Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí được biết đến là người “kể chuyện bằng sân khấu”. Anh tạo nên những nhịp cầu lan tỏa ý nghĩa nhân văn đến với công chúng qua các chương trình và màn trình diễn nghệ thuật. Từ Đại hội Quảng cáo châu Á (AdAsia), Lễ hội Âm nhạc châu Á (Asia Song Festival), Hòa nhạc Ánh sáng, Lễ hội Vì hòa bình… đến những chương trình nghệ thuật chính luận giàu tính biểu tượng, đạo diễn Đặng Lê Minh Trí luôn mang đến một dấu ấn riêng: kết hợp giữa tư duy sáng tạo, công nghệ hiện đại và chiều sâu văn hóa truyền thống.

Đặc biệt, “concert quốc gia” Tổ quốc trong tim do anh đảm nhận vai trò Tổng đạo diễn được ví như một bản trường ca hùng tráng, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và để lại dư âm mạnh mẽ trong lòng hàng triệu khán giả.

BTV Mai Anh Thư: Trước khi bắt tay thực hiện những “concert” và chương trình lớn, anh đã đến với nghề đạo diễn như thế nào? Những hình dung ban đầu của anh về nghề có giống với công việc thực tế hiện nay không?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Cảm ơn câu hỏi của Mai Anh Thư!

Tôi đến với nghề đạo diễn bắt đầu từ câu chuyện của mẹ – một nhà giáo, một nhà báo. Mẹ đã cho tôi những cảm nhận tinh tế về văn hóa, nghệ thuật, cũng như những giá trị trong cuộc sống mà mình cần biết chắt chiu, gìn giữ, tôn vinh và phát huy. Trong tôi luôn có một khát khao: từ những chất liệu, những giá trị ấy, làm sao có thể đưa lên sân khấu, đưa vào không gian nơi âm thanh, ánh sáng và rất nhiều con người có thể cùng chạm, cùng cảm, để rồi nhận ra những điều tuyệt vời của văn hóa, nghệ thuật và giá trị cuộc sống. Đó chính là động lực đầu tiên khởi nguồn cho mong muốn trở thành một đạo diễn.

Ngày đầu, tôi hình dung đạo diễn là người có thể “vẽ” nên những bức tranh lớn bằng âm nhạc, ánh sáng, hình ảnh và con người – nơi mọi thứ hòa quyện như một bản giao hưởng. Tôi đã nghĩ đó là thế giới của những ý tưởng bay bổng, của khoảnh khắc lấp lánh trên sân khấu. Nhưng khi thực sự bước vào nghề, tôi mới hiểu: đằng sau những phút giây rực rỡ ấy là vô vàn chi tiết nhỏ bé, là những đêm không ngủ, là những quyết định trong tích tắc và cả trách nhiệm nặng nề với hàng trăm, hàng ngàn con người, với khán giả và với chính niềm tin của công chúng.

Nếu ngày đầu tôi đến với nghề bằng sự tò mò và say mê, thì hôm nay tôi ở lại với nghề bằng lòng biết ơn và sự trân trọng. Bởi tôi hiểu, sân khấu không phải để tạo ra ấn tượng thoáng qua, mà để chạm vào trái tim con người. Và khi khán giả ra về mang theo một ký ức đẹp, một xúc cảm để nhớ mãi, thì đó mới là khoảnh khắc mà người đạo diễn như tôi cảm thấy hạnh phúc nhất.

BTV Mai Anh Thư: Vậy so với những tưởng tượng đầu tiên của anh về nghề đạo diễn, đến bây giờ công việc có thể có những vất vả khác biệt, anh có cảm thấy công việc đạo diễn là một lựa chọn đúng đắn với anh không?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Cuộc đời mang đến cho chúng ta rất nhiều lựa chọn. Ở một khoảnh khắc nào đó, ta có thể nghĩ “ừ, đó là duyên” nhưng cũng có thể là kết quả của những bước đi dài trên hành trình mà mình hằng mong muốn. Với riêng tôi, từ những ngày đầu chạm ngõ công việc đạo diễn cho đến suốt nhiều năm tháng sau này, tôi luôn tin chữ “duyên” đóng một vai trò rất lớn. Khi trong tôi bừng lên khát khao, mong muốn được dành tặng và sẻ chia những cảm nhận tuyệt vời nhất đến với mọi người, đó cũng chính là lúc sân khấu sáng đèn. Và cũng chính vào khoảnh khắc ấy, khán giả lại trao cho tôi tất cả cảm hứng, tất cả những điều tuyệt vời nhất, để tôi và ê-kíp của mình luôn thôi thúc phải làm tốt hơn, tốt hơn nữa, không ngừng sáng tạo và cống hiến.

