Hiệu quả rõ rệt

Theo báo cáo Triển vọng Năng lượng Thế giới do Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) công bố, cứ mỗi 100 triệu xe năng lượng mới được đưa vào sử dụng sẽ giúp làm giảm nhu cầu tiêu thụ dầu tương ứng1,2 triệu thùng mỗi ngày. Sau năm 2025, mức tiêu thụ dầu trên toàn thế giới của xe con sẽ đạt đỉnh, khoảng 23 triệu thùng/ngày. Vào năm 2040, ngay cả khi sản lượng ô-tô toàn cầu tăng 80%, lượng tiêu thụ dầu sẽ giảm trở lại mức hiện tại. Mặc dù số lượng xe năng lượng mới hiện tại còn hạn chế, nhưng hiệu quả tiết kiệm năng lượng ngày càng rõ rệt.

Năm 2019, việc sử dụng xe buýt điện trên toàn cầu giúp giảm lượng tiêu thụ dầu thô là 233 nghìn thùng. Cộng thêm mức tiêu thụ năng lượng do xe năng lượng mới tiết kiệm được, lượng dầu thô tiêu thụ mỗi ngày giảm 279 nghìn thùng, gần tương đương với lượng dầu mà Hy Lạp tiêu thụ hằng ngày. Ước tính đến năm 2040, sẽ có khoảng 300 triệu xe năng lượng mới được đưa vào sử dụng, giúp giảm 3 triệu thùng dầu tiêu thụ mỗi ngày.

Năm 2020, xe năng lượng mới giúp thay thế 2.511 triệu tấn dầu, đến năm 2030 là hơn 12,2 triệu tấn, tương đương với 10% sản lượng dầu hằng năm. 

Báo cáo của hãng BYD cho biết, tháng 11/2020, hãng bán được 25.553 chiếc xe năng lượng mới dân dụng, nâng tổng số xe sản xuất và bán ra là gần 900 nghìn chiếc. Với đà đó, trung bình mỗi năm giảm khoảng 9.42 triệu tấn khí phát thải, tương đương với việc trồng thêm 942 triệu cây xanh.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp kinh doanh xe năng lượng mới cũng không ngừng đầu tư cải thiện mức tiêu thụ điện của xe, không chỉ đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, tăng sức cạnh tranh mà còn nâng cao giá trị sạch của sản phẩm.

Theo tính toán của các chuyên gia, mức tiêu thụ điện trung bình của xe chạy điện ước tính sẽ giảm xuống 12kWh/100km vào năm 2025, trong khi doanh số xe năng lượng mới sẽ tăng đến 20% tổng doanh số bán xe. Sự tiện lợi của việc sạc lại hoặc thay thế hệ thống điện sẽ tăng lên đáng kể so với cùng kỳ. Mức tiêu thụ điện năng trung bình hiện nay của xe điện thuần túy (NEV) là hơn 15kWh /100km, trong khi doanh số NEV chiếm khoảng 5% tổng mức tiêu thụ. Việc giảm mức tiêu thụ điện đi cùng với tăng lượng xe tiêu thụ sẽ góp phần tiết kiệm đáng kể năng lượng.

Có thể thấy việc đưa xe năng lượng mới vào sử dụng là một trong những biện pháp tất yếu giúp Trung Quốc thực hiện mục tiêu chiến lược giảm khí phát thải, tiết kiệm năng lượng, giảm tiêu hao năng lượng hóa thạch,… và ngành công nghiệp ô-tô năng lượng mới sẽ trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của Trung Quốc.

Ngành công nghiệp xe năng lượng mới sẽ trở thành một trong những ngành chủ chốt trong tương lai, bởi giá trị ngành đem lại là rõ ràng về cả mặt lợi ích kinh tế lẫn việc giải quyết vấn đề về môi trường và phát triển bền vững. Song con đường thực hiện mục tiêu đã định còn nhiều khó khăn và thử thách.

Thách thức không nhỏ

Mặc dù, xe năng lượng mới được xác định trở thành ngành công nghiệp trụ cột trong tương lai của Trung Quốc, và là bước đi quan trọng trong việc thực hiện Chiến lược "Tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải", tiến tới xây dựng nền kinh tế Carbon thấp, song để thực hiện được mục tiêu đó, ngành này phải đối mặt với không ít khó khăn và thách thức.

Cạnh tranh nhiều mặt: Xe năng lượng mới sẽ phải cạnh tranh với xe truyền thống vốn vẫn đang chiếm thị phần chính. Chi phí sản xuất xe năng lượng mới hiện còn cao, dẫn đến giá thành cao, đặc biệt sau khi Trung Quốc dừng các chính sách hỗ trợ mua xe năng lượng mới, thì đây chính là yếu tố cản trở sự cạnh tranh của dòng xe này với dòng xe truyền thống.

Đó còn chưa nói đến câu chuyện các hãng xe điện cạnh tranh lẫn nhau trong bối cảnh thị trường vẫn còn giới hạn.

Niềm tin của người tiêu dùng với xe năng lượng mới chưa cao, cộng thêm việc thay đổi thói quen lựa chọn ô-tô cần một thời gian và nhiều yếu tố khác.

