TINH THẦN TIÊN PHONG KHÔNG LÙI BƯỚC
Với người dân, Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ là một thành phố, một cái tên, mà còn là biểu tượng của sự đổi thay, của ý chí bứt phá, của khát vọng vươn lên. Tính cách của thành phố được xây dựng bởi cá tính của những người dân nơi đây. Họ đã mang trong mình tinh thần dấn thân, sẵn sàng đương đầu với thử thách để mở ra những con đường mới.
Câu chuyện tự vận động để phát triển kinh tế được coi là bài học “kinh điển” cho cả nước là một ví dụ cụ thể về “cá tính” của Thành phố Hồ Chí Minh. Sau giải phóng, khi nền kinh tế thành phố rất khó khăn: Nguyên vật liệu cạn kiệt, cách quản lý không phù hợp, cơ chế quản lý quan liêu bao cấp, những cuộc cải cách kinh tế cũ chưa phù hợp đã tác động rất xấu đến quá trình sản xuất, kinh doanh. Giá cả, lạm phát tăng cao, đời sống nhân dân rất khó khăn.
Nghĩ là làm, thành phố đã chủ động tìm kiếm các giải pháp linh hoạt, vượt qua những rào cản của cơ chế để từng bước tháo gỡ khó khăn. Nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt lúc ấy đang là Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh đã mời bà Nguyễn Thị Ráo (tức bà Ba Thi), Giám đốc Công ty lương thực Thành phố Hồ Chí Minh, ông Lữ Minh Châu, Giám đốc Ngân hàng Ngoại thương và ông Năm Ấn, Giám đốc Sở Tài chính để bàn việc cứu đói cho dân. Thời điểm đó, ông Võ Văn Kiệt đã chỉ đạo các ban, ngành cấp tiền để tổ thu mua lương thực của bà Ba Thi đi Đồng bằng sông Cửu Long mua gạo theo giá thị trường để giúp nhân dân.
Ngoài câu chuyện thu mua lương thực, Thành phố Hồ Chí Minh còn thử nghiệm cơ chế khoán trong nông nghiệp và công nghiệp nhẹ. Thành phố Hồ Chí Minh mạnh dạn áp dụng khoán sản phẩm-một chính sách cho phép người lao động được hưởng lợi trực tiếp từ năng suất của mình thay vì phụ thuộc vào phân phối tập trung. Điều này đã tạo động lực lớn, giúp sản xuất dần phục hồi, nhất là trong ngành lương thực-thực phẩm. Mặc dù thời điểm lúc đó, kinh tế tư nhân chưa được công nhận chính thức, nhưng Thành phố Hồ Chí Minh vẫn tìm cách nới lỏng một số ràng buộc không cần thiết đối với hoạt động thương mại nhỏ lẻ, giúp giảm bớt tình trạng khan hiếm hàng hóa. Không chỉ vậy, thành phố tích cực đề xuất các mô hình hợp tác xã sản xuất, tận dụng lại lực lượng lao động dồi dào và tay nghề có sẵn từ trước năm 1975 để khôi phục các ngành công nghiệp thủ công, dịch vụ nhỏ và thương mại.
Những sáng kiến này không chỉ giúp Thành phố Hồ Chí Minh vượt qua giai đoạn khủng hoảng mà còn tạo tiền đề cho sự thay đổi tư duy về quản lý kinh tế sau này.
Năng suất lao động TP HCM luôn cao hơn trung bình cả nước
Năng suất lao động (triệu đồng/người/năm)
Tốc độ tăng năng suất (%)
LÁ CỜ ĐẦU THỜI KỲ ĐỔI MỚI
Nếu năm 1986 đánh dấu bước chuyển mình, đổi mới của nền kinh tế Việt Nam, thì Thành phố Hồ Chí Minh chính là nơi khởi nguồn của sự chuyển mình ấy. Đến năm 1991, khi Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) chủ trương thành lập khu chế xuất thì Thành phố Hồ Chí Minh cũng là địa phương được chọn để thí điểm với việc thành lập Khu chế xuất Tân Thuận. Thí điểm thành công không chỉ mở đường cho việc nhân rộng mô hình này trên địa bàn cả nước, thu hút được dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) mà còn tạo cơ sở thực tiễn cho việc xây dựng, hoàn thiện định chế này trong các đạo luật về đầu tư, doanh nghiệp...
Khu chế xuất Tân Thuận đang thực hiện chuyển đổi sang mô hình công nghệ cao, thu hút chất xám sau 35 năm hình thành. (Ảnh: QUÝ HIỀN)
Khu chế xuất Tân Thuận đang thực hiện chuyển đổi sang mô hình công nghệ cao, thu hút chất xám sau 35 năm hình thành. (Ảnh: QUÝ HIỀN)
Sau khi thực hiện chính quyền 2 cấp, mô hình một cửa liên thông càng trở nên đắc dụng.
Sau khi thực hiện chính quyền 2 cấp, mô hình một cửa liên thông càng trở nên đắc dụng.
Không chỉ là lá cờ đầu trong thu hút đầu tư, mà thành phố còn tiên phong trong cải cách hành chính. Mô hình “Một cửa” và sau này được bổ sung thành “Một cửa liên thông” trong giải quyết thủ tục hành chính. Sự tìm tòi, sáng tạo của thành phố đã được khẳng định là hướng đi đúng, hiện đang được áp dụng chung cho các cơ quan hành chính nhà nước ở tất cả các cấp chính quyền trong cả nước.
