“Cái khó, ló cái khôn”
Mỗi địa bàn có đặc thù riêng và những khó khăn khi triển khai công tác bầu cử (CTBC) cũng muôn hình vạn trạng. Trong “cái khó, ló cái khôn”, do sự vào cuộc quyết liệt, trách nhiệm cao của cấp ủy đảng, chính quyền các cấp cùng tâm huyết của các thành viên tổ chức phụ trách bầu cử và hưởng ứng của cử tri với nhiều cách làm sáng tạo, sát thực tế nên việc triển khai nhanh chóng, hiệu quả nhưng vẫn bảo đảm đúng luật. Chủ tịch UBND phường Vĩnh Tuy (Hai Bà Trưng, Hà Nội) Đỗ Phương Nga chia sẻ, phường đông dân, đan xen cư dân truyền thống và chung cư mới nên ngay từ đầu năm, cán bộ cơ sở và cảnh sát khu vực công phu “đi từng ngõ, gõ từng nhà”, chủ động rà soát kỹ lưỡng, xác định rõ số dân thường trú và tạm trú, đối chiếu với dữ liệu điều tra dân cư, tránh tình trạng cử tri “ảo”. Danh sách cử tri (DSCT) niêm yết tại trụ sở UBND phường, 14 khu vực bỏ phiếu (KVBP) và hơn 40 điểm trong khu dân cư để người dân theo dõi thuận tiện. Với các chung cư, DSCT còn được dán ở sảnh và từng tầng để cư dân kiểm tra, phản hồi nếu có sai sót. Tiểu sử các ứng cử viên (ƯCV) gửi tới từng hộ gia đình để có điều kiện nghiên cứu, bầu chọn. Phó Bí thư Thường trực Quận ủy Đống Đa (Hà Nội) Nguyễn Anh Cường cho biết, cán bộ cơ sở đến nhà từng hộ dân để lập DSCT, sắp xếp khoa học theo tổ dân phố, theo dãy phố từ số nhà nhỏ đến lớn, theo nhà cao tầng từ tầng trệt đến tầng cao nhất. Qua đó, cử tri dễ tra cứu và trong ngày bầu cử các tổ bầu cử tiện rà soát, xác định những người chưa đi bỏ phiếu để kịp thời nhắc nhở, đôn đốc. Tại KVBP số 1, phường Cầu Diễn (Nam Từ Liêm, Hà Nội) có bảng hướng dẫn tra cứu DSCT, ghi rõ số trang, số thứ tự, địa bàn; tên chủ hộ in đậm nên cử tri không mất nhiều thời gian tìm kiếm.
Tuyên truyền sâu rộng góp phần tạo khí thế phấn chấn, cử tri hăng hái đi bầu. Loa phát thanh ở các miền quê ngày phát hai buổi, bám sát tiến độ bầu cử còn ở các đô thị, mạng zalo lan tỏa hữu dụng thông tin bầu cử. Để nội dung truyền tải dễ hiểu, dễ tiếp thu, nhiều địa phương công phu biên soạn hỏi đáp về bầu cử, phỏng vấn các ƯCV. Chủ tịch UBND huyện Mộc Châu (Sơn La) Long Trung Tâm bộc bạch, huyện chuẩn bị sẵn bài tuyên truyền gửi phát qua loa truyền thanh các bản, tiểu khu, trong đó có cả tiếng dân tộc. Từ kinh nghiệm ứng phó dịch Covid-19, nhiều chung cư ở Hà Nội phát huy tối đa hiệu quả hệ thống loa phát thanh tuyên truyền, thông báo địa điểm, thời gian bầu cử, vận động cử tri đi bầu và chia sẻ thông tin bầu cử trong các nhóm zalo cư dân tòa nhà. Trang fanpage “Đống Đa xưa và nay” thường xuyên cập nhật bài về bầu cử, thông tin phong phú, thu hút đông đảo người quan tâm, theo dõi. Được tuyên truyền, hướng dẫn ngay tại trường, những cử tri trẻ là học sinh THPT của huyện Yên Dũng (Bắc Giang) lần đầu đi bầu rất háo hức.
