TIÊN PHONG MỞ ĐƯỜNG

Lần đầu tiên, Thành phố Hồ Chí Minh đã phê duyệt hỗ trợ cho một đơn vị nghiên cứu khoa học, công nghệ công lập, là Trung tâm Nghiên cứu vật liệu cấu trúc nano và phân tử (INOMAR) thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, tham gia Đề án xây dựng cơ chế thúc đẩy để hình thành và phát triển Trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế (Đề án CoE).

Ngay từ khi thành lập, INOMAR được Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh xác định là một trong những đơn vị nghiên cứu mũi nhọn, được tập trung đầu tư về đội ngũ, cơ sở vật chất và cơ chế vận hành linh hoạt.

Nghiên cứu khoa học tại Trường đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Nghiên cứu khoa học tại Trường đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Các hướng nghiên cứu mà INOMAR đang triển khai bao gồm thiết kế và chế tạo vật liệu khung hữu cơ-kim loại, vật liệu xốp chức năng, vật liệu bán dẫn, đến cảm biến sinh học, nano dẫn truyền thuốc trúng đích, xử lý môi trường, lưu trữ năng lượng và mô phỏng vật liệu bằng trí tuệ nhân tạo…

Đây cũng là những lĩnh vực được ưu tiên trong Kế hoạch số 01-KH/BCĐTW ngày 2/6/2025 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số về hành động chiến lược triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW.

Vậy nên, trong Đề án CoE, INOMAR được chọn nhận khoản hỗ trợ 85 tỷ đồng từ ngân sách thành phố với mục đích, phát triển INOMAR đạt chuẩn quốc tế trong các lĩnh vực: vật liệu xốp tiên tiến, ứng dụng trong lĩnh vực bảo vệ-chăm sóc sức khỏe, lưu trữ-chuyển hóa năng lượng và linh kiện trở nhớ.

Nghiên cứu khoa học tại Trường đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Nghiên cứu khoa học tại Trường đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Hình thành công nghệ lõi trong chế tạo vật liệu nano (vật liệu xốp như MOF/ZIF, silica, dẫn xuất từ MOF/ZIF…) là nguyên liệu đầu vào, vật liệu nền cho ứng dụng trong lĩnh vực vật liệu xây dựng, linh kiện điện tử trở nhớ (mạng thần kinh nhân tạo), xúc tác và thiết bị điện hóa (sản xuất nhiên liệu hydro xanh, ammonia, và siêu tụ điện hóa), tổng hợp hóa dược, chế tạo cảm biến khí sinh học, y sinh, cảm biến quang học, cảm biến sinh học…

CHỈ TIÊU CỤ THỂ 5 NĂM

2025 — 2030

60
Công bố
SCIE
≥ 5
Bằng sáng chế
độc quyền
15
Vật liệu
ứng dụng mới
10
Điện cực âm
5×5 cm
10
Điện cực dương
5×5 cm
1
Chip thần kinh
nhân tạo
16×16 ô nhớ

Chi Tiết Mục Tiêu

Mục tiêu Số lượng
Công bố khoa học SCIE 60
Bằng sáng chế độc quyền ≥ 5
Vật liệu ứng dụng mới 15
Điện cực âm (5×5 cm) 10
Điện cực dương (5×5 cm) 10
Chip thần kinh nhân tạo (16×16 ô nhớ) 1

Tổng cộng 101+ sản phẩm dự kiến
trong giai đoạn 5 năm 2025-2030

Việc hình thành và phát triển các Trung tâm nghiên cứu đạt chuẩn quốc tế là một hành trình đầy “tham vọng” nhằm kiến tạo những trung tâm nghiên cứu đạt đẳng cấp quốc tế, đặt nền móng vững chắc thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 đang bùng nổ toàn cầu.

TẠO LẬP MÔI TRƯỜNG VƯỢT TRỘI

Được xem là “cái nôi” khoa học, công nghệ của cả nước nhưng khoa học, công nghệ của Thành phố Hồ Chí Minh vẫn đối mặt với nhiều thách thức, đó là sự thiếu hụt cán bộ khoa học đầu ngành, số lượng công bố quốc tế còn khiêm tốn, nguồn lực đầu tư hạn chế, và đặc biệt là thiếu các chính sách đủ mạnh để hỗ trợ, thúc đẩy sự hình thành và phát triển các nhóm nghiên cứu mạnh, giữ chân các chuyên gia.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy (bên trái) trao quyết định cho Trung tâm INOMAR tham gia Đề án CoE.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Trần Thị Diệu Thúy (bên trái) trao quyết định cho Trung tâm INOMAR tham gia Đề án CoE.

