Mở ra tương lai cho báo chí từ chìa khóa công nghệ

Một ngày đầu thu, tại cổng Báo Nhân Dân, không khí vẫn quen thuộc như bao ngày: những cụ già đi tập thể dục buổi sáng, dừng chân trước số 71 Hàng Trống quen thuộc, đứng chờ đọc những tờ báo mới được đính lên trước cổng. Nhưng hôm nay, có gì đó khác lạ. Bên cạnh các cụ, một nhóm bạn trẻ đang tụ tập, mắt sáng lên háo hức, tay cầm những ấn phẩm đặc biệt của Báo Nhân Dân. Không còn “đọc báo” theo cách cũ, nhóm trẻ cầm điện thoại, quét mã, và thật thú vị, thế giới lịch sử bỗng sống dậy khi những tờ báo được “đọc” bằng thiết bị công nghệ hiện đại, sinh động.

Bên ly “cà phê Nhân Dân”, tôi đã có một buổi trò chuyện thú vị cùng anh Nguyễn Đức Dũng, CEO Techcity. Anh Dũng là một nhà lãnh đạo trẻ đầy tâm huyết và am hiểu về lĩnh vực công nghệ thông tin. Hành trình của anh với Báo Nhân Dân bắt đầu từ những ý tưởng giản dị nhưng đằng sau đó là một tầm nhìn sâu rộng. Dưới sự lãnh đạo của Tổng Biên tập Lê Quốc Minh cùng ban biên tập Báo Nhân Dân, quyết định áp dụng công nghệ thực tế tăng cường (AR) đã biến những trang báo in thông thường thành nền tảng tương tác đa giác quan. Báo Nhân Dân đã tiên phong trong chuyển đổi số, giúp báo Đảng thu hút mọi đối tượng độc giả, trong đó có giới trẻ giữa thời đại kỹ thuật số, thúc đẩy sự kết hợp hài hòa giữa nội dung sâu sắc và công nghệ hiện đại, mang lịch sử đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là giới trẻ. Và trong hành trình ấy có vai trò của các đối tác như Techcity.

Khi công nghệ “hồi sinh” báo giấy

"Không chỉ một tờ đâu, có nhiều tờ khác nhau, cậu quét mã xong thì tới lượt tớ!" – một cô bé trong nhóm nói lớn, giọng đầy phấn khích, trong khi bạn bè chen nhau quanh tờ phụ san kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Bên cạnh là ấn phẩm về 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, với bốn mã QR dẫn đến video AR tái hiện Chiến dịch Hồ Chí Minh. Các bạn trẻ "đọc" báo theo cách rất hiện đại: quét mã, xem hình 3D, nghe âm thanh, chia sẻ ngay trên mạng xã hội. Những tờ báo không còn nằm yên; chúng nhảy múa, kể chuyện, đưa thế hệ trẻ trở về những ngày tháng lịch sử dân tộc một cách thật tự nhiên.

“Vì sao anh lại theo đuổi lĩnh vực công nghệ?” – tôi tò mò.

“Công nghệ chỉ là công cụ" – anh Dũng trầm ngâm – "nhưng nó giúp câu chuyện sống dậy, chạm đến trái tim con người”.

"Nội dung là trung tâm, công nghệ chỉ là cách làm câu chuyện sống động hơn."

"Quét là hiện ngay!"

"Nhờ sự kết hợp hài hòa giữa báo in và công nghệ, các phụ san đặc biệt gần đây của Báo Nhân Dân đã đưa lịch sử, những thông tin quý giá đến gần hơn với bạn đọc, tạo nên giá trị kết nối và lan tỏa tinh thần yêu quê hương, đất nước tới hàng triệu người. "Nhiều số báo trở thành trào lưu 'rất hot'," anh cười, "và mỗi số mới lại sáng tạo hơn."

