Cây hồng châu, tùy từng vùng, được người dân gọi với những cái tên khác nhau. Nơi gọi là cây rom, cây mề gà, cây khua mật. Có nơi lại gọi là cây móc quạ, chi pản sloa... Loài cây này thường mọc ở khu vực núi đá, quả non vỏ mầu xanh nhạt, khi quả chín vỏ có mầu tím và hơi mềm. Nhìn quả chín, tròn to gần bằng quả trứng gà, bên trong có lớp vỏ mầu hồng đã thấy hấp dẫn. Chính điều này dễ dàng “đánh lừa” các em học sinh ở Văn Bàn.
Mặc dù đã được đưa đến viện cấp cứu và các bác sĩ đã nhanh chóng xử trí bằng gây nôn, truyền dịch, lợi tiểu, nhuận tràng cho 9 học sinh ở huyện Văn Bàn, nhưng một em đã tử vong.
Chuyện ngộ độc tập thể, gây tử vong sau khi ăn quả hồng châu, rất tiếc, đây không phải là vụ đầu tiên. Trong tháng 8 vừa qua, tại tỉnh Hà Giang cũng có hai trẻ nhỏ tử vong do ăn quả này. Theo các chuyên gia y tế, độc tố của quả hồng châu là alcaloid, chứa chính trong nhân hạt của quả, gây tác động chủ yếu lên tế bào cơ tim và gây phù phổi cấp.
TS, BS Lê Ngọc Duy, Trưởng khoa Cấp cứu chống độc, Bệnh viện Nhi T.Ư cho biết, hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho các trường hợp bị ngộ độc hồng châu mà chủ yếu là điều trị căn nguyên và điều trị triệu chứng. Do đó, việc phát hiện sớm và xử trí kịp thời là giải pháp quan trọng cứu sống bệnh nhân khi ăn quả hồng châu.
Nhưng để tránh xảy ra những chuyện đáng tiếc này, các địa phương - đặc biệt là ở các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa - cần tuyên truyền nhiều hơn nữa tới bà con về cây hồng châu cũng như một số cây dại gây nguy hiểm tới tính mạng. Đặc biệt, ngành giáo dục ở các địa phương cũng cần chỉ đạo các trường học lồng ghép vào các tiết học để truyền đạt tới các em học sinh, giúp các em hiểu và cảnh giác về các loại cây, loại quả gây nguy hại, không được phép ăn. Có như vậy mới dần ngăn chặn được những vụ ngộ độc tập thể, nặng nề hơn, gây chết người thi thoảng lại xảy ra do ăn nhầm vào quả độc.
Từ phía ngành y tế, các chuyên gia khuyến cáo, khi phát hiện trẻ có biểu hiện ngộ độc do ăn quả hồng châu cần nhanh chóng gây nôn, rửa dạ dày càng sớm càng tốt, dùng 4 - 6 gói sorbitol (nếu không có thể cho uống lòng trắng trứng), tăng cường thải độc tố, duy trì chức năng sống (trợ tim - mạch, trợ hô hấp, suy gan chống co giật, chống phù phổi cấp…), xét nghiệm, theo dõi và điều chỉnh chất điện giải trong máu cho trẻ. Gia đình khi thấy con ăn phải quả hồng châu cần cho con uống nhiều nước và gây nôn, sau đó nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất bằng xe cơ giới (tuyệt đối không để trẻ đi bộ).