Việc INOMAR được phê duyệt là đơn vị đầu tiên tham gia Đề án CoE chính là bước đột phá sau thời gian nỗ lực triển khai thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù về thu hút, giữ chân người tài; cơ chế tài chính để triển khai chương trình phát triển khoa học, công nghệ trung hạn, dài hạn mà từ trước đến nay chưa được triển khai thực hiện một cách bài bản, thống nhất.

Nghiên cứu khoa học tại Trường đại học Nguyễn Tất Thành, Thành phố Hồ Chí Minh.

Nghiên cứu khoa học tại Trường đại học Nguyễn Tất Thành, Thành phố Hồ Chí Minh.

Việc này cũng nhằm tạo lập môi trường khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo để các tổ chức khoa học và công nghệ công lập có các cơ chế để có thể thu hút, giữ chân các chuyên gia, nhà khoa học, cũng như thỏa mãn đam mê nghiên cứu, kích thích sáng tạo góp phần tạo ra sản phẩm đột phá phát triển kinh tế-xã hội Thành phố Hồ Chí Minh.

Đề án CoE là một trong những công cụ chính sách đặc thù để tháo gỡ những vướng mắc pháp lý trước đây. Với cơ chế đặc thù, việc toàn bộ kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được giao cho các tổ chức khoa học chủ trì một cách chủ động, khai thác, thương mại hoá mà không phải bồi hoàn các khoản kinh phí hỗ trợ, (trừ trường hợp có thỏa thuận khác) điểm nhấn ấn tượng.

Thành quả bước đầu

6 tháng đầu năm 2025 - Thành phố Hồ Chí Minh

💰 FDI Khoa Học - Công Nghệ
1,6tỷ USD
Vốn đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực khoa học – công nghệ
Chiếm 40% tổng FDI của thành phố
👨‍💻 Lập Trình Viên Cả Nước
55%
Thành phố Hồ Chí Minh tập trung hơn 55% lập trình viên toàn quốc
Trung tâm công nghệ hàng đầu của Việt Nam
📈 TFP đóng góp GRDP
59%
Năng suất các nhân tố tổng hợp dự kiến đạt 59% GRDP
Năm 2025 - Tăng trưởng chất lượng
🌐 Kinh Tế Số
25%
Kinh tế số dự kiến tăng từ 22% GRDP (2024) lên 25% GRDP
Tăng 3% - Động lực tăng trưởng mới

📊 XU HƯỚNG TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ SỐ

2024
2025 (Dự kiến)
🏢 Trung tâm R&D của các tập đoàn lớn
SAP
Marvell
Qualcomm
+ Nhiều tập đoàn khác

Với sự khởi đầu từ Trung tâm INOMAR, Thành phố Hồ Chí Minh đang từng bước hiện thực hóa trở thành một trung tâm nghiên cứu và đổi mới sáng tạo hàng đầu khu vực và thế giới, góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ khoa học, công nghệ toàn cầu.

3 ĐỘT PHÁ CHIẾN LƯỢC

Thành phố Hồ Chí Minh đã xác định ba đột phá chiến lược để hiện thực hóa mục tiêu trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo đẳng cấp quốc tế vào năm 2030.

Ba trụ cột chiến lược

Tạo động lực phát triển cho Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030

1
Cơ chế, chính sách và thu hút đầu tư
Phát triển khu công nghệ cao
Khu thử nghiệm công nghệ mới
Hợp tác công – công đầu tư đại học
Khuyến khích khu vực tư nhân và nhà đầu tư chiến lược
Hạ tầng Chính sách Đầu tư
2
Công nghệ chiến lược và hệ sinh thái đổi mới
AI, Điện toán đám mây, Chip bán dẫn
Robot, Blockchain, Y-sinh học
Quỹ hỗ trợ khởi nghiệp mô hình mới
Vốn đầu tư mạo hiểm
AI Cloud Blockchain Biotech
3
Quản trị số và nhân lực số
Hạ tầng dữ liệu và nền tảng số
Mô hình hợp tác bốn nhà (Nhà nước – Nhà trường – Doanh nghiệp – Nhà đầu tư)
Ngoại giao công nghệ
Thu hút chuyên gia quốc tế và đào tạo nhân lực số
Dữ liệu Nền tảng Nhân lực