Điều người tiêu dùng quan tâm nhất không còn chỉ là vấn đề về pin, giá cả hay mức tiết kiệm năng lượng mà còn cân nhắc về độ an toàn và chất lượng sản phẩm. Đặc biệt khi chọn xe gia đình, người dùng càng cẩn trọng. Vậy nên, để đẩy mạnh phát triển xe năng lượng mới, tính an toàn của sản phẩm cần được khẳng định.

Ý thức được vấn đề này, hãng xe điện Chery không tập trung vào việc bán hàng mà tập trung vào việc bảo hành sau bán hàng cho người dùng. Trước đây, chế độ bảo hành hệ thống xe điện nói chung là 8 năm hoặc 120 nghìn km, thì nay hãng này đưa ra lời hứa bảo hành trọn đời cho toàn bộ xe, nhằm cung cấp cho người dùng sự bảo đảm sau bán hàng toàn diện và an toàn hơn trên cơ sở bảo hành trọn đời về pin, động cơ và điều khiển điện tử.

Các hãng xe khác nhau cần có những cách thức khác nhau để khẳng định chất lượng sản phẩm của mình nhằm lấy được niềm tin của người tiêu dùng. Bản thân đây cũng là một cuộc cạnh tranh gay gắt đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn của các hãng xe.

Hiệu suất pin: Sự phát triển đột phá trong công nghệ pin, một trong những công nghệ cốt lõi, còn chậm, phần nào ảnh hưởng đến quyết định mua xe của người tiêu dùng. Đầu tư phát triển kỹ thuật để nâng cao hiệu suất pin là yêu cầu tất yếu cho sự phát triển của ngành này, song đây thực sự cũng là một bài toán.

Đòi hỏi đầu tư lớn: Trung Quốc sẽ cần đầu tư nhiều hơn nữa để mở rộng phạm vi sử dụng trên toàn quốc, bao gồm hệ thống lưới điện, sạc điện, quá trình tiếp thị để thay đổi tư duy tiêu dùng người dân,... Đây sẽ là một khoản đầu tư lớn và ắt hẳn phải là kế hoạch dài hạn.

Chính sách dài hơi

Quốc Vụ viện Trung Quốc ban hành “Quy hoạch phát triển ngành sản xuất xe năng lượng mới (2021-2035)” (sau gọi tắt là “Quy hoạch”), trong đó xác định thúc đẩy ngành sản xuất xe năng lượng mới phát triển bền vững, chất lượng cao, đẩy nhanh mục tiêu trở thành cường quốc ô-tô.

Quy hoạch xác định rõ, đến năm 2025, mức tiêu thụ điện năng trung bình của các loại xe điện giảm xuống còn 12,0 kWh / 100 km, doanh số bán xe chạy bằng năng lượng mới đạt khoảng 20% ​​tổng doanh số bán xe ô-tô nói chung. Đến năm 2035, xe điện sẽ trở thành loại hình phương tiện chủ yếu, điện hóa toàn bộ các xe công cộng, thực hiện việc ứng dụng thương mại đối với các loại xe chạy pin nhiên liệu, triển khai quy mô lớn các loại xe tự lái, nâng cao hiệu quả công tác tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải.

Cụ thể, năm 2020 Trung Quốc dừng các khoản hỗ trợ mua xe năng lượng mới, chuyển sang hỗ trợ quá trình vận hành và cơ sở hạ tầng tương ứng; nâng cao yêu cầu về tiêu hao năng lượng; nới rộng các hạn chế về tỷ lệ góp vốn trong ngành xe năng lượng,  mở cửa rộng hơn ngành sản xuất xe năng lượng mới và pin xe, ủng hộ cạnh tranh chất lượng cao.

Việc dừng hỗ trợ cho người mua xe tuy sẽ làm giảm phần nào lượng tiêu thụ xe năng lượng mới, song đó lại là cách tính về lâu dài của Bắc Kinh. Bởi điều này đồng nghĩa với việc quốc gia này sẽ chuyển chi phí hỗ trợ người mua xe sang chi phí cho cơ sở hạ tầng - yếu tố quan trọng cho sự phát triển lâu dài của ngành.

Ở một khía cạnh khác, Trung Quốc yêu cầu các hãng xe thực hiện nhiệm vụ "tích điểm kép", tức áp một tỷ lệ nhất định cho các hãng xe trong việc sản xuất và tiêu thụ xe năng lượng mới. Mặc dù có thể đây là áp lực cho các hãng xe, song sẽ là cách để các hãng xe - những nhân tố quan trọng góp trách nhiệm trong việc điện hóa giao thông.

Bên cạnh đó, quốc gia này cũng yêu cầu các doanh nghiệp ô-tô nâng cao năng lực đổi mới công nghệ, tăng tốc độ đột phá các thiết bị sản xuất chủ chốt, cải thiện quy trình và hiệu quả sản xuất trong toàn bộ chuỗi cung ứng, nhằm đẩy nhanh phát triển ngành công nghiệp xe năng lượng mới.