Và thực sự phía sau ánh hào quang là rất nhiều vất vả, nhưng cũng chính nhờ vậy mà tôi học được cách kiên nhẫn, tỉ mỉ và gắn bó đến tận cùng. Với tôi, công việc đạo diễn là một lựa chọn đúng đắn – không phải vì nó đem lại danh tiếng, mà bởi nó cho tôi một sứ mệnh: tạo nên những không gian nơi nghệ thuật có thể chạm đến trái tim con người, khơi gợi ký ức đẹp, và truyền cảm hứng để chúng ta sống xứng đáng hơn mỗi ngày.

BTV Mai Anh Thư: Anh Trí dường như là một người rất cầu toàn và cũng là một người duy mỹ, Anh Thư cũng theo dõi rất nhiều chương trình mà anh Trí đã đạo diễn, phải nói là chương trình nào cũng rất “wow”, đẹp, hay và ý nghĩa. Vậy có bao giờ anh gặp khó khăn trong việc cân bằng giữa cái đẹp và nội dung của chương trình, giữa những yêu cầu của Ban Tổ chức và những điều mà anh muốn đưa vào hay không?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Cảm ơn Mai Anh Thư đã quan sát và dành cho tôi những lời rất ưu ái!

Cái đẹp và sự duy mỹ luôn là điều mà chúng ta kiếm tìm. Nhưng với tôi, cũng như tất cả thành viên trong ê-kíp, có một yếu tố sống còn hơn cả cái đẹp hay sự duy mỹ. Đó chính là câu chuyện mà chúng tôi muốn truyền tải. Chúng tôi luôn chọn cách kể chuyện, và trước hết là đặt mình vào vị trí khán giả, đặt mình trong những rung động chân thành nhất của trái tim để tự hỏi: “Trái tim mong đợi điều gì?”. Từ đó, chúng tôi mới có thể vẽ nên những gam màu, những sắc thái mà người ta gọi là “đẹp” hay “duy mỹ”.

Tôi không nghĩ mình hay ê-kíp của mình là những người duy nhất làm điều này. Còn rất nhiều đồng nghiệp, rất nhiều đạo diễn và những con người tuyệt vời khác cũng đang tạo ra những giá trị duy mỹ mỗi ngày. Tuy nhiên, cân bằng giữa yếu tố duy mỹ và nội dung cốt truyện luôn là một thách thức vô cùng lớn. Chúng ta phải biết suy ngẫm, đặt mình ở nhiều góc nhìn khác nhau. Có những khoảnh khắc, tính câu chuyện phải là tiên phong, nhưng đôi khi vẻ đẹp, sự duy mỹ lại cần xuất hiện trước, để rồi tất cả được hòa quyện lại với nhau và tìm ra một câu trả lời phù hợp.

Sự tinh tế trong việc “đặt để” đó thực sự là thử thách. Thậm chí, chúng tôi vẫn thường đùa với nhau rằng: “Khó mà vượt qua được nếu không thực sự hóa thân thành khán giả”. Và khi khán giả ra về với một cảm xúc đẹp, thì đó mới là lúc chúng tôi biết mình đã cân bằng được cả cái đẹp lẫn nội dung theo cách giản dị và chân thành nhất.

BTV Mai Anh Thư: Câu trả lời của anh mang đến cảm giác rất thú vị, êm ái và dịu dàng. Tuy nhiên, trong vai trò một đạo diễn, chắc hẳn cũng có những lúc anh không hài lòng với những gì đội ngũ thực hiện. Vậy trong những tình huống đó, có khi nào anh nổi cáu không và anh thường xử lý như thế nào?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Thú thật, làm đạo diễn thì căng thẳng là điều không thể tránh khỏi. Có những ngày đêm tôi và ê-kíp làm việc đến mức quên ăn, quên ngủ, có cả những giọt nước mắt rơi xuống vì áp lực. Sau mỗi dự án, mọi người vẫn hay đùa rằng: “Lại rút thêm một sợi dây kinh nghiệm nữa” mà sợi dây đó dường như dài vô tận, rút mãi mà vẫn không hết, bởi để chạm đến được trái tim khán giả, hành trình đó chứa đựng biết bao thử thách. 

Trong quá trình đó, tôi chắc chắn cũng có những lúc không bằng lòng. Nhưng thay vì nổi cáu, tôi chọn cách trao đổi thẳng thắn. Chúng tôi có thể căng thẳng, có thể mệt mỏi, thậm chí tranh luận rất gay gắt. Nhưng tôi luôn tin rằng nếu tất cả đều xuất phát từ tinh thần xây dựng, từ mong muốn để chương trình tốt hơn thì mọi nỗ lực, mồ hôi và cả nước mắt đều xứng đáng.