Khi tôi hỏi về dự án áp dụng AR và QR, anh Dũng mỉm cười, nhấp ngụm cà phê rồi kể: "Chúng tôi triển khai với tinh thần nội dung là trung tâm. Cùng ban biên tập, chúng tôi chọn đề tài “đáng'” - như nhân vật lịch sử hay di sản - rồi viết kịch bản ngắn gọn, dễ xem." Anh dừng lại, mắt nhìn xa xăm như đang hình dung những đêm dài làm việc. Techcity không chỉ là công ty công nghệ, mà họ làm nhiều hơn như thế. Để có được những thước phim đáng giá, ban chuyên môn đã phải cùng nhau gấp rút đọc tư liệu gốc, hỏi các chuyên gia, dựng hình 3D chính xác để khi quét mã, những hình ảnh lịch sử xuất hiện rõ nét, chính xác và sống động.

"Ý tưởng khởi đi từ câu hỏi rất giản dị: làm sao để một trang báo in có thể chứa thêm “lớp thứ hai” của câu chuyện? Với AR, độc giả chỉ cần một lần quét là mở ra video 3D, nghe tiếng nói của nhân chứng, xem tư liệu tương tác - cách diễn giải lịch sử và thời sự bằng ngôn ngữ gần gũi với giới trẻ. Về ý nghĩa, đó là sự tiếp nối tinh thần báo chí cách mạng: đưa tri thức đến với công chúng bằng phương thức tiên tiến của thời đại. AR không thay báo in, mà bổ khuyết cho báo in: thêm bối cảnh, chiều sâu và cảm xúc," anh nhấn mạnh.

Khi nói về ứng dụng AR toàn cầu, anh Dũng say sưa. Anh so sánh với The New York Times hay Metro, nơi AR dùng để kể chuyện 3D.

"Với AR, độc giả chỉ cần một lần quét là mở ra video 3D, nghe tiếng nói của nhân chứng."

"Điểm chung là dùng AR có chủ đích," anh nói, "giữ nội dung gọn nhẹ, đo lường hiệu quả." Từ trải nghiệm đồng hành với các tòa soạn Việt Nam AR kéo dài tuổi thọ nội dung: báo in là "bản tĩnh", AR là "bản động" cập nhật. Với Báo Nhân Dân, AR biến trang in thành điểm chạm tương tác, đưa giới trẻ gần hơn với giá trị chính luận. "AR không phải là phụ kiện," anh khẳng định, "mà là cách kể chuyện giàu sức sống."

"AR không thay báo in, mà bổ khuyết cho báo in: thêm bối cảnh, chiều sâu và cảm xúc."

Dự án về một nền tảng số minh bạch dành cho các cuộc thi trực tuyến

Tạm dừng câu chuyện, anh Dũng nhìn xa xăm, rồi chợt như nhớ ra điều gì đó, anh hào hứng kể về một dự án mới của Techcity, một dự án mà anh coi như "đứa con tinh thần" để hỗ trợ các cuộc thi trên nền tảng số.

“Tổ chức cuộc thi trên nền tảng công nghệ ạ? Không phải trước đây người ta cứ đăng tải lên website cuộc thi hoặc lên các đám mây lưu trữ sao?” – Tôi thắc mắc.

“Hệ sinh thái sáng tạo số” quy mô lớn.

“Đó chính là lý do mà các cuộc thi trực tuyến có rất nhiều vướng mắc, thiên kiến và sai lệch, chưa kể tốn rất nhiều thời gian và nhiều bước phức tạp trong quy trình” – anh tâm đắc – “Nếu sau này Việt Nam tổ chức thêm nhiều cuộc thi và mời bạn bè quốc tế tham dự, thì không thể thủ công như thế được. Vậy nên website này ra đời để giải quyết bài toán về các cuộc thi”.

"Trọng tâm trước hết là vContest."

vContest - nền tảng thi đấu trực tuyến của TechCity - đã được triển khai thành công cho cuộc thi Quốc gia Happy Vietnam, cũng như tại các tỉnh như Nghệ An, Tây Ninh, Đắk Lắk và nhiều trường đại học trên toàn quốc. Nền tảng này đã vinh dự nhận Bằng khen từ Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông vào tháng 02/2025, đồng thời đăng ký tham gia giải thưởng Make in Vietnam năm 2025 do Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức.

