Những ngày đầu gian khó nơi biên cương

Thực hiện Kế hoạch số 314/KH-BCA ngày 26/7/2021 của Bộ Công an về điều động cán bộ từ các đơn vị trực thuộc Bộ về công tác tại các xã biên giới trọng điểm, phức tạp về an ninh, trật tự, hàng trăm cán bộ, chiến sĩ đã rời đơn vị để nhận nhiệm vụ mới. Trong số đó, Thiếu tá Nguyễn Minh Cường, sinh năm 1988, cán bộ Công an xã Đăk Nhoong (tỉnh Kon Tum, nay là tỉnh Quảng Ngãi) là một gương tiêu biểu.

“Ngày tôi xách ba lô lên đường cũng là ngày con trai đầu lòng chào đời: 18/10/2021. Đó vừa là ngày hạnh phúc nhất, vừa là ngày thử thách lớn nhất. Khi ấy, dịch Covid-19 vẫn đang căng thẳng, đường sá phong tỏa, ở nhà chỉ còn bố mẹ già, vợ mới sinh và con thơ. Thú thật, lúc bước lên xe, lòng tôi nặng trĩu”, anh nhớ lại.

Từ giảng đường Đại học Cảnh sát nhân dân đến vùng biên cương nắng gió, anh mang theo nhiều nỗi lo: gia đình còn bộn bề khó khăn, công việc hoàn toàn mới, môi trường xa lạ giữa núi rừng, điều kiện vật chất thiếu thốn. “Có lúc thấy mình nhỏ bé và đơn độc trước những thử thách chưa từng trải qua”, anh chia sẻ.

Thiếu tá Cường không viết đơn xin đi tăng cường mà được cấp trên lựa chọn. Khi được cho đăng ký nguyện vọng, nhiều đồng nghiệp khuyên anh đăng ký địa bàn gần nhà để tiện chăm lo gia đình. Nhưng sau cùng, anh quyết định chọn Tây Nguyên - một trong ba khu vực phức tạp về an ninh, trật tự (cùng với Tây Bắc và Tây Nam Bộ). Cụ thể sẽ về tỉnh nào, anh để cấp trên quyết định.

Những ngày đầu ở Đăk Nhoong, anh ví mình như một sinh viên mới ra trường, còn thiếu kinh nghiệm thực tiễn ở cơ sở. Chỉ huy tạo điều kiện cho cán bộ mới tăng cường hoàn tất công việc còn dang dở tại đơn vị cũ, nên thời gian đầu anh chưa nhận nhiều nhiệm vụ, tranh thủ trau dồi kiến thức và tìm hiểu địa bàn. Khi chính thức bắt tay vào công việc, lợi thế về tin học và tác phong của một giảng viên đã giúp anh nhanh chóng bắt nhịp.

Công tác ở địa bàn biên giới, cán bộ chiến sĩ đều vất vả. Nhiều người nhà cách xa trụ sở hàng trăm km, phải đầu tuần đi, cuối tuần về. Cuộc sống của đồng bào ở đây còn nhiều khó khăn; cán bộ từ thành phố lớn về vùng sâu, vùng xa ban đầu gặp không ít bỡ ngỡ, đặc biệt là rào cản ngôn ngữ.

Trên 95% cư dân trên địa bàn xã là người đồng bào dân tộc thiểu số, chủ yếu là đồng bào dân tộc Giẻ Triêng, một số cụ già lớn tuổi không biết sử dụng tiếng phổ thông. Không ít người cả đời chỉ biết nương rẫy, chưa từng ra khỏi bản làng, chưa có giấy tờ tùy thân, chưa được cập nhật thông tin vào cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Bà con nơi đây còn một số hạn chế về hiểu biết pháp luật, còn bản thân tôi lại hạn chế trong việc giao tiếp bằng tiếng người đồng bào dân tộc thiểu số. Đó là một trong những thử thách lớn nhất của công tác ở cơ sở vùng biên.

Thiếu tá Nguyễn Minh Cường

Bám bản, giữ dân, vượt rào cản

Trong quãng thời gian xa nhà, hậu phương vững vàng là điểm tựa tinh thần lớn nhất đối với Thiếu tá Nguyễn Minh Cường, nhất là khi con trai vừa chào đời. Ở nơi biên cương xa xôi, tình đồng chí, đồng đội trở thành chỗ dựa quý giá. Sự động viên, sẻ chia giữa các anh em Công an xã và Trường Đại học Cảnh sát nhân dân đã giúp anh vượt qua những giai đoạn khó khăn, khi vợ phải một mình chăm con nhỏ nơi quê nhà.

