Đồng chí Nguyễn Đức Chung, Chủ tịch UBND thành phố dự cuộc làm việc.Tới dự còn có đại diện các cơ quan Trung ương và TP Hà Nội, UBND huyện Mỹ Đức, UBND xã Đồng Tâm và đại diện người dân.
Dự thảo kết luận thanh tra nêu rõ: Về nguồn gốc đất sân bay, theo các Quyết định số 113/TTg ngày 14-4-1980 của Thủ tướng Chính phủ, Quyết định số 386-QĐ/UB ngày 10-11-1981 của UBND tỉnh Hà Sơn Bình, Quyết định số 5383/QĐ-UB ngày 20-10-2014 của UBND TP Hà Nội và kết quả đo đạc, kiểm tra mốc giới sân bay Miếu Môn ngày 21-6-2017, thì từ năm 1981 đến nay, toàn bộ đất sân bay là đất quốc phòng, do các đơn vị quốc phòng quản lý, sử dụng. Tổng diện tích đất là 236,9 ha; tăng 28,9 ha so với diện tích ghi trong Quyết định số 113 của Thủ tướng Chính phủ. Diện tích tăng thêm này chính là khu vực bị ảnh hưởng do thi công theo Quyết định số 386 của tỉnh Hà Sơn Bình nêu trên. Phần đất này thuộc địa giới hành chính huyện Chương Mỹ, không sản xuất nông nghiệp được và nằm trong quy hoạch giai đoạn 2 xây dựng sân bay Miếu Môn mà nông trường Lương Mỹ đã bàn giao sớm.
Năm 1981, theo quyết định của UBND tỉnh Hà Sơn Bình, Bộ Tư lệnh Công binh nhận bàn giao, đền bù 239,9 ha đất, trong đó có 64,66 ha đất thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm, do ba đơn vị bàn giao là: Hợp tác xã nông nghiệp Đồng Tâm (14,36 ha), Xí nghiệp vôi đá Miếu Môn (3 ha), Nông trường quốc doanh Lương Mỹ (14,3 ha). Trong quá trình quản lý, các đơn vị quốc phòng (gồm Bộ Tư lệnh Công binh quản lý từ năm 1981-1989, Lữ đoàn 28 Quân chủng Phòng không Không quân quản lý từ 1989 đến nay) đã cắm mốc giới bê-tông tại thực địa và lập các sơ đồ, bản đồ hiện trạng, có xác nhận của chính quyền các xã liên quan là không có tranh chấp. Thế nhưng, thời điểm nhận bàn giao đất, các đơn vị quân đội đã thiếu sót, không báo cáo Bộ Quốc phòng để xin ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về phần diện tích đất tăng thêm nêu trên. Do vậy, cũng không thực hiện di dời năm hộ dân trong khu vực, là những hộ đã được UBND xã Đồng Tâm cho mượn đất để làm nhà ở và sản xuất cải thiện đời sống tại đây từ trước năm 1980; để cho các hộ này lấn chiếm, cho tặng, chuyển nhượng và xây dựng công trình trái phép. Mặt khác, các đơn vị này còn ký hợp đồng giao khoán hằng năm với UBND xã Đồng Tâm để xã giao cho các đội sử dụng đất vào mục đích nông nghiệp là không đúng quy định.
Về trách nhiệm của UBND xã Đồng Tâm, bên cạnh việc đã buông lỏng quản lý, để cho các hộ dân xây dựng không phép trên đất quốc phòng, thì từ năm 2003 đến năm 2010, xã còn xác nhận các hồ sơ thừa kế, cho, tặng, chuyển nhượng cho các hộ dân. Đây là việc làm trái thẩm quyền và vi phạm pháp luật về quản lý đất đai.
Năm 2016, UBND thành phố chỉ đạo thực hiện, UBND huyện Mỹ Đức triển khai công tác giải phóng mặt bằng, di dời 14 hộ dân đang sử dụng đất sân bay Miếu Môn là đúng thẩm quyền và quy định pháp luật. Tuy nhiên, do dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ các hộ dân chưa làm rõ được nguồn gốc đất, thời điểm sử dụng, thời điểm phát sinh công trình xây dựng, cũng như việc ăn ở thực tế của người dân, cho nên huyện và các ngành liên quan đã thống nhất thu hồi dự thảo phương án.
 |
Tháng 2-2017, một số công dân đã tự ý tổ chức đo đạc, phân lô trên phần diện tích đất mà Tập đoàn Viễn thông Quân đội đang thực hiện dự án quốc phòng trong phạm vi đất sân bay. Mặc dù UBND xã Đồng Tâm đã thông báo rõ đây là đất quốc phòng, đề nghị các hộ dân không được vi phạm pháp luật, nhưng trong các ngày từ 25 đến 28-2-2017, một số công dân vẫn cố tình đưa máy móc vào để chia đất, xây dựng công trình trái phép. Đây là hành vi chiếm đất quốc phòng, coi thường pháp luật, vi phạm nghiêm trọng Khoản 1, Điều 12 Luật Đất đai năm 2013.
