ của vi phẫu tại Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ đến từ kỹ thuật tiên tiến, mà còn là kết quả của việc xây dựng một hệ thống với sự phân cấp và từng bước trong chuyên môn hoàn chỉnh gồm:
1. Mạng lưới cấp cứu ngoại viện ngày càng hoàn thiện: Thành phố đã xây dựng các trạm cấp cứu vệ tinh, tăng cường xe cứu thương chuyên dụng, phát triển Trung tâm Cấp cứu 115 với quy trình tiếp nhận–điều phối–vận chuyển nhanh.
2. Quy trình “báo động đỏ” liên viện, rút ngắn từng phút vàng: Quy trình này cho phép bệnh viện tuyến dưới chuyển tuyến ngay các ca nặng, đồng thời bệnh viện tuyến trên chuẩn bị ê-kíp từ trước khi bệnh nhân đến.
3. Đào tạo vi phẫu và chuyển giao kỹ thuật chuyên sâu: Nhiều bệnh viện lớn như Chợ Rẫy, Nhân dân 115, Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh đã trở thành trung tâm đào tạo vi phẫu khu vực phía Nam.
4. Đầu tư trang thiết bị hiện đại: Các hệ thống kính hiển vi điện tử, công cụ vi phẫu, phòng mổ Hybrid… giúp nâng cao độ chính xác và an toàn.
Năng lực vi phẫu tại Thành phố Hồ Chí Minh
Có chuyên khoa vi phẫu-tạo hình
Có khả năng xử trí ca siêu phẫu nối chi đứt lìa
Được đào tạo chuyên sâu về vi phẫu
Ca vi phẫu phức tạp
Những thành tựu trong vi phẫu không chỉ chứng minh năng lực vượt trội của đội ngũ bác sĩ mà còn phù hợp với định hướng của Thành phố Hồ Chí Minh trở thành trung tâm y tế chuyên sâu của cả nước và khu vực Đông Nam Á. Hệ thống y tế Thành phố đang đẩy mạnh đào tạo chuyên sâu, chuyển giao kỹ thuật và xây dựng mạng lưới cấp cứu ngoại viện mạnh mẽ hơn để hỗ trợ tốt hơn cho người dân.
Những ca nối chi phức tạp tại Bệnh viện Chợ Rẫy.
Những ca nối chi phức tạp tại Bệnh viện Chợ Rẫy.
Những tiến bộ vượt bậc của vi phẫu đã tạo cơ hội mới cho nhiều người tưởng chừng mất đi vĩnh viễn khả năng lao động. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất vẫn là phòng ngừa tai nạn lao động. Các bác sĩ khẳng định, dù kỹ thuật vi phẫu có thể làm nên kỳ tích nhưng không có gì quý hơn việc bảo đảm an toàn cho bản thân khi lao động. Giữ gìn an toàn cho chính mình, tuân thủ quy tắc bảo hộ lao động, sơ cứu đúng cách chính là những lớp phòng thủ đầu tiên để không ai phải đối mặt với những mất mát đáng tiếc.
Hướng dẫn xử lý sự cố và an toàn lao động
Cách bảo quản chi thể đúng cách
Quấn chi thể bằng gạc sạch
Bọc trong túi nylon buộc kín
Đặt túi vào thùng nước đá (đá + nước)
Khuyến cáo an toàn máy cắt cỏ
- Mang giày, ủng cao cổ và đồ bảo hộ
- Không tháo bỏ máng chắn bảo vệ
- Hạn chế dùng lưỡi sắt, ưu tiên dây cước
- Không vận hành khi trời mưa trơn
Những thành công trong vi phẫu thời gian qua cho thấy sức mạnh của ngành y tế Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ nằm ở công nghệ và kỹ thuật cao, mà còn ở trách nhiệm, lòng nhân ái và tinh thần vì người bệnh.
Ê-kíp phẫu thuật đưa bàn tay của chị P. về lại vị trí ban đầu.
Ê-kíp phẫu thuật đưa bàn tay của chị P. về lại vị trí ban đầu.
Trong hành trình phát triển của hệ thống y tế Thành phố Hồ Chí Minh, những kỳ tích vi phẫu không chỉ cứu sống bệnh nhân, giúp họ trở về với gia đình và công việc, mà còn góp phần định vị Thành phố là trung tâm y tế chuyên sâu của cả nước. Những thành tựu ấy là kết quả của trí tuệ, khoa học, nhưng trên hết là của tinh thần trách nhiệm và lòng nhân ái.
Và để những kỳ tích ấy tiếp tục được viết tiếp, mỗi người dân, mỗi người lao động cần xây dựng ý thức an toàn trong lao động và sinh hoạt. Bởi điều quý giá nhất vẫn là giữ gìn sự sống ngay từ đầu, không phải chờ đến lúc cầu cứu những nỗ lực phi thường của các bác sĩ.
Thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục khẳng định vai trò đầu tàu y tế, nơi y đức, y thuật và trách nhiệm xã hội hòa làm một, tạo nên những điều tưởng chừng chỉ có trong y học hiện đại.
Chỉ đạo sản xuất: Lê Nam Tư
Tổ chức sản xuất: Tùng Quang
Nội dung: Nhật Thành, Tất Đạt
Ảnh: Tùng Anh, Nhật Thành
Trình bày: Tùng Anh
