Khoảng 97% bệnh nhân nội trú ngồi tại giường bệnh thanh toán online. 90% các phim chụp X-quang không còn phải in phim. Thời gian khám chữa bệnh trung bình giảm xuống 50%, chỉ còn 1,5 giờ… Đây là một bức tranh toàn cảnh về chuyển đổi số tại Bệnh viện đa khoa Đức Giang - một bệnh viện đi đầu thủ đô Hà Nội về ứng dụng công nghệ thông tin trong khám chữa bệnh, mang lại lợi ích cho hàng nghìn người bệnh mỗi ngày.
Giảm 50% thời gian khám, chữa bệnh
Bà Hoàng Thị Minh (Đức Giang) bước chân vào khu khám bệnh lúc 2 giờ 3 phút chiều 26/9. Với sự hướng dẫn của nhân viên y tế, bà qua quầy kiosk tự động để quẹt mã chứng minh thư và thẻ Bảo hiểm y tế nhập thông tin, lên phòng tái khám. Lúc này, máy báo tít tít, bà đã đến trễ so với lịch hẹn 3 phút. “Bà ơi, bà đến trễ rồi. Muộn 3 phút, tức là giờ này đang là giờ khám của người khác rồi, bà không thể chen ngang được, bà vui lòng ra quầy hướng dẫn rồi lấy số khám”, nữ nhân viên y tế hướng dẫn bà đi về phía quầy. Phía sau bà Minh, chừng 4-5 người cao tuổi cũng lần lượt xếp hàng quét mã rồi lên thẳng phòng khám đã được hẹn trước.
Bác sĩ đọc kết quả chụp phim X-quang trên máy tính cho bệnh nhân.
Bác sĩ đọc kết quả chụp phim X-quang trên máy tính cho bệnh nhân.
Việc đặt lịch hẹn khám, nhằm phân luồng, giúp người bệnh không phải chờ đợi đã giúp tình trạng quá tải tại bệnh viện giảm hẳn vài năm qua. Mọi lịch hẹn khám đều được lên lịch chính xác từng phút.
Để bảo đảm việc tiếp đón và khám đúng hẹn, bệnh viện xây dựng danh sách Tiếp đón online với việc tích hợp 3 trong 1 vào hệ thống mạng HIS của bệnh viện: Hệ thống tổng đài chăm sóc khách hàng Autocall; kết nối HIS-Tổng đài; tự động chuyển từ Text sang Voice và gọi điện cho bệnh nhân; đăng ký khám chữa bệnh qua tổng đài. Chuyển đổi linh hoạt giữa quy trình tiếp nhận người bệnh: Khám theo hẹn và Khám thông thường.
Người bệnh thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt qua quét mã QR code.
Người bệnh thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt qua quét mã QR code.
Được quản lý bệnh tiểu đường 8 năm qua tại bệnh viện, ông Nguyễn Trụ (65 tuổi, Long Biên, Hà Nội) cho hay, kể từ khi bệnh viện ứng dụng mấy cái “số gì đó” (chuyển đổi số-pv), ông thấy hay lắm. Thay vì dậy đi xếp hàng từ 6 giờ sáng, lấy số, lên phòng khám, cầm chỉ định đi sang bên khu huyết học lấy máu, rồi ngồi chờ kết quả thì nay, ông chỉ mất nửa thời gian so với trước cho cả quy trình khám.
“Bệnh nền của tôi phải tái khám định kỳ. Lịch được hẹn trước sau lần khám cuối, cứ đến giờ là mình đến. Mình đưa căn cước công dân gắn chip và thẻ Bảo hiểm y tế vào máy đăng ký chưa tới 30 giây là xong, chỉ việc lên phòng chờ khám. Xét nghiệm máu xong cứ về phòng ngồi chờ, có kết quả gửi về tin nhắn điện thoại là bác sĩ gọi mình vào đọc kết quả, kê đơn”, ông Trụ hồ hởi nói.
