Phóng viên: Đề nghị đồng chí đánh giá khái quát những kết quả quan trọng chuyến công tác đầu tiên của Chủ tịch QH trên cương vị mới tham dự trực tiếp WCSP5?
Đồng chí Vũ Hải Hà: Chặng dừng chân đầu tiên đến CH Áo, Chủ tịch QH tham dự WCSP5. Ngoài các hoạt động đa phương, Chủ tịch QH có các bài phát biểu quan trọng tại các phiên toàn thể và phiên họp chuyên đề của WCSP5 về lập trường của Việt Nam đối với các vấn đề quốc tế và khu vực, những định hướng phát triển của Việt Nam. Bên cạnh đó, có 10 cuộc tiếp xúc song phương bên lề với những đối tác quan trọng trải khắp các châu lục như Nga, Ấn Độ, Hàn Quốc, Italia, Mozambique, Cuba, Chile, Anh… Nội dung thảo luận được các nhà lãnh đạo đặc biệt quan tâm là xây dựng nền tảng vững chắc để kinh tế, xã hội phục hồi nhanh chóng nhất sau đại dịch.
Chủ tịch QH cũng đã gặp đại diện các cơ quan của Liên hợp quốc (LHQ) tại Vienna, như Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), Trưởng Văn phòng đại diện của LHQ tại Vienna; Cơ quan phòng, chống ma túy của LHQ. Các đối tác quốc tế như Chủ tịch Liên minh Nghị viện thế giới (IPU) và Tổng Thư ký IPU và đại diện các cơ quan LHQ đều khẳng định, nghị viện đóng vai trò rất lớn trong triển khai và giải quyết các thách thức mang tính toàn cầu. Các đối tác cho rằng, trước đây kênh hợp tác chủ yếu là với các Chính phủ, thì nay các bên tập trung thúc đẩy chiến lược quan hệ với các nghị viện. Đây là bước chuyển về tư duy rất lớn trong các cơ quan của LHQ, nhằm triển khai các chương trình hợp tác với các nước, giải quyết những thách thức toàn cầu.
Phóng viên: Đồng chí có thể cho biết về những kết quả quan trọng và cụ thể tại các cuộc thăm, làm việc song phương giữa Chủ tịch QH Việt Nam với Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC), Chủ tịch Nghị viện châu Âu (EP), các nhà lãnh đạo Bỉ và Phần Lan?
Đồng chí Vũ Hải Hà: Trong chặng dừng chân thứ hai ở Bỉ, Chủ tịch QH có các cuộc gặp Chủ tịch EC, Chủ tịch EP và một số cơ quan của EP để bàn biện pháp thúc đẩy quan hệ giữa Việt Nam và EU. Những nội dung trao đổi tập trung vào thúc đẩy thực hiện các cam kết của hai bên trong Hiệp định Thương mại tự do (EVFTA), triển khai cùng các nước thành viên EU phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư (EVIPA), từ đó chuẩn bị cho phục hồi kinh tế sau đại dịch. Chủ tịch QH đã trao đổi, trong bối cảnh Việt Nam tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do, đây là cơ hội rất lớn cho các nhà đầu tư EU tham gia thị trường Việt Nam, nhất là thời điểm phục hồi sau đại dịch, nếu EVIPA được phê chuẩn sẽ tạo bước tiến đối với cả hai bên.
Các nhà lãnh đạo EU cho rằng, Việt Nam là đối tác quan trọng hàng đầu ở khu vực trong vấn đề về an ninh, quốc phòng; bày tỏ mong muốn được tham gia cơ chế an ninh, quốc phòng trong khu vực, để đóng vai trò lớn hơn trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Về vấn đề thẻ vàng thủy sản IUU, Chủ tịch EC cũng như Chủ tịch EP đều cho rằng, các quy định về pháp luật của chúng ta là tương đối đầy đủ. Tuy nhiên, EU vẫn còn lo ngại việc thực thi ở các địa phương của Việt Nam còn chưa tốt. Hai Chủ tịch cam kết sẽ trao đổi với Ủy ban châu Âu sớm nhất để có thể gỡ thẻ vàng cho Việt Nam.
