Chìa khóa nào cho thể thao thời đại dịch

Khốn đốn vì Covid-19

Các giải đấu thuộc hệ thống thi đấu quốc gia từ nay đến cuối năm 2021 bị hủy, đánh dấu giai đoạn khó khăn nhất từ trước tới nay của Thể thao Việt Nam (TTVN). Nếu như giai đoạn cuối năm 2020, khi dịch Covid-19 được kiểm soát, hàng loạt các giải đấu đã diễn ra dồn dập ở ba tháng cuối năm, thì hiện tại, không còn sự kiện nào của TTVN được tổ chức. Hầu hết hết các TP lớn trên cả nước vẫn thực hiện giãn cách xã hội khi số F0 mới mỗi ngày vẫn liên tục tăng nhanh.

Tính đến thời điểm này, V-League 2021 đã tạm dừng từ tháng 5, khi chỉ còn một vòng đấu nữa là kết thúc giai đoạn 1 và cuối cùng phải hủy bỏ. Dù Ban tổ chức đã lên nhiều kế hoạch tái khởi tranh nhưng hầu hết đều không nhận được sự đồng thuận của các Câu lạc bộ (CLB) hoặc do ảnh hưởng bởi những thay đổi khó lường của dịch bệnh.

Từ đó tới nay, không có hoạt động thể thao nào diễn ra, kéo theo những thiệt hại lớn cho các doanh nghiệp thể thao – đơn vị quản lý các CLB chuyên nghiệp nhiều môn. Giải bóng đá chuyên nghiệp V-League bị hủy, kéo theo các giải đấu hạng dưới như hạng Nhất, hạng Nhì cũng không thể tiếp diễn. Trong đó, giải hạng Nhất mới diễn ra bảy vòng đấu, còn giải hạng Nhì thì dừng ngay sau vòng khai mạc.

Các giải đấu bị hủy, đẩy hàng chục CLB vào tình thế khó khăn với gánh nặng từ hàng nghìn nhân sự liên quan, như các cầu thủ, nhân viên CLB hoặc Ban quản lý sân. Hủy giải là phương án được lựa chọn, giúp các đội bóng phần nào giải quyết bài toán liên quan đến hợp đồng cầu thủ, nhất là cầu thủ nước ngoài, lương thưởng… nhưng quyền lợi của các nhà tài trợ cho giải đấu, cho CLB thì không được giải quyết sẽ ảnh hưởng tới các mùa bóng tiếp theo và thực tế, thiệt hại lên đến hàng trăm tỷ đồng khi kết quả mùa giải không được công nhận và những chi phí cho việc tập luyện thi đấu cùng việc duy trì đội bóng thời gian trì hoãn nhiều tháng cũng trở thành con số 0.

Theo thông tin từ Ban tổ chức Giải bóng rổ chuyên nghiệp Việt Nam (VBA), thiệt hại khi buộc phải hủy bỏ mùa giải 2021 cũng lên tới hàng trăm tỷ đồng. Ông Trần Chu Sa – Giám đốc Điều hành VBA chia sẻ: "Đó là kinh phí phải bỏ ra để di chuyển tất cả các đội bóng từ TP Hồ Chí Minh đi Khánh Hòa, hơn 70 ngày tập trung tại TP Nha Trang tập luyện thi đấu thử nghiệm, cho việc hoàn thiện Nhà thi đấu tại trường Đại học Nha Trang rồi cách ly, xét nghiệm Covid-19 cho hàng trăm nhân sự. Và kể cả khi giải đấu bị hủy, việc đưa hàng trăm người (trong đó có nhiều HLV, VĐV nước ngoài) rời Nha Trang cũng là bài toán không đơn giản với Ban tổ chức".

“Sống chung với lũ”

Chỉ tính riêng hai giải chuyên nghiệp quốc gia ở hai môn bóng đá và bóng rổ, thiệt hại đã là hàng trăm tỷ đồng. Ảnh hưởng rõ rệt nhất phải kể đến CLB bóng đá Than Quảng Ninh đã tuyên bố dừng hoạt động, trong khi nợ lương thưởng hàng chục tỷ đối với nhân viên đội bóng và các cầu thủ chưa biết đến bao giờ mới nhận được. Gần đây, các CLB Hải Phòng và Sông Lam Nghệ An đã bị nhắc nhở khi nợ thuế hàng chục tỷ đồng, đứng trước nguy cơ không được tiếp tục thi đấu khi các giải chuyên nghiệp trở lại.