Sau nhiều ngày trăn trở ý tưởng, công phu thực hiện, nhiều sản phẩm tuyên truyền ấn tượng, sáng tạo đã hoàn thành. Ủy ban bầu cử (UBBC) tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu chỉ đạo xây dựng clip hướng dẫn các bước bỏ phiếu, phát sóng truyền hình tỉnh, các màn hình led ở các trục giao thông và các KVBP trong ngày bầu cử, biên soạn bản hướng dẫn bỏ phiếu để cử tri dễ dàng nắm bắt. Trước đây, bức tường diện tích 90 m2 nhà anh Mẫn Ngọc Anh ở ngõ 208A phố Đội Cấn (Ba Đình, Hà Nội) nham nhở quảng cáo rao vặt, phía dưới ngập rác, chỉ sau một tháng đoàn viên phường dùng sơn vẽ, đã trở thành tác phẩm “Tranh tường bích họa” truyền tải thông điệp cử tri cả nước hăng hái đi bầu cử.
Càng cận kề ngày bầu cử, tần suất các đoàn kiểm tra, giám sát càng dày hơn, để kịp thời chấn chỉnh, khắc phục hạn chế, thiếu sót và giải quyết kịp thời vướng mắc phát sinh. Thành viên UBBC quận Đống Đa, quận Ba Đình bám sát địa bàn, thường xuyên đôn đốc, trực tiếp xuống từng KVBP kiểm tra cơ sở vật chất, yêu cầu tổ bầu cử chụp zalo gửi hình ảnh thực tế các khâu chuẩn bị, báo cáo đột xuất, từ đó rút kinh nghiệm chung.
Chu đáo, sẵn sàng
Từ khi niêm yết DSCT, hằng ngày các thành viên tổ bầu cử thay phiên trực tại nhà văn hóa ở 195 Đội Cấn tiếp nhận phản hồi của cử tri. Dẫu bận rộn, nhiều người dân tranh thủ lúc rảnh rỗi ghé qua xem, một số ít trường hợp phát hiện sai sót về họ tên, nghề nghiệp…đề nghị chỉnh sửa kịp thời. Sau khi đọc kỹ tiểu sử các ƯCV trên bảng niêm yết, bà Trần Thị Bích Hường, cử tri phường Đội Cấn nhận định mặt bằng các ƯCV đều “một chín một mười”, nên phải tìm hiểu thêm về phẩm chất, năng lực, trình độ, bề dày công tác để đưa ra quyết định cuối cùng.
Nhiều cử tri dự hội nghị tiếp xúc cử tri vận động bầu cử những ngày qua cho biết, đây là dịp để họ có thêm kênh đánh giá về ƯCV, từ đó “so bó đũa chọn cột cờ”, bầu chọn những người tiêu biểu hội tụ đủ tâm, tài, đáp ứng được kỳ vọng của cử tri, gánh vác việc dân, việc nước. Những cuộc mạn đàm sôi nổi về tiểu sử ƯCV ở các tổ dân phố, chương trình hành động (CTHĐ) được đưa lên cổng thông tin điện tử, lan tỏa qua các nhóm zalo giúp cử tri nắm bắt, lựa chọn chính xác nhất, tránh bầu theo cảm tính. CTHĐ thuyết phục, súc tích, trúng những vấn đề cử tri quan tâm, tự tin khi thuyết trình, đối thoại, cam kết trúng cử làm tròn trách nhiệm của đại biểu dân cử, đóng góp cho địa bàn, những việc quốc kế dân sinh là những yếu tố “ghi điểm”. Dẫu đã có kinh nghiệm tranh cử từ nhiệm kỳ trước, Chủ tịch UBND thị trấn Tân An (Yên Dũng) Chu Văn Giáp vẫn chuẩn bị chu đáo CTHĐ với nội dung và cam kết bám sát tình hình thực tiễn địa phương, nếu tiếp tục trúng cử đại biểu HĐND huyện sẽ nỗ lực góp sức phát triển thị trấn theo hướng đô thị và chuyển tải kịp thời nguyện vọng, kiến nghị của bà con tới cơ quan có thẩm quyền. Nhiều ƯCV lần đầu ứng cử nhưng đã thể hiện bản lĩnh khi tiếp xúc cử tri, bởi được tập huấn, hướng dẫn các kỹ năng viết CTHĐ và tạo dấu ấn khi vận động tranh cử.
