Theo Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi Phạm Xuân Duệ, Quảng Ngãi hiện có khoảng 28 nghìn doanh nghiệp, hợp tác xã đăng ký hoạt động. Công tác quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp, hợp tác xã sau đăng ký thành lập bao gồm nhiều nội dung, trong đó có công tác thanh tra, kiểm tra.
Thanh tra chồng chéo gây phiền hà cho doanh nghiệp
Hằng năm, các cơ quan quản lý nhà nước trên địa bàn tỉnh tiến hành thanh tra, kiểm tra hơn 3.000 doanh nghiệp, hợp tác xã. Do chưa có sự thống nhất, thiếu thông tin trong công tác xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra nên thời gian qua, có nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã bị thanh tra, kiểm tra nhiều lần trong năm, nội dung thanh, kiểm tra nhiều khi bị chồng chéo, gây phiền hà cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp, hợp tác xã.
Lý giải nguyên nhân tồn tại trong việc xử lý chồng chéo trong công tác thanh, kiểm tra doanh nghiệp, Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi Phạm Xuân Duệ cho rằng, các cơ quan quản lý nhà nước khi xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra còn thiếu thông tin, không nắm rõ thông tin về doanh nghiệp mà cơ quan mình dự kiến thanh, kiểm tra có được thanh, kiểm tra bởi cơ quan quản lý nhà nước nào khác hay không. Không có dữ liệu đối chiếu giữa lập kế hoạch và kết quả khi thực hiện thanh, kiểm tra. Do vậy, Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi mất nhiều thời gian và việc phát hiện ra doanh nghiệp được thanh, kiểm tra trùng nhau không hiệu quả.
Để khắc phục những tồn tại trên, cuối năm 2017, Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi bắt đầu việc ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, xây dựng, lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra nhằm phát hiện, hỗ trợ xử lý chồng chéo, trùng lặp trong thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp và công tác quản lý nhà nước nói chung. Ngoài ra, phần mềm cho phép theo dõi tính thống nhất của dữ liệu khi xây dựng kế hoạch và kết quả thực hiện các kế hoạch thanh, kiểm tra hằng năm, đồng thời phục vụ cho công tác xây dựng kế hoạch thanh tra của năm đến.
Nâng cao hiệu quả xử lý trùng lặp, chồng chéo
 |
| Việc xử lý, loại bỏ trùng lặp, chồng chéo trong thanh tra bảo đảm 1 doanh nghiệp chỉ thanh, kiểm tra 1 lần/năm. |
Nói về việc khai thác, sử dụng phần mềm, Thanh tra viên chính, Phó Chánh Văn phòng Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi Trần Kim Tuấn cho biết, cơ quan thanh tra của các cơ quan quản lý nhà nước thực hiện xây dựng kế hoạch thanh tra hằng năm và nhập thông tin doanh nghiệp (bấm nút chọn đối với những doanh nghiệp đã có sẵn trong cơ sở dữ liệu hoặc nhập vào đối với những doanh nghiệp chưa có tên trong cơ sở dữ liệu) dự kiến thanh tra trực tiếp vào phần mềm. Trên cơ sở dữ liệu chung, phần mềm sẽ cảnh báo sớm thông tin trùng lắp về doanh nghiệp, về thời gian thanh tra, kiểm tra để các cơ quan thanh tra chủ động xử lý hoặc phối hợp với các cơ quan liên quan xử lý nhằm hạn chế sự chồng chéo ban đầu khi xây dựng kế hoạch.
Quy trình xử lý dấu hiệu trùng lặp khi nhập liệu gồm 3 bước: Công chức tác nghiệp phần mềm của cơ quan nhập sau xem xét báo cáo Thủ trưởng hoặc người có thẩm quyền loại đơn vị thanh tra/kiểm tra bị trùng với cơ quan đã nhập trước; xem xét thay thế bằng các đơn vị (đối tượng thanh tra, kiểm tra) khác. Nếu không tự loại thì báo cáo Thủ trưởng trực tiếp liên hệ, trao đổi, phối hợp thông tin với cơ quan đã nhập trước để xử lý. Trường hợp vẫn giữ lại trong kế hoạch, Thanh tra tỉnh tổng hợp chủ trì, phối hợp xử lý theo quyết định 81/2017 của UBND tỉnh Quảng Ngãi.
