Tình đoàn kết đặc biệt Việt Nam-Lào ngày càng được vun đắp và phát triển không ngừng

Phóng viên: Xin Bộ trưởng cho biết những kết quả nổi bật trong hợp tác giữa Việt Nam và Lào?

Bộ trưởng Khamjane Vongphosy: Năm 2022 là một năm có ý nghĩa lịch sử, khi toàn đảng, toàn quân và toàn dân Lào cùng nhân dân nước CHXHCN Việt Nam tổ chức kỷ niệm hai ngày lịch sử đó là kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (5/9/1962-5/9/2022) và 45 năm Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam-Lào (18/7/1977-18/7/2022).

Như chúng ta đã biết CHDCND Lào và CHXHCN Việt Nam đặc biệt coi trọng sự hợp tác lẫn nhau, là hai quốc gia có chung dãy núi Trường Sơn có chiều dài lên tới 2.067 km, gắn bó với nhau, luôn giúp đỡ nhau một cách khăng khít trong một thời gian dài. Nhân dân hai nước đã kề vai sát cánh cùng chiến đấu chống kẻ thù chung với sự hy sinh anh dũng, cùng nhau vượt qua nhiều khó khăn gian khổ trong lịch sử của hai nước Lào và Việt Nam.

Trong suốt thời gian vừa qua, dù tình hình trên thế giới và trong khu vực có chuyển biến như thế nào, thì mối quan hệ hữu nghị truyền thống, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước Lào và Việt Nam không thay đổi, mà ngày càng được vun đắp và phát triển không ngừng, để cùng nhau bảo vệ và phát triển kinh tế-xã hội của mỗi quốc gia theo hướng xã hội chủ nghĩa.

Năm 2022, nhân dân hai nước Lào và Việt Nam rất vui mừng, phấn khởi khi cùng nhau kỷ niệm hai sự kiện lịch sử quan trọng trong mối quan hệ và hợp tác giữa hai quốc gia qua một thời gian dài và đầy thăng trầm trong sự nghiệp giải phóng dân tộc cũng như bảo vệ và xây dựng tổ quốc. Nhân dân hai nước đã kề vai sát cánh, hạt gạo cắn đôi, cọng rau bẻ nửa, không ngại khó khăn vất vả cho tới ngày hôm nay. Mối quan hệ thương yêu, tình đoàn kết đặc biệt Lào và Việt Nam ngày càng được vun đắp, hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước đã phát triển mối quan hệ và hợp tác lên tầm cao mới trong mọi lĩnh vực, chưa từng có trong lịch sử mối quan hệ cấp Nhà nước.

Trong thời gian qua, đặc biệt là trong những năm gần đây, mặc dù tình hình thế giới và khu vực có những chuyển biến phức tạp và nhanh chóng, liên tiếp xảy ra nhiều thiên tai bão lũ, quan trọng hơn cả là việc dịch bệnh Covid-19 lây lan trên diện rộng đã gây tác động không nhỏ tới mọi lĩnh vực của cả hai nước chúng ta, nhưng dưới sự lãnh đạo sát sao, thực tế và cương quyết của Bộ Chính trị Trung ương Đảng và Chính phủ hai nước cùng với sự nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương cho tới các tầng lớp nhân dân hai nước đã làm cho tất cả các lĩnh vực mà hai bên đã ký kết được triển khai, có thể đánh giá tổng quát kết quả nổi bật trong việc hợp tác giữa hai nước trong một năm vừa qua và phương hướng trong năm 2022 như sau:

Về hợp tác trên lĩnh vực chính trị-ngoại giao, an ninh, quốc phòng:

Hai bên có sự hợp tác chặt chẽ và tiếp tục triển khai tốt mặc dù chịu ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Lãnh đạo cấp cao hai bên vẫn thường xuyên trao đổi, gặp gỡ và hội đàm dưới nhiều hình thức, nổi bật là các chuyến thăm hữu nghị chính thức Việt Nam của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith (28-29/6/2021) và chuyến thăm hữu nghị chính thức Lào của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc (9-10/8/2021). Ngoài ra, mối quan hệ hợp tác trao đổi hỗ trợ lẫn nhau giữa các ngành và địa phương tiếp tục được tiến hành, phù hợp với điều kiện phòng, chống dịch bệnh Covid-19.