Và điều tôi trân trọng nhất chính là ở bên mình luôn có những đồng nghiệp tuyệt vời. Họ không chỉ cùng tôi tạo ra sân khấu, mà còn cùng nhau chia sẻ áp lực, cùng nhau “hóa giải” những lúc căng thẳng. Nhờ vậy, thay vì để cơn giận bùng lên, chúng tôi biến nó thành năng lượng sáng tạo, để khi ánh đèn bật sáng, khán giả chỉ thấy một điều duy nhất: sự thăng hoa.

BTV Mai Anh Thư: Vậy ê-kíp với số lượng người lớn nhất anh đã từng làm việc là bao nhiêu người?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Tôi đã có may mắn để có thể làm việc với hơn 3000 người

BTV Mai Anh Thư: Hơn 3000 người, một con số rất lớn và ấn tượng. Vậy làm thế nào để anh có thể kết nối mọi người trong ê-kíp? Làm sao để mọi người cùng tham gia với nhau về thời gian, không gian và quan trọng nhất là coi nhau như một gia đình và có chất lượng công việc tốt ạ.

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Chắc chắn với một ê-kíp có số lượng nhân sự rất lớn, việc điều hành chung và kết nối mọi người là một công việc vô cùng khó khăn. Chính vì vậy, chúng tôi luôn đặt ra cho nhau những tiêu chí tối thiểu và cơ bản.

Điều đầu tiên, đó là truyền cảm hứng. Và cảm hứng ấy không chỉ đến từ tôi, mà từ tất cả các thành viên trong ê-kíp, những người luôn biết lan tỏa năng lượng tích cực. Chúng tôi coi cảm hứng là sợi chỉ đỏ xuyên suốt hành trình sáng tạo. Khi đã có chung một điểm nhìn, khi cảm hứng được lan tỏa, dù bạn là ai, đến từ đâu, tất cả đều có thể bước đi cùng nhau.

Điều thứ hai, chúng tôi luôn hướng đến một mục đích chung: xúc cảm của khán giả. Khi mỗi thành viên trong ê-kíp, cũng như nhiều lực lượng tham gia khác, đều coi việc chạm đến trái tim khán giả là đích đến đẹp nhất, thì ai cũng muốn thể hiện và cống hiến hết mình.

Và điều thứ ba, chúng tôi coi tất cả các thành viên như những người trong một gia đình thực sự. Có những giai đoạn làm việc 24/24, nhiều ngày trong tuần, gặp gỡ đồng nghiệp còn nhiều hơn cả gặp người thân. Chính vì vậy, bất cứ dự án hay chương trình nào cũng trở thành một mái nhà - nơi chúng tôi cùng nhau ấp ủ, cùng nhau cố gắng và dành trọn tình cảm để làm nên những điều tuyệt vời nhất.

Đó là những yếu tố mà chúng tôi vẫn chia sẻ với nhau.

BTV Mai Anh Thư: Anh đã từng tham gia tổ chức rất nhiều chương trình khác nhau. Vậy trong những chương trình đó, anh ấn tượng với chương trình nào nhất và vì sao?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Gần 20 năm gắn bó với nghề, tôi may mắn được làm việc ở nhiều nơi, trong nước lẫn quốc tế. Mỗi chương trình đều như một “đứa con tinh thần”, thật khó để so sánh. Nhưng nếu phải chọn một tác phẩm để lại cho tôi cảm xúc sâu đậm nhất, thì chắc chắn đó là show diễn thực cảnh “Khát vọng hòa bình” tại Quảng Trị - nơi tôi vinh dự làm Tổng đạo diễn của show thực cảnh đầu tiên về khát vọng hòa bình.

Vậy vì sao “Khát vọng hòa bình” lại mang đến cho tôi những cảm xúc không thể nào quên? Bởi đó là lần đầu tiên chúng tôi dàn dựng một show diễn thực cảnh toàn diện, trải rộng trên cả hai bờ bắc, nam sông Thạch Hãn (từ Thành Cổ - tháp chuông bờ Nam – Quảng trường Giải phóng – Bến thả hoa bờ Nam – Bến thả hoa bờ Bắc sông Thạch Hãn - tháp chuông bờ Bắc), kết nối hai bờ sông và truyền hình trực tiếp trên VTV1. Chính show diễn này cũng là tiền đề để tôi viết nên Lễ hội Vì Hòa bình, lễ hội được tổ chức lần đầu tiên tại Việt Nam vào năm 2024 mang tầm quốc gia, vươn tầm quốc tế vừa qua.