Để tuyên truyền, vận động hiệu quả với bà con người dân tộc Giẻ Trêng, anh chủ động học một số câu giao tiếp cơ bản và tận dụng đội ngũ “cầu nối” là những người có uy tín trong cộng đồng như già làng, trưởng bản, Bí thư chi bộ.

Tuy nhiên, những người này thường bận công việc riêng, nên anh chủ động xây dựng mối quan hệ thân thiết với các thanh niên trong làng là thế hệ trẻ có học, biết tiếng phổ thông và vẫn giữ gìn bản sắc. Họ được anh đề xuất tham gia lực lượng bảo vệ an ninh trật tự, vừa làm phiên dịch, vừa giúp chuyển tải thông điệp đến bà con.

“Nghe bà con nói thì tôi hiểu được một số từ, nhưng nói lại thì chỉ bập bẹ. Nhờ có các đồng chí phiên dịch, bà con hiểu chính sách rõ hơn, hợp tác hơn”, anh cho biết. Gần bốn năm qua, đây là phương pháp anh duy trì để “gần dân, sát dân” hơn.

Giờ đây, bà con đã quen và gọi anh một cách thân thương là “A Cường” mỗi khi thấy anh xuống làng. Công việc của anh không chỉ là tuần tra, xử lý vụ việc mà còn là những việc rất cụ thể, tỉ mỉ: rà soát, thống kê dân cư, gõ cửa từng nhà.

Trường hợp nào có điện thoại thông minh, anh hướng dẫn cài đặt và sử dụng ứng dụng VNeID - “ví giấy tờ” điện tử. Khoảng một nửa số hộ không có điện thoại thông minh, anh vận động đăng ký SIM chính chủ, viết mật khẩu ra giấy để khi cần vẫn có thể thực hiện dịch vụ công trực tuyến.

Nhờ nỗ lực bền bỉ, đến nay dữ liệu dân cư của xã Đăk Nhoong đã “đúng, đủ, sạch”, đáp ứng yêu cầu của Đề án 06 (giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn 2030) và góp phần vào mục tiêu chuyển đổi số của địa phương.

Ngoài nhiệm vụ chuyên môn, anh còn vận động các nhà hảo tâm hỗ trợ quần áo, tổ chức Tết Trung thu, Tết Thiếu nhi, Tết Nguyên đán để trẻ em vùng biên được đón ngày vui trọn vẹn hơn. “Đường sá khó khăn, chi phí vận chuyển cao nên chưa thể làm nhiều, nhưng còn sức thì còn cố gắng”, anh nói. Nhiều chuyến quà được anh huy động từ bạn bè, đồng nghiệp ở đơn vị cũ, “có gì cho nấy” để bà con bớt phần thiếu thốn.

Điều anh mong mỏi nhất là cuộc sống của đồng bào thiểu số nơi đây thuận lợi hơn, đường sá thông suốt hơn. Cũng vì lý do ấy, dù Trường Đại học Cảnh sát nhân dân đã khuyên anh trở về sau khi hết thời gian tăng cường vào năm 2023, anh vẫn xin gia hạn thêm hai năm, tiếp tục công tác để hoàn thiện những phần việc còn dang dở của Đề án 06. “Tôi chỉ muốn không ai bị bỏ lại phía sau”, anh khẳng định.

Bằng sự kiên trì và cống hiến không ngừng, Thiếu tá Nguyễn Minh Cường vinh dự được vinh danh là một trong 80 điển hình tiên tiến tiêu biểu của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam, tham dự Đại hội thi đua “Vì An ninh Tổ quốc” lần thứ IX vào ngày 6/8 vừa qua.

Tham dự Đại hội, Thiếu tá Nguyễn Minh Cường không đặt nặng chuyện được vinh danh. Anh cho rằng, so với công lao và sự hy sinh của nhiều đồng chí khác, đóng góp của mình vẫn còn nhỏ bé.

Có những đồng chí sang tận Lào truy bắt ổ nhóm tội phạm lừa đảo hàng trăm người, hay triệt phá các băng ổ nhóm tội phạm về ma túy, xuyên quốc gia,… hiểm nguy luôn cận kề, có thể hy sinh bất cứ lúc nào. Còn tôi, chỉ góp một phần nhỏ giữ gìn bình yên cho vùng biên giới, để không ai bị bỏ lại phía sau.

