KẾ THỪA ĐỂ PHÁT TRIỂN
Ngay sau Ngày Giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, đội ngũ văn nghệ sĩ Thành phố được hình thành từ lực lượng văn nghệ Giải phóng Đặc khu Sài Gòn–Gia Định, những người đã được tôi luyện trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Lực lượng văn nghệ sĩ đông đảo từ chiến khu R và miền Bắc trở về, hòa cùng đội ngũ sáng tác đang hoạt động tại Sài Gòn, đã tạo nên một cộng đồng sáng tạo phong phú, tài năng, sung sức hơn bao giờ hết.
Không khí sáng tác sau năm 1975 có thể ví như một “mùa gặt vàng”, khi hàng trăm tác phẩm thuộc các lĩnh vực văn học, âm nhạc, mỹ thuật, sân khấu, nhiếp ảnh, kiến trúc… liên tiếp ra đời, phản ánh chân thực hơi thở cuộc sống, tinh thần giải phóng và niềm tin vào tương lai của một Thành phố trẻ trung, đầy năng lượng và khát vọng vươn lên.
Dòng chảy tác phẩm sau 1975
Cánh đồng hoang
Quê hương Địa đạo
Người ven đô
Những bài thơ đánh giặc
Mùa xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh
Bài ca không quên
Tượng Bác Hồ với thiếu nhi
NHIỀU CÔNG TRÌNH, CHÍNH SÁCH THÚC ĐẨY SÁNG TẠO
Nửa thế kỷ qua, Thành phố Hồ Chí Minh luôn kiên trì đầu tư và dành sự quan tâm đặc biệt cho sự phát triển văn học, nghệ thuật. Qua nhiều thời kỳ, Thành phố đã triển khai hàng loạt chương trình, đề án, hoạt động thi đua sáng tác; các giải thưởng văn học, nghệ thuật có quy mô và uy tín ngày càng được mở rộng.
Không chỉ tổ chức các giải thưởng, Thành phố còn chú trọng xây dựng các chương trình giao lưu nghệ thuật tầm quốc tế, đưa hình ảnh văn hóa Việt Nam nói chung và văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng đến gần hơn với công chúng trong nước và bạn bè thế giới.
Một số giải thưởng, chương trình tiêu biểu
Giải thưởng Văn học–Nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh
Vinh danh các tác phẩm văn học và nghệ thuật xuất sắc, góp phần phát triển đời sống văn hóa tinh thần của Thành phố.
Giải thưởng sáng tác, quảng bá tác phẩm về chủ đề "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh"
Khuyến khích sáng tác và quảng bá các tác phẩm thể hiện tư tưởng, đạo đức, phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong thời kỳ mới.
Giải thưởng Sáng tạo Thành phố Hồ Chí Minh
Ghi nhận những đóng góp xuất sắc trong lĩnh vực sáng tạo, đổi mới văn học nghệ thuật và truyền thông.
Các cuộc vận động sáng tác nhân dịp lễ lớn, sự kiện lịch sử–chính trị quan trọng
Tổ chức các cuộc thi sáng tác để ghi dấu và tôn vinh các mốc son lịch sử, sự kiện chính trị trọng đại của đất nước.
Chương trình biểu diễn phục vụ đồng bào vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo
Đưa văn hóa nghệ thuật đến với đồng bào ở những vùng khó khăn nhất, thể hiện tinh thần đoàn kết và trách nhiệm xã hội.
Tiết mục trong chương trình nghệ thuật “Chuyến tàu huyền thoại” tại đêm khai mạc lễ hội sông nước.
Tiết mục trong chương trình nghệ thuật “Chuyến tàu huyền thoại” tại đêm khai mạc lễ hội sông nước.
Nhiều chương trình biểu diễn nghệ thuật mang tính giao lưu, hợp tác quốc tế và trong nước được tổ chức với quy mô lớn như: Lễ hội Văn hóa thế giới Thành phố Hồ Chí Minh-Gyeongju, Lễ hội Âm nhạc quốc tế Thành phố Hồ Chí Minh “Hò dô”, Lễ hội Sông nước, Lễ hội áo dài... Công tác phối hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước với các hội văn học, nghệ thuật ngày càng được tăng cường chặt chẽ, giúp hoạt động sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật ngày càng đổi mới, sáng tạo và đúng định hướng.
KỲ VỌNG VÀO LỚP VĂN NGHỆ SĨ TRẺ
Một trong những thành tựu của văn học, nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh suốt 50 năm qua chính là Thành phố luôn xây dựng được lực lượng kế thừa hùng hậu, tâm huyết và đầy sáng tạo.
Những con số nổi bật
Bên cạnh đó, đội ngũ giảng viên về văn học, nghệ thuật ngày càng được đào tạo bài bản, được tiếp cận môi trường sáng tạo hiện đại, có cơ hội giao lưu quốc tế, từ đó hình thành một thế hệ văn nghệ sĩ mới có tư duy mở, có bản lĩnh nghề nghiệp và có khả năng thích ứng với thị trường văn hóa–nghệ thuật đang biến đổi mạnh mẽ. Lực lượng văn nghệ sĩ trẻ cũng tích cực học tập và nâng cao trình độ lý luận, phê bình qua các lớp cao học và cả trình độ tiến sĩ.
CẦN THÊM KHÔNG GIAN ĐỂ SÁNG TẠO
Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ là trung tâm kinh tế mà còn là môi trường văn hóa đa sắc, nơi hội tụ và chắt lọc tinh hoa từ khắp các vùng miền. Chính sự đa dạng ấy làm nên bản sắc riêng của văn học, nghệ thuật Thành phố.
