Bàn giải pháp sớm mở lại đường bay thương mại quốc tế thường lệ

Đại diện các hãng hàng không đều bày tỏ mong muốn sớm được khôi phục lại các chuyến bay thương mại quốc tế thường lệ. Tuy nhiên, để khôi phục lại bay quốc tế, vướng mắc lớn nhất hiện nay là việc công nhận “hộ chiếu vaccine” lẫn nhau giữa Việt Nam và các nước.

Theo quy định hiện nay, hành khách nước ngoài đến Việt Nam phải bảo đảm các yêu cầu: tiêm đủ 2 mũi vaccine, xét nghiệm PCR âm tính, sau khi nhập cảnh phải cách ly y tế 7 ngày tại các cơ sở theo quy định. Những yêu cầu này mất nhiều thời gian và đội chi phí lên cao khiến khách du lịch thông thường không mấy mặn mà.

Theo ông Trịnh Hồng Quang, Phó Tổng Giám đốc Hãng hàng không Vietnam Airlines, hiện nay, nhiều nước châu Âu và các nước trong khu vực như Singapore, Thái Lan, Campuchia,… đã mở cửa trở lại. Nước ta càng mở cửa chậm ngày nào, càng mất đi cơ hội cạnh tranh với các nước trên thị trường du lịch. Ông Quang cũng kiến nghị mở lại đường bay với các thị trường an toàn trước và không thực hiện cách ly với khách đến từ các thị trường này.

Thống nhất quan điểm cần sớm mở lại chuyến bay thương mại quốc tế thường lệ, tuy nhiên đại diện các bộ, ngành đều cho rằng chỉ nên mở dần từng bước và thận trọng. Nhất là với các đối tượng hành khách không thuộc diện hồi hương, thăm thân, khách dự hội thảo, hội nghị, chuyên gia,... bởi sẽ khó kiểm soát sau khi nhập cảnh để thực hiện các quy định phòng dịch.

Theo ý kiến của một số chuyên gia, chúng ta không nhất thiết phải cách ly khách nhập cảnh khi đã tiêm đủ 2 mũi vaccine, xét nghiệm âm tính. Điều quan trọng là phải kiểm soát được di chuyển của họ sau nhập cảnh để phục vụ cho công tác truy vết, phòng dịch. Mặt khác, việc nối lại đường bay quốc tế cần được thực hiện trên nguyên tắc “có đi, có lại” với các nước và vùng lãnh thổ thông qua đàm phán, công nhận lẫn nhau về “hộ chiếu vaccine”.

Đại diện các Bộ đề nghị Cục Hàng không Việt Nam, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), các hãng hàng không Việt Nam cung cấp thông tin về các thị trường an toàn, đề xuất giải pháp, để trên cơ sở đó tham mưu Chính phủ về việc công nhận “hộ chiếu vaccine”, gỡ bỏ quy định cách ly 7 ngày hoặc có giải pháp hợp lý khác để kiểm soát dịch đối với khách nhập cảnh.

Theo Bộ Giao thông vận tải, giai đoạn từ tháng 4/2020 đến nay, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống Covid-19, Bộ Giao thông vận tải đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương liên quan cấp phép cho hàng trăm chuyến bay đưa hàng trăm nghìn công dân gặp hoàn cảnh khó khăn về nước cũng như người nước ngoài là nhà ngoại giao, đầu tư, chuyên gia, lao động kỹ thuật cao... nhập cảnh Việt Nam để thực hiện “mục tiêu kép”.

Đến nay, tình hình dịch Covid-19 ở nhiều nước trên thế giới từng bước được kiểm soát, đồng thời với chính sách tăng cường tiêm vaccine phòng dịch. Nhiều quốc gia trên thế giới và trong khu vực đã thực hiện chính sách mở cửa và nối lại các chuyến bay quốc tế thường lệ chở khách để khôi phục kinh tế. Trong nước, độ phủ vaccine ngày càng được tăng cường tại các địa phương; Mục tiêu đến tháng 12/2021 đạt tỷ lệ tiêm 100% đối tượng thuộc diện tiêm vaccine.