Trước đây khi dự thi các cuộc thi trực tuyến, rất nhiều vấn đề bất cập có thể xảy ra, ví dụ như lỗi mạng, bài thi không thể đăng tải; mỗi thí sinh đăng tải nội dung theo một thể thức khác nhau, gây khó khăn cho việc chấm thi; giám khảo chấm quá nhiều bài thi, có thể sẽ bỏ sót hoặc thậm chí chấm không chính xác.

Với vContest, giờ đây quy trình nộp bài của thí sinh sẽ trở nên trực quan hơn – thí sinh có thể chọn hạng mục, tải file, điền mô tả theo mẫu chuẩn, theo dõi trạng thái, nhận thông báo vòng trong.

Hệ thống tự kiểm tra định dạng, gợi ý hoàn thiện, ghi nhận cam kết bản quyền, cảnh báo trùng lặp để thí sinh chủ động chỉnh sửa.

"Mọi bước đều rõ ràng, có thể kiểm chứng," anh nói, nhấn mạnh nguyên tắc "minh bạch ngay từ ‘kiến trúc’ của mô hình tổ chức".

"vContest được thiết kế theo nguyên tắc “minh bạch ngay từ kiến trúc”."

Với ban tổ chức, vContest linh hoạt: thiết lập nhiều vòng thi, tiêu chí, thang điểm theo nhu cầu. Bài dự ẩn danh giúp giảm thiên lệch; mọi thao tác lưu nhật ký để kiểm tra. Ban giám khảo có thể chấm điểm tối giản trên máy tính hay điện thoại; hệ thống hiển thị phân phối điểm, phát hiện bất thường như chấm quá nhanh hay điểm lệch, nhắc nhở rà soát kịp thời.

Nếu bình chọn cộng đồng, lớp chống gian lận đa tầng sẽ có khả năng giới hạn thiết bị/địa chỉ, phát hiện hành vi lạ, lọc lượt không hợp lệ. "Kết thúc phần chấm thi của giám khảo sẽ có báo cáo và biên bản sẵn sàng," anh Dũng tâm đắc, "vContest sẽ giúp tăng độ tin cậy, giảm thủ công, khiến người tham gia cảm thấy công bằng từ nộp bài đến trao giải.

"Nếu có bình chọn cộng đồng, lớp chống gian lận được bật theo nhiều tầng."

Trong tương lai, Việt Nam ngày càng rộng mở chào đón thế giới, chắc chắn sẽ có rất nhiều cuộc thi được tổ chức. So với phương thức truyền thống, vContest cách mạng hóa hiệu quả truyền thông. Những nền tảng như vContest chính là đòn bẩy, trở thành “đại sứ số, từ đó, thông điệp văn hóa, con người, sản vật lan tỏa có hệ thống, trở thành đòn bẩy mạnh mẽ đưa hình ảnh Việt Nam ra thế giới: sinh động, tin cậy, dễ nhân rộng mô hình ra môi trường quốc tế”.

"AR trên báo in giúp “hiện vật hóa” ký ức lịch sử"

Trò chuyện với anh Dũng, tôi cảm nhận anh không chỉ là một CEO, mà còn là một người đang kiến tạo những giá trị sống cho cộng đồng. Qua hành trình của Techcity, anh đang viết câu chuyện mới cho Việt Nam mà ở đó, công nghệ góp phần nâng tầm văn hóa, kết nối thế hệ, đưa đất nước vươn xa.

Xuất bản: 11/2025
Tổ chức sản xuất: Khánh Sơn
Thực hiện: Anh Thư
Trình bày: Anh Thư - Tấn Minh
Hình ảnh, video: TheAnh28, Nhân vật cung cấp

Image captions