Để các bước đột phá thành hiện thực, ngoài việc thành phố đã nỗ lực cải cách hành chính và thu hút đầu tư, như giảm gần 300 thủ tục liên quan đến sản xuất, kinh doanh, tương đương hơn 1900 ngày làm việc. Thành phố còn thành lập các tổ công tác chuyên trách để hỗ trợ trực tiếp và kịp thời cho các nhà đầu tư chiến lược.

MÔ HÌNH "1 TRUNG TÂM – 4 CAO – 1 CHIẾN LƯỢC"

Kiến trúc phát triển kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh đến 2030

🏙️
1 trung tâm
Trung tâm tài chính Quốc tế

4 cao

1
CÔNG NGHỆ CAO ĐA MỤC TIÊU
Phát triển công nghệ tiên tiến đa lĩnh vực, tập trung vào AI, IoT, VR/AR
2
KHU CÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO
Xây dựng hạ tầng công nghiệp cao cấp, thu hút doanh nghiệp công nghệ hàng đầu
3
Y TẾ CHẤT LƯỢNG CAO
Nâng cấp hệ thống y tế, phát triển y-sinh học và công nghệ y tế tiên tiến
4
GIÁO DỤC CHẤT LƯỢNG CAO
Phát triển giáo dục đại học và đào tạo kỹ năng số cho lực lượng lao động
⚙️
1 chiến lược
Hạ tầng chiến lược
Đầu tư hạ tầng chiến lược, với trọng tâm là hạ tầng số – bao gồm data centers, 5G, cloud infrastructure

Song song đó, để xây dựng đội ngũ nguồn nhân lực, chỉ tính từ đầu năm 2025 đến nay, hơn 40.000 cán bộ, công chức và hơn 200 học sinh xuất sắc, đạt giải cao (toán học, tin học…) đã được tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng về AI. Ngoài ra, đóng góp của năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP), nhân tố khẳng định sự đóng góp của khoa học, công nghệ trong GRDP dự kiến cuối năm 2025 đạt 59%; kinh tế số đóng góp từ 22% vào GRDP năm 2024 và dự kiến sẽ tăng lên 25% trong năm 2025...

MỤC TIÊU 2030 THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

3 chỉ tiêu phần trăm chính

60%
TFP đóng góp
Năng suất các nhân tố tổng hợp vào GRDP
35%
Kinh tế số
Trung bình (30% - 40%) chiếm GRDP
2.5%
Chi R&D
Trung bình (2% - 3%) đầu tư cho R&D
Mục tiêu 2030
Phần còn lại

5 mục tiêu chi tiết

Chỉ tiêu Mục tiêu 2030 Mô tả
TFP đóng góp GRDP 60% Tối thiểu 60% - Năng suất các nhân tố tổng hợp
Kinh tế số 30-40% Phạm vi 30% đến 40% GRDP
Chi đầu tư R&D 2-3% Phạm vi 2% đến 3% GRDP
Trung tâm nghiên cứu chuẩn Quốc tế 5 Ít nhất 5 cơ sở đạt chuẩn Quốc tế
Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Top 100 Lọt Top 100 thành phố năng động nhất toàn cầu

Nghị quyết 57-NQ/TW ra đời là một cơ hội cốt lõi để Thành phố Hồ Chí Minh bứt phá hơn nữa, góp phần đưa khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, là chìa khóa phát huy mọi nguồn lực góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.

Thành phố Hồ Chí Minh đang chọn biến khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thành chìa khóa phát triển bền vững, góp phần nâng tầm vị thế Việt Nam trên bản đồ khoa học – công nghệ toàn cầu.

Chỉ đạo sản xuất: Lê Nam Tư
Tổ chức sản xuất: Tùng Quang
Nội dung: Cao Tân, Tất Đạt
Ảnh: Tùng Anh, Cao Tân
Trình bày - Đồ họa: Tùng Anh