Tiến sĩ (TS) tâm lý Lê Minh Công, Phó trưởng khoa Công tác xã hội, Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh cho biết, Covid-19 làm khủng hoảng toàn cầu, dẫn tới gia tăng các vấn đề sức khỏe tâm thần của người dân. Ước tính khoảng 10-60% dân số có các triệu chứng rối loạn tâm thần, cao gấp ba lần so với trước dịch Covid-19. “Tuy vậy, các quốc gia vẫn chưa quan tâm hoặc chú ý đến sức khỏe tâm thần của người dân”, TS Lê Minh Công nhận định.
Các rối loạn, vấn đề sức khỏe tâm thần khởi phát ngay trong dịch hay gặp như nhận thức tiêu cực, trầm cảm, lo âu, hoảng sợ,… hoặc kéo dài kể cả sau dịch có thể từ hai đến chín năm gồm trầm cảm; ám ảnh, sợ… Các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần là giãn cách xã hội, cách ly, dương tính, kiệt sức, khó tiếp cận nguồn an sinh xã hội… Có người bị ảnh hưởng sức khỏe tâm thần do thường xuyên tiếp nhận thông tin nhiễu loạn, độc hại, khủng hoảng tài chính và việc làm, mất người thân, lo sợ về tương lai.
“Những nhóm dễ tổn thương về sức khỏe tâm thần gồm nhân viên y tế, nhân viên tuyến đầu; trẻ em, nhất là các nhóm trẻ có nhu cầu đặc biệt; công nhân, lao động phi chính thức; người có vấn đề tâm thần hoặc bệnh nền trước đó; người khuyết tật. Do đó, người dân cần được chăm sóc sức khỏe tâm thần trong và sau đại dịch Covid-19 cũng như thúc đẩy nâng cao nhận thức của cộng đồng về Covid-19 và sức khỏe tâm thần”, TS Lê Minh Công chia sẻ thêm.
Cũng theo TS Lê Minh Công, thành phố cần thúc đẩy chương trình phát hiện sớm các rối loạn tâm thần dựa vào cộng đồng, nghiên cứu về sức khỏe tâm thần cũng như đẩy mạnh mô hình chăm sóc sức khỏe tâm thần từ xa. Chiến lược hỗ trợ sức khỏe tâm thần cần tập trung ba nhóm nguy cơ và từ đó xây dựng chiến lược phòng ngừa-can thiệp mục tiêu-can thiệp chuyên sâu.
Để điều trị, chăm sóc sức khỏe người mắc Covid-19 hiệu quả, PGS, TS Nguyễn Thị Bay, Chủ tịch Liên chi hội Đông, Tây y kết hợp cho biết, cần có sự kết hợp giữa Tây y và Đông y. Bộ Y tế hiện đã cho phép sử dụng y học cổ truyền trong các phác đồ điều trị. Đây là điều rất đáng mừng nhưng còn nhiều khó khăn vì y học cổ truyền mang tính cá thể. Mỗi cơ địa, cùng một biểu hiện bệnh có thể có cách điều trị khác nhau. “Tuy nhiên, với tác dụng hỗ trợ hoạt động miễn dịch giúp tăng sức đề kháng đã được chứng minh, các vị thuốc, bài thuốc y học cổ truyền là vũ khí tăng cường cho thầy thuốc chọn lựa trong điều trị chống lại SARS-CoV-2. Điều đáng mừng là những dược liệu trong các bài thuốc Đông y đa phần có ở nước ta”, PGS, TS Nguyễn Thị Bay cho biết thêm…
Với số ca F0 đang tăng trở lại, các bệnh viện dã chiến, bệnh viện điều trị Covid-19 ở các tuyến tiếp tục hoạt động khẩn trương để điều trị cho bệnh nhân. TS, Bác sĩ Phan Minh Hoàng, Giám đốc Bệnh viện dã chiến thu dung điều trị Covid-19 số 6 cho rằng, bệnh viện dã chiến góp phần trong điều trị người bệnh nặng, giảm tải cho các bệnh viện tầng trên. Việc phát hiện sớm, dự trù, dự phòng bệnh nhân trở nặng để chuyển bệnh nhân lên tuyến trên và không làm quá tải, không làm áp lực cho tuyến trên là nhiệm vụ quan trọng của các bệnh viện dã chiến.
Bên cạnh đó, bệnh viện dã chiến thu dung điều trị Covid-19 cần phối hợp quản lý và điều trị F0 tại nhà với mục tiêu chung là quản lý và giảm số lượng F0 tại cộng đồng, giảm nguy cơ chuyển nặng, tử vong.
Theo Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Truyền nhiễm TP Hồ Chí Minh, cố vấn chuyên môn Bệnh viện Nhi đồng 1, dù dịch bệnh đã tạm thời được kiểm soát nhưng chúng ta cần nhìn lại những điều chưa làm được và tìm cách khắc phục để không lặp lại. Điều quan trọng nhất hiện nay là thành phố cần tiếp tục khuyến cáo người dân thực hiện 5K và tiêm vắc-xin. Trong đó 5K vẫn là giải pháp quan trọng nhằm hạn chế sự lây lan của dịch bệnh.
Bác sĩ Đinh Quang Thanh, cố vấn chuyên môn Bệnh viện Điều dưỡng Phục hồi chức năng TP Hồ Chí Minh cho biết, Covid-19 được công nhận là một bệnh đa cơ quan với nhiều biểu hiện. Do đó, cần đánh giá toàn diện tài liệu hiện tại về hậu Covid-19 cấp tính, sinh lý bệnh và di chứng cụ thể của nó. Các báo cáo cho thấy, khi nhiễm SARS-CoV-2, bệnh nhân sẽ có những biểu hiện như mệt mỏi, khó thở, đau ngực, rối loạn nhận thức, đau khớp và suy giảm chất lượng cuộc sống...