Khám xong, ông Trụ ra về, tay cầm đúng tờ đơn lĩnh thuốc: “Giờ chẳng phải mang nhiều hồ sơ như trước cô ạ, cầm đơn lấy thuốc là về điều trị theo đơn thôi”.
Bệnh viện gọi việc triển khai mô hình khám bệnh thông minh này là mô hình "khoang máy bay". Bệnh nhân đặt lịch khám tương tự việc đặt vé máy bay, chọn chuyên khoa, giờ khám. Sau khi đến viện, mọi người không phải xếp hàng, lấy số mà chỉ cần quẹt mã là lên thẳng phòng bác sĩ, mọi thông tin đã có sẵn trên hệ thống. Bệnh viện có 12 nghìn bệnh án mạn tính ngoại trú và đến nay, đống hồ sơ mãn tính giấy đã được đưa vào “bảo tàng”. Thay vì trước đây điều dưỡng phải mất thời gian vào kho, tìm mã số bệnh nhân, rút hồ sơ đưa bác sĩ, thì nay bác sĩ xem trực tiếp lịch sử bệnh án trên phần mềm HIS.
Nếu phải làm xét nghiệm, thay vì các phiếu chỉ định được in ra, đưa cho bệnh nhân đi xếp giấy chờ được gọi tên, thì nay, bệnh nhân chỉ cần mang mã qrcode của mình, nhân viên y tế tại phòng cận lâm sàng sẽ biết bệnh nhân cần làm gì. Kết quả số sẽ được báo về tin nhắn điện thoại của bệnh nhân và phần mềm quản lý bệnh viện (HIS) để bác sĩ cập nhật, kết luận.
Kết thúc khám, trong khi bệnh nhân làm nghĩa vụ tài chính tại bàn khám, thì dưới nhà thuốc đã nhận đơn và lấy thuốc chờ sẵn bệnh nhân. Ứng dụng công nghệ thông giúp việc chẩn bị thuốc có thể bắt đầu ngay sau khi có đơn thuốc từ phòng khám.Giải pháp cấp phát thuốc thông minh triển khai được trung bình 700-780 đơn thuốc/ngày, rút ngắn trung bình thời gian cấp pháp thuốc từ 6,4 phút xuống 62,8 giây; không còn tình trạng chen lấn và ùn ứ ở quầy phát thuốc; xóa bỏ hoàn toàn việc xếp số tại quầy.
Nhân viên y tế hướng dẫn bệnh nhân thực hiện đăng ký khám tự động tại kiosk.
Nhân viên y tế hướng dẫn bệnh nhân thực hiện đăng ký khám tự động tại kiosk.
"Giờ chẳng phải mang nhiều hồ sơ như trước cô ạ, cầm đơn lấy thuốc là về điều trị theo đơn thôi".
Ông Nguyễn Trụ
Nói về việc đặt lịch khám theo giờ được triển khai từ 4 năm qua, Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Thường, Giám đốc Bệnh viện đa khoa Đức Giang cho biết, ban đầu bệnh nhân phản đối dữ dội vì họ không tin vào lịch hẹn. Có người vẫn đi từ 6 giờ sáng, dù lịch hẹn là 10 giờ sáng.
Nhưng với sự kiên quyết tuân thủ lịch hẹn khám ở các phòng, bệnh nhân đến khám rất đúng lịch vì họ biết chắc chắc giờ này của mình, không một ai chen ngang. “Ở bệnh viện chúng tôi không có chuyện nhân viên y tế mặc áo trắng chen ngang khám bệnh. Chúng tôi từ lâu không phải xử kiện bệnh nhân gọi đến đường dây nóng phàn nàn về việc ưu tiên khám cho người nhà nhân viên y tế. Đó là giai đoạn đầu khó khăn nhưng giờ đồng thuận cả bệnh nhân. Hàng ngày, bệnh viện có báo cáo bao nhiêu bệnh nhân đi đúng giờ, nên bệnh nhân khám đúng hẹn đạt 80% và tỷ lệ này ổn định hơn 4 năm qua”, ông Thường tự hào nói.
