Phóng viên: Vừa qua Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia đã ra mắt với nhiều mục tiêu lớn. Được biết bà đã được tín nhiệm bầu làm Phó Chủ tịch Hiệp hội. Theo bà làm thế nào để hiện thực hóa mục tiêu biến dữ liệu thành tài nguyên, thành tư liệu sản xuất? 

Bà Thái Hương: Nhu cầu ứng dụng công nghệ cao, sử dụng dữ liệu vào sản xuất, kinh doanh là điều cần thiết và bắt buộc trong kỷ nguyên mới. Để khai thác triệt để lợi thế của đất nước ta là nông nghiệp, cần tận dụng các thành quả về công nghệ số, công nghệ đám mây, trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật và dữ liệu lớn… để biến thành tư liệu sản xuất và tài nguyên.

Suy cho cùng, một sản phẩm ra đời, nhất là sản phẩm nông nghiệp, thì phải đáp ứng được hai tiêu chí quan trọng nhất: thứ nhất là chi phí giá thành và thứ hai là chất lượng sản phẩm. Do vậy, ta cần áp dụng dữ liệu số là thành quả của các cuộc cách mạng đã thành công trên thế giới và đáp ứng được hai tiêu chí đó.

Để minh chứng cho điều này một cách dễ hiểu nhất, với vai trò là Chủ tịch Hội đồng chiến lược và nhà tư vấn cho Tập đoàn TH ngay từ những ngày đầu, tôi xin chia sẻ việc sử dụng dữ liệu số tại Tập đoàn TH như sau:

Những năm 2000, thế giới bùng nổ với các cuộc cách mạng công nghệ, cách mạng số, năm 2008 chúng tôi đã áp dụng thành tựu này vào nông nghiệp Việt Nam thông qua dự án chăn nuôi bò sữa đại công nghiệp rất thành công. Dự án bao gồm cả trồng trọt, chăn nuôi, chế biến và logistics theo chuỗi khép kín từ đồng cỏ đến bàn ăn.

Trong trồng trọt, chúng tôi áp dụng app thông minh hoàn toàn tự động để tưới tiêu cho các loại cây trồng làm thức ăn cho bò như cao lương, ngô và các loại cỏ. Các nhà khoa học về nông nghiệp đã lập trình một chương trình: giờ nào, lượng nước bao nhiêu thì tốt nhất cho năng suất và chất lượng cây trồng đó; lập tức ra lệnh cho các cánh tay tưới phun nước.

Hoặc trong một chu kỳ trồng, chỉ cần một vài cái máy cày bừa, gieo trồng, thu hoạch, làm một ngày bằng 800 lao động. Cùng mảnh đất đó người nông dân bình thường đang làm thì giá thành sản xuất sẽ cao hơn rất nhiều, mà chất lượng lại không đạt được như mong muốn. Đó là ví dụ khi sử dụng dữ liệu để quản trị chi phí giá thành và chất lượng.

Một ví dụ khác: Sữa là một sản phẩm rất nhiều vi lượng, do đó, nếu không có thiết bị bảo vệ, không có dữ liệu lập trình để phân tích các yếu tố làm ảnh hưởng đến chất lượng, thì không bảo đảm được chất lượng sữa.

Tại TH, sữa vắt được đưa từ bình sữa cá thể chuyển qua đường ống vào tank lớn. Trong toàn bộ quá trình đó, nhiệt độ được duy trì từ 2 đến 4 độ, nên chất lượng sữa hoàn toàn được bảo đảm.

Tuy nhiên, có trường hợp, bình sữa nhỏ của cá thể bò không được nhập vào tank sữa lớn, vì hệ thống phát hiện tế bào soma đã xuất hiện, cá thể này 4 ngày sau sẽ bị viêm vú. Lập tức, dụng cụ vắt sữa rời khỏi vú và cô bò đó không được vắt sữa nữa mà quay trở về chữa bệnh.

Một trường hợp khác, bình sữa nhỏ của cá thể không được nhập vào tank sữa chung, vì các chuyên gia dinh dưỡng đã lập trình công thức thức ăn khoảng 15 loại để đảm bảo vi chất trong sữa, nhưng cá thể bò ăn không đủ nên sữa không đủ vi lượng. Lập tức, dụng cụ vắt sữa rời khỏi vú bò, sữa không được nhập vào tank và bò đi bổ sung thức ăn.

Một cá thể khác, hệ thống cảnh báo cô bò này đang vào thời kỳ động dục, liền đánh dấu cá thể bò để bộ phận thú y bơm tinh trùng để tăng khả năng thụ thai, tránh việc phải bơm nhiều lần mà không hiệu quả, chi phí sẽ đội cao lên…

Đấy là các ví dụ rất dễ hiểu về việc sử dụng dữ liệu trong sản xuất một sản phẩm nông nghiệp cụ thể.

