Làm rõ trách nhiệm nếu để “lọt lưới”
Liên tiếp những ngày vừa qua, công an các tỉnh, thành phố như Hải Dương, An Giang, Bình Phước, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng… đã phát hiện, xử lý nhiều vụ người nước ngoài nhập cảnh và cư trú bất hợp pháp. Chỉ tính trong phạm vi của tỉnh Vĩnh Phúc, đến nay đã phát hiện 66 người Trung Quốc cư trú bất hợp pháp. Mới đây, ngày 17-5, Công an tỉnh Đồng Nai đã phát hiện năm người Trung Quốc nhập cảnh trái phép. Một ngày sau, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành văn bản phát động phong trào toàn dân tố giác người nước ngoài nhập cảnh trái phép, theo đó sẽ thưởng 10 triệu đồng cho cá nhân là người đầu tiên phát hiện, cung cấp thông tin chính xác, kịp thời để xử lý đối tượng. Tình trạng càng đáng quan ngại hơn khi có sự tiếp tay từ các đối tượng trong nước, thậm chí có đường dây chuyên móc ngoặc, môi giới cư trú trái phép.
Ở Hà Nội, trong hơn bốn tháng đầu năm 2021, các đơn vị Công an thành phố đã phát hiện hơn 100 người nước ngoài nhập cảnh trái phép. Ngày 6-5, Giám đốc Công an TP Hà Nội ban hành Mệnh lệnh số 01, về việc tăng cường rà soát, kiểm tra tạm trú nhằm chủ động phát hiện, xử lý kịp thời người nước ngoài nhập cảnh trái phép, tạm trú trên địa bàn thành phố. Bắt đầu từ ngày 7-5, các đơn vị nghiệp vụ, công an quận, huyện, thị xã đồng loạt triển khai thực hiện Mệnh lệnh, không để dịch bệnh có cơ hội diễn biến phức tạp, bắt nguồn từ những đối tượng nhập cảnh trái phép, góp phần bảo đảm an ninh trật tự. Công an TP Hà Nội sẽ xem xét trách nhiệm những bên liên quan để “lọt” người nước ngoài cư trú trái phép.
Phường Mễ Trì (quận Nam Từ Liêm) là một trong những địa bàn tập trung đông người nước ngoài sinh sống với hơn 4.000 người cùng 48 tòa chung cư cao tầng, khoảng 2.000 căn hộ cho người nước ngoài thuê và căn hộ dịch vụ. Công an quận Nam Từ Liêm đã thành lập 10 tổ công tác, trắng đêm đi kiểm tra tại các chung cư, cơ sở lưu trú trên địa bàn. Mỗi tổ công tác gồm ba chiến sĩ Công an, một phiên dịch viên và thành viên ban quản lý hoặc bảo vệ tòa nhà, tổ dân phố. Các tổ công tác gõ cửa từng căn hộ, kiểm tra, rà soát kỹ và tuyên truyền về việc sẽ bị xử lý nghiêm nếu không khai báo người nước ngoài tạm trú.
Tại các quận Thanh Xuân, Cầu Giấy, Hoàn Kiếm… lực lượng công an cũng đang tích cực thực hiện Mệnh lệnh số 01. Tuy nhiên, theo Trung tá Bùi Quang Hưng, Đội trưởng An ninh (Công an quận Thanh Xuân), để phát hiện, truy tìm những người “ở chui”, chỉ riêng lực lượng công an sẽ không đủ sức bao quát mà cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động quần chúng nâng cao cảnh giác, chủ động phát hiện, báo ngay cho công an sở tại những trường hợp nghi ngờ nhập cảnh trái phép.
“Cần tập trung trọng điểm vào các khách sạn, nhà nghỉ, nhà cho thuê tại tất cả các chung cư trên địa bàn. Yêu cầu chủ các khách sạn, nhà nghỉ, nhà cho thuê ký cam kết thực hiện nghiêm các biện pháp phòng dịch, khai báo đầy đủ thông tin của khách thuê, đặc biệt khách thuê là người nước ngoài. Khi phát hiện các trường hợp khách nước ngoài không có giấy tờ tùy thân, cần tìm cách kìm chân và báo ngay cơ quan công an. Bên cạnh đó, cảnh sát khu vực tăng cường, thường xuyên “đi từng nhà, rà từng người” để bổ sung, thanh loại các trường hợp người nước ngoài, người Việt Nam nhập cảnh”, Trung tá Bùi Quang Hưng đề xuất thêm.
Siết quy định, tăng biện pháp
Trả lời phóng viên Nhân Dân cuối tuần, Đại tá Đinh Ngọc Khoa, Giám đốc Công an tỉnh Vĩnh Phúc cho biết: “Chúng tôi đã chỉ đạo lực lượng công an các huyện, thành phố tiến hành rà soát số người nước ngoài đang làm việc tại các doanh nghiệp; siết chặt công tác quản lý người nước ngoài, người Việt Nam sau khi hết thời hạn cách ly, đặc biệt thực hiện kế hoạch tổng rà soát, xác định người nước ngoài nhập cảnh trái phép, người dân ở nước ngoài trở về không qua đường chính ngạch. Các đơn vị nghiệp vụ cũng dùng biện pháp phát hiện các đường dây môi giới, chứa chấp người nhập cảnh trái phép để xử lý theo quy định của pháp luật. Hơn thế, chúng tôi phát động toàn thể nhân dân tố giác các trường hợp môi giới, cho cư trú bất hợp pháp để xử lý nghiêm”.
Luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng Văn phòng Luật sư Chính pháp, cho biết, Bộ luật Hình sự đã quy định rất rõ các trường hợp tổ chức, môi giới cho người khác nhập cảnh, cư trú trái phép tại Việt Nam sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Song, qua các vụ việc phát hiện người nước ngoài cư trú trái phép cho thấy, công tác quản lý tạm trú, tạm vắng ở nhiều địa phương thực hiện chưa chặt chẽ. Pháp luật đã quy định người dân tới nơi không đăng ký thường trú ở qua đêm thì phải khai báo với cảnh sát khu vực, nhưng thực tế việc khai báo rất ít được thực hiện. Cơ quan chức năng cần tăng cường, siết chặt hơn nữa các quy định này.
Không chỉ hướng đến mục tiêu ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh, nỗ lực ngăn chặn những trường hợp nhập cảnh trái phép là biện pháp góp phần bảo đảm trật tự, an ninh cho các địa bàn dân cư, và cả trên bình diện quốc gia.