Nhờ đặt lịch hẹn, thay vì dồn 80% khám vào buổi sáng, thì nay tỷ lệ khám sáng-chiều là 45:55. Bệnh nhân khám ngoại trú nếu thực hiện cả xét nghiệm máu, chụp X-quang, siêu âm, điện tim đồ, nội soi…, sẽ mất tổng cộng 1,5 giờ thay vì hơn 3 giờ như trước.
Khám xong, bệnh nhân ra về chỉ với một tờ phiếu lấy thuốc và đều được lên lịch hẹn khám cho lần tái khám sau. Để hỗ trợ bệnh nhân nhớ lịch khám, từ năm 2020, bệnh viện đã chủ động nhắn tin nhắc lịch hẹn khám và gọi điện trước ngày hẹn khám 1 ngày. Bệnh nhân chỉ cần có mặt trước 15 phút để đăng ký khám. Nếu cần đổi lịch hẹn, chỉ cần gọi đến tổng đài chăm sóc khách hàng của bệnh viện. Trung bình một ngày bệnh viện nhắc hẹn khoảng 900 bệnh nhân.
Một bức tranh toàn diện về chuyển đổi số, đang được diễn ra đồng bộ tại Bệnh viện đa khoa Đức Giang gồm khám ngoại trú, điều trị nội trú, đến xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh và phát triển các App ứng dụng cho bác sĩ, người bệnh, từ năm 2019 và ngày càng mang đến tiện lợi cho người bệnh.
“Hàng nghìn bệnh nhân được hưởng lợi, hàng nghìn tờ giấy được tiết kiệm từ in phiếu chỉ định, kết quả, in phim. Đến nay, tất cả hồ sơ bệnh án giấy đều đã ngừng sử dụng", Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Thường, Giám đốc Bệnh viện đa khoa Đức Giang chia sẻ.
Mở hệ thống lưu trữ và truyền hình ảnh (PACS) trên chiếc máy tính xách tay được trang bị cho các bác sĩ, bác sĩ Lương Đình Trung, Khoa Khám bệnh nói, 2-3 năm qua, phim X-quang đã không cần phải in ra nữa. Mọi dữ liệu cận lâm sàng như xét nghiệm, chụp chiếu, siêu âm, nội soi… của bệnh nhân đều được cập nhật lên phần mềm quản lý bệnh viện. Bệnh án giấy dường như chỉ còn là hình thức. Giờ đây, bác sĩ chỉ cần có mã số bệnh nhân là có thể truy cập lấy ngay thông tin trên phần mềm quản lý bệnh nhân mà không cần lần giở từng trang bệnh án. App đi buồng là công cụ đắc lực để bác sĩ không phải ôm từng chồng bệnh án, lật giở từng trang xem lịch sử các y lệnh trước đó và tình trạng tiến triển người bệnh.
Điều này cũng rất giá trị với các điều dưỡng. Chị Nguyễn Thị Thúy Lan, Điều dưỡng trưởng Khoa Nội tổng hợp vừa thực hiện y lệnh của bác sĩ, vừa nói, nhờ số hóa, thời gian mỗi lần buồng rút ngắn chỉ còn 5 phút để thực hiện y lệnh, bao gồm cập nhật mọi thông tin từ chỉ số sinh tồn, kế hoạch chăm sóc, điều trị…
Ngoài ra, chỉ cần một mã số bệnh nhân kèm lời mời hội chẩn, các bác sĩ tại khoa khác có thể truy cập hệ thống để nắm bắt thông tin bệnh án, xét nghiệm cận lâm sàng và hội chẩn ngay, thay vì phải có giấy mời hội chẩn kèm tóm tắt bệnh án gửi tận tay.
Hàng nghìn bệnh nhân được hưởng lợi, hàng nghìn tờ giấy được tiết kiệm từ in phiếu chỉ định, kết quả, in phim. Đến nay, tất cả hồ sơ bệnh án giấy đều đã ngừng sử dụng.
