Năm 2020, TP Hà Nội lần thứ ba liên tiếp giữ vị trí thứ chín trong bảng xếp hạng Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) công bố. Trong 10 chỉ số thành phần, chi phí thời gian được đánh giá cao nhất (7,93 điểm), tiếp đó là đào tạo lao động (7,85 điểm), gia nhập thị trường (6,74 điểm); dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp (6,68 điểm). Hà Nội cũng có nhiều cố gắng nhằm giảm các chi phí không chính thức, tăng cạnh tranh bình đẳng và tăng tính minh bạch, tính năng động của chính quyền. Theo Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc, việc Hà Nội liên tục có mặt trong tốp mười địa phương dẫn đầu cả nước là kết quả đáng ghi nhận, bởi đây là một trong hai địa phương có số lượng doanh nghiệp nhiều nhất cả nước. Việc giữ thứ hạng và tăng điểm số của Hà Nội còn cho thấy diễn biến tích cực, sự ổn định của Thủ đô trên chặng đua cải cách, cải thiện chất lượng môi trường đầu tư kinh doanh vì doanh nghiệp.
Dù được cộng đồng doanh nghiệp ghi nhận là một trong những địa phương có môi trường đầu tư kinh doanh tốt, nhưng việc Hà Nội ba năm qua vẫn đứng ở vị trí thứ chín, thậm chí một số chỉ số thành phần tụt giảm đã và đang là rào cản khiến chỉ số PCI của Thủ đô khó tăng hạng. Đáng lưu ý, phần lớn các chỉ số của Hà Nội đều tăng một cách dè dặt, khiêm tốn. Như chỉ số "Môi trường cạnh tranh bình đẳng" năm 2019 Hà Nội đạt 5,39 điểm, năm 2020 đạt 6,06 điểm, dù có nhích hơn 0,67 điểm và tăng bốn bậc, nhưng vẫn xếp thứ 52 trong tổng số 63 tỉnh, thành phố trong cả nước. Hay chỉ số "Tính năng động và tiên phong của chính quyền tỉnh, thành phố", chỉ tăng 0,1% (năm 2019 đạt 5,96 điểm, năm 2020 lên 6,06 điểm), xếp thứ 44 trong tổng số 63. Các chỉ tiêu liên quan đến cán bộ công chức, cải cách hành chính trong chỉ số "Chi phí thời gian", chỉ số "Chi phí không chính thức"; chỉ số "Tính minh bạch và tiếp cận thông tin" tăng hai bậc so với năm trước, xếp thứ 34 của cả nước.
Trong khi đó, hai chỉ số thành phần được đánh giá là quan trọng thì Hà Nội lại bị sụt giảm đáng kể, rơi vào nhóm có xếp hạng thấp trong năm 2020, gồm chỉ số "Chi phí gia nhập thị trường" (xếp thứ 61 trong tổng số 63, giảm 51 bậc) và chỉ số "Tiếp cận đất đai" (xếp thứ 56 trong tổng số 63, giảm 15 bậc). Ngay cả chỉ số về đào tạo lao động của Hà Nội dù được đánh giá cao, đạt 7,85 điểm, xếp thứ tư cả nước, nhưng thực chất so với số điểm 7,91 đạt được năm 2019, chỉ số này cũng đã bị giảm 0,06%.
Với mục tiêu phấn đấu chỉ số PCI nằm trong nhóm có thứ hạng cao của cả nước, mới đây, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành Chỉ thị số 14/CT-UBND về việc nâng cao Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2021. Thành phố chỉ đạo các sở, ban, ngành; UBND các quận, huyện, thị xã tập trung khắc phục chỉ số thành phần, chỉ tiêu có xu hướng giảm hạng, có xếp hạng thấp và trung bình trong năm 2020. Quyết liệt khắc phục hai chỉ số thành phần giảm hạng đáng kể, rơi vào nhóm có xếp hạng thấp trong năm 2020, gồm chỉ số "Chi phí gia nhập thị trường" và chỉ số "Tiếp cận đất đai". Trong đó, phấn đấu giữ vững tỷ lệ 100% tổng số hồ sơ đăng ký doanh nghiệp tiếp nhận thực hiện qua in-tơ-nét; bảo đảm thời gian giải quyết đúng hạn và sớm trước quy định đối với cả thủ tục đăng ký mới và thủ tục thay đổi đăng ký doanh nghiệp. Niêm yết công khai các thủ tục đăng ký doanh nghiệp; thực hiện có hiệu quả mô hình "Cơ quan đăng ký kinh doanh thân thiện"; chú trọng đào tạo, nâng cao kiến thức chuyên môn cho cán bộ để nâng cao chất lượng hướng dẫn người dân và doanh nghiệp. Tiếp tục thực hiện đơn giản hóa thủ tục hành chính về đất đai và tổ chức triển khai thực hiện công khai, minh bạch, đúng quy định, không gây khó khăn cho doanh nghiệp. Thành phố giao Sở Tài nguyên và Môi trường xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch sử dụng đất TP Hà Nội giai đoạn 2021 - 2025 và kế hoạch đấu giá quyền sử dụng đất năm 2021 và 5 năm (2021 - 2025). Chủ trì, phối hợp với UBND các quận, huyện, thị xã thực hiện công khai thông tin về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Hoàn thành công tác xây dựng hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu quản lý đất đai. Tham mưu xây dựng khung giá đất sát với giá thực tế trên thị trường.
Có nhiều ý kiến cho rằng, rào cản lớn nhất trong môi trường đầu tư kinh doanh tại Thủ đô là chất lượng thực thi quy định pháp luật của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Trên thực tế, nhiều chủ trương, chính sách đã có, nhưng làm sao để các sở, ngành, quận, huyện thực thi tốt các chính sách đã đề ra lại là vấn đề thành phố cần đặc biệt quan tâm, cải thiện.