Phần Lan, chặng dừng chân cuối của chuyến công tác, là đối tác truyền thống lâu đời, là nước đầu tiên trong khu vực Bắc Âu thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Trong các cuộc hội đàm, Chủ tịch Nghị viện, Tổng thống và Thủ tướng Phần Lan đều đánh giá rất cao cố gắng, nỗ lực của Việt Nam trong phát triển kinh tế- xã hội thời gian qua. Phần Lan từ một đối tác hỗ trợ phát triển, giờ đây là đối tác bình đẳng trong hợp tác thương mại, đầu tư cũng như các lĩnh vực khác với Việt Nam.
Về quan hệ nghị viện, trong các cuộc tiếp xúc với nghị viện các nước ở châu Âu, các đối tác đều đánh giá rất cao cố gắng của QH Việt Nam là phát triển quan hệ nghị viện với các nước; và nhấn mạnh quan hệ nghị viện giữa các bên là một kênh rất quan trọng, đặc biệt là ngoại giao nghị viện trong giai đoạn hiện nay đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân, vừa là thúc đẩy hợp tác giữa Chính phủ cũng như kết nối tình đoàn kết hữu nghị giữa nhân dân các nước.
Trong chuyến thăm, Chủ tịch QH cũng nhấn mạnh, đối với EU, Việt Nam có quan hệ đối tác toàn diện, nhưng lại mang tính chiến lược. Chủ tịch EP bày tỏ sẵn sàng hưởng ứng đề nghị của Chủ tịch QH Vương Đình Huệ thiết lập một cơ chế để EP và QH Việt Nam tăng cường hợp tác, đóng góp vào sự phát triển của quan hệ của Việt Nam - EU. Chủ tịch Ủy ban Thương mại châu Âu cũng mong muốn đẩy mạnh cơ chế hợp tác giữa Ủy ban Thương mại quốc tế của EU với Ủy ban Đối ngoại của QH Việt Nam, thúc đẩy việc thực hiện EVFTA và nhiều vấn đề khác.
Phóng viên: Mục tiêu quan trọng nữa của Đoàn công tác là thúc đẩy ngoại giao vắc-xin, để hỗ trợ tích cực, đồng hành cùng Chính phủ phòng, chống dịch Covid-19; và gặp gỡ, quan tâm lắng nghe tình hình đời sống, kiến nghị của cộng đồng người Việt Nam ở xa Tổ quốc. Đồng chí có thể thông tin thêm kết quả thực hiện hai nội dung này trong chuyến công tác?
Đồng chí Vũ Hải Hà: Về ngoại giao vắc-xin, Chủ tịch EC và Chủ tịch EP đều rất ủng hộ việc tăng cường nguồn cung vắc-xin cho các nước ASEAN. Chủ tịch EC cho biết, sẽ tăng khoảng 500 triệu liều vắc-xin cho các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam. Việc tăng nguồn cung vắc-xin cho Việt Nam không chỉ giúp chúng ta phòng, chống dịch bệnh hiệu quả hơn, mà còn không để xảy ra đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, trong đó có các nước châu Âu. Nhân chuyến thăm của Chủ tịch QH Vương Đình Huệ, Vương quốc Bỉ cũng quyết định tặng cho Việt Nam 100.000 liều vắc-xin.
Chuyến thăm của Chủ tịch QH tại các nước châu Âu diễn ra ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Kết luận 12 về tiếp tục thực hiện Nghị quyết 36 và Chỉ thị 45 của Bộ Chính trị về công tác người Việt Nam ở nước ngoài. Đây là dịp rất tốt để Chủ tịch QH trao đổi với bà con về chính sách đối với người Việt Nam ở nước ngoài của Đảng và Nhà nước ta, khẳng định cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài là một bộ phận không tách rời của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.
Từ những kết quả nổi bật, quan trọng của chuyến thăm của Đoàn đại biểu cấp cao QH trong bối cảnh đặc biệt lần này, các cơ quan trong nước sẽ phát huy kết quả đạt được để sớm đưa vào chương trình hành động, nhằm phát huy tốt nhất hoạt động đối ngoại, góp phần phát triển kinh tế, xã hội, vượt qua khó khăn và phòng, chống dịch Covid-19 thành công.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí! .
