TIÊN PHONG ĐỔI MỚI
50 năm qua, dòng chảy lịch sử của Thành phố Hồ Chí Minh luôn in đậm đóng góp của ngành giáo dục, với lực lượng “trồng người” đã âm thầm nhưng bền bỉ xây dựng nền tảng tri thức cho một đô thị năng động, sáng tạo.
Ngay sau ngày thống nhất đất nước, dù còn bộn bề khó khăn, các thầy giáo, cô giáo đã biến những phòng học chắp vá thành nơi ươm mầm tri thức. Họ mang trên vai trọng trách xóa mù chữ, phổ cập giáo dục, khơi dậy tinh thần hiếu học cho hàng triệu thế hệ học sinh Thành phố.
Các giai đoạn phát triển
1975 – 2025
Ba giai đoạn lịch sử
Trải dài qua nhiều giai đoạn, Thành phố Hồ Chí Minh luôn xác định giáo dục là quốc sách hàng đầu. Các chính sách đặc thù trong lĩnh vực giáo dục được ban hành đồng bộ, tạo cơ sở để thúc đẩy đổi mới theo hướng hiện đại, hội nhập.
Triển khai thực hiện hoạt động dạy học tiếng Anh tự chọn từ lớp 1.
Triển khai thực hiện hoạt động dạy học tiếng Anh tự chọn từ lớp 1.
Thành phố Hồ Chí Minh đi đầu trong cả nước trong việc triển khai các chương trình đánh giá học sinh theo chuẩn quốc tế, tiên phong đưa các chứng chỉ quốc tế về Anh văn, Tin học vào nhà trường, triển khai thực hiện hoạt động dạy học tiếng Anh tự chọn từ lớp 1, tổ chức nhiều hoạt động chuẩn bị cho công tác triển khai Đề án “Từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học”.
Thành tựu nổi bật của 50 năm
Giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh
Một trong những dấu ấn quan trọng của giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh trong thập kỷ gần đây là bước tiến mạnh mẽ trong chuyển đổi số. Ngành đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với Google để triển khai tài khoản "AI Giáo dục" cho học sinh, tích hợp các công cụ AI tiên tiến như Gemini vào quá trình học tập. Xây dựng và áp dụng mô hình Trường học số cũng là một trong những kết quả nổi bật trong công tác chuyển đổi số của Thành phố Hồ Chí Minh năm qua.
Trong quá trình triển khai Chương trình giáo dục phổ thông 2018, Thành phố Hồ Chí Minh đã đạt được những kết quả nổi bật trong việc tổ chức dạy học các môn Khoa học tự nhiên, Lịch sử và Địa lý. Các hoạt động này được thực hiện đồng bộ, bảo đảm tính khoa học và phù hợp với định hướng đổi mới giáo dục. Song song với việc nâng cao chất lượng các môn học cốt lõi, Thành phố đặc biệt chú trọng phát triển giáo dục toàn diện cho học sinh. Điều này thể hiện qua việc triển khai các môn học và hoạt động thể thao, âm nhạc, mỹ thuật, kỹ năng sống… Những nội dung này không chỉ giúp học sinh phát triển thể chất, thẩm mỹ và kỹ năng xã hội mà còn góp phần hình thành nhân cách, năng lực tự chủ, hợp tác và sáng tạo, những phẩm chất quan trọng cần có của công dân trẻ hội nhập quốc tế.
“Thành phố Hồ Chí Minh đi đầu trong xây dựng mô hình học tập tiên tiến, hội nhập quốc tế, đồng thời hình thành không gian văn hóa của Thành phố, ươm mầm tài năng và giáo dục lòng yêu nước, tự hào dân tộc để các thế hệ học sinh vững vàng bước vào tương lai”.
