Tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị đối với quản lý sử dụng nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice do Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Trần Thanh Nam ký nêu rõ, để đăng ký bảo hộ nhãn hiệu Gạo Việt Nam, Bộ NN-PTNT đã tiến hành xây dựng và đăng ký sở hữu nhãn hiệu chứng nhận Gạo Việt Nam ở Việt Nam theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ.
Ngày 9/8/2018, Bộ Khoa học và Công nghệ (Cục Sở hữu trí tuệ) đã cấp Giấy chứng nhận bảo hộ nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice cho Bộ NN-PTNT.
Đồng thời với đăng ký bảo hộ nhãn hiệu trong nước, Bộ NN-PTNT cũng tiến hành đăng ký bảo hộ nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice ở thị trường quốc tế.
Ngày 17/5/2018 hồ sơ đăng ký Nhãn hiệu chứng nhận Vietnam Rice đã được nộp tại Bộ Khoa học và Công nghệ (Cục Sở hữu Trí tuệ Việt Nam) yêu cầu đăng ký quốc tế nhãn hiệu theo hệ thống của Nghị định thư Madrid chỉ định đăng ký tại 20 quốc gia và khu vực.
Mã số đơn ghi nhận B-2018-00032 và được Tổ chức Sở hữu trí tuệ Thế giới (WIPO) cấp chứng nhận đăng ký số 1425573 và thông báo cho các nước thành viên trong toàn Hệ thống Madrid.
Đến ngày 17/09/2018, nhãn hiệu Vietnam Rice được công bố trên cơ sở dữ liệu trực tuyến của WIPO. Tuy nhiên, do sơ xuất của WIPO khi ghi nhận đăng ký, khi được công bố trên cơ sở dữ liệu trực tuyến của WIPO và được thông báo tới các quốc gia thành viên, nhãn hiệu Vietnam Rice được ghi nhận là Nhãn hiệu thông thường (Ordinary mark) mà không phải Nhãn hiệu chứng nhận (Certification mark).
Do đó, Việt Nam đã yêu cầu WIPO đính chính từ Nhãn hiệu thông thường sang Nhãn hiệu chứng nhận. Ngày 13/3/2019, WIPO xác nhận thực hiện đính chính loại hình nhãn hiệu, ghi nhận Nhãn hiệu chứng nhận.
Bộ NN-PTNT cho rằng, theo quy định quốc tế trong vòng 18 tháng kể từ ngày được công bố (28/3/2019), các nước trong Hệ thống Madrid phải ra thông báo quyết định từ chối bảo hộ đăng ký hoặc yêu cầu chỉnh sửa, bổ sung tại quốc gia thành viên đó.
"Do đó, việc cấp Nhãn hiệu chứng nhận Gạo Việt Nam/Vietnam Rice cho các đơn vị kinh doanh và xuất khẩu gạo là cấp thiết nhằm nâng cao sự nhận biết của các nhà sản xuất, nhập khẩu, phân phối và người tiêu dùng trong và ngoài nước đối với các sản phẩm gạo của Việt Nam, tạo cơ sở để củng cố và phát triển thị trường, nâng cao giá trị gia tăng, thị phần và sức cạnh tranh của sản phẩm gạo Việt Nam trên thị trường thế giới, đồng thời góp phần phòng, chống hàng giả, hàng nhái nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice", Thứ trưởng NN-PTNT Trần Thanh Nam khẳng định trong tờ trình.
Mặt khác, theo quy định của WIPO và luật quốc gia của một số nước thành viên Hệ thống Madrid, sau từ 3-5 năm kể từ ngày công nhận nhãn hiệu và cấp mã số bảo hộ mà không sử dụng nhãn hiệu chứng nhận thì sẽ bị tước quyền bảo hộ.
"Cần khẩn trương cấp Nhãn hiệu chứng nhận Gạo Việt Nam/Vietnam Rice cho các đơn vị kinh doanh và xuất khẩu gạo, đồng thời tăng cường các hoạt động tuyên truyền phổ biến cho doanh nghiệp và các bên liên quan về việc sử dụng Nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice trên thị trường thế giới", Bộ NN-PTNT khẳng định.
Từ thực tế đó, Bộ NN-PTNT kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho phép xây dựng Nghị định quản lý sử dụng Nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice theo trình tự thủ tục rút gọn để có cơ sở pháp lý cao nhất cho việc phát triển thương hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice.
Sau hơn 30 năm đổi mới, nông nghiệp Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc, từ một nước thiếu lương thực, đến nay Việt Nam đã thường xuyên trở thành nước xuất khẩu gạo trong top ba thế giới (cùng với Thái Lan và Ấn Độ).
Tuy nhiên, gạo Việt Nam vẫn chưa có thương hiệu quốc gia, trong khi đó Thái Lan và Ấn Độ đã có những thương hiệu gạo quốc gia rất nổi tiếng như Thai Hom Mali hay Basmati với giá bán rất cao so với gạo Việt Nam.
Với định hướng thay đổi chiến lược, tập trung chuyển hướng vào nâng cao chất lượng và xây dựng thương hiệu cho gạo Việt Nam, ngày 21/5/2015 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 706/QĐ-TTg phê duyệt Đề án phát triển thương hiệu gạo Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030.
Trên cơ sở này, Bộ NN-TNT đã ban hành Quyết định số 3340/QĐ-BNN-CB ngày 20/8/2015 triển khai Kế hoạch hành động. Một trong những nhiệm vụ đầu tiên của Đề án là xây dựng nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice và đăng ký bảo hộ Nhãn hiệu chứng nhận trong nước và quốc tế.
Song hành với hoạt động xây dựng biểu trưng, hệ thống nhận diện,… cho nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice, Bộ NN-PTNT cũng tiến hành xây dựng tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) về gạo làm cơ sở cho việc sử dụng nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice trong thực tế.
Theo báo cáo của Bộ NN-PTNT, đến nay, đã có 19 quốc gia chấp nhận bảo hộ nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rire bao gồm: Indonesia, Nga và OAPI (gồm 17 nước Châu Phi, cụ thể: Benin, Burkina Faso, Cameroon, Cộng hòa Trung Phi, Chad, Comoros, Cộng hòa Cônggô, Bờ Biển Ngà, Guinea Xích đạo, Gabon, Guinea, Guinea Bissau, Mali, Mauritania, Niger, Senegal và Togo).
Có 3 quốc gia (Trung Quốc, Brunei và Na Uy) đã thông báo bảo hộ Nhãn hiệu chứng nhận.
Hiện tại, nhãn hiệu Gạo Việt Nam/Vietnam Rice được bảo hộ tại Việt Nam và 22 quốc gia (bao gồm cả Nhãn hiệu thông thường và Nhãn hiệu chứng nhận). Bộ N-NPTNT đang là chủ sở hữu nhãn hiệu này.
