Xử lý dứt điểm vụ vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai

UBND thành phố Hồ Chí Minh vừa chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị liên quan giải quyết, xử lý dứt điểm vụ vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai tại khu đất 31.889 m2 (phường An Phú Đông, quận 12). Đây là vụ việc vi phạm kéo dài nhiều năm, gây bức xúc cho người dân, đòi hỏi chính quyền phải có giải pháp giải quyết dứt điểm.

Trong đơn kêu cứu gửi đến Báo Nhân Dân, bà Nguyễn Thị Kim Hai, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Xây dựng Sài Gòn Kim Hảo (Công ty Kim Hảo) trình bày, ngày 25/8/2016, Công ty Kim Hảo trúng đấu giá khu đất có diện tích 31.889 m2 do Trung tâm Dịch vụ bán đấu giá tài sản thành phố Hồ Chí Minh bán đấu giá nhằm thu hồi khoản nợ được thế chấp tại Ngân hàng Agribank. Việc trúng đấu giá tài sản này đã được Bộ Tư pháp kết luận đúng với quy định của pháp luật tại Kết luận thanh tra số 22/KL-TTR ngày 3/10/2019. Tuy nhiên, sau khi trúng đấu giá, đã thanh toán đầy đủ cho ngân hàng và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Công ty Kim Hảo không thể tiếp cận, khai thác và sử dụng khu đất này vì bị một số cá nhân chiếm giữ trái pháp luật.

Theo UBND Quận 12, từ năm 2018 đến nay, chính quyền địa phương đã xử phạt 14 công trình vi phạm trật tự xây dựng trên khu đất 31.889 m2 tại phường An Phú Đông. Các công trình vi phạm này do hai cá nhân thực hiện. Cụ thể, năm 2018, phường xử phạt và yêu cầu tháo dỡ đối với ba công trình vi phạm xây dựng không có giấy phép do bà Nguyễn Thị Lạc (ngụ tại phường Tân Chánh Hiệp, Quận 12) thực hiện. Năm 2019, phường tiếp tục xử phạt năm công trình, trong đó bốn công trình do bà Lạc làm chủ đầu tư, một công trình do bà Nguyễn Thị Vân (ngụ tại Phường 7, Quận Gò Vấp) làm chủ đầu tư. Năm 2020, phường tiếp tục phát hiện, xử phạt và yêu cầu tháo dỡ sáu công trình vi phạm cũng đều do bà Nguyễn Thị Lạc thực hiện.

Theo bà Nguyễn Thị Kim Hai, cho đến thời điểm hiện tại, các công trình vi phạm vẫn chưa được tháo dỡ, doanh nghiệp cũng không thể tiếp cận được tài sản của mình để kinh doanh gây thiệt hại đến uy tín và tài chính.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, sở dĩ vụ việc vi phạm kéo dài nhưng chưa được xử lý dứt điểm vì các sở, ngành, địa phương phải hỏi ý kiến lẫn nhau. Cụ thể, UBND Quận 12 đã có nhiều văn bản xin hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hồ Chí Minh về xác định số lợi thu bất hợp pháp trên đất vi phạm. Sở Tài nguyên và Môi trường lại kiến nghị UBND thành phố giao thẩm quyền xử phạt hành chính cho Quận 12.

Sở Tư pháp và Sở Xây dựng đồng thuận theo hướng giao cho Quận 12 chủ động xử lý. Trong quá trình thực hiện, nếu gặp vướng mắc thì có báo cáo xin hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường. Phúc đáp lại các nội dung trên, Quận 12 cho rằng, Sở Tài nguyên và Môi trường chưa có hướng dẫn cụ thể nên khó có căn cứ để xử lý vụ việc.

