Năm 2024, trong chương trình “Anh trai vượt ngàn chông gai”, tiết mục “Trống cơm” do Nghệ sĩ nhân dân Tự Long, ca sĩ Soobin Hoàng Sơn và Cường Seven thể hiện đã tạo “cơn sốt” trong cộng đồng.

Từ một bài dân ca quen thuộc, các nghệ sĩ đã khéo léo biến tấu, kết hợp giai điệu dân gian với rap và R&B tạo nên phiên bản mới hiện đại nhưng không làm mất đi sự duyên dáng của dân ca. Trên sân khấu, khán giả bắt gặp hình ảnh áo dài ngũ thân, tiếng trống cơm, đàn bầu cùng những điệu múa cờ, nhảy hiện đại - tất cả hòa quyện để mang đến màn trình diễn đầy cảm xúc.

Sau khi phát sóng, tiết mục nhanh chóng đạt hơn 1,3 triệu lượt xem, lọt top thịnh hành YouTube và nhận về hàng nghìn bình luận khen ngợi. Qua tiết mục, khán giả không chỉ thấy một màn trình diễn giải trí, mà còn cảm nhận được niềm tự hào dân tộc, sự xúc động khi di sản được làm mới để phù hợp với thời đại.

Tiếp nối thành công của Trống cơm, đầu năm 2025, MV "Bắc Bling" của ca sĩ Hòa Minzy cũng gây “bão” trên không gian mạng. Chỉ sau ba ngày phát hành, MV lọt top trending tại nhiều quốc gia và giữ vị trí số 1 trên bảng xếp hạng YouTube Music toàn cầu. Đây là thành tích hiếm có đối với một sản phẩm âm nhạc Việt, chứng minh sức hút mạnh mẽ của việc đưa văn hóa truyền thống vào nghệ thuật đương đại.

Mới đây nhất, việc Phương Mỹ Chi đạt hạng Ba chung cuộc tại cuộc thi Sing! Asia 2025 khi liên tục đưa chất liệu dân gian vào các phần trình diễn: “Buôn trăng”, “Đây thôn Vĩ Dạ”, “Rock hạt gạo” và “Vũ trụ có anh”.

Đặc biệt việc Đức Phúc vừa mới giành ngôi quán quân tại Intervision 2025 ở Moskva với tiết mục “Phù Đổng Thiên Vương”, ca khúc lấy cảm hứng từ bài thơ “Tre Việt Nam” của Nguyễn Duy, kết hợp dân gian và rap hiện đại, do nhạc sĩ Hồ Hoài Anh sáng tác đã khẳng định Âm nhạc dân tộc đang bước vào “trending” mới, đồng thời khẳng định sự thay đổi tích cực trong thị hiếu của khán giả trẻ.

Các tác phẩm nghệ thuật thành công trong thời gian qua là kết quả tổng hòa của nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là sự tôn vinh trọn vẹn những nét văn hóa truyền thống của dân tộc.

Nhìn vào những tác phẩm thành công đó, chúng ta dễ dàng nhận thấy rằng, khi “kể” câu chuyện văn hóa bằng tư duy đổi mới và sáng tạo, các nghệ sĩ không chỉ kế thừa mà có sự sáng tạo để dung hòa yếu tố truyền thống với hiện đại, tránh cổ súy văn hóa một cách giáo điều hoặc rập khuôn.

Âm nhạc dân gian truyền thống và bản sắc văn hóa Việt Nam là những “kho báu” vô giá. Khi được thổi hồn bằng tư duy sáng tạo và ngôn ngữ nghệ thuật hiện đại, chúng không chỉ mang lại giá trị thẩm mỹ, mà còn trở thành động lực phát triển du lịch, quảng bá hình ảnh quốc gia, nuôi dưỡng tình yêu và niềm tự hào dân tộc.

Chia sẻ về vấn đề này, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội cho rằng: Những hiện tượng âm nhạc thành công trong nước thời gian vừa qua như MV “Bắc Bling”, hay các phiên bản mới mẻ của “Trống cơm” - nơi âm nhạc hiện đại hòa quyện với giai điệu dân gian đã chứng minh một xu hướng rất tích cực là giới trẻ đang tìm về cội nguồn nhưng bằng một cách thức mới mẻ, sáng tạo, phù hợp với thói quen thưởng thức trong kỷ nguyên số.

Khi một ca khúc dân gian vốn quen thuộc với nhiều thế hệ được khoác lên “chiếc áo” mới, nó không chỉ tạo nên hiệu ứng “trending” trên mạng xã hội mà còn trở thành nhịp cầu nối giữa truyền thống và hiện đại.

"Tôi cho rằng chính hiệu ứng 'trending' này đã mở ra một con đường quan trọng cho văn hóa gắn kết với du lịch. Một MV thành công không dừng lại ở giá trị nghệ thuật, mà còn mang theo hình ảnh đất nước, con người, phong tục tập quán đến với công chúng trong và ngoài nước", Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn bày tỏ.

Cũng theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn, khi một giai điệu dân gian được tái hiện trên nền nhạc điện tử, hip hop hay R&B, nó không chỉ khiến giới trẻ hứng thú mà còn khơi gợi sự tò mò, thôi thúc khán giả tìm hiểu về bối cảnh, lễ hội, ẩm thực, và các không gian văn hóa mà ca khúc đó gắn liền. Chẳng hạn, “Trống cơm” trong phiên bản mới có thể đưa người nghe tìm về những làng quê Bắc Bộ, khơi dậy ký ức về hội làng, về không gian văn hóa Quan họ. Tương tự, những sản phẩm như "Bắc Bling" không chỉ đơn thuần là âm nhạc, mà còn gợi ra hình ảnh một miền bắc trẻ trung, năng động, sẵn sàng đón nhận và dẫn dắt xu hướng. Đây là điều kiện thuận lợi để các địa phương, ngành du lịch khai thác, biến âm nhạc thành công cụ quảng bá “sức mạnh mềm”, từ đó kéo du khách đến trải nghiệm văn hóa tại chỗ.