Khi tôi đặt chân đến mảnh đất Quảng Trị để tìm chất liệu sáng tạo cho show diễn và gửi gắm vào đó nhiều ý niệm, tôi đã cảm nhận được những giá trị thẳm sâu nhất trong trái tim mình. Đứng trên tháp chuông bờ Nam sông Thạch Hãn, tôi nhìn thấy một trục thẳng xuyên suốt kết nối các biểu tượng lịch sử. Ý tưởng về một “nhịp cầu ánh sáng” bắc ngang dòng sông bỗng đến rất tự nhiên, và sau đó trở thành quyết tâm phải thực hiện bằng được. Trong show diễn, đó là một tiết mục công phu: từ hồi chuông do chính những cựu chiến binh từng chiến đấu tại đây ngân lên (khi đó lời bình chúng tôi để vang vọng trong không gian “Thời gian gọi thời gian, khơi thanh âm đồng vọng…”), đến ánh sáng từ hàng trăm ngọn nến trên tay các đoàn viên thanh niên, rồi tất cả hòa quyện cùng thanh âm “Hồn hùng anh thuở trước, nhịp cầu sáng hiển linh, vì tổ quốc hi sinh, thời khắc này hội tụ…” , hình ảnh các chiến sĩ mô phỏng bước chân “trở về từ dòng sông” và cuối cùng là dải sáng vắt ngang kết nối hai bờ. Cả không gian lắng đọng, như một thông điệp thiêng liêng: mạch nối quá khứ - hiện tại – tương lai đã liền mạch trong giây phút ấy.

Với tôi, tác phẩm này trong chương trình còn mang một ý nghĩa rất riêng tư vì ông tôi là một chiến sĩ đã hy sinh tại Mặt trận Quảng Trị. Bà ngoại tôi cả đời mong tìm lại phần mộ của ông, nhưng đến khi bà khuất núi điều mong mỏi ấy vẫn chưa thành. Và chính trong phần “Nhịp cầu ánh sáng - Hồi chuông chiêu vọng tri ân” mà tôi chia sẻ phía trên, sau hồi chuông ngân, hai chú chim nhỏ bất ngờ bay ngang qua không gian thực cảnh… Với riêng tôi, đó như một linh cảm ông bà đã trở về. Cảm nhận ấy rất cá nhân, nhưng cả ê-kíp đều chứng kiến và chính khoảnh khắc nhỏ bé ấy đã khiến tôi tin: nghệ thuật đôi khi có thể trở thành chiếc cầu nối, mạch cảm xúc chảy từ ký ức gia đình quyện hoà vào ký ức dân tộc.

Và sau tất cả tôi ấn tượng nhất không phải là sự mãn nhãn cùng những thanh âm đa thanh điệu của một show diễn  thực cảnh, mà là khi câu chuyện tri ân và khát vọng hòa bình thực sự chạm tới trái tim khán giả. Tôi chỉ xem mình như một người kể chuyện bằng sân khấu, còn trái tim khán giả mới là nơi câu chuyện được hoàn tất và tiếp tục sống.

BTV Mai Anh Thư: Gần đây nhất, anh đã làm đạo diễn chương trình Tổ quốc trong tim của Báo Nhân Dân tổ chức, “concert” này đã chạm đến trái tim của hàng triệu khán giả cả nước. Vậy anh có ấn tượng như thế nào với “concert” này? Và điểm mà anh nhớ nhất khi anh thực hiện chương trình này là gì?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Đó vẫn là một kỷ niệm mới đây thôi nhưng tôi nghĩ là vô cùng đẹp trong hành trình tôi và ê-kíp cống hiến. “Concert quốc gia” Tổ quốc trong tim đã vượt qua cả ranh giới của quốc gia khi nhiều nước biết đến và họ lan tỏa, chia sẻ trên các mạng xã hội về một “concert” yêu nước tuyệt vời mà Việt Nam đã thực hiện. Họ nhìn thấy đây là một “concert” tầm vóc quốc tế thực sự với hơn 50.000 khán giả hòa thanh trong một không gian của Sân vận động Quốc gia. Nếu nhắc đến hành trình này và những điều mà tôi muốn chia sẻ nhất, chắc chắn đầu tiên là lời cảm ơn dành tới Báo Nhân Dân. Chúng tôi đã dành thời gian để ấp ủ “concert quốc gia” Tổ quốc trong tim rất lâu và thật may mắn khi chúng tôi có được sự chia sẻ của tất cả các anh chị ở Báo Nhân Dân, những người đã dành tất cả mọi thứ đúng với hai từ “nhân dân”. Mong muốn lớn nhất mà Báo Nhân Dân chia sẻ với chúng tôi chỉ thật đơn giản: chương trình phải thực sự dành tặng nhân dân. 