Về việc xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân, từ tháng 12-2013 đến trước năm 2017, một số công dân tố cáo 47 nội dung cán bộ xã Đồng Tâm có sai phạm trong quản lý đất đai trên địa bàn. Những nội dung này không liên quan đến đất sân bay Miếu Môn.
Qua giải quyết đơn thư, UBND thành phố đã chỉ đạo xử lý nghiêm: Kỷ luật về Đảng đối với 19 cá nhân, kỷ luật về chính quyền 14 người. Công an huyện Mỹ Đức đã khởi tố 14 bị can, bắt tạm giam hai đối tượng (nguyên là cán bộ xã) để phục vụ công tác điều tra. Đối với nội dung tố cáo ông Trần Ngọc Viễn lấn chiếm đất quốc phòng tại sân bay Miếu Môn, Lữ đoàn 28 Quân chủng Phòng không Không quân đã giải quyết theo thẩm quyền.
Năm 2017, một số công dân tố cáo UBND huyện Mỹ Đức bán 6,8 ha đất, thu lợi bất chính 4.080 tỷ đồng; sử dụng ngân sách để bồi thường cho 14 hộ dân và bồi thường không đúng Luật Đất đai, cao hơn so với hạn mức 360 m2/hộ đang áp dụng tại địa phương. Qua kiểm tra hồ sơ và đối chiếu với các quy định pháp luật, Thanh tra thành phố thấy không có việc UBND huyện bán đất thu lợi bất chính, cũng không có việc sử dụng ngân sách để bồi thường cho hộ dân. Nếu các phương án bồi thường đã được phê duyệt chính thức thì nguồn kinh phí sẽ do Tập đoàn Viễn thông Quân đội chi trả. Các sở, ngành của thành phố thống nhất thu hồi dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ 14 hộ dân do UBND huyện đã lập trước đây và xây dựng lại phương án theo đúng thực tế, đúng quy định của pháp luật.
Đối với ba nội dung kiến nghị của ông Lê Đình Kình và một số công dân xã Đồng Tâm, Thanh tra thành phố đã làm rõ: Không có diện tích 59 ha đất nông nghiệp xứ đồng Sênh như công dân nêu; diện tích đất sân bay Miếu Môn thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm là đất quốc phòng, vì vậy đề nghị khi giải phóng mặt bằng, di dời 14 hộ dân, phải trả tiền bồi thường về đất cho nhân dân xã là không có cơ sở. Diện tích 28,9 ha tăng thêm chính là phần diện tích bị ảnh hưởng của thi công như đã nêu trên.
Thanh tra thành phố kiến nghị: UBND thành phố có văn bản đề nghị Bộ Quốc phòng kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm đối với các đơn vị, cá nhân trực tiếp quản lý sân bay, để xảy ra những sai phạm nêu trên. UBND thành phố chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan, UBND huyện Mỹ Đức, UBND xã Đồng Tâm kiểm điểm, rút kinh nghiệm về trách nhiệm đã nêu rõ tại kết luận. Đồng thời rà soát kỹ để xây dựng lại phương án bồi thường hỗ trợ các hộ dân; trường hợp phát hiện có vi phạm về đất đai thì xử lý nghiêm theo quy định. UBND huyện Mỹ Đức phối hợp các đơn vị quốc phòng có biện pháp cương quyết buộc những công dân đang chiếm giữ trái phép đất quốc phòng di chuyển tài sản, hoa màu, trả lại mặt bằng cho Tập đoàn Viễn thông Quân đội xây dựng công trình quốc phòng. Công an thành phố phối hợp Cơ quan điều tra hình sự Bộ Quốc phòng điều tra làm rõ, xử lý nghiêm các vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức và cá nhân có liên quan tới việc quản lý, sử dụng đất quốc phòng xây dựng sân bay Miếu Môn.
