Tăng cường giám sát dòng tiền từ giao dịch ký quỹ

Giao dịch ký quỹ là dịch vụ cho phép nhà đầu tư vay tiền với tỷ lệ hỗ trợ của công ty chứng khoán mua cổ phiếu có sử dụng hạn mức tín dụng bằng cách thế chấp tài sản bảo đảm.
Tài sản bảo đảm bao gồm toàn bộ tài sản có trong tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư bao gồm: tiền mặt, chứng khoán, cổ tức, quyền mua cổ phiếu và các tài sản khác được công ty chứng khoán chấp nhận…

Thanh khoản của thị trường chứng khoán Việt Nam liên tiếp lập kỷ lục trong thời gian qua. Đến thời điểm này, có lẽ nhà đầu tư sẽ không còn quá bất ngờ với những phiên thanh khoản “tỷ đô”. 

Kỳ vọng tăng trưởng kinh tế vĩ mô, công tác phòng chống dịch hiệu quả, mặt bằng lãi suất thấp, nhiều kênh đầu tư kém hấp dẫn hơn,… là những nguyên nhân chính giúp dòng tiền tìm đến với thị trường chứng khoán thời gian qua. 

Theo thống kê, dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ của các công ty chứng khoán đã liên tục tăng trong thời gian qua. Tính tới thời điểm ngày 31-5-2021, dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ toàn thị trường đã đạt 112,1 nghìn tỷ đồng, tăng 31,2 nghìn tỷ đồng so với cuối năm 2020 và tăng 10,7 nghìn tỷ so với cuối quý 1-2021.

Thời gian gần đây, một số công ty chứng khoán đã có dấu hiệu chạm trần (tổng dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ không gấp 2 lần vốn chủ sở hữu). Điều này cũng dễ lý giải trong bối cảnh thị trường đang trong giai đoạn tăng trưởng. Nhiều công ty chứng khoán cũng đã chủ động và đang triển khai kế hoạch tăng vốn điều lệ, phát hành tăng vốn để có nguồn phục vụ nhu cầu cho vay thời gian tới.

Trao đổi với báo chí về vấn đề này Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) Phạm Hồng Sơn cho biết, mặc dù dư nợ cho vay giao dịch ký quỹ vẫn trong khả năng kiểm soát, tuy nhiên sẽ tăng cường thanh tra, giám sát để bảo đảm việc cho vay giao dịch ký quỹ là đúng pháp luật, an toàn cho công ty chứng khoán và an toàn bền vững cho dòng tiền trên thị trường chứng khoán. 

Trên thực tế cuối tháng 5, UBCKNN cũng đã có văn bản gửi các công ty chứng khoán để rà roát, củng cố hoạt động trong bối cảnh dịch Covid-19.

Theo đó, cơ quan quản lý yêu cầu các công ty chứng khoán tuân thủ các quy định về phòng, chống dịch, tăng cường công nghệ thông tin, làm trực tuyến, chủ động phương án kinh doanh để bảo đảm cung cấp dịch vụ thông suốt trong mọi tình huống.

Đáng chú ý, tại văn bản này, UBCKNN đã yêu cầu các công ty chứng khoán tuyệt đối “thượng tôn pháp luật”, tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật chứng khoán và các quy định pháp luật liên quan.

“Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tăng cường giám sát từ xa, kiểm tra, thanh tra trực tiếp, trong đó sẽ bao gồm các công tác huy động vốn, cho vay giao dịch ký quỹ, cũng như việc bảo đảm an toàn các chỉ tiêu tài chính của các công ty chứng khoán. Trong trường hợp phát hiện hành vi sai phạm, cơ quan quản lý sẽ xử lý nghiêm, bảo đảm tính kỷ cương và kỷ luật thị trường”  - Phó Chủ tịch UBCKNN nói.