Hoàn thiện hạ tầng thoát nước để khắc phục tình trạng úng ngập

Do tác động của thời tiết cực đoan, bất thường, những ngày qua, trên địa bàn Hà Nội liên tiếp xảy ra những trận mưa lớn. Điển hình như trận mưa chiều 29/5 với lượng mưa từ 70-180mm, đã làm hàng chục tuyến đường biến thành sông.

Chỉ sau hai giờ sau khi mưa tạnh, hầu hết các điểm úng ngập tại khu vực bốn quận nội thành (cũ) nằm trong lưu vực sông Tô Lịch, đã rút hết nước, giao thông trở lại bình thường, nhưng các điểm ngập úng tại khu vực phía tây thành phố thì đến sau 22 giờ cùng ngày, nước ngập mới rút hết.

Nguyên nhân tình trạng ngập úng hay xảy ra tại khu vực các quận phía tây và phía nam thành phố là do các quận này nằm trong lưu vực sông Nhuệ (rộng 110km2) có tốc độ đô thị hóa nhanh, nhưng hệ thống thoát nước chưa hoàn thiện, thiếu hồ điều hòa, các trạm bơm đầu mối chưa được đầu tư đạt công suất quy hoạch. Nước mưa chủ yếu tự chảy và phụ thuộc vào mực nước sông Nhuệ. Trong khi đó, việc triển khai các dự án nâng cao năng lực thoát nước còn nhiều bất cập. Năm 2013, Chính phủ đã ký quyết định phê duyệt quy hoạch thoát nước trên địa bàn Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Theo quy hoạch này, ngoài cập nhật, bổ sung đầu tư hạ tầng thoát nước cho khu vực nội đô, Chính phủ yêu cầu thành phố xây dựng các trạm bơm chống ngập khu vực phía tây thành phố. Tuy nhiên, đến nay, hầu hết các công trình trạm bơm này đều đang được thi công dở dang, chưa hoàn thành. Công trình trạm bơm Yên Nghĩa đã xây dựng xong nhà máy bơm từ năm 2018 nhưng kênh dẫn nước vẫn chưa xong, nên chưa phát huy hiệu quả. Trạm bơm Liên Mạc thì chưa hoàn thành thủ tục đầu tư. Các dự án nâng công suất các trạm bơm Cổ Nhuế, Đồng Bông 1, Đồng Bông 2 đã xây dựng xong trạm bơm, nhưng hệ thống kênh dẫn nước đi qua nhiều khu dân cư trong nội thành thì chưa được giải phóng xong mặt bằng nên chưa phát huy hiệu quả.

Để bảo đảm tiêu thoát nước kịp thời tại khu vực nội thành, hạn chế đến mức thấp nhất các điểm úng ngập cục bộ, chủ động, sẵn sàng đối phó với các trận mưa theo từng tình huống cụ thể, kể cả các trận mưa vượt quá công suất thiết kế của hệ thống thoát nước, Trung tâm điều hành hệ thống thoát nước đã nâng cấp phần mềm HSDC Maps-cảnh báo úng ngập và gợi ý chỉ đường trên điện thoại thông minh nhằm chia sẻ, cung cấp thông tin cho người dân về tình hình mưa, lũ úng ngập. Công ty Thoát nước Hà Nội luôn sẵn sàng các xe bơm di động, xe hút, các thiết bị phương tiện cơ giới và các trạm bơm cục bộ hiện có để bơm nước chống úng ngập cục bộ tại một số điểm trũng trên các trục đường chính, giải tỏa ách tắc giao thông khi có mưa lớn. Cùng với đó, chính quyền các cấp tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm hành lang hệ thống thoát nước; giải tỏa chống lấn chiếm hồ, mương, sông, không để xảy ra tình trạng đổ phế thải, lấn chiếm phát sinh; yêu cầu dỡ bỏ, đình chỉ thi công các công trình xây dựng gây ảnh hưởng đến thoát nước. Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp trên cùng với việc nhanh chóng hoàn thành các công trình cải tạo hệ thống thoát nước sẽ góp phần giảm bớt thiệt hại, bất tiện do tình trạng úng ngập gây ra trong mùa mưa lũ ở Thủ đô.