Sau nhiều cuộc họp, kiến nghị qua lại, 15/5/2021, Sở Tài nguyên và Môi trường có văn bản trình UBND thành phố Hồ Chí Minh ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính 500 triệu đồng trong lĩnh vực đất đai đối với bà Nguyễn Thị Vân, diện tích vi phạm là 31.889 m2. Buộc bà Vân phải khôi phục lại hiện trạng ban đầu; đồng thời, nộp lại số tiền thu lợi bất hợp pháp là 474 triệu đồng (số tiền đã được điều chỉnh xuống còn hơn 316 triệu đồng sau rà soát của Quận 12). Đến ngày 5/11/2021, Thanh tra thành phố cũng có báo cáo đề xuất UBND thành phố Hồ Chí Minh sớm ban hành Quyết định xử phạt hành chính theo kiến nghị của Sở Tài nguyên và Môi trường.

Tuy nhiên, sau đó, do vụ việc đã hết thời hạn ban hành quyết định vi phạm hành chính, nên Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục kiến nghị UBND thành phố Hồ Chí Minh ban hành Quyết định áp dụng biện pháp khắc khục hậu quả do có hành vi vi phạm pháp luật đất đai đối với bà Vân. Trong cuộc họp ngày 5/5/2022, đồng chí Ngô Minh Châu, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh yêu cầu các sở, ngành và UBND Quận 12 nhanh chóng xử lý dứt điểm vụ việc theo đúng quy định của pháp luật.

Điều đáng quan tâm, không chỉ các cơ quan, ban, ngành thành phố Hồ Chí Minh có nhiều văn bản kiến nghị xử lý dứt điểm vụ việc, Bộ Tư pháp cũng đã ban hành Kết luận thanh tra, có văn bản hướng dẫn thành phố xử lý vi phạm hành chính về đất đai. Trong Văn bản số 3712/BCA-CSKT ngày 29/10/2020 báo cáo Thường trực Chính phủ của Bộ Công an cũng khẳng định: Công ty Kim Hảo trúng đấu giá mua khu đất diện tích 31.889 m2 tại phường An Phú Đông.

Bà Nguyễn Thị Vân chỉ là người trông coi khu đất. Tuy nhiên, bà Vân liên tục có nhiều hành vi cản trở không cho Công ty Kim Hảo tiếp cận và thực hiện các thủ tục đăng ký quyền sử dụng và cập nhật biến động đối với khu đất. Kể cả khi Công ty Kim Hảo đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng khu đất thì bà Vân tiếp tục chiếm đóng và có các hành vi cản trở công ty triển khai thực hiện hoạt động kinh doanh.

Đồng thời, bà Vân còn cho thuê khu đất làm bãi đỗ xe, tập kết vật liệu xây dựng. UBND Quận 12 đã tổ chức cuộc họp để giải quyết vụ việc nêu trên. Dù tại cuộc họp, UBND Quận 12 đã yêu cầu bà Vân di dời toàn bộ tài sản ra khỏi khu đất, chấm dứt hành vi chiếm đóng trái phép. Tuy nhiên, đến nay bà Vân vẫn không thực hiện?

Khu đất diện tích 31.889 m2 (phường An Phú Đông) trước thuộc sở hữu của Công ty Nông sản - Tinh dầu Tiến Phước (TNHH). Năm 2007, khu đất trên được cập nhật biến động cho Công ty cổ phần xây dựng và thương mại Bình Phát, sau đổi thành Công ty cổ phần Tập đoàn Bình Phát và thế chấp cho Ngân hàng Agribank chi nhánh Bình Chánh để vay 143 tỷ đồng.

Tính đến ngày 3/3/2011, dư nợ của Công ty Bình Phát tại ngân hàng là gần 235 tỷ đồng. Ngày 6/4/2011, Ngân hàng và Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản thành phố Hồ Chí Minh đã ký Hợp đồng bán đấu giá tài sản số 76 để đấu giá khu đất. Qua 24 lần thông báo đấu giá và 8 lần giảm giá tài sản, ngày 25/8/2016, Công ty Kim Hảo đã trúng đấu giá khu đất này với giá trúng là 173 tỷ đồng.