Tập huấn nghiệp vụ bầu cử luôn được chú trọng, để bảo đảm thực hiện CTBC đúng luật và không lúng túng, bị động trước những tình huống phát sinh. Với phương châm “cầm tay chỉ việc”, UBBC huyện Mộc Châu trình chiếu slide, cung cấp tài liệu về CTBC, hướng dẫn cụ thể, đưa ra các tình huống, cho thực tập các thao tác thuần thục và giải đáp trực tiếp mọi thắc mắc; ban hành các mẫu văn bản để cơ sở triển khai thuận lợi. Theo Phó Chủ tịch UBND huyện An Dương (Hải Phòng) Lương Thế Quý, hướng dẫn của thành phố cụ thể nên dễ triển khai và UBBC huyện tổ chức nhiều cuộc họp với UBBC các xã, thị trấn nắm bắt kịp thời tiến độ, bất cứ vướng mắc nghiệp vụ nào hỏi qua điện thoại hoặc nhóm zalo đều được trả lời, hướng dẫn cặn kẽ. Kịch bản cho ngày bầu cử được xây dựng chi tiết, phân công rõ người, rõ việc cho các thành viên tổ bầu cử bảo đảm hợp lý, tránh chồng chéo, khâu kiểm phiếu, ghi biên bản theo đúng quy định.
Việc rà soát điều kiện cơ sở vật chất, đầu tư, chỉnh trang kịp thời các KVBP sớm được triển khai. KVBP bố trí tại nhà văn hóa thôn, ấp, bản với hệ thống điện, nước, loa đài, bàn ghế, phông sân khấu cơ bản có sẵn. Một số địa bàn đất chật, người đông, KVBP mượn trường học, cơ quan, sảnh chung cư, di tích nên việc chuẩn bị cơ sở vật chất và trang trí đòi hỏi công phu hơn nhiều. Chủ tịch UBND phường Phương Mai (Đống Đa) Hoàng Thị Bảo Phương trải lòng, không chỉ luôn quan tâm, động viên, cán bộ phường còn tích cực hỗ trợ 12 tổ bầu cử, trực tiếp đảm nhiệm khâu trang trí để các KVBP đều đẹp, trang trọng, tạo không khí phấn khởi, hào hứng cho cử tri tới bầu. Phường sẽ bố trí hòm phiếu phụ lưu động để các bệnh nhân đang điều trị tại các bệnh viện trên địa bàn tham gia bỏ phiếu.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 có dấu hiệu bùng phát trở lại, công tác chuẩn bị thêm phần vất vả, bận rộn. Các kịch bản ứng phó để bảo đảm an toàn cho cử tri đã được tính toán. Các hội nghị vận động tranh cử tuân thủ nghiêm ngặt yêu cầu 5K của Bộ Y tế. Phường Vĩnh Tuy đã chủ động xây dựng phương án phòng dịch trong ngày bầu cử, đề ra các tình huống cụ thể và cách xử lý. Các vật tư phòng, chống dịch như khẩu trang, dung dịch sát khuẩn đã được chuẩn bị số lượng lớn từ tháng trước và phương án phân luồng cử tri đi bỏ phiếu, tránh tập trung quá đông người cùng một thời điểm cũng được dự tính.
Sáng 4-5, các cử tri của năm KVBP sớm trên địa bàn TP Vũng Tàu đã bỏ phiếu bầu cử trước khi đi làm nhiệm vụ trên giàn khoan, trên biển. Cùng với kết quả tổ chức bầu cử sớm tốt đẹp, sự chuẩn bị chu đáo của tất cả địa phương trong cả nước, nhất định cuộc bầu cử sẽ thành công và ngày bầu cử thật sự là ngày hội của toàn dân.
