ĐÓN NĂM MỚI Ở NGA

Truyền thống đón năm mới ở Nga vào ngày 1/1 như hiện nay mới chỉ duy trì từ năm 1699 theo quyết định của Pyotr Đại đế. Trong sắc lệnh này, Sa hoàng cũng quy định người dân trang trí nhà cửa bằng cây thông, vân sam và bách xù để đón mừng năm mới.

Hằng năm, việc chuẩn bị cho lễ đón năm mới bắt đầu vào giữa tháng 12. Người Nga thường sẽ dọn dẹp nhà cửa, đi mua cây thông và trang trí khắp nơi đón Giáng sinh và năm mới.

Người Nga đặc biệt thích những cây thông thật. Các khu chợ bán thông mỗi năm chỉ họp một lần nhưng rất rộn ràng. Họ cũng có thể vào rừng, tự tìm cho mình một cây thông ưng ý. Ở mỗi thành phố, thị trấn hay làng mạc, dù xa xôi hẻo lánh, thì tại quảng trường trung tâm nhất định đều có những cây thông lấp lánh dịp năm mới, được thắp sáng bằng những vòng hoa điện lung linh.

My, một cựu du học sinh Nga, chia sẻ, ở thành phố Vladivostok nơi cô học tập trước đây, các hoạt động lớn như hòa nhạc, hội chợ ẩm thực với đa dạng các món ăn, nhiều khu chụp ảnh, cầu trượt băng và bắn pháo thường diễn ra ở quảng trường trung tâm.

"Hòa chung không khí năm mới, chúng mình cũng gác lại bài vở và cùng đón năm mới của nước bạn. Vì vào khoảng thời gian Tết Nguyên đán ở nhà thì bên mình đang là lúc ôn thi cuối kì I, nên dịp này, tranh thủ được nghỉ nhiều bọn mình đón năm mới "2 trong 1" luôn. Chúng mình đặt bánh chưng, giò, tự làm các món ăn khác và thiết kế cành đào từ nhưng tờ giấy màu để đón năm mới. Sáng ngày mồng 1 bọn mình sẽ ra trung tâm thành phố chụp ảnh, cùng với người dân Nga tận hưởng không khí năm mới" - My chia sẻ.

Ông già Tuyết và Công chúa tuyết - những nhân vật gắn với ký ức tuổi thơ

Nhân vật không thể thiếu trong lễ đón năm mới ở Nga chính là Ông già tuyết và Công chúa tuyết.

Năm 1935, chính sách của chính phủ có sự thay đổi và truyền thống Giáng sinh đã được tiếp nhận như một phần của ngày lễ năm mới 1/1. Kể từ đó, "cây thông Noel" ở nước Nga hiện đại được coi là "cây thông năm mới". Quà tặng, những chuyến ghé thăm của Ông già Noel cũng đã trở thành một phần của truyền thống năm mới chứ không chỉ đơn thuần mang ý nghĩa tôn giáo.

Năm 1937, tại buổi gặp mặt giao thừa, Công chúa tuyết lần đầu tiên xuất hiện với tư cách là bạn đồng hành và là cháu gái của Ông già tuyết. Công chúa tuyết là một nhân vật trong truyện cổ tích Nga và việc cô đồng hành cùng Ông già Tuyết là một nét đặc biệt trong văn hóa Nga mà không có ở nước nào khác.

Hằng năm, từ những ngày đầu tháng 12, Ông già tuyết và Công chúa tuyết sẽ đến tham dự các hoạt động đón chào năm mới tại các trường mẫu giáo, trường học, nhà văn hóa. Trẻ em theo truyền thống sẽ nhảy múa quanh cây thông được trang trí rực rỡ và nhận những món quà tuyệt vời từ Ông già tuyết. Tất cả tạo nên kỷ niệm không bao giờ quên đối với mỗi đứa trẻ.

Ông già tuyết có dinh thự riêng ở Veliky Ustyug. Kể từ năm 1998, Veliki Ustyug chính thức được coi là quê hương của Ông già tuyết. Veliky Ustyug là một trong những thành phố lâu đời nhất ở miền bắc nước Nga, thuộc vùng Vologda. Đây là một thành phố bảo tồn thiên nhiên với không khí trong lành. Mùa đông tuyết trắng phủ đầy những cánh rừng taiga. Nơi ở của Ông già tuyết là một thế giới cổ tích thực sự, tới đây, tất cả mọi du khách đều bước vào thế giới cổ tích với những phép màu của tuổi thơ tươi đẹp.

Nơi ở của Ông già tuyết có cửa hàng lưu niệm và bưu điện để tiếp nhận hàng vạn lá thư của các em nhỏ từ mọi miền nước Nga và tất cả các lá thư này đều được trả lời.

Năm 2021-2022, chuyến tàu chở quà của Ông già tuyết bắt đầu hành trình đi vòng quanh đất nước vào ngày 5/12 từ Veliky Ustyug và đã đến hơn 30 thành phố.