Năm 2022, hai bên sẽ tăng cường nâng cao hiệu quả các cơ chế hợp tác, triển khai các tuyên bố chung, hiệp ước, thỏa thuận, tài liệu hợp tác hai bên cũng như các kết quả thăm hỏi và gặp gỡ, làm việc giữa lãnh đạo cấp cao của Trung ương và địa phương dưới nhiều hình thức phù hợp, phối hợp tổ chức các hoạt động Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam 2022 với hai hoạt động lớn là kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao (5/9/1962-5/9/2022) và 45 năm Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam-Lào (18/7/1977-18/7/2022) một cách hiệu quả.

Về hợp tác trong lĩnh vực kinh tế:

Trong lĩnh vực đầu tư, đến nay các doanh nghiệp Việt Nam đã đầu tư 417 dự án tại Lào với giá trị đầu tư 4,3 tỷ USD, đứng thứ 3 trong số 54 quốc gia và lãnh thổ đã đầu tư tại Lào. Trong năm 2021, Chính phủ Lào đã cho phép các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư 3 dự án, trong đó lĩnh vực khoáng sản 2 dự án, ngân hàng 1 dự án, tiếp tục hợp tác giải quyết khó khăn trong việc phát triển một số dự án lớn của nhà đầu tư hai nước trong lĩnh vực năng lượng, khoáng sản, dự án xây dựng cơ sở hạ tầng, sản xuất nông nghiệp-rừng để có thể tiến hành theo đúng hiệp định đã ký kết.

Đầu năm 2022 này, hai bên đã thống nhất đánh giá và phân tích cơ hội đầu tư tại Lào cho các doanh nghiệp Việt Nam tới năm 2025, định hướng tới năm 2030, tăng cường việc thúc đẩy các ưu tiên đầu tư của doanh nghiệp Việt Nam có năng lực trong lĩnh tài chính, chuyên môn, tham gia lĩnh vực nông nghiệp sạch, công nghiệp chế biến sản xuất, để các lĩnh vực có tiềm năng dọc theo biên giới Lào-Việt Nam tiếp tục được giải quyết các khó khăn.

Trong lĩnh vực thương mại, năm 2021, giá trị trao đổi thương mại hai nước đạt 1,37 tỷ USD, tăng 33,3% so năm 2020. Đối với năm 2022, hai bên phấn đấu thúc đẩy giá trị thương mại tăng 10-15% theo thỏa thuận của hai bên trong giai đoạn 2021-2025, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nhân và nhân dân khu vực biên giới của cả hai nước có thể giao thương nhiều hơn nữa.

Trong lĩnh vực giao thông vận tải, hai bên đã phối hợp nghiên cứu và thúc đẩy tìm kiếm nguồn đầu tư để triển khai những dự án quan trọng như Dự án xây dựng đường cao tốc Vientiane-Hà Nội. Hai bên đã thống nhất sử dụng vốn hỗ trợ của Nhật Bản 200 triệu USD để nâng cấp đường số 8 bên Lào, về phía Việt Nam đã đồng ý nguyên tác xem xét việc nối liên đường đi đến cảng Vũng Áng là điểm cuối cùng, và phần dự án đường cao tốc Vientiane-Hà Nội sẽ tiếp tục được giữ lại để tìm nguồn vốn khác xây dựng. Một số dự án lớn khác như sân bay tại Nongkhang sẽ hoàn thành trong quý II năm nay.

Trong lĩnh vực công nghiệp-năng lượng và khoáng sản, hai bên tiếp tục tổ chức thực hiện hợp đồng hợp tác phát triển các dự án năng lượng điện và mỏ đã ký ngày 24/02/2019 một cách có hiệu quả. Đến nay, phía Lào đã ký hợp đồng mua bán điện (PPA) với EVN với tổng số 18 hợp đồng (25 dự án) với tổng công suất lắp máy là 2.180 MW. Trong đó, các dự án đã bán điện sang Việt Nam có công suất lắp máy 572 MW.

Về hợp tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực:

Chính phủ hai nước đặc biệt quan tâm công tác tạo nguồn nhân lực, thời gian qua đã phối hợp chặt chẽ trong công tác tuyển chọn cán bộ, học sinh, sinh viên và cử đi học theo số lượng đã thống nhất, hiện nay có khoảng 14.000 lưu học sinh Lào đang học tập tại Việt Nam;

Đối với năm 2022, Chính phủ Việt Nam cấp vốn đầu tư về đào tạo cho Lào 1.100 suất và Chính phủ Lào cấp vốn đào tạo cho cán bộ, học sinh, sinh viên sang học tập tại Lào 60 suất. Hai bên đã ký hợp đồng về hợp tác đào tạo trong giai đoạn 2022-2027 và sẽ cùng thúc đẩy hợp tác đào tạo nghề ở tất cả các cấp, từ Trung ương đến địa phương.