Đi đầu trong thanh toán không dùng tiền mặt
Không còn cảnh có chỉ định ra viện từ sáng nhưng đến chiều vẫn chưa xuất viện được vì chưa hoàn thiện thủ tục; vì phải rồng rắn đi khắp các nơi, từ khoa nằm điều trị, xuống tài chính xếp hàng thực hiện thanh toán, chờ đóng dấu, rồi mang trở lại khoa để nhận giấy tờ ra viện, giờ đây, thanh toán không dùng tiền mặt đã giúp bệnh nhân nằm điều trị nội trú hoàn thiện thủ tục trong một vài thao tác tại chỗ.
“Trước đây, khu thanh toán viện phí luôn có khoảng gần 400 người chờ đợi, xếp hàng và bệnh nhân ra viện trưa vẫn phải chờ đến chiều mới có hóa đơn, thì nay, khoảng 97% bệnh nhân nội trú ngồi tại giường bệnh thanh toán online, đợi đến lượt y tá báo ra ký nhận là xong”, ông Thường nói.
Với bệnh nhân ngoại trú, khoảng hơn một nửa số bệnh nhân khám hàng ngày sẽ thanh toán không dùng tiền mặt. Điều đó được thực hiện ngay tại bàn khám bệnh. Bác sĩ ngoài kê đơn, thêm một thao tác thanh toán cho người bệnh tại chỗ. Sau khi bộ phận tài chính thông báo đã hoàn tất nghĩa vụ thu tiền hoặc hoàn trả tạm ứng, bệnh nhân ra về.
Để hiện thực hóa thanh toán không dùng tiền mặt, các khoa, phòng phải in được hoá đơn điện tử, mà tài chính vẫn kiểm soát được. Bởi vậy, bệnh viện đã xây dựng quy trình số hoá việc thanh toán một cách thuận tiện, nên hồ sơ của bệnh nhân đều được các khoa, phòng giải quyết ngay khi kết thúc khám, không dồn về buổi chiều như trước.
Bệnh viện đã rút được 11 bước thanh toán so với thanh toán offline 24 bước trước đây, tức là giảm 45% quy trình. Trong 11 bước đó, bao gồm 5 bước đếm tiền (bệnh nhân đếm tiền lần 1; thu ngân đếm lần 2, cuối ngày tổng kết sổ sách đếm lần 3, thủ quỹ đếm lần 4, vận chuyển kho bạc đếm lần 5). Tổng số tiền thu online đạt 60-65% số tiền cần thu. Số giao dịch online chiếm 30-35% tổng số giao dịch tài chính trong bệnh viện.
Nhờ công nghệ thông tin, bệnh viện quản trị minh bạch nguồn tiền bệnh viện vào ra từ các hoạt động của các đơn vị. “Quan trọng là tiết kiệm được tiền. Trước kia chưa áp dụng hệ thống PACS (lưu trữ và truyền hình ảnh y tế) trong X-quang, thay cho phim chụp, chúng tôi phải bỏ ra 2,5 tỷ đồng/năm để mua phim, thì nay chỉ bỏ chừng 400 triệu đồng. 90% bệnh nhân không cần mang phim in về vì cũng không giữ được lâu, bác sĩ đọc kết luận ngay sau khi chụp với hình ảnh chất lượng nhờ hình ảnh liên thông trên hệ thống và được lưu trữ vĩnh viễn trong lịch sử hồ sơ khám chữa bệnh của bệnh nhân”, ông Thường dẫn chứng.
Bệnh nhân thanh toán qua hình thức quét mã QR tại Bệnh viện đa khoa Đức Giang (Hà Nội).
Bệnh nhân thanh toán qua hình thức quét mã QR tại Bệnh viện đa khoa Đức Giang (Hà Nội).