Bàn tiệc - nơi người Nga quây quần đón năm mới

Người Nga có tục lệ bày bàn tiệc thịnh soạn vào dịp năm mới, bàn tiệc sẽ là nơi tụ họp của bạn bè và người thân vào đêm giao thừa. Người Nga cho rằng các món ăn càng đa dạng và phong phú thì năm sau sẽ càng thành công và hài lòng.

Bàn ăn đón năm mới phải đặc biệt và sang trọng! Người Nga chuẩn bị cho bữa tiệc năm mới rất cẩn thận: họ lên danh sách các sản phẩm từ trước, suy nghĩ kỹ thực đơn đến từng chi tiết nhỏ nhất, cố gắng nấu nhiều món ăn khác nhau nhất có thể và khiến thực khách của bữa tiệc năm mới phải ngạc nhiên vì điều này!

Tại sao bàn tiệc năm mới lại được chú ý nhiều đến vậy?

Người Nga cho rằng chìa khóa thành công trong năm mới chính là bàn ăn được trang trí đẹp mắt, không chỉ ngon mà còn phải đẹp! Do đó, các bà nội trợ chuẩn bị các món ăn ngày lễ, lấy ra những bộ dao kéo đẹp đẽ, khăn trải bàn, thắp nến, v.v.

Khi lựa chọn món ăn, những món ăn nhẹ truyền thống thường được ưu tiên, chẳng hạn như salad Olivier (mà các bà nội trợ Việt Nam khá quen thuộc với tên gọi salad Nga). Thịt gia cầm, cá, lợn sữa nướng là những món thường có trên bàn tiệc năm mới. Đồ uống thường có thể là champagne hoặc rượu vang, và tráng miệng sẽ là bánh chocolate nâu và không thể thiếu quýt hay trà cam quýt truyền thống. Truyền thống ăn quýt bên bàn tiệc năm mới xuất hiện từ thời vị Sa hoàng cuối cùng của Nga, Nicholas đệ nhị, và vẫn duy trì cho tới nay.

Tú Anh, sinh viên năm thứ hai ngành Quản Lý tại Đại học Tổng hợp Liên bang Kazan, chia sẻ một phong tục thú vị: Người Nga đến năm mới có truyền thống tự làm pelmenhi (môt loại bánh có nhân thịt lớp vỏ làm bằng bột mì rất quen thuộc với người dân Nga) rồi giấu tiền xu bên trong. Ai ăn phải miếng penmenhi đầu tiên có đồng xu thì chắc chắn sang năm sẽ tiền xủng xẻng đầy túi.

Đối với nhiều người Nga, năm mới là ngày lễ của gia đình. Trang tin Izvestia năm 2018 dẫn khảo sát của của Trung tâm Nghiên cứu dư luận toàn Nga (VTsIOM) đối với 1,8 nghìn người Nga từ 18 tuổi trở lên cho thấy, 78% người được khảo sát có kế hoạch tổ chức kỳ nghỉ lễ ở nhà cùng gia đình.

Bữa tiệc giao thừa thường bắt đầu vào khoảng 23 giờ đêm, khi đó mọi gia đình đều sum họp quanh bàn tiệc, bật champagne đúng lúc giao thừa, và tất cả cùng nâng cốc chúc mừng năm cũ qua đi và chào đón năm mới đến. Lúc này, người dân Nga cũng thường đón đợi thông điệp mừng năm mới của nguyên thủ quốc gia. Điều thú vị là nước Nga trải dài trên 11 múi giờ nên bài phát biểu sẽ được phát sóng 11 lần qua các kênh phát thanh và truyền hình. Truyền thống chúc mừng năm mới của các nguyên thủ tại Nga bắt đầu từ năm 1936, khi tục lệ đón năm mới được khôi phục trở lại sau một thời gian bị gián đoạn.

Sau bữa tiệc năm mới, người Nga thường đổ ra đường, đến các địa điểm ngoài trời, chờ đón những màn pháo hoa rực rỡ lung linh nhất, mừng một năm mới và những niềm vui, niềm hy vọng mới bắt đầu.

Năm mới luôn là thời điểm người ta gửi gắm hy vọng về một cuộc sống bình an, hạnh phúc, một khởi đầu mới thật tốt đẹp. Trải qua thời gian, phong tục đón năm mới của người Nga đã có nhiều thay đổi. Vừa lưu giữ truyền thống cũ, vừa tiếp nhận những nét mới. Nhưng dù cuộc sống hiện đại có nhiều đổi thay, những giá trị văn hóa truyền thống luôn có sức sống mãnh liệt trong lòng mỗi người dân Nga.

Tổ chức thực hiện: HỒNG MINH
Thực hiện: DIỆU THU - NGÔ HƯƠNG
Ảnh: HẰNG MY, TÚ ANH, Ria Novosti, Tass