Khoảng 300 nghìn em nhỏ Việt Nam bị béo phì

NDO -

NDĐT- Báo cáo về tình hình dinh dưỡng trẻ em đô thị Việt Nam cho thấy, tỷ lệ thừa cân, béo phì ở trẻ em dưới năm tuổi là 4%, tương đương khoảng 300 nghìn em nhỏ bị béo phì.

Ảnh minh họa (Internet).
Ảnh minh họa (Internet).

Trẻ béo phì - vấn đề nóng của sức khỏe cộng đồng

BS-TS Trương Hồng Sơn, Viện Dinh dưỡng quốc gia, cho biết, tình trạng thừa cân, béo phì sẽ gây ra nhiều vấn đề về sức khỏe với trẻ em, dẫn đến những hậu quả về bệnh tim mạch, đái tháo đường, tâm lý tự ty, bị kỳ thị…. Đây cũng là vấn đề nóng của sức khỏe cộng đồng hiện nay.

Ở nhóm năm thành phố trực thuộc T.Ư, tỷ lệ trẻ em béo phì ở TP Đà Nẵng đứng đầu với khoảng 9,1%, tiếp đó là TP Hồ Chí Minh với khoảng 9,9%, Cần Thơ 3,4%, Hà Nội 4,1%, Hải Phòng 2,6%. Thậm chí, tỷ lệ trẻ em thừa cân, béo phì ở Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh còn cao hơn nhiều so với các nước phát triển. Trong khi đó, tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thể nhẹ cân ở nước ta đã giảm mạnh, còn khoảng 16,2% và suy dinh dưỡng thể thấp còi là 26,7% vào năm 2012.

Đây là thông tin bác sĩ Sơn đưa ra tại hội thảo “Thực trạng dinh dưỡng trẻ em đô thị Việt Nam” diễn ra tại Hà Nội sáng ngày 25-9 do Viện nghiên cứu Y - Xã hội học tổ chức.

TS Sơn dẫn số liệu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho thấy, thế giới có 43 triệu trẻ em dưới năm tuổi bị thừa cân, béo phì. Khoảng 80% trong số này ở các nước đang phát triển. Tỷ lệ trẻ em bị thừa cân, béo phì ở các nước phát triển chỉ chiếm rất ít. Năm 2010, tỷ lệ thừa cân, béo phì ở trẻ em dưới năm tuổi trên toàn cầu là khoảng 6,7%, dự kiến tăng lên vào khoảng 9% vào năm 2020. Vào năm 1990, tỷ lệ trẻ em thừa cân, béo phì trên thế giới là khoảng 4%. Sau 20 năm, Việt Nam đã cán mốc này, và con số này chắc chắn sẽ tăng trong thời gian tới.

Chữa béo phì khó hơn điều trị suy dinh dưỡng

Một chuyên gia dinh dưỡng của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (Unicef) tại Việt Nam cho biết, nước ta tập trung kinh phí hỗ trợ các chương trình phòng, chống suy dinh dưỡng, giúp các em nhỏ còn thiếu ăn nên chưa ưu tiên chương trình phòng, chống béo phì ở trẻ em. Dù rằng, điều trị cho một em bé béo phì khó hơn chữa cho một em bé thiếu cân rất nhiều. Không chỉ với trẻ em dưới năm tuổi, tình trạng béo phì ở trẻ em từ 6-11 tuổi cũng khá cao, cũng bắt nguồn từ nguyên nhân suy dinh dưỡng thể thấp còi bởi trẻ em thấp lùn dễ phát triển thành béo phì.

PGS-TS Lê Bạch Mai, Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, nhận xét, quá trình phát triển kinh tế - xã hội dẫn đến những thay đổi trong lối sống và khẩu phần ăn của người Việt Nam, nhất là các vùng đô thị. Cơ cấu khẩu phần ăn của trẻ em đã thay đổi cả về lượng và chất, có xu hướng giảm bột, tăng chất đạm và đặc biệt là chất béo. Điều đó một mặt giúp cải thiện tình trạng thiếu dinh dưỡng cho trẻ, nhưng làm tăng nguy cơ thừa dinh dưỡng dẫn đến thừa cân, béo phì và các bệnh mạn tính không lây. Khẩu phần ăn của trẻ chưa bảo đảm đa dạng, cân đối, đáp ứng nhu cầu khuyến nghị về một số vi chất dinh dưỡng như vitamin A, sắt, kẽm...

Khảo sát về thói quen ăn uống của trẻ béo phì, TS Mai cho thấy, các em thường ăn hoa quả bằng sinh tố xay nhuyễn, uống nước ngọt có gas, ăn thức ăn vặt. Một trong những quan niệm sai lầm của các mẹ là nếu thấy bé béo sẽ không cho uống sữa, điều này làm giảm lượng calci cần thiết cho trẻ em. Các mẹ nên điều chỉnh lượng tinh bột, đạm trong khẩu phần ăn nhưng không nên cắt sữa.

Khoảng 300 nghìn em nhỏ Việt Nam bị béo phì ảnh 1

Chia sẻ kinh nghiệm tại hội thảo.

Bác sĩ - thạc sĩ Nguyễn Đức Minh, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu y - Xã hội học nhấn mạnh, một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng thừa cân, béo phì ở trẻ em thành phố là do kiến thức và thực hành chăm sóc dinh dưỡng của các bà mẹ vùng đô thị còn nhiều bất cập.

Kết quả khảo sát thực trạng chăm sóc dinh dưỡng trẻ em đô thị Việt Nam tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh do Viện Nghiên cứu Y - Xã hội học thực hiện trong năm nay cho thấy, phần lớn các bà mẹ chưa hiểu biết về cân nặng nên có của trẻ.

30% các mẹ có con thừa cân không biết trẻ đã ở trong “kênh cần báo động”, 15% bà mẹ có con thừa cân vẫn muốn con tiếp tục tăng cân. Lý do chính được các mẹ nêu ra là muốn con dư cân, béo khỏe để có sức phát triển và dự phòng lúc trẻ ốm.

Trong nuôi dưỡng trẻ, chất lượng sản phẩm thu hút sự quan tâm hàng đầu của các bà mẹ. Tuy nhiên, tỷ lệ bà mẹ có kiến thức, quan tâm đọc thành phần dinh dưỡng trên nhãn mác còn thấp (0,5 - 3%). Trái lại, khoảng 90% các mẹ quyết định mua sản phẩm từ thông tin quảng cáo.

Từ thực tế này, bác sĩ Minh khuyến nghị, cần tăng cường tuyên truyền cho các bà mẹ về nhu cầu, chế độ dinh dưỡng hợp lý của trẻ, hướng dẫn cách chọn thực phẩm tốt. Ngoài ra, cần hình thành chính sách quản lý chặt chẽ về chất lượng thực phẩm, quảng cáo cho trẻ em.

Về cách chế biến món ăn chính cho trẻ em thừa cân, béo phì ở Hà Nội, khoảng 47% được chế biến theo cách luộc, hấp; 35% theo cách rán, quay; hơn 70% được chế biến xào, sốt cà chua, vô hình chung đã tăng thêm một lượng chất béo nhất định vào thức ăn của các cháu (Nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng quốc gia).