Bộ Giao thông vận tải cũng cho biết, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, ngày 8/11/2021, Bộ Giao thông vận tải đã có Văn bản số 11818 gửi Thủ tướng Chính phủ về Kế hoạch nối lại các chuyến bay thương mại quốc tế thường lệ với các nước gồm 3 giai đoạn; Dự kiến bắt đầu thực hiện giai đoạn 1 từ quý I/2022 và hiện nay Chính phủ đang lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương liên quan về kế hoạch này. Một số hãng hàng không Việt Nam cũng đã có những kiến nghị gửi tới Chính phủ và lãnh đạo Chính phủ về các giải pháp khôi phục khai thác hàng không quốc tế.

Tuy nhiên, việc nối lại các chuyến bay quốc tế thường lệ chở khách phụ thuộc vào yếu tố quyết định là khả năng phòng, chống dịch, tỷ lệ tiêm vaccine cho người dân để thực hiện miễn dịch cộng đồng, cũng như kết quả đàm phán, thống nhất với các nước/vùng lãnh thổ về công nhận “hộ chiếu vaccine”.

Trong bối cảnh nhiều nước trên thế giới và Việt Nam nói riêng đã chuyển sang thực hiện chính sách thích ứng linh hoạt với dịch Covid-19, việc sớm mở lại các chuyến bay thẳng thường lệ quốc tế không chỉ gỡ khó cho doanh nghiệp vận tải hàng không và các doanh nghiệp du lịch, lưu trú, mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư, doanh nhân, khách du lịch nước ngoài đến Việt Nam. Đặc biệt là dịp Tết Nguyên đán 2022 sắp tới, nhu cầu bà con hồi hương, du lịch tăng cao.

Trong một diễn biến khác, trước cảnh báo của Tổ chức Y tế thế giới về biến chủng đáng quan ngại mới có tên gọi Omicron, Bộ Y tế đã đề xuất Chính phủ xem xét chỉ đạo tạm dừng tổ chức các chuyến bay quốc tế đến và đi từ các quốc gia Nam Phi, Botswana, Namibia, Zimbabwe, Eswatini, Lesotho, Mozambique và tạm dừng cấp phép nhập cảnh với hành khách đến/đi về từ các quốc gia trên.

Lãnh đạo Bộ Y tế cho biết: Đề xuất này là biện pháp đầu tiên, cùng với các phương án phòng, chống dịch xâm nhập được thực hiện từ trước đến nay vẫn tiếp tục triển khai nghiêm ngặt. Các chuyến bay đi qua nước đã chấp thuận cho mở đường bay, vẫn phải yêu cầu khai báo y tế, thực hiện cách ly,… để kiểm soát chặt chẽ, ngăn chặn các con đường lây nhiễm vào của chủng này.

Bộ Y tế cũng chỉ đạo hệ thống giám sát theo dõi chặt chẽ, phát hiện sớm dấu hiệu bất thường của các ổ dịch Covid-19. Các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur thực hiện giải trình tự gene trường hợp nghi ngờ nhiễm biến chủng mới, đặc biệt là những trường hợp có tiền sử dịch tễ về từ các quốc gia khu vực Nam Phi.

Đại diện Cục Hàng không Việt Nam nêu quan điểm hoàn toàn đồng thuận với đề xuất tạm dừng các chuyến bay quốc tế từ một số nước châu Phi của Bộ Y tế. Hiện nay, các chuyến bay quốc tế đưa người nhập cảnh vào Việt Nam, ngoài chuyến bay thí điểm đưa khách du lịch đến 5 địa phương Đà Nẵng, Quảng Ninh, Quảng Nam, Khánh Hòa và Kiên Giang, các chuyến bay khác đưa công dân Việt Nam về nước tiến hành theo hình thức hành khách tự trả chi phí cách ly trọn gói (chuyến bay combo). Các chuyến bay combo này nếu muốn thực hiện đều phải được các Bộ: Ngoại giao, Y tế, Giao thông vận tải, Quốc phòng và Công an chấp thuận.