Ông NGUYỄN VĂN HIẾU
Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh
XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG HỌC TẬP TIÊN TIẾN
Thành phố Hồ Chí Minh hiện có hơn 3.500 trường học và gần 2,6 triệu học sinh từ mầm non đến phổ thông, đông nhất nước. Với quá trình đô thị hóa nhanh, khó khăn lớn nhất của ngành Giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh là việc quy hoạch và quản lý mạng lưới trường lớp, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học chưa theo kịp nhu cầu phát triển; tiến độ xây dựng trường lớp theo quy hoạch tuy đã được quan tâm nhưng chưa đáp ứng nhu cầu về chỗ học tăng hàng năm. Đây là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sĩ số học sinh/lớp còn cao so với quy định, tỷ lệ học sinh được học 2 buổi/ngày chưa đạt chỉ tiêu…
Sau sáp nhập (Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa-Vũng Tàu, Bình Dương), Thành phố Hồ Chí Minh (mới) tiếp tục đưa chỉ tiêu 300 phòng học/10.000 dân số trong độ tuổi đi học vào trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần I. Đây là nền tảng bảo đảm đủ chỗ học cho 100% trẻ em trong độ tuổi đến trường đều được đi học.
Song song đó, ngành Giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh cũng tiếp tục đẩy mạnh dạy học tiếng Anh và đón đầu chủ trương của Trung ương là từng bước đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. Từ năm 1998, Thành phố Hồ Chí Minh đã tổ chức các lớp học tăng cường tiếng Anh từ học sinh tiểu học với khoảng 20% học sinh toàn Thành phố.
Thành phố Hồ Chí Minh là nơi đi đầu trong việc xây dựng những mô hình học tập tiên tiến, hội nhập quốc tế, cũng như xây dựng không gian văn hóa Thành phố Hồ Chí Minh, ươm mầm những tài năng và giáo dục lòng yêu nước, tự hào dân tộc để vững bước trong hành trình xây dựng đất nước trong kỷ nguyên mới.
NHỮNG MÔ HÌNH TRƯỜNG HỌC TIÊU BIỂU
Trường học hạnh phúc
Tạo môi trường an toàn, thân thiện, chú trọng giá trị yêu thương và tôn trọng
Trường học số
Hoàn thiện cơ sở dữ liệu dùng chung, phát triển kỹ năng công dân số, thúc đẩy các câu lạc bộ AI – công nghệ
Trường tiên tiến – hội nhập quốc tế
Định hướng học sinh trở thành công dân toàn cầu
Trường học thông minh
Gắn với Đề án "Đô thị thông minh" của Thành phố Hồ Chí Minh
Những kết quả nổi bật của Thành phố đã được UNESCO ghi nhận khi công nhận Thành phố Hồ Chí Minh là thành viên Mạng lưới “Thành phố học tập toàn cầu” năm 2024. Đây là minh chứng cho nỗ lực xây dựng xã hội học tập, thúc đẩy học tập suốt đời. Sự ghi nhận quốc tế đã khẳng định giáo dục Thành phố không chỉ dẫn đầu cả nước, mà đang từng bước hòa vào dòng chảy phát triển của khu vực châu Á – Thái Bình Dương.
Kết quả này, là minh chứng rõ nét cho quyết tâm chính trị cao của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, cùng sự cống hiến tận tâm, tận lực của đội ngũ nhà giáo, tạo nên thành công chung cho sự nghiệp giáo dục Thành phố trong thời gian qua.
GIÁO DỤC TRONG KỶ NGUYÊN HỘI NHẬP MỚI
Thành phố Hồ Chí Minh ngày càng khẳng định vai trò là trung tâm giáo dục, đào tạo chất lượng cao của các nước. Công tác giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực phát triển nhanh về quy mô, số lượng đào tạo năm sau cao hơn năm trước, các loại hình đào tạo đa dạng, cơ sở vật chất được quan tâm đầu tư. Thành phố cũng chú trọng đẩy mạnh phát triển giáo dục phổ thông theo hướng nâng cao trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết cho học sinh sẵn sàng thích ứng, gia nhập vào quá trình toàn cầu hóa và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.
