Sáng kiến “Lá chắn toàn cầu” được Nhóm các nước công nghiệp hàng đầu thế giới (G7) và Nhóm V20, gồm 58 quốc gia dễ bị tổn thương về khí hậu, chính thức khởi động trong khuôn khổ COP27. Sáng kiến đối phó thảm họa thiên tai này hoạt động như một quỹ bảo hiểm, tạo ra một nguồn tài chính sẵn có cho cộng đồng quốc tế để cứu trợ những vùng bị tác động bởi bão lũ, hạn hán và nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan khác.
Hiện, quỹ đã huy động được khoảng hơn 200 triệu USD, chủ yếu đến từ các nguồn tài trợ của Đức, Đan Mạch hay Ireland. Trong đó, Đức tuyên bố sẽ cung cấp 170 triệu euro (172 triệu USD), trong khi Mỹ cũng tuyên bố ủng hộ sáng kiến này. Các quốc gia khác như Canada, Ireland và Đan Mạch đến nay đã cam kết tài trợ thêm 40 triệu euro cho sáng kiến này.
Trong thông báo ngày 14/11, Bộ Phát triển và Hợp tác Kinh tế Đức cho biết, sáng kiến “Lá chắn toàn cầu” được thiết lập nhằm kêu gọi ngân sách để tăng cường các chương trình bảo trợ xã hội và bảo hiểm rủi ro khí hậu, để trong trường hợp các hiện tượng thời tiết cực đoan như thiên tai lũ lụt, hạn hán xảy ra, các cộng đồng có thể tiếp cận viện trợ nhanh chóng và phục hồi.
Theo bộ trên, nếu không có chương trình bảo vệ, khi hạn hán, lũ lụt xảy ra, các hộ nông dân sản xuất nhỏ không chỉ mất mùa mà còn mất toàn bộ sinh kế do không có đủ tiền mua hạt giống mới sau thiên tai. Bộ trên cho biết, nhóm “Globe South” gồm các nước nằm ở châu Phi, Mỹ latin và một số nước đang phát triển ở châu Á, tạo ra lượng khí thải toàn cầu rất ít, nhưng phải đối mặt những hậu quả tồi tệ nhất của một thế giới đang ấm dần lên, trong khi họ không có đủ nguồn lực để bảo vệ công dân của mình.
Tuyên bố nhấn mạnh một chương trình bảo vệ “tự động kích hoạt trong trường hợp xảy ra khủng hoảng sẽ giải ngân cho nông dân gặp khó khăn mua hạt giống mới ngay lập tức, hạn chế thiệt hại tối đa. Với tư cách là nước Chủ tịch G7, Đức cho rằng các nước công nghiệp phát triển, có lượng phát thải lớn cần phải “giải quyết một cách trung thực” những tổn thất và thiệt hại liên quan đến khí hậu.
Với tư cách là nước chủ trì COP27, Ai Cập cũng tích cực đóng góp những ý tưởng nhằm giúp thế giới ứng phó tốt hơn với biến đổi khí hậu, trong đó có việc khởi động sáng kiến “Ứng phó với khí hậu để duy trì hòa bình” (CRSP), qua đó tìm cách huy động các nguồn lực để ứng phó biến đổi khí hậu, đồng thời thúc đẩy hòa bình và phát triển bền vững tại châu Phi.
Ủy viên phụ trách kinh tế nông thôn và nông nghiệp tại Ủy ban Liên minh châu Phi, bà Josefa Sacko khẳng định rằng, sáng kiến CRSP được thiết kế xoay quanh bốn trụ cột, bao gồm: Tăng cường mối liên hệ giữa thích ứng với khí hậu với xây dựng hòa bình; Duy trì hòa bình thông qua hệ thống thực phẩm có khả năng thích ứng với khí hậu; Thúc đẩy các giải pháp bền vững cho mối liên hệ giữa di cư và khí hậu; Tăng cường tài chính khí hậu để duy trì hòa bình.
Bên cạnh đó, Ai Cập cũng đã khởi động sáng kiến quốc tế “Hành động về Nước, Thích ứng và Khả năng chống chịu” (AWARe) nhằm thúc đẩy các hành động thích ứng và cải thiện nguồn cấp nước trên toàn cầu. Sáng kiến AWARe hướng tới mục tiêu giảm thiểu nguồn nước thải trên toàn thế giới và cải thiện nguồn cung cấp nước, đồng thời hỗ trợ việc thực hiện các chính sách để thúc đẩy hợp tác trong hành động thích ứng liên quan đến nước.
Có thể thấy, các nước tham gia COP27 đang tích cực, chủ động đóng góp những nỗ lực nhằm giảm tác động của biến đổi khí hậu, đặc biệt là đối với những nước nghèo. Tuy vậy, nguồn tài chính là điều cần thiết hiện nay nhằm đưa các sáng kiến thành hiện thực, đòi hỏi các cam kết và hành động thực chất hơn nữa của những quốc gia giàu có nhưng có lượng phát thải lớn.