Điểm ấn tượng thứ hai mà có thể nhắc đến là khi chúng tôi có xem lại rất nhiều phần quay của chính khán giả. Chúng tôi có hơn 18 máy quay trong “concert quốc gia” này, số lượng máy quay cũng thuộc hàng “top”. Nhưng thật tuyệt vời hơn, khi lên các nền tảng, chúng tôi có gần 50.000 camera của chính khán giả, chính nhân dân cho chúng tôi cảm nhận được “concert” ở mọi giác quan, mọi góc độ, mọi góc nhìn và đầy xúc cảm. Ở đó những tác phẩm âm nhạc không còn đơn thuần là tiết mục của concert, mà đã hóa thành những tác phẩm ký ức tuyệt đẹp trong lòng khán giả. Tất cả khán giả hòa thanh cùng, họ hát, họ thổn thức, họ sống cùng với không gian không chỉ của âm nhạc mà còn của ký ức, của lịch sử, của những niềm tự hào vô bờ bến khi họ nhìn thấy lá cờ Tổ quốc tung bay trên không gian của Sân vận động Quốc gia, khi họ thấy chính mình trong những khoảnh khắc tuyệt vời đó, chắc chắn đó là những điều vô cùng ấn tượng mà chúng tôi không thể nào quên được.

BTV Mai Anh Thư: Anh Thư cũng nhìn thấy mình ở trong đó. Và có lẽ trong “concert” Tổ quốc trong tim, khoảnh khắc 50.000 người cùng nhau đứng lên và hát Quốc ca một giây phút tôi sẽ không bao giờ quên. Còn anh Trí, trong chương trình hôm đó, đâu là khoảnh khắc khiến anh ấn tượng nhất?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Thật khó để trả lời câu hỏi này, bởi với mỗi tác phẩm trong chương trình, tôi và ê-kíp đều đã chắt chiu từng chi tiết nhỏ, cố gắng tìm ra lời giải cho những xúc cảm mà khán giả mong chờ. Nếu nói một cách tổng quát, mọi tác phẩm, mọi khoảnh khắc được dàn dựng, đặt để trong chương trình với tôi đều mang những tình cảm rất riêng.

Khoảnh khắc hơn 50.000 người cùng cất cao giọng hát trọn vẹn hai lời của ca khúc Tiến quân ca, nhiều người trên khán đài Sân vận động Quốc gia Mỹ Đình đã đặt tay lên trái tim, hát bằng tất cả niềm tự hào. Đó là giây phút chúng tôi cũng vô cùng tự hào. Bên cạnh đó, chương trình còn có những khoảng lặng, những nét xúc động riêng mà chúng tôi gửi gắm. Như khi ca khúc Mẹ yêu con vang lên, ngay sau đoạn clip chia sẻ tâm sự của Trung úy Quách Minh Sơn, nguyên trinh sát Sư đoàn 302. Đó là một trong những khoảnh khắc mà chúng tôi đã rất chắt chiu, muốn nói thật nhiều điều. Và nếu chúng ta có thời gian xem lại, sẽ nhận ra trong tác phẩm Mẹ yêu con chúng tôi đã thể hiện nhiều hình tượng người mẹ trên sân khấu, các nghệ sĩ của chúng tôi đã “cảm” và dành nhiều không gian đặt để rất riêng, để ở bất kỳ đâu, bất kỳ ai khi nhìn cũng sẽ thấy được hình tượng người mẹ thật tuyệt vời ở đó. Và chỉ với hai tác phẩm đó thôi, cũng chưa thể kể hết. Còn rất nhiều khoảnh khắc nữa mà chúng tôi đã dồn tâm sức. Hiện tại, chúng tôi cũng đang ấp ủ cùng Báo Nhân Dân ra mắt “concert film” Tổ Quốc Trong Tim vào tháng 10 tới. Chúng tôi tin khán giả sẽ có thêm nhiều xúc cảm riêng, những xúc cảm mà mỗi người sẽ tìm thấy đâu đó cho riêng mình nhưng trong một tác phẩm điện ảnh, mọi người sẽ thổn thức thêm một lần nữa.

BTV Mai Anh Thư: Giới trẻ là lực lượng khán giả đông đảo tại “concert” lần này. Đây có phải nhóm khán giả chủ đạo mà anh hướng đến không? Và anh có cách nào để gửi gắm thông điệp đến khán giả, đặc biệt là khán giả trẻ để cảm nhận sâu sắc hơn về lòng yêu nước qua âm nhạc và nghệ thuật?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí:  “Concert quốc gia” Tổ quốc trong tim thực sự không có một nhóm khán giả cố định. Tất cả thành viên của ê-kíp mong muốn tạo nên một “concert quốc gia” thực sự, dành tặng cho toàn thể nhân dân và mọi thế hệ. Vì vậy, chúng tôi không giới hạn ở bất kỳ nhóm khán giả mục tiêu nào, đồng nghĩa với việc chấp nhận một thách thức rất lớn. Trong đó, lan tỏa cảm xúc đến thế hệ trẻ là một điểm quan trọng mà chúng tôi mong muốn. 