Việc ứng dụng công nghệ và dữ liệu bảo đảm chi phí giá thành hợp lý nhất, năng suất lao động cao nhất, chất lượng sản phẩm tốt nhất đạt chuẩn quốc tế ngay trên đồng đất Việt Nam. Chính vì vậy, từ khi ra đời đến bây giờ, dòng sữa tươi sạch TH true milk đã được không những người tiêu dùng trong nước yêu quý, đón nhận, mà quốc tế cũng công nhận với những giải thưởng tôn vinh xứng đáng như giải Vàng, giải Đặc biệt tại các Hội chợ quốc tế lớn nhất ASEAN, Dubai, Nga… và đủ sức cạnh tranh trên trường quốc tế. Kể cả trong lúc dịch bệnh, khủng hoảng thì TH vẫn tăng trưởng hai con số.

Như vậy, sự ra đời của Hiệp hội Dữ liệu quốc gia sẽ là chỗ dựa thúc đẩy việc chuyển hóa dữ liệu thành tài nguyên và tư liệu sản xuất - là thành quả của các cuộc cách mạng số, mang lại sự văn minh và hạnh phúc. Và cụ thể sản phẩm nông nghiệp đa phần phục vụ sức khỏe con người, tạo ra dinh dưỡng tốt cho con người, đó là bước chuẩn hóa về dữ liệu y tế dự phòng. Một triệu đồng y tế dự phòng bằng một tỷ đồng chữa bệnh. Sự ra đời của Hiệp hội Dữ liệu quốc gia sẽ là chỗ dựa thúc đẩy việc chuyển hóa dữ liệu thành tài nguyên và tư liệu sản xuất - là thành quả của các cuộc cách mạng số, mang lại sự văn minh và hạnh phúc.

Con người là chủ thể của xã hội, là nguồn lực quyết định sự phát triển đất nước. Sự phát triển thể lực, trí lực và tâm hồn của mỗi cá nhân là rất quan trọng. Đầu tư vào phát triển thể lực và trí lực là phát triển nòi giống của dân tộc, là đầu tư vào phát triển bền vững mang tính chiến lược quốc gia.

Hiệp hội Dữ liệu quốc gia trở thành ngôi nhà chung tập hợp, dẫn dắt, đoàn kết, động viên, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các hội viên, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho hội viên nâng cao kiến thức, chia sẻ kinh nghiệm, thông tin về phát triển dữ liệu và các thành tựu khoa học công nghệ trong lĩnh vực dữ liệu; góp phần chuyển đổi số quốc gia, phát triển dịch vụ dữ liệu, thị trường dữ liệu, nền kinh tế dữ liệu…

Dữ liệu là tài nguyên mở, cần được chia sẻ và lan tỏa, nhưng đó cũng là tài sản của doanh nghiệp. Với sự ra đời của Hiệp hội Dữ liệu quốc gia, các doanh nghiệp có niềm tin, sẵn sàng chia sẻ dữ liệu dưới sự bảo hộ của Luật pháp và bảo vệ của Hiệp hội.

Việc chia sẻ dữ liệu và kinh nghiệm giữa các doanh nghiệp là con đường ngắn nhất để đưa công nghệ đi vào quy trình sản xuất kinh doanh, giúp các doanh nghiệp học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau. Dữ liệu là tài nguyên mở, cần được chia sẻ và lan tỏa, nhưng đó cũng là tài sản của doanh nghiệp. Với sự ra đời của Hiệp hội, các doanh nghiệp có niềm tin, sẵn sàng chia sẻ dữ liệu dưới sự bảo hộ của Luật pháp và bảo vệ của Hiệp hội.

Như sứ mệnh mà người đứng đầu đã đưa ra “Việt Nam sẽ tiến vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”; “Chuyển đổi số không đơn thuần là ứng dụng công nghệ số vào hoạt động kinh tế-xã hội, mà là quá trình xác lập một phương thức sản xuất mới tiên tiến, hiện đại”.

Tôi xin được nhắc lại một lần nữa: Thế giới hiện đại có những thành tựu vô cùng to lớn về khoa học công nghệ, khoa học quản trị, công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, internet vạn vật,… Để tận dụng những thành tựu này, chúng ta cần có một số quyết sách, những cơ chế chính sách phù hợp cho từng thời kỳ, cho từng ngành nghề, để dẫn dắt, để khích lệ, để tạo ra những cánh chim đầu đàn trong từng lĩnh vực, để biến khát vọng thành hiện thực, để tạo ra sức mạnh to lớn cho dân tộc, để dân tộc ta sánh vai với các cường quốc năm châu như Bác Hồ từng mong muốn.

Phóng viên: Bà và tập đoàn TH có nhiều kinh nghiệm trong mảng nông nghiệp và chuỗi sản xuất, bà có đề xuất gì cho sự phát triển dữ liệu ở mảng này?

Bà Thái Hương: Là thành viên của Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia, cụ thể trong Ban Sản xuất và chuỗi cung ứng thuộc Hiệp hội, chúng tôi đã xác định 3 mục tiêu chiến lược trong 3 năm 2025-2027:

NGÀY XUẤT BẢN: 02/04/2025
Tổ chức sản xuất: Phan Thanh Phong- Tuấn Anh - Xuân Bách
TRÌNH BÀY: NHỊ THU