Vậy, phương án nào có thể giúp các hoạt động thể thao quay trở lại? Nhìn vào các giải đấu quốc tế hiện tại, "bong bóng khép kín" (thi đấu cách ly tập trung) và vaccine là hai giải pháp hữu hiệu nhất. 

Tại châu Âu, khi tỷ lệ người dân được tiêm vaccine ở mức cao nhằm tạo miễn dịch cộng đồng, các hoạt động thể thao, điển hình là bóng đá đã trở lại bình thường. Từ Vòng chung kết giải EURO tới các giải Vô địch quốc gia và hiện tại là vòng loại World Cup 2022, trên khắp sân cỏ nước Anh, Đức, Italia hay Tây Ban Nha… đón nhận hàng vạn cổ động viên tới sân trong mỗi trận đấu, chẳng khác nào thời điểm chưa xuất hiện dịch bệnh. 

Bên cạnh đó, thi đấu tập trung cách ly cũng là mô hình được áp dụng tại những sự kiện như Olympic và Paralympic 2020 vừa diễn ra ở Tokyo (Nhật Bản) hay vòng loại World Cup 2022 khu vực châu Á hoặc các trận đấu thuộc AFC Champions League. Vận động viên Việt Nam tham dự Thế vận hội hoặc các tuyển thủ bóng đá của Đội tuyển Việt Nam thực hiện mô hình này khi thi đấu ở nước ngoài và hiện tại, “bong bóng khép kín” cũng được áp dụng ở các trận đấu thuộc vòng loại thứ ba World Cup 2022, giúp các cầu thủ không phải thực hiện cách ly y tế, bảo đảm an toàn thi đấu cả trong và ngoài nước.

Tại Việt Nam, trong điều kiện chúng ta chưa thể sớm hoàn thành việc tiêm chủng rộng rãi vaccine Covid-19, việc áp dụng “bong bóng khép kín” chính là điều kiện để các hoạt động thể thao có thể trở lại. Đây cũng chính là mô hình tập trung cách ly đã được Ban tổ chức VBA lần đầu tiên áp dụng trong mùa giải này, khi tập trung tập luyện và thi đấu thử nghiệm ở Nha Trang.

Hạn chế tiếp xúc bên ngoài, khép kín chu trình di chuyển từ khách sạn tới Nhà thi đấu, phân chia các nhóm nhân sự đối với đội bóng, nhân viên khách sạn, thậm chí tạo những lối đi riêng tại Nhà thi đấu trường Đại học Nha Trang… là những yếu tố bảo đảm an toàn. Bên cạnh đó, việc cách ly 14 ngày sau khi di chuyển tới Khánh Hòa hay nhiều lần lấy mẫu test Covid-19 được thực hiện bởi Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật CDC Khánh Hoà, đã giúp hàng trăm nhân sự VBA an toàn tuyệt đối sau 70 ngày có mặt tại Nha Trang, trong hoàn cảnh dịch bùng phát tại Thành phố biển.

Không thể mãi giãn cách xã hội, các hoạt động kinh tế và đời sống sẽ dần trở lại. Khái niệm “bong bóng khép kín” hay thi đấu tập trung cách ly sẽ dần trở nên quen thuộc và dù chưa thể trở lại hoàn toàn thì việc được tổ chức thi đấu (áp dụng chặt chẽ biện pháp an toàn phòng dịch) vẫn sẽ mang lại sức sống cho thể thao.

Thi đấu trở lại cũng đồng nghĩa các doanh nghiệp thể thao được hoạt động, các vận động viên có khả năng cải thiện nguồn thu nhập, người hâm mộ nước nhà lại được sống trong bầu không khí sôi động của các sự kiện thể thao. Đó cũng là động lực tinh thần để đối mặt tốt hơn với những khó khăn.