Quan điểm phát triển giáo dục của Thành phố Hồ Chí Minh phải thực sự là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát triển, đồng thời thực hiện các chính sách ưu đãi đối với giáo dục. Đặc biệt, là chính sách đầu tư và chính sách tiền lương, ưu tiên ngân sách Nhà nước dành cho phát triển giáo dục phổ cập và các đối tượng đặc thù. Hội nhập quốc tế sâu, rộng về giáo dục trên cơ sở bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc, giữ vững độc lập, tự chủ, định hướng xã hội chủ nghĩa. Mở rộng giao lưu hợp tác với các nền giáo dục trên thế giới, nhất là các nền giáo dục tiên tiến hiện đại, đồng thời giáo dục và đào tạo phải đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế để phát triển Thành phố Hồ Chí Minh.
Theo đó, mục tiêu của Thành phố Hồ Chí Minh là xây dựng nền giáo dục và đào tạo tiên tiến, hiện đại, hội nhập, trung tâm giáo dục, đào tạo chất lượng cao của cả nước và khu vực châu Á. Xây dựng xã hội học tập, khuyến khích, tạo điều kiện công bằng và thuận lợi để mọi người dân Thành phố được học tập suốt đời. Ngành Giáo dục và Đào tạo Thành phố Hồ Chí Minh đạt trình độ tiên tiến của khu vực châu Á vào năm 2030 và đạt trình độ tiên tiến của thế giới vào năm 2045.
“Nghị quyết 71-NQ/TW (22/8/2025) nhấn mạnh hai đột phá lớn: ứng dụng công nghệ hiện đại – trí tuệ nhân tạo trong toàn bộ hoạt động giáo dục; đồng thời nâng cao chất lượng dạy và học ngoại ngữ, từng bước đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học. Đây là thời cơ quan trọng để Thành phố Hồ Chí Minh phát huy vai trò tiên phong”.
Ông PHẠM NGỌC THƯỞNG
Thứ trưởng Thường trực Giáo dục và Đào tạo
Mục tiêu giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2030
Tầm nhìn 2045
Trước bối cảnh kinh tế–xã hội và công nghệ thay đổi nhanh chóng, yêu cầu đặt ra với ngành Giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh càng cấp thiết:
- Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế tri thức.
- Xây dựng thế hệ công dân toàn cầu, có tri thức, kỹ năng, bản lĩnh.
- Giữ gìn bản sắc dân tộc trong quá trình hội nhập quốc tế.
“Thành phố không chỉ cần một nền giáo dục truyền đạt kiến thức, mà quan trọng hơn là giáo dục đạo đức, nhân cách – nền tảng của sự nghiệp trồng người. Từ đó mới tiếp tục bồi dưỡng tri thức, kỹ năng và khát vọng vươn lên”.
Ông NGUYỄN VĂN ĐƯỢC
Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh
50 năm vun đắp, 50 năm đổi mới, ngành Giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh đã khẳng định vị thế tiên phong của mình trong hệ thống giáo dục quốc gia. Những kết quả đạt được là minh chứng cho đường lối đúng đắn của Đảng, cho nỗ lực của đội ngũ nhà giáo và cho khát vọng vươn lên của người dân Thành phố.
Bước vào giai đoạn phát triển mới, giáo dục Thành phố tiếp tục kiên định mục tiêu hiện đại, hội nhập, nhân văn, trở thành nguồn lực quan trọng góp phần xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh văn minh, hiện đại, nghĩa tình – xứng đáng là đầu tàu của cả nước.
Hành trình phía trước đòi hỏi phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn, sáng tạo hơn, dám nghĩ–dám làm, để đưa Thành phố thật sự trở thành trung tâm giáo dục hàng đầu khu vực vào năm 2030 và vươn tầm thế giới vào năm 2045.
Ngành giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh hôm nay không chỉ nhìn lại quá khứ để tự hào, mà còn nhìn về tương lai với niềm tin, quyết tâm và khát vọng lớn lao: xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao, kiến tạo nền tảng tri thức cho một đô thị văn minh, hiện đại, nghĩa tình và hội nhập quốc tế.
Chỉ đạo sản xuất: Lê Nam Tư
Tổ chức sản xuất: Tùng Quang
Nội dung: Cao Tân, Tất Đạt
Ảnh: Tùng Anh, Thế Anh
Trình bày: Tùng Anh