Khán giả trẻ rất tuyệt vời! Các bạn là những người dám nghĩ, dám làm, dám sống và luôn mang trong mình tình yêu Tổ quốc. Chúng tôi lần đầu tiên thử nghiệm dùng một từ trong ngoặc kép, xin phép gọi là “tái sinh âm nhạc” bởi trong chương trình, chúng ta biết thông điệp chính thức là chương trình nghệ thuật chính luận Tổ quốc trong tim và tên dành tặng cho khán giả là “concert quốc gia” Tổ quốc trong tim. Âm nhạc trong chương trình là sự kết nối giữa những tác phẩm bất hủ đã đi cùng năm tháng, mỗi lần vang lên đều gợi dậy giá trị sâu lắng và những tác phẩm trẻ đương đại đầy sức sống. Chúng tôi đặt để trong nhiều không gian, nhiều dàn dựng, tính toán kỹ lưỡng với khán giả là trung tâm. Trong dàn “line-up” (tạm dịch: dàn khách mời) mà khán giả luôn chờ mong, trước chương trình chúng tôi chỉ không bật mí một điều duy nhất, về “line-up” (tạm dịch: dàn khách mời) lớn nhất mà chúng tôi tự hào, chính là khán giả, những người đã cùng “concert quốc gia” hòa thanh, sống trọn nhịp tim mình. Chúng tôi còn nói vui nếu sau chương trình, không chỉ vài tuần, vài tháng mà có thể cả năm, trong “playlist” (tạm dịch: tuyển tập bài hát) của các bạn trẻ, bên cạnh V-pop, US-UK, K-pop, … xuất hiện thêm danh sách những ca khúc bất hủ đi cùng năm tháng, những bài hát của Tổ quốc trong tim, chúng tôi đã hoàn thành sứ mệnh. Khi đó, chúng tôi đã gieo được một hạt mầm cho thế hệ trẻ. Chúng tôi cũng cố tình đặt ra một câu hỏi lớn trong chương trình, như một điểm chạm khi khán giả trải qua nhiều cung bậc cảm xúc, nhiều trạng thái biểu đạt trên sân khấu. Đó là khoảnh khắc ca khúc Khát vọng tuổi trẻ vang lên, gợi lại câu hỏi còn mãi trong tim mỗi người: Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta, hãy hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay. Đó là hạt mầm mà tôi và ê-kíp muốn gửi gắm vào lòng tất cả khán giả, đặc biệt là khán giả trẻ, những người đã, đang và sẽ là tương lai của đất nước, là hạt mầm của tình yêu Tổ quốc.

BTV Mai Anh Thư: Anh tham gia vào rất nhiều chương trình của Nhà nước mang ý nghĩa chính trị, xã hội sâu sắc. Vậy là một đạo diễn, anh có bao giờ cảm thấy áp lực hay không? Và anh nghĩ thế nào về trách nhiệm của bản thân khi trở thành đạo diễn của những chương trình này?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Tôi may mắn được cống hiến trong nhiều chương trình, dự án chính luận cũng như những lễ hội, hoạt động giàu giá trị văn hóa và nghệ thuật trong nước lẫn quốc tế. Ở mỗi nơi, chúng tôi luôn đối diện với nhiều thách thức và khó khăn. Không phải vì các chương trình khó tiếp cận khán giả, bởi tất cả đều hay và mang những ý niệm rất riêng. Vấn đề nằm ở việc tìm ra hướng để khán giả có thể tiếp nhận một cách đa chiều, phù hợp với nhiều thế hệ, trong đó có cả khán giả trẻ. Mỗi chương trình đều gửi gắm một thông điệp nhất định nhưng thông điệp đó, nếu chỉ dừng lại ở lời nói của người tổ chức hay thành viên ê-kíp sẽ không bao giờ là đủ. Thông điệp chỉ thật sự “rực cháy” khi chính khán giả cảm nhận, tự cảm và sống trọn trái tim mình với cảm xúc đó. Đó cũng là điều khó khăn nhất khi tôi có cơ hội được làm đạo diễn của nhiều chương trình mang tính chất và thông điệp quan trọng như vậy.

BTV Mai Anh Thư: Giới trẻ là lực lượng khán giả đông đảo tại “concert” lần này. Đây có phải nhóm khán giả chủ đạo mà anh hướng đến không? Và anh có cách nào để gửi gắm thông điệp đến khán giả, đặc biệt là khán giả trẻ để cảm nhận sâu sắc hơn về lòng yêu nước qua âm nhạc và nghệ thuật?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí:  “Concert quốc gia” Tổ quốc trong tim thực sự không có một nhóm khán giả cố định. Tất cả thành viên của ê-kíp mong muốn tạo nên một “concert quốc gia” thực sự, dành tặng cho toàn thể nhân dân và mọi thế hệ. Vì vậy, chúng tôi không giới hạn ở bất kỳ nhóm khán giả mục tiêu nào, đồng nghĩa với việc chấp nhận một thách thức rất lớn. Trong đó, lan tỏa cảm xúc đến thế hệ trẻ là một điểm quan trọng mà chúng tôi mong muốn. 

