"Công nghệ hóa" thời trang
Yusaku Maezawa sinh ra và lớn lên tại Chiba, thành phố phía đông Thủ đô Tokyo của Nhật Bản. Maezawa có thiên hướng đam mê nghệ thuật và âm nhạc từ rất sớm. Từng tham gia thành lập một nhóm nhạc rock trong những năm trung học, Maezawa không học đại học mà sang Mỹ với ý tưởng sưu tầm các đĩa nhạc yêu thích. Năm 20 tuổi, Maezawa về nước và khởi nghiệp với việc kinh doanh đĩa nhạc CD theo hình thức chuyển qua bưu điện. Năm 1998, Maezawa sử dụng cơ sở kinh doanh này để thành lập công ty mang tên Start Today. Chàng trai trẻ Maezawa khi đó chưa từng nghĩ mình sẽ trở thành một doanh nhân.
Sự đam mê sáng tạo đã dẫn lối Maezawa tới những thành công trong kinh doanh lúc nào không hay. Trên nền tảng của Start Today, về sau Maezawa phát triển trang mua sắm thời trang trực tuyến lớn nhất Nhật Bản Zozotown. "Zozo" được bắt nguồn từ từ "sozo" trong tiếng Nhật, có nghĩa là trí tưởng tượng hay sự sáng tạo.
Zozotown gặt hái được nhiều thành công nhờ khả năng tập hợp được nhiều thương hiệu thời trang hợp xu hướng, đồng thời chuẩn hóa những kích cỡ quần áo vốn không đồng nhất từ các hãng này. Kích thước, mầu sắc sản phẩm không được như mong đợi là nỗi băn khoăn lớn đối với khách hàng mua sắm thời trang trực tuyến. Trong khi đó, việc tìm tới các cửa hàng may đo quần áo thường kéo theo chi phí lớn hơn và tốn nhiều thời gian. Chiến lược của Zozotown là cung cấp những trải nghiệm tốt nhất qua mạng để khách hàng có thể dễ hình dung về sản phẩm thực.
Trong các bước đột phá, không thể không nhắc tới sự kiện diễn ra vào tháng 11-2017, khi Zozotown ra mắt bộ đồ đen bó sát với những chấm bi trắng lớn lạ mắt Zozosuit. Khách hàng mặc Zozosuit lên người, bật ứng dụng Zozotown lên, di chuyển cách điện thoại khoảng hai mét rồi xoay người theo hướng dẫn. Một hình ảnh 3D cơ thể với 18 số đo từ cổ đến mắt cá chân được thiết lập trong điện thoại với kích thước chuẩn nhất cho những sản phẩm mà khách hàng dự định mua.
Ðến tháng 5-2018, Zozotown nhận được một triệu đơn đặt hàng Zozosuit và dự kiến giao thêm hàng triệu bộ đồ nữa trong vòng một năm, đồng thời mở dây chuyền tới 72 quốc gia trên thế giới. Tuy nhiên, công ty không đạt nhiều lợi nhuận như kỳ vọng, bởi nhiều khách hàng đặt Zozosuit chỉ bởi vì nó được phát miễn phí. Song, Zozosuit vẫn là một thành tựu đáng kể, góp phần tạo những bước tiên phong trong xu hướng công nghệ hóa, cá nhân hóa trong ngành công nghiệp thời trang.
Tháng 9-2019, Maezawa từ chức Giám đốc điều hành Zozotown và bán phần lớn cổ phần của mình cho Yahoo!Japan, trong một thỏa thuận trị giá hơn 2,3 tỷ USD.
Du hành không gian
Trong khi hầu hết các tỷ phú trên thế giới tài trợ cho nghiên cứu khoa học thông qua các khoản đóng góp cho các trường đại học hoặc viện nghiên cứu, Maezawa lại trực tiếp tham gia các quá trình khám phá, sáng tạo. Tháng 9-2018, Tập đoàn công nghệ SpaceX của tỷ phú Elon Musk công bố danh tính vị khách đầu tiên trên chuyến bay thương mại tham quan Mặt trăng bằng tàu vũ trụ Starship. Ðó chính là Yusaku Maezawa.