Từ khi hình thành, Thành phố Hồ Chí Minh đã gắn bó mật thiết với lịch sử, vận mệnh của dân tộc và đất nước, là vùng đất “địa linh nhân kiệt”, nơi hội tụ, nuôi dưỡng và tỏa sáng nhiều tài năng, đặc biệt là trong lĩnh vực văn học, nghệ thuật.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, nhu cầu văn hóa của người dân ngày càng đa dạng; phương thức truyền bá nghệ thuật thay đổi nhanh, các mô hình công nghiệp văn hóa mở ra nhiều cơ hội mới. Để văn học, nghệ thuật Thành phố tiếp tục phát triển, mà vẫn giữ được bản sắc văn hóa dân tộc, cần mở rộng “không gian sáng tạo” theo cả nghĩa đen và nghĩa bóng.
Hướng đi trong giai đoạn mới
Xây dựng khu công nghiệp văn hóa, phim trường, trung tâm biểu diễn, khu sáng tác nghệ thuật
Tạo môi trường để văn nghệ sĩ sáng tạo trong sự cởi mở nhưng đúng định hướng
Tăng cường giao lưu quốc tế và liên kết vùng về văn hóa
Bồi dưỡng lực lượng lý luận, phê bình để nâng tầm thẩm mỹ công chúng
Khuyến khích sáng tạo trẻ thông qua học bổng, quỹ hỗ trợ, cuộc thi, mạng lưới mentor nghệ thuật
PHÁT HUY GIÁ TRỊ CỦA “THÀNH PHỐ SÁNG TẠO”
Với tầm vóc “siêu đô thị” sau hợp nhất, Thành phố Hồ Chí Minh đang bước vào giai đoạn phát triển mới: không gian rộng hơn, cơ sở vật chất hiện đại hơn, cộng đồng sáng tạo đông đảo hơn. Trong bối cảnh đó, văn học, nghệ thuật Thành phố có những điều kiện đặc biệt để bứt phá.
Nơi đây quy tụ nhiều người trẻ tài năng từ khắp vùng miền, mang theo sự đa dạng về cảm xúc, chất liệu, phong tục, ngôn ngữ, tạo nên nguồn sáng tạo phong phú chưa từng có. Thành phố Hồ Chí Minh vì thế đã, đang và sẽ tiếp tục là “cái nôi” của nhiều tác giả, tác phẩm, trào lưu nghệ thuật có sức ảnh hưởng mạnh mẽ trên bình diện cả nước.
"Thành phố là nơi hội tụ được nhiều tài năng trên khắp cả cả nước về sinh sống, làm việc. Nhiều người trẻ từ các vùng miền đã chọn thành phố làm nơi khởi nghiệp, trong đó có nhiều tài năng trên lĩnh vực văn học nghệ thuật. Đây là một vốn quý mà Thành phố cần gìn giữ phát huy. Ngành văn hóa Thành phố cần có các quy định khung phù hợp để văn nghệ sĩ an tâm sáng tạo, phát huy sức cạnh tranh và tinh thần đổi mới".
Ông TRẦN LƯU QUANG
Bí Thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh
HƯỚNG TỚI KỶ NGUYÊN MỚI CỦA VĂN HỌC, NGHỆ THUẬT THÀNH PHỐ MANG TÊN BÁC
50 năm qua là chặng đường hình thành nền móng. 50 năm tới sẽ là chặng đường vươn lên tầm cao mới. Trong bối cảnh kinh tế sáng tạo trở thành động lực mới của tăng trưởng; công nghiệp văn hóa được xác định là ngành kinh tế quan trọng; Thành phố Hồ Chí Minh có đầy đủ điều kiện để trở thành trung tâm văn hóa nghệ thuật sáng tạo hàng đầu của khu vực Đông Nam Á.
Tương lai của văn học, nghệ thuật Thành phố sẽ dựa trên ba trụ cột:
1. Giá trị truyền thống–hồn cốt văn hóa Thành phố mang tên Bác
2. Sự sáng tạo của thế hệ nghệ sĩ mới
3. Hệ sinh thái văn hóa–sáng tạo hiện đại, cởi mở và hội nhập
ĐỘI NGŨ VĂN NGHỆ SĨ TIÊU BIỂU CỦA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Giải thưởng Hồ Chí Minh
26 văn nghệ sĩ được trao
Giải thưởng Nhà nước
95 văn nghệ sĩ được trao
Nghệ sĩ Nhân dân
60 người
Nghệ sĩ Ưu tú
282 người
Nghệ nhân Nhân dân
9 người
Nghệ nhân Ưu tú
31 người
Trải qua 50 năm xây dựng và phát triển, văn học, nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh đã chứng minh sức sống mạnh mẽ, tính tiên phong và khả năng lan tỏa sâu rộng vào đời sống xã hội. Trong giai đoạn thành phố bước vào quỹ đạo phát triển mới, với tầm nhìn “siêu đô thị” mang bản sắc Việt Nam hiện đại, đội ngũ văn nghệ sĩ càng có thêm điều kiện thuận lợi để sáng tạo, thử nghiệm và khẳng định dấu ấn riêng.
Với nguồn nhân lực trẻ dồi dào, môi trường văn hóa cởi mở, cùng sự quan tâm, đồng hành của các cấp lãnh đạo, Thành phố Hồ Chí Minh đang sở hữu nền tảng quan trọng để bứt phá, hình thành những không gian sáng tạo mới, các trung tâm công nghiệp văn hóa, và những tác phẩm có giá trị lâu bền.
Chỉ đạo sản xuất: Lê Nam Tư
Tổ chức sản xuất: Tùng Quang
Nội dung: Mạnh Hảo, Tất Đạt
Ảnh: Tùng Anh, Mạnh Hảo
Trình bày: Tùng Anh