Câu lạc bộ nhiếp ảnh nữ Hải Âu tuổi 31

Tháng 10 hằng năm là khoảng thời gian đầy ý nghĩa và sôi nổi hoạt động đối với Câu lạc bộ (CLB) nhiếp ảnh nữ Hải Âu (TP Hồ Chí Minh). Năm nay, do ảnh hưởng dịch Covid-19, triển lãm và ra mắt sách ảnh hằng năm của CLB diễn ra theo hình thức trực tuyến.

Các thành viên của CLB Hải Âu - TP Hồ Chí Minh.
Các thành viên của CLB Hải Âu - TP Hồ Chí Minh.

Tập sách ảnh với tên gọi "Hải Âu tuổi 31" chọn lọc 110 tác phẩm đặc sắc của các nữ nghệ sĩ trong những chuyến đi thực tế sáng tác hoặc những phút ngẫu hứng đời thường. Ðược thành lập từ tháng 10/1990, đến nay CLB nhiếp ảnh nữ Hải Âu (CLB Hải Âu) là CLB nhiếp ảnh nữ lâu đời nhất, nổi tiếng trong giới nghệ thuật. Nhiều năm qua, cứ vào tháng 10, CLB Hải Âu đều đặn triển lãm, ra sách ảnh và luôn chọn ảnh đen - trắng, một thể loại không rực rỡ, cầu kỳ, nhưng mang đến cho người xem nhiều cảm xúc sâu lắng. NSNA Nguyễn Thanh Tâm (nguyên Chủ tịch Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật TP Hồ Chí Minh) từng nhận xét, chụp ảnh đen - trắng không dễ dàng nhưng các chị em CLB Hải Âu vẫn làm rất tốt, thể loại này đòi hỏi tay máy phải vững vàng và góc nhìn phải chuẩn thì ánh sáng trong tác phẩm mới thể hiện được rõ nét ba sắc độ đen, xám, trắng, mới nắm bắt được thần thái của nhân vật.

Bộ ảnh đánh dấu năm thứ 31 của CLB Hải Âu khai thác nhiều đề tài khác nhau, phần lớn đều có hình ảnh người phụ nữ Việt Nam. Những khoảnh khắc sống động của phụ nữ trong lao động, trong đời sống, trong gia đình… được thể hiện một cách mềm mại, tinh tế bởi chính những người phụ nữ. Chẳng hạn, công việc thường ngày của các bà, các chị ở một số làng nghề thủ công truyền thống trên nhiều vùng, miền của đất nước được ghi lại một cách chân thật mà đầy chất thơ trong các bộ ảnh "Ðời sống hằng ngày" của tác giả Ðào Hoa Nữ, "Chợ nón làng Chuông" (Nguyễn Hồng Nga), "Quê mẹ" (Thi Thơ), "Phụ nữ dân tộc" (Kim Lan), "Phơi cá" (Thu Ba), "Nghề làm tơ Thái Bình" (Nguyễn Thị Sin), "Nghề làm bánh hỏi" (Tuyết Mai), "Nghề hấp cá Phú Yên" (Thanh Sơn). Một số tay máy khác lại chọn khắc họa chân dung phụ nữ qua những "Nụ cười" (Phạm Thị Thu), qua điệu múa độc đáo trong "Ánh sáng vòng tròn" (Hồng Lân), hoặc khi thực hiện thiên chức thiêng liêng là mang thai và làm mẹ như trong "Xuân của mẹ" (Kim Chi)… Những bức ảnh không chỉ có giá trị nghệ thuật, mà còn khơi gợi tình cảm yêu thương và tự hào về quê hương đất nước, tôn vinh những người phụ nữ trong lao động và vun đắp gia đình. Bên cạnh đó, sách ảnh cũng có những chủ đề phong phú, thú vị khác như "Thảo Cầm Viên" (Thảo Trang), "Tranh cát" (Ngọc Thảo), "Hát xoan Phú Thọ" (Kim Cương)…

Theo NSNA Nguyễn Hồng Nga, Phó Chủ nhiệm CLB Hải Âu, phụ nữ chụp về phụ nữ có nhiều lợi thế nhờ sự thấu hiểu, đồng cảm, thương mến. Bản thân các nữ nhiếp ảnh gia khi theo đuổi bộ môn nghệ thuật của ánh sáng này cũng phải nỗ lực cân bằng giữa cuộc sống và đam mê, bởi phần lớn thành viên công tác trong nhiều lĩnh vực khác nhau như nhà báo, giáo viên, bác sĩ, kế toán… Còn NSNA Ðào Hoa Nữ, Chủ nhiệm CLB tâm sự về nghề: "Các tay máy nữ trẻ bây giờ thật may mắn. Chỉ cần một chiếc máy ảnh trên tay, niềm đam mê và dấn thân là đi đến đâu cũng có thể tác nghiệp. Thời chúng tôi ngày xưa, chiếc máy ảnh còn là một thứ xa xỉ, lạ lẫm chứ chưa nói đến việc người cầm nó là một phụ nữ".

31 năm về trước, CLB Hải Âu ra đời từ cảm hứng khi đoàn nữ NSNA đi thực tế và chiêm ngưỡng đàn chim hải âu bay lượn trên vùng biển Mũi Né (Bình Thuận). Ðến nay, "những cánh hải âu" của CLB đã tung cánh khắp mọi miền Tổ quốc và nhiều quốc gia trên thế giới, góp mặt tại hàng trăm triển lãm ảnh trong và ngoài nước, gặt hái hơn 800 giải thưởng về nhiếp ảnh. Cùng với 110 cuộc triển lãm, 221 chuyến sáng tác, các thành viên nữ của CLB Hải Âu đã cho thấy sự nỗ lực và thành quả không hề thua kém phái mạnh. Những cái tên như Ðào Hoa Nữ, Thi Thơ, Thu Ba, Ðỗ Ngọc, Tuyết Mai, Kim Chi, An Dung, Kim Liên, Hồng Nga, Kim Thanh… đã trở nên quen thuộc trong làng nhiếp ảnh. Trong số 25 thành viên, hầu hết là hội viên Hội NSNA Việt Nam, trong đó 10 chị là NSNA quốc tế. Hiện nay, nhiều người đã lên chức bà, song đam mê, phong độ chỉ tăng chứ không giảm.

Hơn 30 năm trôi qua, CLB Hải Âu là nơi trao đổi, bồi dưỡng chuyên môn nhiếp ảnh của các nữ nhiếp ảnh gia TP Hồ Chí Minh, đồng thời cũng là "ngôi nhà" mà các thành viên giống như chị em trong một gia đình, chia ngọt sẻ bùi, giúp đỡ và động viên nhau trong cuộc sống. Ngoài việc xây dựng một sân chơi lành mạnh, nâng cao năng lực sáng tác, các thành viên của CLB còn thể hiện trách nhiệm đối với xã hội thông qua các hoạt động như bán ảnh, sách ảnh, tổ chức triển lãm để gây quỹ từ thiện, chia sẻ với người nghèo, nạn nhân chất độc da cam... Giờ đây, tuy đã có nhiều CLB nhiếp ảnh mới được thành lập, nhưng CLB Hải Âu vẫn xứng đáng là cánh chim đầu đàn của phong trào nhiếp ảnh nữ ở TP Hồ Chí Minh cũng như trong cả nước.