Thiếu tá Nguyễn Minh Cường

Gần bốn năm công tác tại biên giới đã thôi thúc anh ấp ủ ý tưởng nghiên cứu, xây dựng 01 đề tài nghiên cứu khoa học về hoạt động của công an cấp xã ở vùng biên cương. Anh muốn biến những trải nghiệm thực tiễn thành cơ sở lý luận, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng công an cơ sở, nhất là khi bộ máy chính quyền đang được sắp xếp lại theo hướng hai cấp. “Những địa bàn đặc biệt, vùng sâu vùng xa không thể bị bỏ lại phía sau”, anh nhấn mạnh.

Hiện tại, anh vẫn tập trung toàn bộ tâm sức cho công việc ở xã. Khi hoàn thành nhiệm vụ, anh sẽ tổng kết kinh nghiệm, đúc rút bài học và chuyển hóa thành tài liệu phục vụ công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

Theo Thiếu tá Cường, chủ trương đưa cán bộ từ Bộ Công an về tăng cường cho công an xã là quyết định đúng đắn. “Nhiều đồng chí vừa tốt nghiệp, chưa trải qua thực tiễn nên khó hình dung những khó khăn ở cơ sở, nhất là vùng sâu, vùng xa”, anh nhận xét.

Chính vì vậy, trong báo cáo sơ kết đợt tăng cường vào năm 2023, anh kiến nghị nâng thời gian tăng cường từ 2 năm lên 3 năm. Bởi trong 2 năm, ít nhất nửa năm đầu dành cho việc làm quen địa bàn, tìm hiểu cách sinh hoạt, tập quán của bà con. Đó là quá trình không thể rút ngắn.

“Bà con không thể ngay lập tức tin tưởng người từ trên Bộ xuống. Làm quen dần mới thành người quen”, anh nói, nhắc lại câu châm ngôn mà anh tâm đắc: “Đường không đi sẽ mọc đầy cỏ dại, người không qua lại sẽ thành người dưng”.

Từ kinh nghiệm thực tế, anh cho rằng, 6 tháng đầu đến cơ sở là giai đoạn then chốt để tạo dựng niềm tin. Khi đã hiểu lối sống, phong tục của bà con, việc tuyên truyền mới đạt hiệu quả: nói ngắn gọn, dễ hiểu, gắn với những việc thiết thực như đội mũ bảo hiểm để bảo đảm an toàn, hay cảnh giác trước lừa đảo trên không gian mạng. Đơn vị anh còn công khai số điện thoại công an xã và lập fanpage để người dân có thể liên hệ bất cứ lúc nào.

Trước việc sáp nhập tỉnh, nhập xã, hiện Công an một số xã, phường có hơn 100 cán bộ chiến sĩ, trong khi Công an xã biên giới chỉ có hơn 20 người. Anh mong Ban Giám đốc công an các tỉnh, thành phố cân đối lại quân số đồng thời mong Đảng ủy, chính quyền địa phương quan tâm, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và nơi ở khang trang, vững chắc cho lực lượng Công an cơ sở, tạo hậu phương vững vàng để cán bộ yên tâm gắn bó, sẵn sàng cống hiến lâu dài.

“Công an xã là cánh tay nối dài của Đảng và Nhà nước để gần dân hơn”, anh nhấn mạnh, đồng thời bày tỏ mong muốn lãnh đạo Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo sát sao, đặc biệt với các địa bàn vùng sâu, vùng xa: đầu tư trang thiết bị, bồi dưỡng trình độ chuyên môn và chính trị để cán bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Gửi lời nhắn tới những đồng chí sẽ nhận nhiệm vụ tại cơ sở trong thời gian tới, anh bày tỏ mong muốn: “Hãy phát huy tinh thần chỉ đạo của lãnh đạo Bộ, chủ động đi sâu, bám sát địa bàn, đồng hành cùng chính quyền và nhân dân từ những công việc cụ thể hằng ngày đến việc triển khai các đề án, nhiệm vụ lớn. Tận dụng tối đa kiến thức và kinh nghiệm của mình để hỗ trợ lực lượng công an xã hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, góp phần giữ gìn sự bình yên và hạnh phúc của nhân dân”.