Bệnh viện quản trị tốt hơn, nâng cao chất lượng chuyên môn
Quyết tâm chuyển đổi số không chỉ tiện lợi cho người bệnh, bác sĩ mà còn giúp bệnh viện quản trị minh bạch dòng tiền, giám sát, chỉnh sửa các quy trình chuyên môn khám chữa bệnh rất hiệu quả. Quy trình khám chữa bệnh nào bất cập sẽ được chỉnh sửa, để giảm thủ tục hành chính, giảm thời gian chờ đợi cho người bệnh.
Giám đốc Bệnh viện đa khoa Đức Giang chia sẻ, một mục tiêu quan trọng của chuyển đổi số trong quản trị bệnh viện, chính là việc giám sát được chất lượng khám chữa bệnh. “Thông qua hồ sơ bệnh án điện tử, chúng tôi giám sát chặt chẽ chuyên môn bác sĩ tới đâu, kết luận đầy đủ, sát với tình trạng bệnh hay không, chuyên môn vững vàng hay không”, ông Thường nói.
Hoạt động số hóa đã đáp ứng được 85% các quy trình vận hành trong bệnh viện. Để có được sự chuyển mình mạnh mẽ trong 4 năm qua, theo Giám đốc Bệnh viện đa khoa Đức Giang, khó khăn nhất ban đầu là nguồn lực đầu tư về cơ sở hạ tầng, đường truyền, hệ thống mạng nội bộ, máy chủ, hệ thống giao thông ảo trong bệnh viện. Sự đầu tư phải đầu tư tương đối đồng bộ để tạo sự suôn sẻ cho hệ thống.
Với bệnh viện tự chủ, đầu tư công nghệ thông tin đầy lo ngại vì nó không sinh ra tiền. Bù lại, chính việc tối ưu hóa các vị trí, sẽ giúp tiết kiệm chi phí.
Ông Thường xòe tay lấy dẫn chứng: “Một nhân viên tài chính thông thường chỉ thực hiện 120 giao dịch/ngày nhưng nếu thanh toán online, họ thực hiện được 300 giao dịch. Với việc 97% khối nội trú thanh toán online, thì chúng tôi rút được 7 người làm tài chính. 7 suất lương đó chính là tiền. Khó khăn ban đầu chuyển đổi số là có, đầu tư nhiều cho các phần mềm quản trị là có, nhưng sau nó sẽ sinh ra tiền. Tôi cho rằng, khi khám thuận lợi hơn, bệnh nhân đến nhiều hơn thì sẽ tăng thêm nguồn thu từ đó bù trừ. Đầu tư cho công nghệ thông tin không sợ lỗ. Tôi nghĩ, quyết tâm làm sẽ thành công”, ông Thường nói.
Để tạo ra sự đồng lòng, quyết tâm của cả hệ thống cán bộ y tế bệnh viện, cũng là một quá trình không thể nhanh chóng.
Ban đầu yêu cầu thanh toán online tại khoa điều trị, các điều dưỡng rất quan ngại vì sợ mất tiền. Việc thanh toán được mặc định là chuyên môn của tài chính. Nhưng nếu bệnh nhân bị vướng ở đâu, chưa ra viện, các điều dưỡng chưa thể xong việc. Sau thời gian thử nghiệm, thấy tối ưu hóa công việc, các khoa chủ động thanh toán online cho người bệnh. Nhiệm vụ của họ chỉ là tạo phiếu thanh toán và tài chính sẽ kiểm tra tiền về tài khoản chưa, ký số để hoàn tất thanh toán cho bệnh nhân ra viện. “Thi thoảng tôi trêu, khoa nào không ngoan là cho thanh toán offline”, ông Thường, vừa cười vừa nói.
Hiện mới có khoảng 400/1.200 bệnh nhân khám hàng ngày đăng ký khám lịch hẹn từ trước và chỉ cần quẹt thẻ vào khám, còn 2/3 trường hợp vẫn phải đến quầy đăng ký lấy số. Tôi muốn con số này phải đẩy mạnh hơn nữa
Chuyển đổi số giúp bệnh viện kiểm soát tốt quy trình, buộc nhân viên phải thực hiện đúng nguyên tắc, mang lại hiệu quả cao trong khám, chữa bệnh cho nhân dân.
