Hiện nay, Quỹ nhà chuyên dùng tại Hà Nội còn 838 địa điểm với diện tích nhà 178.148m2, diện tích đất 155.156m2, tập trung phần lớn tại bốn quận nội thành và là những khu vực có vị trí đắc địa. Trong đó, chủ yếu do Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội quản lý với 803 địa điểm. Nhưng thực trạng quản lý đang cho thấy quỹ nhà này đang thất thoát, ngày càng "teo" lại do những vi phạm và lấn chiếm trái phép. Hiện có đến 357 địa điểm (khoảng 47%) có vi phạm và 65 điểm để trống, dẫn đến nợ tiền ngân sách. Nhiều đơn vị thuê nhà vi phạm hợp đồng khi tự ý chuyển nhượng, cho thuê lại với giá cao nhằm thu lợi, giao khoán nhà cho cá nhân hay chuyển sang làm nhà ở.
Qua giám sát của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội cho thấy, số nợ tiền thuê nhà của các tổ chức, cá nhân sử dụng Quỹ nhà chuyên dùng vào khoảng 1.200 tỷ đồng đã kéo dài nhiều năm, xu hướng nợ còn gia tăng và khả năng thu hồi rất thấp. Ðến nay, quy chế sử dụng, đấu giá nhà chuyên dùng vẫn chưa được ban hành, đơn giá thuê nhà 10 năm vẫn chưa được thay đổi.
Thời gian qua, Sở Xây dựng đã chủ trì cùng liên ngành kiểm tra công tác quản lý của Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội và các xí nghiệp trực thuộc; đồng thời, kiểm tra hiện trạng các nhà chuyên dùng đang gặp vướng mắc, vi phạm. Từ báo cáo của Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội, Sở Xây dựng phối hợp với các đơn vị liên quan thống nhất phương án xử lý thu hồi đối với một số địa điểm nhà chuyên dùng có vướng mắc, vi phạm nổi cộm như: Nhà chuyên dùng số 16-18 Tràng Thi (Hoàn Kiếm), số 280 Tôn Ðức Thắng (Ðống Ða); số 25A Phùng Hưng (Hoàn Kiếm). Riêng với nhà chuyên dùng số 281 phố Ðội Cấn, ngày 26/10, Sở Xây dựng Hà Nội đã có văn bản yêu cầu Ủy ban nhân dân quận Ba Ðình và Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội kiểm tra, xác minh và đề xuất Ủy ban nhân dân thành phố thu hồi.
Nhiều ý kiến cho rằng, để tránh lãng phí một nguồn lực lớn, thành phố Hà Nội cần sớm rà soát lại toàn bộ quỹ nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước trên địa bàn và tiến hành sắp xếp lại theo quy định của Nghị định 167/2017/NÐ-CP và Nghị định 67/2021 của Chính phủ về việc sắp xếp lại, xử lý tài sản công. Cùng với đó, Hà Nội phải rà soát lại toàn bộ thực trạng, cơ chế chính sách quản lý khối tài sản lớn này để xây dựng những phương án, mô hình quản lý theo hướng minh bạch, công khai nhằm siết chặt việc quản lý, hạn chế lãng phí, góp phần khai thác hiệu quả Quỹ nhà của Nhà nước ■