Về vốn ODA của Việt Nam dành cho Lào:

 Vốn ODA của Việt Nam cho Lào trong năm 2021 là 719,3 tỷ đồng, được phân bổ cho các dự án trọng điểm, hai bên đã hoàn thành 3 dự án như: (1) dự án xây dựng Nhà quốc hội Lào mới đã bàn giao và đưa vào sử dụng; (2) dự án Đài phát thanh và truyền hình tỉnh Bokeo và dự án thay thế thiết bị của Đài phát thanh quốc gia Lào. Vốn ODA Việt Nam hỗ trợ cho Lào trong năm 2022 là 733,66 tỷ đồng, ưu tiên cho việc phát triển nguồn nhân lực và phân bổ có các dự án đang thực hiện.

Phóng viên: Sau khi tổ chức kỷ niệm Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam 2017, những kết quả và bài học kinh nghiệm nào đã được rút ra để việc tổ chức kỷ niệm Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam 2022 đạt kết quả như đã đề ra?

Bộ trưởng Khamjane Vongphosy: Lào và Việt Nam đã lấy hai sự kiện lớn giữa hai nước để cùng nhau tổ chức Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam mà lần gần đây nhất là năm 2017, hai bên đã cùng nhau tổ chức hơn 100 sự kiện ở cấp trung ương và địa phương mà trọng tâm là hai hoạt động lớn là kỷ niệm 55 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao và 40 năm Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam-Lào. Có thể thấy các hoạt động đã trở thành một phong trào sôi nổi, rộng khắp từ trung ương đến địa phương, có ý nghĩa quan trọng trong việc đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước giai đoạn mới của cả hai nước.

Trong tình hình thế giới và khu vực có nhiều biến động, trong đó có cả việc bùng phát dịch Covid-19, trong năm 2022 này, hai nước đã quyết tâm cùng tổ chức kỷ niệm Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam để thể hiện ý chí trước sau như một của hai bên trong việc tiếp tục đẩy mạnh mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước mà Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại của nhân dân Việt Nam, Chủ tịch Kaysone Phomvihane kính yêu của nhân dân Lào xây nên ngày càng phát triển hơn trước cả về chiều rộng lẫn chiều sâu.

Điều đó cũng thể hiện lòng biết ơn đối với sự hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau mà chủ yếu là sự giúp đỡ quý báu của Việt Nam trong suốt cả thời kỳ cách mạng Lào, gồm cả việc đào tạo nhân lực trong các lĩnh vực giáo dục, đào tạo cán bộ, quân đội, công an. Đặc biệt là giới trẻ được hiểu đúng, hiểu kỹ hơn để có thể tiếp tục gìn giữ và phát huy truyền thống tốt đẹp đó, cũng như để cùng bảo vệ những thành quả của cách mạng mãi vững bền; làm cho bầu không khí của mối quan hệ Lào-Việt Nam năm 2022 trở thành một phong trào rộng khắp và sôi nổi, sinh động và là biểu tượng của mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai nước.

Đặc biệt, ngày 4/3 vừa qua, Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào đã công bố những nội dung quan trọng của việc tổ chức Năm Đoàn kết 2022, làm cơ sở để các bộ, ngành, các địa phương nghiên cứu và quán triệt và tổ chức thực hiện để trở thành hiện thực và có kết quả, trong đó có một số nội dung trọng tâm là: Tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện những kết quả của sự hợp tác vừa qua cũng như kết quả của Kỳ họp lần thứ 44 Ủy ban liên Chính phủ Lào-Việt Nam trở thành những dự án, những hoạt động cụ thể trong các lĩnh vực của các bộ, ngành và địa phương, trên cơ sở sát với thực tế; Cấp ủy các cấp tiếp tục giáo dục, bồi dưỡng tư tưởng, chính trị cho các đảng viên, cán bộ, bộ đội, công an và các tầng lớp nhân dân biết và hiểu rõ về ý nghĩa hai ngày kỷ niệm quan trọng đó; các sự kiện tập trung vào các vấn đề chính trị, các cuộc trao đổi đoàn; các sự kiện đều phải có sự tham dự của nhân dân; tổ chức các cuộc hội thảo khoa học, gặp gỡ; phối hợp với phía Việt Nam để thống nhất các hoạt động, chủ động trong các hoạt động và sát với thực tế.

Phóng viên: Ủy ban Hợp tác Lào-Việt Nam đã có những hoạt động gì với vai trò và nhiệm vụ là đầu mối tập hợp các nội dung hợp tác để thúc đẩy quan hệ song phương?