“Trước đây, khi chưa có phần mềm, cán bộ được phân công nhiệm vụ xử lý chồng chéo, trùng lặp phải xử lý thủ công bằng cách là ngồi so sánh, đối chiếu kế hoạch thanh tra giữa các đơn vị với nhau, gây tốn rất nhiều thời gian, công sức. Từ khi ứng dụng phần mềm, việc xử lý chồng chéo, trùng lặp giúp hoạt động của các cơ quan thanh tra đạt hiệu quả cao”, ông Trần Kim Tuấn chia sẻ.
Theo ông Huỳnh Tấn Bảo, Phó Giám đốc Công ty trách nhiệm hữu hạn xây dựng Đồng Khánh, năm 2022, doanh nghiệp có 2 đoàn thanh tra của tỉnh Quảng Ngãi lập kế hoạch thanh tra gồm Thanh tra Cục Thuế tỉnh và Thanh tra Sở Tài Nguyên và Môi trường. Tuy nhiên, quá trình rà soát, Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi phát hiện có trùng lắp, chồng chéo nên quyết định giao cho Thanh tra Cục Thuế tỉnh thực hiện, riêng Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường không thanh tra.
“Một năm doanh nghiệp có thể tiếp 3 đến 4 đoàn thanh tra. Có những đoàn, nội dung thanh tra giống nhau khiến doanh nghiệp mất nhiều thời gian trong việc cung cấp tài liệu. Thời gian qua, nhờ Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi triển khai phần mềm xử lý chồng chéo, trùng lặp trong thanh tra nên một năm doanh nghiệp chỉ tiếp tối đa 1 đoàn thanh tra. Điều này, không chỉ giảm áp lực trong việc thanh tra, kiểm tra mà còn tạo thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc kinh doanh”, ông Huỳnh Tấn Bảo bày tỏ.
Từ khi ứng dụng phần mềm hỗ trợ xử lý chồng chéo thanh tra, kiểm tra đến nay, có tổng số 1.615 cuộc thanh tra, kiểm tra chồng chéo, trùng lặp đã được xử lý chỉ còn thanh tra, kiểm tra 1 lần/năm chiếm tỷ lệ 10,74% so với kế hoạch thanh tra (1.615cuộc/15.037cuộc), bình quân hằng năm 269 cuộc.
Cụ thể, trong khâu xây dựng kế hoạch thanh tra, kiểm tra có 1.414 cuộc đã được xử lý, bình quân hằng năm 235 cuộc. Trong đó, Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi xử lý trong toàn tỉnh là 1.187 cuộc thanh tra, kiểm tra; các sở, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thị xã, thành phố xử lý 227 cuộc thanh tra, kiểm tra. Trong tổ chức thực hiện kế hoạch thanh tra, kiểm tra có 201 cuộc đã được xử lý, bình quân hàng năm 34 cuộc.
Riêng trong năm 2022, Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi tổng hợp, rà soát kế hoạch thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp, cơ quan hành chính nhà nước trên địa bàn tỉnh, phát hiện trùng lặp, chồng chéo đối với 134 doanh nghiệp, cơ quan hành chính nhà nước (chủ yếu chồng chéo trong kế hoạch của các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn với các cơ quan có chức năng thanh tra, kiểm tra trực thuộc cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh). Thanh tra tỉnh đã chủ trì, tổ chức cuộc họp với các cơ quan liên quan để bàn biện pháp phối hợp xử lý; kết quả các cơ quan liên quan thống nhất xử lý 129 lượt doanh nghiệp trùng lặp trong kế hoạch đã phê duyệt theo cách thức chỉ còn 1 cơ quan tiến hành thanh tra, kiểm tra hoặc phối hợp thanh tra, kiểm tra liên ngành nhằm bảo đảm 1 doanh nghiệp chỉ thanh, kiểm tra 1 lần theo kế hoạch.
Có thể nói, từ sự phối hợp tích cực của các sở, ban ngành và cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn, cùng với việc ứng dụng phần mềm hỗ trợ xử lý trùng lặp của Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc loại trùng lặp ngay từ khâu lập kế hoạch. Đồng thời, dần giải quyết căn cơ tình trạng doanh nghiệp bị thanh tra, kiểm tra liên tục trong năm, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả của công tác quản lý nhà nước, góp phần phát triển kinh tế-xã hội và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
“Việc áp dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thanh tra là hết sức cần thiết vì mang lại hiệu quả rõ rệt. Thời gian tới, Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi sẽ phối hợp với các đơn vị chức năng tiếp tục nâng cấp phần mềm hỗ trợ xử lý trùng lặp, chồng chéo nhằm bảo đảm theo đúng các tiêu chí và phù hợp với các điều khoản của Luật Thanh tra sửa đổi vừa được Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV thông qua”, Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi Phạm Xuân Duệ cho biết.