Khán giả trẻ rất tuyệt vời! Các bạn là những người dám nghĩ, dám làm, dám sống và luôn mang trong mình tình yêu Tổ quốc. Chúng tôi lần đầu tiên thử nghiệm dùng một từ trong ngoặc kép, xin phép gọi là “tái sinh âm nhạc” bởi trong chương trình, chúng ta biết thông điệp chính thức là chương trình nghệ thuật chính luận Tổ quốc trong tim và tên dành tặng cho khán giả là “concert quốc gia” Tổ quốc trong tim. Âm nhạc trong chương trình là sự kết nối giữa những tác phẩm bất hủ đã đi cùng năm tháng, mỗi lần vang lên đều gợi dậy giá trị sâu lắng và những tác phẩm trẻ đương đại đầy sức sống. Chúng tôi đặt để trong nhiều không gian, nhiều dàn dựng, tính toán kỹ lưỡng với khán giả là trung tâm. Trong dàn “line-up” (tạm dịch: dàn khách mời) mà khán giả luôn chờ mong, trước chương trình chúng tôi chỉ không bật mí một điều duy nhất, về “line-up” (tạm dịch: dàn khách mời) lớn nhất mà chúng tôi tự hào, chính là khán giả, những người đã cùng “concert quốc gia” hòa thanh, sống trọn nhịp tim mình. Chúng tôi còn nói vui nếu sau chương trình, không chỉ vài tuần, vài tháng mà có thể cả năm, trong “playlist” (tạm dịch: tuyển tập bài hát) của các bạn trẻ, bên cạnh V-pop, US-UK, K-pop, … xuất hiện thêm danh sách những ca khúc bất hủ đi cùng năm tháng, những bài hát của Tổ quốc trong tim, chúng tôi đã hoàn thành sứ mệnh. Khi đó, chúng tôi đã gieo được một hạt mầm cho thế hệ trẻ. Chúng tôi cũng cố tình đặt ra một câu hỏi lớn trong chương trình, như một điểm chạm khi khán giả trải qua nhiều cung bậc cảm xúc, nhiều trạng thái biểu đạt trên sân khấu. Đó là khoảnh khắc ca khúc Khát vọng tuổi trẻ vang lên, gợi lại câu hỏi còn mãi trong tim mỗi người: Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta, hãy hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay. Đó là hạt mầm mà tôi và ê-kíp muốn gửi gắm vào lòng tất cả khán giả, đặc biệt là khán giả trẻ, những người đã, đang và sẽ là tương lai của đất nước, là hạt mầm của tình yêu Tổ quốc.

BTV Mai Anh Thư: Anh tham gia vào rất nhiều chương trình của Nhà nước mang ý nghĩa chính trị, xã hội sâu sắc. Vậy là một đạo diễn, anh có bao giờ cảm thấy áp lực hay không? Và anh nghĩ thế nào về trách nhiệm của bản thân khi trở thành đạo diễn của những chương trình này?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Tôi may mắn được cống hiến trong nhiều chương trình, dự án chính luận cũng như những lễ hội, hoạt động giàu giá trị văn hóa và nghệ thuật trong nước lẫn quốc tế. Ở mỗi nơi, chúng tôi luôn đối diện với nhiều thách thức và khó khăn. Không phải vì các chương trình khó tiếp cận khán giả, bởi tất cả đều hay và mang những ý niệm rất riêng. Vấn đề nằm ở việc tìm ra hướng để khán giả có thể tiếp nhận một cách đa chiều, phù hợp với nhiều thế hệ, trong đó có cả khán giả trẻ. Mỗi chương trình đều gửi gắm một thông điệp nhất định nhưng thông điệp đó, nếu chỉ dừng lại ở lời nói của người tổ chức hay thành viên ê-kíp sẽ không bao giờ là đủ. Thông điệp chỉ thật sự “rực cháy” khi chính khán giả cảm nhận, tự cảm và sống trọn trái tim mình với cảm xúc đó. Đó cũng là điều khó khăn nhất khi tôi có cơ hội được làm đạo diễn của nhiều chương trình mang tính chất và thông điệp quan trọng như vậy.

