Quy Nhơn (tỉnh Gia Lai) với bề dày văn hóa, lịch sử và lợi thế địa lý ven biển đang bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ. Không dừng lại ở vai trò trung tâm vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, Quy Nhơn đang thực thi các chính sách đột phá để đóng vai trò quan trọng trong mạng lưới đô thị quốc tế, hướng tới tiêu chuẩn sống cao, quản trị hiệu quả và kinh tế biển tiên tiến.
Thay đổi tư duy chiến lược
Từ dải đất Duyên hải miền trung, Quy Nhơn đang định hình một lối đi riêng không phải qua những khẩu hiệu lớn hay những danh hiệu hào nhoáng, mà bằng những chuyển động chắc chắn và bản lĩnh. Đô thị biển này là nơi tụ hội của nắng gió, cát vàng cùng những di sản văn hóa đặc sắc như tháp Chămpa, bài chòi, võ cổ truyền… đang từng bước chuyển mình thành một không gian sống đáng mơ ước, một trung tâm kết nối trí thức, kinh tế và văn hóa biển của khu vực.
Không gian đô thị ven biển Quy Nhơn hôm nay không còn bó hẹp trong những đại lộ hay khu nghỉ dưỡng. Từng tuyến đường ven biển đang được mở rộng như những nhánh sống lan tỏa, nối thành phố với khu kinh tế Nhơn Hội, kết nối những bãi tắm hoang sơ với trung tâm thương mại sôi động, khơi thông luồng di chuyển hàng hóa lẫn tinh thần hội nhập.
Theo định hướng của tỉnh Gia Lai mới, khu vực ven biển sẽ được phát triển thành vùng kinh tế trọng điểm, với hạt nhân là chuỗi đô thị biển-nghỉ dưỡng-dịch vụ. Các dự án như Quy Nhơn Iconic đang được triển khai trên tuyến Quốc lộ 19 mới với công viên ven sông dài 2km, trường học, trung tâm thương mại, hồ bơi chuẩn Olympic… tạo nên không gian sống xanh, hiện đại và kết nối. Ngoài ra, các khu đô thị nổi, khu dân cư ven biển, tổ hợp thương mại-dịch vụ đang được mời gọi đầu tư với tổng vốn hàng chục nghìn tỷ đồng, tạo ra “vành đai phát triển” bao quanh.
Quy Nhơn hiện đang trở thành trung tâm logistics hàng đầu khu vực với vị trí trung chuyển chiến lược giữa Duyên hải miền trung và Tây Nguyên. Hàng loạt dự
án hạ tầng quan trọng đang và sẽ triển khai như cao tốc Quy Nhơn-Pleiku, Quốc lộ 19B, cầu Thị Nại 2, nâng cấp sân bay Phù Cát… được kỳ vọng sẽ tạo nên hệ thống giao thông hoàn chỉnh. Qua đó rút ngắn thời gian di chuyển, giảm chi phí logistics và mở rộng không gian phát triển đô thị.
Nhưng đô thị không thể chỉ lớn lên từ hạ tầng. Quy Nhơn đang làm điều khó hơn: đưa yếu tố con người, văn hóa và bản lĩnh vùng biển vào trung tâm phát triển. Mỗi chính sách về đô thị đều phải trả lời câu hỏi: thành phố sẽ có diện mạo ra sao, người dân sẽ sống như thế nào và những giá trị gì sẽ được giữ lại?
Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Gia Lai Phạm Anh Tuấn cho biết, tỉnh không sao chép những mô hình đại đô thị phổ biến, mà chú trọng phát triển các khu đô thị sinh thái ven biển, nơi con người tương tác hài hòa với môi trường và công nghệ, đồng thời bảo tồn không gian văn hóa bản địa.
