Xúc động với “Cung trầm tháng 7”

Những câu chuyện cảm động về ý chí kiên cường, sự hy sinh anh dũng của những chiến sĩ yêu nước, cách mạng khi bị địch bắt, giam trong ngục Hỏa Lò đã được tái hiện bằng những hình ảnh, hiện vật trong trưng bày mang chủ đề “Cung trầm tháng 7” tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò. Trưng bày như một ngọn lửa nhỏ được thắp lên để tri ân các anh hùng, liệt sĩ và các cựu tù chính trị năm xưa.
0:00 / 0:00
0:00
Xúc động với “Cung trầm tháng 7”

Đúng như tên gọi của trưng bày “Cung trầm tháng 7” nhân kỷ niệm 75 năm Ngày Thương binh-Liệt sĩ (27/7/1947-27/7/2022), không gian của Di tích Nhà tù Hỏa Lò trở nên trầm lắng với những hình ảnh, câu chuyện về sự hy sinh anh dũng của những chiến sĩ cách mạng khi bị địch bắt, giam trong ngục Hỏa Lò. Với nội dung “Khát vọng non sông”, phần thứ nhất của trưng bày khắc họa những câu chuyện về gương hy sinh của các chiến sĩ yêu nước, bị giam tại Nhà tù Hỏa Lò khi tham gia các phong trào chống thực dân Pháp những năm đầu thế kỷ 20.

Sau khi bị chính quyền thực dân đàn áp, bắt giữ, nhiều người đã bị kết án tử hình, chung thân; bị lưu đày đến Nhà tù Côn Đảo và các thuộc địa xa xôi của nước Pháp. Dù không thành công nhưng những hành động ấy thể hiện khát vọng về độc lập dân tộc đến cháy bỏng trong mỗi con người Việt Nam. Đó là tiền đề để sau này, dưới sự dẫn dắt của Đảng Cộng sản Việt Nam, cuộc đấu tranh giành độc lập của dân tộc có được những thành tựu to lớn.

Phần hai của trưng bày là nội dung “Dưới ngọn cờ hồng”. Các hình ảnh, hiện vật khắc họa bước ngoặt to lớn trong lịch sử đất nước giai đoạn những năm 1930, khi Đảng Cộng sản Việt Nam chính thức được thành lập. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Việt Nam đã giành được nhiều thắng lợi vẻ vang trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc.

Dẫu tiếp tục có hàng nghìn người con ưu tú của đất nước, hay những lãnh tụ cách mạng bị bắt và tù đày, nhưng phong trào vẫn vững vàng đi tới, để từ đó, đất nước giành được tự do độc lập. Ở phần trưng bày này, công chúng được tìm hiểu thêm về những cống hiến, hy sinh của những bậc tiền bối như các đồng chí: Nguyễn Phong Sắc, người trực tiếp chỉ đạo phong trào Xô Viết Nghệ-Tĩnh; Nguyễn Hoàng Tôn, một trong những đảng viên trẻ tuổi và đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam; Nguyễn Ngọc Vũ, Bí thư chính thức đầu tiên của Đảng bộ thành phố Hà Nội…

Ở nội dung thứ ba có tên gọi “Mãi mãi khắc ghi”, Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò giới thiệu về các hoạt động tri ân lớp người đi trước, thể hiện đạo lý “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Không gian trưng bày còn có một điểm nhấn là một nhà tắm tập thể trong tù được phục dựng, để công chúng hiểu thêm về cuộc sống của các tù nhân chính trị xưa.

Trong ngày khai mạc trưng bày, nhiều nhân chứng lịch sử đã đến tham dự, chia sẻ những câu chuyện trong quá khứ. Dù trải bao chông gai, có những người nhiều lần bị tù đày, tra tấn nhưng vẫn một lòng trung thành với cách mạng. Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Nguyễn Tiến Hà, Trưởng Ban liên lạc Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt, tù đày tại Nhà lao Hỏa Lò nhớ lại: “Bản thân tôi bị giặc Pháp bắt vào Nhà tù Hỏa Lò vì tham gia chỉ huy đợt cướp tù nhân ở Nhà thương Phủ Doãn.

Thực dân vừa dùng đòn đánh dã man bằng điện, vũ lực, nhưng đồng thời vừa dụ dỗ quy phục chính quyền Pháp. Dù chết đi sống lại nhiều lần nhưng tôi vẫn một lòng tin tưởng vào lý tưởng của Đảng, vào ngày độc lập của đất nước. Nhà tù được ví như địa ngục trần gian, nhưng chúng tôi đã đấu tranh, biến nhà tù thành trường học cách mạng, vừa dạy chính trị, vừa dạy văn hóa cho những người không biết chữ để hun đúc thêm lý tưởng cho mọi người”.

Trưởng Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò Nguyễn Thị Bích Thủy chia sẻ: “Ban Quản lý Di tích Nhà tù Hỏa Lò không chỉ làm nhiệm vụ trông nom, giữ gìn di tích, từ năm 2017, chúng tôi đã phối hợp với Ban liên lạc Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt, tù đày tại Nhà lao Hỏa Lò và các nhà hảo tâm tổ chức thăm hỏi, tặng quà tri ân các cựu tù chính trị bị đau ốm, có hoàn cảnh khó khăn. Càng trân trọng và tự hào về lịch sử bao nhiêu, chúng ta càng ý thức sâu sắc rằng, nền độc lập tự do, hòa bình, thống nhất của hôm nay phải đổi bằng máu xương, tuổi xuân, hạnh phúc của biết bao thế hệ”. Các nội dung của trưng bày “Cung trầm tháng 7” sẽ phục vụ công chúng từ nay đến hết ngày 31/10/2022.