Để ứng dụng số có thể phát triển sâu rộng, từ ghế nhà trường, các học sinh đã được làm quen với các ứng dụng từ trí tuệ nhân tạo.
Để ứng dụng số có thể phát triển sâu rộng, từ ghế nhà trường, các học sinh đã được làm quen với các ứng dụng từ trí tuệ nhân tạo.
Và vẫn mang trong mình tinh thần tiên phong, Thành phố Hồ Chí Minh đi đầu cả nước trong chuyển đổi số, phát triển kinh tế số và đô thị thông minh. Thành phố đã triển khai hàng loạt chương trình thúc đẩy ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ blockchain, thanh toán không dùng tiền mặt và cải cách hành chính bằng nền tảng số. Thành phố Hồ Chí Minh đã khẳng định vị thế không chỉ là trung tâm kinh tế truyền thống mà còn là “thành phố công nghệ”, nơi hội tụ của tri thức và đổi mới sáng tạo…
Thành phố Hồ Chí Minh: Đầu tàu kinh tế và xu hướng thay đổi tỷ trọng
So sánh tốc độ tăng trưởng GRDP và tỷ trọng đóng góp vào GDP cả nước
Tăng trưởng GRDP và Tỷ trọng đóng góp
KHÁT VỌNG VƯƠN XA TRONG KỶ NGUYÊN MỚI
Bước vào kỷ nguyên phát triển mới, Thành phố Hồ Chí Minh chọn chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm xuyên suốt. Năm 2025 được thành phố chọn là “Năm đẩy mạnh chuyển đổi số” với mục tiêu hoàn thiện chính quyền số, phát triển kinh tế số và xã hội số.
Để thực hiện, Ủy ban nhân dân thành phố yêu cầu “mỗi cán bộ, đảng viên và công chức phải gương mẫu trở thành “công dân số”; đồng thời kêu gọi mọi tầng lớp nhân dân tích cực sử dụng các nền tảng số để cùng xây dựng thành công chính quyền điện tử và “thành phố thông minh”.
Khát vọng vươn mình ra biển lớn của Thành phố Hồ Chí Minh còn được thể hiện rõ nét qua định hướng phát triển logistics và kinh tế biển. Thành phố từ lâu đã được xác định là cửa ngõ chiến lược của Việt Nam hướng ra Biển Đông, là trung tâm giao thương quốc tế với hệ thống cảng biển lớn nhất cả nước như Cát Lái, Hiệp Phước và Tân Cảng-Cái Mép. Thành phố sẽ tập trung nâng cấp, mở rộng các cảng biển và hoàn thiện mạng lưới logistics hiện đại, kết nối sâu rộng vào các tuyến giao thương quốc tế quan trọng, nhất là các thị trường Đông Á, châu Âu và Bắc Mỹ. Bên cạnh đó, thành phố đang khẩn trương xây dựng hệ thống giao thông đồng bộ, hiện đại nhằm kết nối trực tiếp với sân bay quốc tế Long Thành, nơi được kỳ vọng trở thành trung tâm trung chuyển hàng không hàng đầu khu vực.
Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tập trung nâng cấp, mở rộng các cảng biển và hoàn thiện mạng lưới logistics hiện đại.
Thành phố Hồ Chí Minh sẽ tập trung nâng cấp, mở rộng các cảng biển và hoàn thiện mạng lưới logistics hiện đại.
Tất nhiên, gốc rễ của sự phát triển một thành phố, chính là phát triển giáo dục. Và lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh luôn nỗ lực đi đầu cả nước trong lĩnh vực khuyến học. Từ năm học 2025-2026, thành phố đã miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông (trừ trường có vốn đầu tư nước ngoài). Trước đó, trong bốn năm, từ năm học 2021-2022 đến năm học 2024- 2025, thành phố đã chi gần 4.200 tỷ đồng để thực hiện các chính sách đặc thù hỗ trợ học phí cho học sinh, cả công lập và ngoài công lập.
Từ năm học 2025-2026, thành phố đã miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông.
Từ năm học 2025-2026, thành phố đã miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông.
Với bề dày tinh thần đột phá, tiên phong và truyền thống đoàn kết, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, biết làm qua nhiều thế hệ. Người dân thành phố tự hào và tự tin rằng, Đảng bộ, nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh sẽ vươn mình mạnh mẽ vào kỷ nguyên mới; xây dựng thành phố trở thành cực tăng trưởng mới của vùng Đông Nam bộ, siêu đô thị quốc tế hiện đại ở Đông Nam Á, đóng góp tích cực vào sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
Mặt trước trụ sở Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh nhìn từ góc đường Nguyễn Huệ.
Mặt trước trụ sở Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh nhìn từ góc đường Nguyễn Huệ.
Chỉ đạo sản xuất: Lê Nam Tư
Tổ chức sản xuất: Tùng Quang
Nội dung: Tùng Quang, Tất Đạt
Ảnh - Video: Thế Anh, Tùng Anh
Trình bày - Đồ họa: Tùng Anh