Ngày 3-3-2021, tỷ phú người Nhật Bản bất ngờ tuyên bố đã "bao trọn gói" chuyến bay lên Mặt trăng trên tàu Starship và tìm tám người đồng hành từ khắp mọi nơi trên thế giới. Ban đầu, Maezawa dự định mời tám nghệ sĩ bay cùng trong một phần của dự án nghệ thuật mang tên #dearMoon, để tạo ra những sản phẩm gây cảm hứng sáng tạo cho nhân loại. Tuy nhiên, ông lại đổi ý và cho rằng tám người này nên là bất kỳ ai trên thế giới, vì mỗi người đều có thể sáng tạo trong thế giới của riêng họ.
Chỉ trong hơn 10 ngày, trang dearmoon.earth của dự án du hành Mặt trăng đã nhận được hơn một triệu lượt đăng ký từ 249 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các ứng cử viên vượt qua hai vòng phỏng vấn, được tham dự vòng kiểm tra sức khỏe cuối tháng 5. Chuyến bay dự kiến cất cánh rời Trái đất lên Mặt trăng vào năm 2023.
Ðầu tháng 5-2021, Yusaku Maezawa lại gây bất ngờ cho thế giới khi thông báo ông sẽ là khách du lịch vũ trụ đầu tiên thăm Trạm Vũ trụ quốc tế (ISS) kể từ năm 2009. "Tôi tò mò về cuộc sống ngoài không gian. Vì vậy, tôi đang lên kế hoạch tự tìm hiểu và sẽ chia sẻ về nó với mọi người", Yusaku Maezawa chia sẻ. Cơ quan Vũ trụ Nga Roscosmos thông báo, hai trong ba ghế trên tàu Soyuz MS-20 bay lên ISS vào tháng 12 tới sẽ bao gồm Yusaku Maezawa và trợ lý Yozo Hirano bay cùng phi hành gia người Nga Alexander Misurkin trong chuyến du hành kéo dài 12 ngày. Maezawa sẽ là du khách Nhật Bản đầu tiên đến thăm ISS.
Trước đó, Maezawa vốn nổi tiếng trên các trang mạng xã hội bởi những dự án khác lạ. Ðể kiểm nghiệm xem tiền có khiến mọi người hạnh phúc hơn không, thông qua tài khoản mạng xã hội Twitter, tính từ năm 2019 đến đầu năm 2021, Maezawa đã cho đi khoảng 28 triệu USD. Ngày 5-1-2020, Maezawa lập kỷ lục về dòng trạng thái trên Twitter được chia sẻ nhiều nhất, với hơn bốn triệu lượt chia sẻ. Maezawa tuyên bố tặng quà năm mới trị giá một triệu yên cho mỗi người trong số 1.000 người được lựa chọn ngẫu nhiên đăng lại trạng thái của ông và theo dõi ông trên Twitter.
Tháng 5-2016, Maezawa thu hút sự chú ý của truyền thông quốc tế với giá mua kỷ lục 57,3 triệu USD trong cuộc đấu giá cho một tác phẩm nghệ thuật của Jean-Michel Basquiat, một nghệ sĩ vẽ tranh theo trường phái graffiti. Maezawa phá kỷ lục một lần nữa vào tháng 5-2017 trong cuộc đấu giá 110,5 triệu USD cho một tác phẩm khác cũng của Jean-Michel Basquiat. Maezawa có kế hoạch mở một bảo tàng nghệ thuật đương đại ở quê nhà Chiba, nơi sẽ lưu giữ bộ sưu tập của ông. Maezawa cũng là người sáng lập Quỹ Nghệ thuật đương đại có trụ sở tại Tokyo, với mục tiêu hỗ trợ các nghệ sĩ trẻ trở thành trụ cột của thế hệ nghệ thuật đương đại tiếp theo.
Trong mắt nhiều người, những điều khác lạ mà Yusaku Maezawa đã và đang làm được cho là "ngông". Nhưng sự "chịu chơi" ấy của tỷ phú Nhật Bản thật sự đã đem đến niềm vui, niềm hy vọng cho nhiều người.
ÐINH TRƯỜNG
