Một năm đối ngoại “nhộn nhịp”
Năm 2022, công tác đối ngoại đã ghi nhận nhiều hoạt động được triển khai rộng khắp và đồng bộ trên cả ba kênh: Đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân. Sau một giai đoạn khó khăn, nhiều hoạt động bị ảnh hưởng vì đại dịch Covid-19, Việt Nam đã đẩy mạnh hoạt động đối ngoại toàn diện với tất cả các nước lớn và hầu hết đối tác chủ chốt, thể hiện qua gần 70 hoạt động đối ngoại cấp cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước.
“Điểm nổi bật là chúng ta đã triển khai thêm hoạt động đối ngoại Đảng với sự tham gia của nhiều chủ thể khác nhau... Có thể nói đây là năm rất nhộn nhịp do chúng ta và nhiều nước đã kiểm soát được đại dịch Covid-19, các nước có điều kiện và nhu cầu tăng cường trao đổi hoạt động quốc tế. Đồng thời, đây là năm tình hình quốc tế có nhiều diễn biến, thay đổi nên các nước, các tổ chức, chính đảng muốn đặt quan hệ, trao đổi với nhiều nước”, Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung nhận định. Theo ông Trung, phát huy bản sắc “ngoại giao cây tre” của Việt Nam, tư tưởng ngoại giao
Hồ Chí Minh, hoạt động đối ngoại của các lãnh đạo Đảng, Nhà nước đã tạo xung lực mới, tăng cường và làm sâu sắc hơn tin cậy chính trị, từ đó đáp ứng những yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới. Trưởng ban Đối ngoại Trung ương cho rằng, đối ngoại Đảng cũng đang đứng trước yêu cầu nâng tầm, nâng cao chất lượng hoạt động đi vào chiều sâu và thực chất.
Một số hoạt động đối ngoại đáng chú ý khác của Việt Nam thời gian qua phải kể đến thành công của Nhà Triển lãm Việt Nam tại EXPO 2020 Dubai (Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất-UAE) với chủ đề xuyên suốt “Hội tụ quá khứ, lan tỏa tương lai” đã thu hút hơn 700 nghìn khách tham quan, đoạt giải đồng của Ban tổ chức. Hàng loạt chương trình “Ngày Việt Nam ở nước ngoài”, các hoạt động với kiều bào, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài… Những hoạt động này đã giới thiệu những giá trị văn hóa, lịch sử của dân tộc Việt Nam thông qua các khu trưng bày và hoạt động văn hóa, ẩm thực đầy ý nghĩa.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đã để lại những ấn tượng tốt đẹp trong hoạt động gìn giữ hòa bình của LHQ, hình ảnh những người lính “mũ nồi xanh” của Việt Nam đã mang đến một cách tiếp cận mới, không chỉ đơn thuần hoàn thành những nhiệm vụ được thỏa thuận, cam kết với LHQ và nước sở tại, mà còn thể hiện sự gần gũi, gắn bó với người dân địa phương, tích cực giúp đỡ cộng đồng dân cư ở địa bàn. Năm 2022, Việt Nam cũng lần đầu cử ba sĩ quan công an nhân dân lên đường làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình tại Nam Sudan.
Ngoài ra, Thứ trưởng Quốc phòng, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến chia sẻ những con số ấn tượng về hoạt động đối ngoại quốc phòng. Đặc biệt là dấu ấn của hoạt động mới tổ chức lần đầu là Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2022, thu hút sự tham gia của 174 doanh nghiệp công nghiệp quốc phòng từ 31 quốc gia và vùng lãnh thổ; gần 70 nghìn lượt người trong vòng ba ngày đến tham quan, góp phần giới thiệu, lan tỏa thông tin về nền công nghiệp quốc phòng Việt Nam cũng như hình ảnh văn hóa, đất nước, con người Việt Nam tới bạn bè quốc tế.