Bộ trưởng Khamjane Vongphosy: Năm 2022, ngoài việc theo dõi, thúc đẩy các ban, ngành từ trung ương đến địa phương tổ chức thực hiện các thỏa thuận hợp tác mà hai bên đã ký kết, gồm cả việc tổng kết kết quả của các lĩnh vực hợp tác để báo cáo các cấp lãnh đạo, Ủy ban cũng như Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã xây dựng kế hoạch hoạt động lớn và trọng tâm để chào mừng Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam 2022 với một số hoạt động đã thực hiện như:

Từ ngày 21-23/3/22, Chủ tịch Ủy ban Hợp tác Việt Nam-Lào đã dẫn đầu đoàn đại biểu thăm chính thức và làm việc tại Lào. Mục đích của chuyến thăm là nhằm kiểm tra, thúc đẩy việc tổ chức thực hiện những thỏa thuận đạt được tại Kỳ họp lần thứ 44 Ủy ban liên Chính phủ Lào-Việt Nam và triển khai thực hiện những vấn đề đạt được tại cuộc gặp của Thủ tướng hai nước với doanh nghiệp hai nước Lào-Việt Nam vào ngày 10/1/2022; cùng với đó là xem xét, tổng kết đánh giá việc tổ chức thực hiện thỏa thuận hợp tác và đề ra phương hướng hợp tác trong thời gian tới của hai Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong đó tập trung vào việc đóng góp thắt chặt mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Lào và Việt Nam nói chung, nói riêng giữa ngành kế hoạch và đầu tư trong việc chào mừng Năm Đoàn kết Hữu nghị Việt Nam-Lào, Lào-Việt Nam 2022 với hai hoạt động lớn là kỷ niệm 60 năm Ngày thiết lập quan hệ ngoại giao và 45 năm Ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam-Lào.

Trong chuyến thăm này, hai bên đã động thổ Dự án Trung tâm dịch vụ Kỹ thuật Nông nghiệp, bàn giao công trình Trường Quân sự tỉnh Xaysomboun. Hai Chủ tịch của hai Ủy ban dẫn đầu hai đoàn đại biểu đi kiểm tra, xem xét các dự án mà Việt Nam hỗ trợ, đầu tư tại các tỉnh miền trung và miền nam Lào và đánh giá có thể hoàn thành vào cuối tháng 5/2022.

Hai Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiến hành việc gặp gỡ và trao đổi bài học kinh nghiệm tại tỉnh Hà Tĩnh, dự kiến sẽ diễn ra trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 8/2022.

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Lào dẫn đầu đoàn đại biểu Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lào đi thăm và làm việc tại Việt Nam để tổng kết công tác tổ chức và triển khai những thỏa thuận hợp tác cũng như phương hướng chỉ đạo của lãnh đạo cấp cao hai nước trong cuối năm 2022.

Tôi xin khẳng định rằng, kết quả của sự hợp tác, đầu tư mà hai ngành Kế hoạch và đầu tư, cũng như hai Ủy ban Hợp tác Lào-Việt Nam và Việt Nam-Lào đã giành được trong những năm qua, là những đóng góp quan trọng vào trong việc thúc đẩy mối quan hệ giữa hai nước Lào và Việt Nam ngày càng đi vào chiều rộng và chiều sâu.

Nhân dịp này, một lần nữa, thay mặt Đảng ủy, lãnh đạo cùng cán bộ, nhân viên Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lào cũng như của Ủy ban Hợp tác Lào-Việt Nam, chúng tôi xin gửi lời biết ơn sâu sắc và lời trân trọng cảm ơn tới lãnh đạo Đảng, Nhà nước hai nước Lào và Việt Nam đã tạo điều kiện, chỉ đạo hai bộ chúng tôi cũng như hai Ủy ban Hợp tác trong việc phối hợp tổ chức các sự kiện chính trị quan trọng.

Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn các bộ, ban, ngành, các tổ chức, các địa phương, Đại sứ quán, Tổng Lãnh sự quán hai nước đã dành sự hỗ trợ, giúp đỡ Bộ Kế hoạch và Đầu tư Lào và Ủy ban Hợp tác Lào-Việt Nam trong thời gian vừa qua để chúng tôi có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

Xin chúc lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhân dân hai nước Lào-Việt Nam tiếp tục giành được những kết quả lớn hơn nữa trong mối quan hệ cũng như sự hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau của hai bên. Chúc mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Lào-Việt Nam mãi vững bền.

Phóng viên: Xin cảm ơn Bộ trưởng.