Xác định còn rất nhiều việc phải làm vì chuyển đổi số phải làm dần dần, phù hợp với nhu cầu của từng cơ sở khám chữa bệnh, tối ưu hơn nữa, tạo thuận lợi hơn cho người dùng, ông Thường cho hay, ông muốn tới đây chuyển đổi số phải giám sát được chất lượng lâm sàng. Từ đó, sẽ nắm được bác sĩ chẩn đoán bệnh đã đủ chưa, dùng thuốc đúng phác đồ hay chưa, thuốc tương tác trong một lần điều trị như thế nào.
Cũng như nhiều bệnh viện khác, ông Thường cho hay, các phần mềm chưa đáp ứng được hết yêu cầu thực tế khám chữa bệnh, quản trị bệnh viện. Việc mua một phần mềm chính thức là bài toán khó khi các văn bản pháp luật của nhà nước về hướng dẫn mua, thuê hay xây dựng tính năng phần mềm không rõ ràng. Do đó, trong quá trình vừa làm, tổ tư vấn hỗ trợ xây dựng phần mềm của bệnh viện vừa chỉnh sửa.
Với bệnh nhân mãn tính, việc điều trị đang tốt, nhưng có đạt được hết các mục tiêu điều trị bệnh lý hay không là điều cần quan tâm trong nâng cao chất lượng điều trị. Do đó, ông muốn công nghệ thông tin phải tham gia vào quản lý, xây dựng phác đồ điều trị cá thể hóa từng bệnh nhân.
“Hiện mới có khoảng 400/1.200 bệnh nhân khám hàng ngày đăng ký khám lịch hẹn từ trước và chỉ cần quẹt thẻ vào khám, còn 2/3 trường hợp vẫn phải đến quầy đăng ký lấy số. Tôi muốn con số này phải đẩy mạnh hơn nữa”, ông Thường bày tỏ.
Là bệnh viện của thủ đô Hà Nội, hiện Bệnh viện đa khoa Đức Giang đang là một trong những cơ sở y tế đứng đầu của thành phố chuyển đổi hóa, số hóa quy trình khám chữa bệnh và quản trị bệnh viện. Những nỗ lực đổi mới của bệnh viện trong 4 năm qua không chỉ giúp cho Ban lãnh đạo bệnh viện quản lý tốt về chất lượng chuyên môn, minh bạch về tài chính, mà còn tạo ra sự thuận lợi cho người bệnh, giảm quá tải, giảm chờ đợi, hướng tới sự hài lòng của người bệnh.
Kiosk đăng ký khám chữa bệnh tự động cho người bệnh mãn tính tại Bệnh viện đa khoa Đức Giang.
Kiosk đăng ký khám chữa bệnh tự động cho người bệnh mãn tính tại Bệnh viện đa khoa Đức Giang.
Bệnh viện Đa khoa Đức Giang sử dụng mã QR Code cấp cho bệnh nhân giúp điều dưỡng viên nắm thông tin bệnh nhân thông qua thiết bị quét mã, hiển thị lên màn hình máy tính đặt trên xe thuốc.
Bệnh viện Đa khoa Đức Giang sử dụng mã QR Code cấp cho bệnh nhân giúp điều dưỡng viên nắm thông tin bệnh nhân thông qua thiết bị quét mã, hiển thị lên màn hình máy tính đặt trên xe thuốc.
Đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt tại bệnh viện đa khoa Đức Giang.
Đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt tại bệnh viện đa khoa Đức Giang.
Ngày xuất bản: 4/10/2024
Tổ chức sản xuất: TRƯỜNG SƠN
Nội dung: HỒNG VÂN - THIÊN LAM
Trình bày: HẠNH VŨ
Ảnh: THIÊN LAM, TTXVN, BỆNH VIỆN CUNG CẤP