BTV Mai Anh Thư: Văn hóa được xem là một quyền lực mềm quan trọng trong các chương trình nghệ thuật chính luận trên thế giới. Vậy anh hình dung ra sao về những “concert”, những chương trình âm nhạc trong 20 năm tới, khi chúng ta kỷ niệm 100 năm Quốc khánh? Anh tưởng tượng nền âm nhạc Việt Nam và cách tổ chức chương trình khi đó sẽ như thế nào?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Được ngồi đây và hình dung về 20 năm tới, với tôi đã là một niềm hạnh phúc. Ngay lúc này, cả nước đang kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Vậy nên khi nghĩ đến dấu mốc 100 năm, tôi thấy đó sẽ là một khoảnh khắc đẹp lắm và nếu có cơ hội cống hiến trong thời khắc đó, cá nhân tôi sẽ cảm thấy rất tự hào. Trở lại câu hỏi về âm nhạc, “concert” và các hình thái nghệ thuật trong 20 năm tới, tôi muốn nhắc đến khái niệm “concert quốc gia” từ chương trình Tổ quốc trong tim. Từ này chúng tôi đặt trong ngoặc kép bởi nó là sự kết hợp giữa tiếng Anh và tiếng Việt. Không phải để tạo cảm giác hoa mỹ, mà bởi đây thực chất là một cách gọi xuất phát từ chính nhân dân. Như dịp A50, mọi người vẫn xem buổi diễu binh, diễu hành là một “concert quốc gia”. Chúng tôi chỉ định danh lại từ khóa đó, biến nó thành một “concert quốc gia” đúng nghĩa, đúng hình thái và thực sự dành tặng nhân dân. Tất nhiên, đây không phải là hình thái duy nhất. Nghệ thuật, âm nhạc cũng như xã hội luôn vận động, thay đổi. Sẽ có những bước tiến về công nghệ, những chuyển dịch về chiều sâu, và như chúng ta vẫn nói hôm nay: “công nghiệp biểu diễn”, rộng hơn là “công nghiệp văn hóa”. Khi đã gọi là “công nghiệp”, tức mọi thứ đã đạt tới một tầm vóc mới. Tôi tin 20 năm nữa, công nghiệp văn hóa tại Việt Nam sẽ phát triển mạnh mẽ, tạo ra giá trị không chỉ về kinh tế mà còn cả chính trị và xã hội. Đặc biệt, sẽ có những “concert quốc gia” đủ tầm vóc hàng đầu thế giới. Mong muốn lớn nhất của tôi không chỉ là mang Việt Nam ra thế giới, mà còn đưa cả thế giới đến với Việt Nam. Tôi tin 20 năm nữa, bạn bè quốc tế sẽ khao khát đến với những “concert quốc gia” của chúng ta, có thể mang tên Tổ quốc trong tim hoặc một tên gọi khác, nhưng luôn là concert của tình yêu nước. Ở đó, không chỉ người Việt thổn thức mà bạn bè năm châu cũng sẽ đồng cảm, bởi âm nhạc không có khoảng cách, và tình yêu đất nước, màu cờ đỏ sao vàng luôn gần gũi, thiêng liêng. Đó cũng chính là hình ảnh một Việt Nam thân thiện, nhân văn, giàu truyền thống lịch sử hào hùng, phát triển vượt bậc. Và tôi tin chắc, 20 năm nữa, những “concert quốc gia” sẽ trở thành điểm hẹn để cả thế giới tìm đến Việt Nam. Nghĩ đến điều đó, tôi cảm thấy hạnh phúc và tràn đầy niềm tin.

BTV Mai Anh Thư: Một câu trả lời vô cùng ý nghĩa. Và nếu được chia sẻ một điều nữa với khán giả của Báo Nhân Dân, ngay lúc này anh muốn nói gì?

Đạo diễn Đặng Lê Minh Trí: Tôi muốn chia sẻ nhiều điều, nhưng vì Anh Thư mong muốn một điều, vậy tôi xin chỉ nói đúng một điều. Trong cả hành trình làm nghề của mình và hành trình đó còn rất dài, cá nhân tôi, các thành viên ê-kíp hay rất nhiều người khác trong lĩnh vực đang cống hiến sẽ luôn dẫn đến một điều rất quan trọng: Khán giả mới là trung tâm. Và khi mình đặt tình yêu nước lên trên hết, đó là sức mạnh vô cùng lớn lao. Đặt tên là Tổ quốc trong tim, chúng tôi muốn chia sẻ một điều không thay đổi: Tổ quốc chẳng ở đâu xa, Tổ quốc là ở trong tim mỗi người. Điều này bây giờ, hiện tại và mãi mãi về sau vẫn luôn đúng. Và khán giả, nhân dân chính là người quan trọng nhất.

Xin cảm ơn đạo diễn Đặng Lê Minh Trí vì những chia sẻ ý nghĩa!

  • Xuất bản: 8/2025
  • Tổ chức sản xuất: Khánh Sơn
  • Thực hiện: Anh Thư
  • Trình bày: Anh Thư - Tấn Minh - Mai Phương
  • Hình ảnh, video: 28 Entertainment, Nhân vật cung cấp