Xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa phù hợp bản sắc Việt Nam

NDO -

Đã có nhiều công trình nghiên cứu, phân tích làm rõ quá trình phát triển nhận thức của Đảng về xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong điều kiện mới. Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là mô hình vừa mang tính phổ biến vừa mang tính đặc thù Việt Nam, vừa phù hợp bản sắc Việt Nam.

Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng phát biểu chỉ đạo Hội thảo.
Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng phát biểu chỉ đạo Hội thảo.

Sáng 25/11, Hội thảo khoa học “Xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Thực trạng và những vấn đề đặt ra” đã diễn ra tại Hà Nội.

GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh chủ trì Hội thảo.

Cùng tham dự có các đồng chí Thường trực Hội đồng, các nhà khoa học, nhà quản lý, các chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực xây dựng nhà nước pháp quyền. Hội thảo là hoạt động nằm trong kế hoạch triển khai thực hiện nhiệm vụ xây dựng chuyên đề số 5 thuộc Đề án “Chiến lược xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045”.

Phát biểu khai mạc hội thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, đã có nhiều công trình nghiên cứu, phân tích làm rõ quá trình phát triển nhận thức của Đảng về xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong điều kiện mới. Các bước tiến đều được thể hiện qua các đại hội, các văn kiện Đại hội, nhất là trong Cương lĩnh năm 1991, Cương lĩnh bổ sung, phát triển năm 2011, Hiến pháp 1992, Hiến pháp 2013. Đồng chí nhấn mạnh: Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là mô hình vừa mang tính phổ biến vừa mang tính đặc thù Việt Nam, vừa phù hợp bản sắc Việt Nam. Gợi mở cho Hội thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đề nghị các ý kiến, tham luận tập trung góp ý vào những yêu cầu mới liên quan đến bối cảnh, quan điểm, mục tiêu, định hướng và giải pháp của dự thảo Nghị quyết và Chiến lược về xây dựng nhà nước pháp quyền đến năm 2030.

Sau phát biểu chỉ đạo, gợi mở của GS.TS Nguyễn Xuân Thắng, báo cáo đề dẫn do PGS.TS Phạm Văn Linh, Phó Chủ tịch Hội đồng đã khái quát những thành tựu, hạn chế cũng như những bước phát triển nhận thức của Đảng ta về xây dựng pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam qua 35 năm đổi mới. Đặc biệt, tại Đại hội XIII của Đảng, quan điểm về xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam tiếp tục được bổ sung, phát triển.

Cụ thể, Đảng ta khẳng định “Xây dựng Nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là một trong những nhân tố có ý nghĩa quyết định thành công sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc; Đảng chỉ rõ định hướng giai đoạn 2021-2030 là “Xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, vì nhân dân phục vụ và vì sự phát triển đất nước. Tăng cường công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình, kiểm soát quyền lực gắn với siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động của Nhà nước và của cán bộ, công chức, viên chức”; tiếp tục xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân do Đảng lãnh đạo là nhiệm vụ trọng tâm của đổi mới hệ thống chính trị.

Thông qua một số tham luận, từ nhiều góc độ khác nhau, Hội thảo đã đi sâu trao đổi, thảo luận về 5 nhóm vấn đề:

Thứ nhất, làm rõ bản chất, đặc trưng cơ bản của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Thứ hai, làm rõ thực trạng cơ chế phân công, phối hợp, kiểm soát quyền lực giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp ở Việt Nam và những vấn đề đặt ra.

Thứ ba, làm rõ thực trạng xây dựng đội ngũ cán bộ công chức ở Việt Nam trong xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam và những vấn đề đặt ra.

Thứ tư, làm rõ thực trạng và định hướng xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tập trung nêu những đề xuất mới về xây dựng nền lập pháp, hành pháp và tư pháp Việt Nam, thực trạng hệ thống pháp luật ở Việt Nam, thực trạng cơ chế bảo vệ Hiến pháp ở Việt Nam và những vấn đề đặt ra.

Thứ năm, làm sáng tỏ mối quan hệ giữa Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam và vai trò chủ thể của nhân dân....

Phát biểu kết luận Hội thảo, GS.TS Tạ Ngọc Tấn, Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng đánh giá Hội thảo đã hoàn thành tốt các mục tiêu đặt ra. Hội thảo tiếp tục khẳng định, việc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước xã hội chủ nghĩa là chủ trương nhất quán, xuyên suốt của Đảng, Nhà nước ta, được cụ thể hóa bằng Hiến pháp, pháp luật và bảo đảm thực hiện trên thực tế. Các tham luận có chất lượng, làm rõ hơn bản chất của Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam của dân, do dân và vì dân; làm rõ thực trạng, vai trò, tổ chức và hoạt động của các thiết chế, cơ quan trong bộ máy Nhà nước ở Việt Nam.