Trước đây, kinh tế biển vốn từng được xem như ngành phụ trợ thì nay trở thành trụ cột phát triển. Không phải bằng khai thác đơn thuần mà bằng tư duy giá trị gia tăng: phát triển cảng biển theo tiêu chuẩn quốc tế, dịch vụ logistics kết nối Đông Á, chế biến thủy sản chất lượng cao, thử nghiệm năng lượng tái tạo ngoài khơi. Trong những hành trình container rời cảng Quy Nhơn mang theo sản phẩm và niềm tin về một đô thị biển Việt Nam hoàn toàn có thể hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Cùng với đó, du lịch biển cũng không đứng ngoài cuộc chuyển dịch này. Những bãi biển xanh mướt không còn đơn thuần là nơi du khách đến chụp hình rồi rời đi. Thay vào đó là các khu nghỉ dưỡng cộng đồng, lễ hội biển hằng năm, mô hình trải nghiệm văn hóa ngư dân... Quy Nhơn không bán cảnh quan mà kể chuyện bằng biển, để làm sao khi mỗi du khách rời đi đều mang theo một lát cắt của đời sống Việt Nam ven đại dương.
Hạt nhân phát triển mới
Theo định hướng quy hoạch của tỉnh, Quy Nhơn sẽ phát triển theo cách xây dựng không gian đô thị thông minh gắn với tri thức, sinh thái và sáng tạo. Đó là những quy hoạch mở rộng theo trục ven biển Bắc-Nam, đồng thời hình thành các cụm đô thị vệ tinh để phân bổ dân cư, kinh tế, giáo dục và dịch vụ một cách bền vững.
Hiện nay, Quy Nhơn đang tổ chức các diễn đàn đô thị biển ASEAN, ký kết hợp tác quốc tế về biển, xây dựng chính sách thu hút đầu tư trong lĩnh vực giáo dục, công nghệ và dịch vụ biển. Từng bước đi đều được hoạch định kỹ lưỡng, song cũng đủ linh hoạt để thích ứng với xu hướng toàn cầu hóa.
Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Hồ Quốc Dũng cho biết, Quy Nhơn phải phát triển mạnh mẽ để trở thành trung tâm hành chính, chính trị và kinh tế của tỉnh trong tương lai gần. Các đơn vị phải kiến tạo để trở thành một đô thị sầm uất, hiện đại, là đô thị kiểu mẫu của tỉnh Gia Lai.
Vùng đất này đang viết nên chương mới từ tiềm năng đến hiện thực, từ địa phương đến toàn cầu.
Vùng đất này đang viết nên chương mới từ tiềm năng đến hiện thực, từ địa phương đến toàn cầu.
Những điểm đến như Kỳ Co, Eo Gió, Cù Lao Xanh… đã trở thành biểu tượng du lịch của miền trung.
Những điểm đến như Kỳ Co, Eo Gió, Cù Lao Xanh… đã trở thành biểu tượng du lịch của miền trung.
Những điểm đến như Kỳ Co, Eo Gió, Cù Lao Xanh… đã trở thành biểu tượng du lịch của miền trung.
Những điểm đến như Kỳ Co, Eo Gió, Cù Lao Xanh… đã trở thành biểu tượng du lịch của miền trung.
Trên cơ sở phát huy tối đa tiềm năng và lợi thế đặc thù như các điểm du lịch nổi tiếng, cần đẩy nhanh tiến độ quy hoạch với tầm nhìn dài hạn, triển khai quyết liệt các giải pháp tăng tốc phát triển, nhằm sớm hình thành diện mạo của một đô thị biển hiện đại.
Bên cạnh đó, cần chú trọng công tác quản lý đô thị, đầu tư xây dựng cảnh quan sáng, xanh, sạch, đẹp; đẩy mạnh cải cách hành chính, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức gắn bó với nhân dân, tận tụy phục vụ cộng đồng. “Mục tiêu là xây dựng một nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, với hiệu quả phục vụ được đo lường bằng sự hài lòng thực chất của người dân và doanh nghiệp”, đồng chí Hồ Quốc Dũng nhấn mạnh.
Có thể thấy, Quy Nhơn không vươn lên bằng ước mơ đơn độc, mà bằng sự đồng lòng của chính quyền và người dân những con người quen đối mặt với gió lớn và sóng ngầm. Họ không gọi mình là trung tâm, nhưng đang hành động như một trung tâm. Không tự nhận là hình mẫu, nhưng đang từng ngày kiến tạo một hình mẫu. Và đó là Quy Nhơn, đô thị biển thế hệ mới của Việt Nam.
Tổ chức thực hiện: Thái Sơn - Trường Sơn
Bài và ảnh: Lương Tùng
Trình bày: Thu Lan