Còn nhiều “dư địa” hoạt động ngoại giao
Tại Hội nghị vừa qua, đại diện, lãnh đạo của các ban, bộ, ngành, địa phương đã đề xuất những biện pháp tăng cường phối hợp, hiệp đồng, “đi cùng nhau” để triển khai hiệu quả hơn nữa công tác đối ngoại phục vụ phát triển kinh tế-xã hội của đất nước. Thứ trưởng Công an, Thượng tướng Lương Tam Quang cho rằng, công tác bảo đảm an ninh trật tự hiện nay không chỉ giới hạn phạm vi lãnh thổ biên giới quốc gia, mà cả những vấn đề an ninh phi truyền thống, vấn đề quốc tế nhiều quốc gia, tổ chức quốc tế có trách nhiệm...
Trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều thay đổi nhanh chóng, đại diện Bộ Công an khẳng định: “Hợp tác quốc tế trong lĩnh vực an ninh ngày càng đòi hỏi sự linh hoạt với những cơ chế thực hiện có chiều sâu và toàn diện, đặc biệt xử lý những vấn đề an ninh đối ngoại của đất nước, Bộ Công an sẽ chủ động tiếp tục phối hợp Bộ Ngoại giao, Bộ Quốc phòng, các bộ, ban, ngành Trung ương và địa phương quán triệt thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ đối ngoại, chủ động tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, toàn diện, góp phần bảo đảm an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội”.
Ngành ngoại giao cũng đang tích cực thúc đẩy quan hệ kinh tế thương mại với các đối tác, nhất là các đối tác Hiệp định thương mại tự do (FTA), vận động các đối tác gỡ bỏ rào cản thương mại đối với các hàng hóa Việt Nam… Về thu hút đầu tư, các hoạt động thu hút đầu tư được triển khai đồng bộ, đặc biệt trong các hoạt động đối ngoại cấp cao, nhằm tranh thủ tối đa xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng hiện nay. Thứ trưởng Công thương Trần Quốc Khánh đề nghị phối hợp ngành ngoại giao phát triển các cơ quan thương vụ, đàm phán, nâng cấp các FTA hiện nay; nghiên cứu, đàm phán các FTA với đối tác mới để tiếp tục đa dạng hóa thị trường, đối tác, chuỗi cung ứng.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan đã đưa ra nhiều đề xuất đáng chú ý với ngành ngoại giao. Theo Bộ trưởng, nên có sự phối hợp giữa các bộ, ngành như nông nghiệp, văn hóa, du lịch với ngành ngoại giao để góp phần đưa nông sản Việt Nam thành một sản phẩm văn hóa ra nước ngoài, vừa mở rộng không gian quảng bá vừa tiết kiệm ngân sách. Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng nêu lên những mong muốn mà ngành nông nghiệp và người nông dân đang cần sự hỗ trợ của ngành ngoại giao như gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC) đối với thủy sản khai thác của Việt Nam… Ngành nông nghiệp cũng rất cần sự hợp tác khoa học - công nghệ, các mô hình nông nghiệp tiên tiến, các bài học kinh nghiệm quốc tế.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đánh giá, công tác đối ngoại đã phối hợp chặt chẽ với quốc phòng, an ninh và các bộ, ngành, địa phương liên quan xử lý các vấn đề biên giới lãnh thổ, dân chủ, nhân quyền, tôn giáo; đạt những kết quả quan trọng về phân định, giải quyết một số vấn đề trên biển, trên bộ phù hợp luật pháp quốc tế và lợi ích quốc gia, dân tộc. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh ngoại giao kinh tế được đẩy mạnh, đóng góp thiết thực vào ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy nền kinh tế phục hồi mạnh mẽ, thu hút đầu tư, du lịch, mở rộng kim ngạch xuất nhập khẩu vượt mốc kỷ lục 700 tỷ USD…
Theo Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, công tác đối ngoại đã tiếp tục góp phần củng cố vững chắc cục diện đối ngoại thuận lợi nhằm mục tiêu giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc… Song, bên cạnh những kết quả quan trọng đã đạt được, ngành ngoại giao vẫn còn tồn tại những hạn chế, cần tổng kết, đúc rút các bài học, kinh nghiệm từ thực tiễn công tác trong năm qua để phục vụ tốt hơn nữa cho sự nghiệp đối ngoại và phát triển đất nước trong thời gian tới.