“Có thể nói, mỗi ca khúc” trending” hôm nay không chỉ là sản phẩm giải trí, mà còn là 'đại sứ du lịch' phi chính thức. Nó vừa giữ hồn cốt dân tộc, vừa mở rộng cánh cửa hội nhập, biến văn hóa Việt Nam thành điểm đến hấp dẫn của bạn bè quốc tế”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn khẳng định.

Không chỉ dừng ở thị trường trong nước, thời gian qua nhiều nghệ sĩ Việt đã mang âm nhạc gắn với văn hóa Việt ra đấu trường quốc tế. Thành công mới nhất của hai nghệ sĩ trẻ Phương Mỹ Chi và Đức Phúc đã thắp sáng niềm tự hào dân tộc trên bản đồ âm nhạc thế giới.

Thành công của các nghệ sĩ mà tiêu biểu là Phương Mỹ Chi và Đức Phúc không chỉ là chiến thắng cá nhân, mà còn minh chứng cho việc văn hóa dân tộc hoàn toàn có thể trở thành “tấm hộ chiếu nghệ thuật” để nghệ sĩ Việt Nam tự tin bước ra thế giới.

Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội: Những thành công này là minh chứng sống động cho sự trưởng thành của công nghiệp văn hóa và sức sáng tạo của người trẻ.

“Một loạt chương trình ca nhạc chất lượng, được đầu tư bài bản, đã mang đến làn gió mới, không chỉ làm phong phú đời sống tinh thần của công chúng trong nước mà còn tạo tiếng vang trên trường quốc tế. Trường hợp của Phương Mỹ Chi tham gia Sing! Asia cho thấy thế hệ nghệ sĩ trẻ của chúng ta không còn tự giới hạn mình trong biên giới quốc gia, mà đã sẵn sàng bước ra sân khấu khu vực để khẳng định bản lĩnh và bản sắc. Đó là hình ảnh của một lớp nghệ sĩ dám thử sức, dám hội nhập, nhưng vẫn giữ được gốc rễ văn hóa Việt Nam trong từng màn trình diễn”, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn khẳng định thêm, việc Đức Phúc giành ngôi vị quán quân Intervision 2025 là sự kiện đáng tự hào, một “cột mốc vàng” của âm nhạc Việt Nam trong hành trình hội nhập quốc tế. Thành tích này không chỉ là niềm vui cá nhân của nghệ sĩ, mà còn khẳng định thương hiệu văn hóa Việt Nam trên bản đồ âm nhạc thế giới. Nó chứng minh rằng nếu được đầu tư, đào tạo bài bản và tạo môi trường phát triển, các nghệ sĩ Việt Nam hoàn toàn có thể vươn tầm quốc tế, "mang chuông đi đánh xứ người" một cách đầy tự tin.

Âm nhạc dân tộc, nghệ thuật truyền thống và bản sắc văn hóa của đất nước ta là những "kho báu" vô giá để các nghệ sĩ khai thác, sáng tạo. Sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại trong âm nhạc đang khẳng định vai trò là “chìa khóa” nhận diện bản sắc khác biệt của mỗi quốc gia, đồng thời tiếp thêm tình yêu, niềm tự hào về bản sắc truyền thống trong lòng người Việt.

Năm 2025, Bộ Chính trị đã giao Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng Đề án Quốc tế hóa văn hóa Việt Nam và Việt Nam hóa văn hóa quốc tế, nhằm hình thành hệ sinh thái sáng tạo, hỗ trợ nghệ sĩ tạo ra những sản phẩm vừa hiện đại, vừa gắn kết cội nguồn dân tộc.

Chính vì vậy, bên cạnh nỗ lực cá nhân của các nghệ sĩ, việc lan tỏa văn hóa dân tộc qua âm nhạc còn cần sự chung tay của các cơ quan quản lý và cộng đồng. Nếu có cơ chế, chính sách phù hợp, cùng sự hỗ trợ truyền thông…, chắc chắn sẽ tạo ra “bệ phóng” mạnh mẽ để nghệ sĩ trẻ dấn thân sáng tạo, đồng thời giúp khán giả tiếp cận văn hóa dân tộc một cách tự nhiên, hấp dẫn hơn.

Lan tỏa văn hóa dân tộc bằng âm nhạc không chỉ là xu hướng nghệ thuật, mà còn là trách nhiệm và niềm tự hào của thế hệ hôm nay - những người đang tiếp nối, gìn giữ và đưa bản sắc Việt vươn xa trong kỷ nguyên hội nhập toàn cầu.

"Tôi nhìn nhận rằng, đằng sau thành công của Phương Mỹ Chi, Đức Phúc và hàng loạt chương trình ca nhạc vừa qua, là nỗ lực của cả một hệ sinh thái văn hóa - từ chính sách hỗ trợ, sự đồng hành của các nhà sản xuất, đến tình yêu và sự cổ vũ mạnh mẽ từ công chúng... Đó chính là nền tảng để chúng ta tin tưởng rằng, âm nhạc nói riêng và công nghiệp văn hóa nói chung sẽ trở thành một trong những trụ cột quan trọng, góp phần khẳng định vị thế Việt Nam trong kỷ nguyên mới", Phó Giáo sư, Tiến sĩ Bùi Hoài Sơn khẳng định.

Chỉ đạo sản xuất: Ngọc Thanh
Nội dung: Kim Thoa
Trình bày: Hà Vương
Ảnh: Tư liệu, Internet
Ngày xuất bản: 29/9/2025