Nhớ lại chiến dịch Ðiện Biên Phủ, đoán biết những khó khăn trong mùa mưa, Ðại tướng gửi thư cho TNXP: Chiến dịch lịch sử đã thu được những thắng lợi quan trọng. Quân ta chiến đấu rất anh dũng. Quân địch đang gặp nhiều khó khăn nhưng chúng còn ra sức chống giữ, chúng mong với những máy bay và bom đạn của bọn hiếu chiến Mỹ tiếp viện, chúng có thể gây ra cho chúng ta nhiều khó khăn, nhất là trong mùa mưa sắp tới. Vì vậy, nhiệm vụ chống mưa và chống phá hoại của địch để bảo đảm đường sá cũng quan trọng như nhiệm vụ chiến đấu giết giặc ở mặt trận. Anh chị em cần nêu cao tinh thần xung phong anh dũng, nêu cao tinh thần chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn, bảo đảm cho đường sá thông suốt. Tôi tin rằng với quyết tâm sắt đá của anh chị em thì trời mưa và bom đạn của địch cũng phải chịu khuất phục dưới sức mạnh của chúng ta,...
Ðược sự động viên khích lệ của Ðại tướng, TNXP đã lao động sáng tạo, không quản hy sinh, dũng cảm vượt qua mưa bom, bão đạn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần làm nên chiến thắng Ðiện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu".
Thời kỳ chống Mỹ, cứu nước, Ðại tướng Võ Nguyên Giáp quan tâm theo dõi hoạt động của bộ đội, TNXP trên các tuyến đường ra mặt trận và thường gửi thư khen thưởng, động viên các đơn vị, cá nhân có thành tích. Có lần đi thăm các lực lượng mở đường Trường Sơn, đánh giá cao công lao của bộ đội, TNXP, Ðại tướng cho rằng: Ðường 20 Quyết thắng là một kỳ công, kỳ tích, kỳ quan do ý chí vì độc lập tự do của chiến sĩ và TNXP làm nên. Một lần khác, Ðại tướng đi qua Ngã ba Ðồng Lộc, mặc dù đêm tối, anh chị em TNXP vẫn phát hiện ra liền hò reo và quây quanh đồng chí như đón người thân trở về. Vừa vui mừng, cảm động muốn Ðại tướng ở lại lâu hơn, vừa lo lắng, khẩn khoản đề nghị Ðại tướng đi nhanh khỏi đoạn đường đầy nguy hiểm bởi lo máy bay địch đến bắn phá, ném bom bất kể lúc nào.
Khi xây dựng Khu Di tích Ngã ba Ðồng Lộc, Ðại tướng đã ghi tặng: Cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc, nhiều anh hùng, liệt sĩ ngã xuống, để lại tấm gương cho các thế hệ Việt Nam. Việc xây dựng Ngã ba Ðồng Lộc thành Khu Di tích TNXP cả nước có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần giáo dục truyền thống cách mạng cho nhân dân, nhất là các thế hệ trẻ hôm nay và mai sau. Ðại tướng gửi một cây đa và một cây ngọc lan qua đoàn cán bộ của Hà Tĩnh, mong anh em đem về trồng và chăm sóc cây đa, cây ngọc lan mãi mãi xanh tươi nảy lộc ở Ngã ba Di tích lịch sử để bày tỏ tình cảm sâu sắc đối với các liệt sĩ TNXP.
Nhân ngày Tết, ngày lễ, ngày sinh của Ðại tướng, các cựu TNXP đến thăm, chúc thọ, quây quần bên Ðại tướng như người thân. Một lần, chúng tôi mời Ðại tướng đến dự cuộc gặp mặt cựu TNXP Ðiện Biên Phủ. Do có lịch tiếp khách, Ðại tướng nhờ nói lại với anh em rằng: Gửi lời xin lỗi và chúc anh em mạnh khỏe, tiếp tục phát huy truyền thống TNXP, truyền thống Ðiện Biên Phủ anh hùng. Khi cuộc họp vừa bắt đầu, thì Ðại tướng đến. Thật bất ngờ! Cả hội trường vang tiếng vỗ tay và tiếng reo: "Ðại tướng! Ðại tướng! Anh Văn! Anh Văn!". Ðại tướng ra hiệu cho anh chị em im lặng, rồi nói: Thưa các anh, các chị năm xưa và các cụ ông, cụ bà ngày nay. Hôm nay, tôi có bận tiếp mấy đoàn khách từ trong miền nam ra. Nhưng cứ nghĩ nếu không đến với các anh chị, các cụ ông, cụ bà thì nhớ lắm, vậy cho phép tôi chỉ nói mấy câu từ trong đáy lòng: Cách đây 50 năm, Ðoàn TNXP được thành lập theo chỉ đạo của Bác Hồ, đã xung phong ra mặt trận và cùng với nhân dân, Quân đội cả nước lập nên những chiến công hiển hách trên các mặt trận, nhất là ở Ðiện Biên Phủ. Từ tấm lòng, tôi gửi đến các anh chị, các cụ ông, cụ bà có mặt ở đây cùng những người vắng mặt những lời chúc tốt đẹp nhất. Mong rằng các cựu TNXP tiếp tục là những người lính xung phong, tuổi cao chí khí càng cao, noi gương Bác Hồ. Hôm nay chúng ta nhớ Bác Hồ quá!
Cả hội trường vang lên: "Chúc Ðại tướng đại thọ, đại đại thọ!".
Một lần khác, Ban liên lạc cựu TNXP hai đội 34 và 40 đến báo cáo và xin ý kiến Ðại tướng về việc đi tìm đồng đội đã hy sinh trong chiến dịch Ðiện Biên Phủ và dựng bia tưởng niệm. Ðại tướng trầm ngâm, rồi nói: "Ðó là việc làm đúng, rất tốt. Tôi nhờ các đồng chí thắp giúp tôi, mỗi nơi có anh em hy sinh bảy nén hương". Chúng tôi đã làm đúng lời Ðại tướng dặn và nghĩ rằng, anh linh các liệt sĩ TNXP cũng ấm lòng trước tình yêu thương của Ðại tướng. Ðài tưởng niệm các liệt sĩ TNXP đã được xây dựng ở ngã ba Cò Nòi, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La; Nghĩa trang liệt sĩ TNXP được xây dựng ở huyện Sìn Hồ, tỉnh Lai Châu.
Ðại tướng là người thấu hiểu tinh thần lao động quên mình, sự hy sinh dũng cảm của TNXP trên các chiến trường, luôn quan tâm đến đời sống, sinh hoạt của TNXP, nhắc nhở cán bộ chỉ huy các đơn vị bộ đội bảo đảm cung cấp, chia sẻ kinh nghiệm và giúp đỡ TNXP. Ðại tướng luôn dành cho TNXP những tình cảm thân thương của người chỉ huy, người anh cả và hơn thế là lòng nhân ái của một nhân cách lớn. Hình ảnh và tấm lòng của Ðại tướng mãi ghi đậm trong tâm khảm các thế hệ TNXP Việt Nam.
Tưởng nhớ, bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với Ðại tướng, chúng tôi nguyện phát huy tinh thần Ðiện Biên Phủ, phấn đấu góp phần vào xây dựng nước Việt Nam giàu mạnh.
NGUYỄN TIẾN NĂNG Phó Chủ tịch Hội Cựu TNXP Việt Nam
