Ngay từ trước khi Đại Phong trở thành biểu tượng cách mạng trong nông nghiệp, báo chí cách mạng đã đặt nền móng vững chắc, tạo tiền đề và đòn bẩy cho những phong trào cổ vũ nông nghiệp mạnh mẽ sau này.

Khi tờ Tấc Đất ra đời vào ngày 7/12/1945 và đăng tải bài “Gửi nông gia Việt Nam” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đã thổi bùng làn sóng mới về vai trò quan trọng của người nông dân và ý nghĩa lịch sử của nông nghiệp đã được thổi bùng.

Trong giai đoạn đầu kháng chiến chống Pháp, báo chí tiếp tục là lực lượng tiên phong cổ động, tuyên truyền các chính sách giảm tô, khuyến khích tăng gia sản xuất, củng cố hậu phương vững mạnh. Ngày 24/9/1949, trong bài viết “Việt Bắc quyết thắng”, Bác khẳng định mỗi nông dân là một chiến sĩ xung phong trên mặt trận nông nghiệp. Thực hiện lời dạy đó, báo chí cách mạng đã sát cánh cùng nông dân, biến hậu phương thành pháo đài vững chắc, bảo đảm “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, góp phần quyết định cho thắng lợi chung của dân tộc.

Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng có chỉ đạo trực tiếp việc sử dụng báo chí để thúc đẩy phong trào thi đua sản xuất. Trong cuộc họp Bộ Chính trị ngày 24/9/1952, Bác đã nhấn mạnh yêu cầu cán bộ cao cấp phải viết bài cổ động thi đua đăng báo Đảng như một nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu. Tinh thần chỉ đạo cụ thể, rõ ràng, dễ hiểu của Bác đã giúp báo chí trở thành cầu nối hiệu quả giữa Đảng và nhân dân.

Bước vào giai đoạn 1953-1956, khẩu hiệu “Người cày có ruộng” trở thành hiện thực sống động nhờ sự cổ vũ tích cực từ báo chí. Các đầu báo như Báo Nhân Dân, Cứu Quốc, cùng hệ thống báo địa phương, đã nhiệt thành đưa tin, phản ánh những tấm gương tiên tiến, giúp lan tỏa phong trào thi đua sản xuất rộng khắp miền bắc, tạo sức mạnh tổng hợp cho công cuộc tái thiết và phát triển.

Chính từ những hiệu ứng tích cực ấy, báo chí đã không chỉ dừng lại ở việc tường thuật mà còn chủ động kiến tạo không gian để nông dân và cán bộ cùng giao lưu, học hỏi, rút ngắn khoảng cách giữa thành thị và nông thôn.

Ngày 1/4/1958, Báo Nhân Dân cho ra mắt chuyên trang phát hành 2 kỳ mỗi tuần viết riêng cho bạn đọc nông thôn. Trong lời nhắn gửi đến bạn đọc, Báo Nhân Dân nhấn mạnh một trong những nhiệm vụ quan trọng của chuyên trang là “giúp các bạn biết rõ mọi mặt đời sống và công tác ở thành thị và nông thôn”. Với mong muốn “nhiều bà con sẽ mua báo và đọc báo. Mỗi thôn, mỗi tổ đổi công, tổ nông hội, hợp tác xã, tổ phụ nữ, tổ thanh niên, …. nên có một tờ báo. Các đồng chí đảng viên, các đoàn viên thanh niên lao động hãy hăng hái cổ động cho tờ báo của Đảng và đọc báo cho bà con nông dân nghe”.

Đặc biệt, trong thời kỳ miền bắc khôi phục kinh tế sau chiến tranh, báo chí đã phát huy tối đa vai trò của mình trong tuyên truyền về phục hồi sản xuất và phát triển mô hình hợp tác xã nông nghiệp. Các phong trào như “Gió Đại Phong”, “Sóng Duyên hải”, “Ba đảm đang” hay “Thủy lợi hóa nông nghiệp” được báo chí tích cực tuyên truyền.

Những bài viết trên Nhân Dân và Quân đội nhân dân thường xuyên đăng tải các gương điển hình, từ đó khơi dậy tinh thần thi đua giữa các địa phương và hợp tác xã. Nhiều cây bút uy tín như Hữu Thọ, Phan Quang, Hà Đăng, Hải Như đã thực hiện những loạt bài phóng sự sâu sắc, phản ánh chân thực về tình hình hợp tác hóa ở nhiều địa phương như Thái Bình, Hải Dương, Sơn Tây.

Những bài báo như Hợp tác hóa ở Thái Bình, Vài nét về phong trào, Mấy kinh nghiệm tốt trong phong trào hợp tác hóa nông nghiệp ở Hải Dương (Nhân Dân, ngày 10/4/1959) của Hà Đăng, Phát động tư tưởng tốt, lập hợp tác xã tốt của Hữu Thọ (Nhân Dân, ngày 15/5/1959), Mấy ý kiến về phong trào hợp tác hóa nông nghiệp ở Sơn Tây, điều tra của Phan Quang, Thanh Sơn và Hồng Thái (Nhân Dân, ngày 21/5/1959) đã thúc đẩy mạnh mẽ phong trào hợp tác xã, tạo nền móng cho Đại Phong sau này.

Những năm sau đó, trong bối cảnh địch tăng cường đánh phá miền bắc, các phong trào thi đua sản xuất trong nông nghiệp vẫn diễn ra sôi nổi và rộng khắp. Tháng 2/1969, Tạp chí Học tập có bài “Tình hình hợp tác hóa nông nghiệp ở Vĩnh Phúc”, cho biết: “Yên Trường thực hiện ba mục tiêu trong nông nghiệp: lúa đạt hơn 5 tấn một héc-ta, bông đạt 1,37 tấn một héc-ta, lợn đạt 3,4 con lợn một héc-ta gieo trồng, lao động đạt 1 lao động làm 0,91 héc-ta gieo trồng”.

Trong suốt những năm tháng hào hùng ấy, báo chí cách mạng đã chắp cánh cho các phong trào tiên phong trong nông nghiệp, đưa nó vượt khỏi địa phương, trở thành nguồn cảm hứng, cổ vũ cho phong trào thi đua sản xuất người nông dân miền bắc. Từ những bài viết đầy cảm hứng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Nguyễn Chí Thanh, đến hàng loạt phóng sự, xã luận của các tờ báo lớn, các phong trào sản xuất, những tấm gương điển hình đã được nhân rộng, trở thành động lực thi đua mang tính lịch sử.

Ngày nay, dù bối cảnh nông thôn đã đổi thay, dù công nghệ truyền thông đã mở ra những nền tảng mới, từ báo chí dữ liệu, podcast đến mạng xã hội, vai trò của báo chí cách mạng vẫn giữ nguyên cốt lõi: là cầu nối giữa chính sách và người dân, là tiếng nói dẫn dắt đổi mới tư duy, là nguồn động lực cho phát triển bền vững. “Gió Đại Phong” không chỉ là một ký ức vàng son, mà là biểu tượng sống động cho sứ mệnh chưa dừng lại của báo chí cách mạng: tiếp tục đồng hành, cổ vũ và thổi luồng sinh khí mới cho nông thôn Việt Nam nơi mỗi trang báo không chỉ đưa tin, mà khơi dậy niềm tin.