Theo Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội, tính đến nay, thành phố mới giải ngân vốn đầu tư công được 15.779 tỷ đồng, đạt 34,1% kế hoạch của thành phố sau điều chỉnh, đạt 37,8% kế hoạch Thủ tướng giao. Trong đó, các dự án cấp thành phố giải ngân đạt 29,4% kế hoạch, các dự án cấp huyện đạt 37,5% kế hoạch. Bên cạnh một số sở, ngành, quận, huyện đạt tỷ lệ giải ngân tốt như: Huyện Thanh Trì đạt 100%, quận Đống Đa đạt 93%, huyện Đan Phượng đạt 82,5%, Bộ Tư lệnh Thủ đô đạt 70,7%... thì hiện còn rất nhiều đơn vị có tỷ lệ giải ngân thấp như Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng và công nghiệp Hà Nội đạt 12,7%, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình cấp nước, thoát nước và môi trường Hà Nội đạt 10,1%... Đáng nói, có bảy quận, huyện, thị xã thực hiện các dự án nhiệm vụ chi thành phố có tỷ lệ giải ngân dưới 10%: Nam Từ Liêm (0%), Ba Đình (0%), Hoàng Mai (0%), Ứng Hòa (0,4%); Sơn Tây (3,3%), Mỹ Đức (3,9%), Thạch Thất (4,7%).
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng chậm trễ này. Trước hết, do dịch Covid-19 bùng phát trở lại đã ảnh hưởng đến nguồn nhân lực, tiến độ triển khai, khối lượng thi công và giải ngân của các dự án. Hầu hết các dự án phải dừng thi công khoảng gần ba tháng trong năm nay. Đại diện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình cấp nước, thoát nước và môi trường Hà Nội cho biết, đơn vị mới giải ngân được 10,8% kế hoạch do được giao vốn nhiều, gặp khó khăn trong tìm nguồn cung vật tư, thiết bị, thiếu chuyên gia do ảnh hưởng của dịch Covid-19, việc đi lại khó khăn… Bên cạnh đó, công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư vẫn còn vướng mắc về cơ chế, chính sách xác định nguồn gốc đất, tái định cư. Một số dự án còn tình trạng người dân chưa đồng thuận, khiếu kiện về chính sách đền bù, yêu cầu xác định giá bồi thường sát giá thị trường,… làm chậm quá trình thi công, giải ngân dự án. Thời gian qua, giá nguyên, nhiên, vật liệu đầu vào tăng cao ảnh hưởng đến mạnh đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của ngành xây dựng và tiến độ thực hiện dự án.
Tuy nhiên, nguyên nhân chủ quan vẫn do sự thiếu quyết liệt của một số chủ đầu tư và các đơn vị thực hiện công tác liên quan đến giải phóng mặt bằng; phối hợp thực hiện nhiệm vụ giữa chủ đầu tư và các đơn vị liên quan, các quận, huyện, nhà thầu chưa tốt dẫn đến chậm tiến độ thực hiện thi công, hoàn thành thủ tục giải ngân vốn đã giao… Giám đốc Sở Tài chính Hà Nội Nguyễn Xuân Lưu cho biết, đến đầu tháng 10/2021, còn 81 dự án cấp thành phố và 632 dự án cấp huyện đã hoàn thành, nhưng các đơn vị liên quan chưa nộp hồ sơ quyết toán, gây ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân vốn. Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông Hà Nội Phạm Hoàng Tuấn cho biết, trong thời gian tới, Ban Quản lý sẽ đẩy mạnh thủ tục liên quan đến quyết toán và bàn giao khối lượng thi công. Ban đã tính toán được diễn biến triển khai cụ thể trong quý IV và quyết định không đề nghị điều chuyển vốn, phấn đấu sẽ hoàn thành giải ngân kế hoạch vốn cả năm 2021.
Trước tình hình này, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Chu Ngọc Anh đã ký ban hành Công văn hỏa tốc số 3457/UBND-KH&ĐT gửi các sở, ban, ngành của thành phố; UBND các quận, huyện, thị xã; các chủ đầu tư dự án cấp thành phố về việc đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư công năm 2021, năm 2020 kéo dài và điều chỉnh kế hoạch năm 2021 (đợt 2). Thành phố đã thành lập sáu tổ công tác đặc biệt của thành phố và các quận, huyện, thị xã do chủ tịch UBND các cấp đứng đầu để lãnh đạo, đôn đốc, kiểm tra, giám sát, xử lý các điểm nghẽn trong giải ngân đầu tư công; lập kế hoạch giải ngân chi tiết cho từng dự án, nhất là dự án trọng điểm, dự án có vốn lớn; phân công lãnh đạo phụ trách từng dự án; tổ chức giao ban định kỳ với các cơ quan, đơn vị liên quan để kịp thời nắm bắt và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong công tác giải ngân.
