Phơi phới xuân

Bữa tiệc khao tại nhà Khanh rủng rỉnh lời chúc mừng, vui nồng mùi rượu. Khuôn mặt ai cũng phập phồng nỗi hân hoan mừng cho Khanh được thăng chức, từ trưởng phòng lên phó viện trưởng, trừ Hân. 

Minh họa: ĐẶNG TIẾN
Minh họa: ĐẶNG TIẾN

Hân cố tỏ ra vui mỗi khi ai đó đến mâm chạm chén. Lúc Khanh đến mâm, tất cả đứng lên, rượu được rót đầy chén. Hân nhìn Khanh mà lòng nặng trĩu. Mày cứ tâng tâng mãn nguyện đi. Mày cứ hả hê vui sướng đi. Tao sẽ hơn mày… Trong đầu Hân chứa đầy bực bội. Chén rượu thành chén đắng hắt lên mặt. Hân đưa lên miệng, ngửa cổ đánh ực. Xong. Vợ Hân ngồi bên chồng, thì thầm: “Anh Khanh thế là quá ổn. Còn anh nữa, phấn đấu trong vài năm tới…”. Hân suýt văng tục. Gã cố nở một nụ cười.

Lúc bữa tiệc vẫn còn sôi động, khí thế phừng phừng, mùi rượu và thức ăn quyện hòa, Khanh tiến gần chỗ Hân, dõng dạc: “Xin giới thiệu với tất cả các vị, qua đây tôi cũng xin giới thiệu với mọi người và nói lời cảm ơn tới anh Hân. Người bạn thân thiết của gia đình tôi, luôn ủng hộ tôi trong tất cả mọi việc để tôi có ngày hôm nay. Tôi xin cạn chén rượu này cùng anh”.

Khanh bưng rượu bằng hai tay, mời Hân đứng lên: “Nào, bạn Hân, cùng mừng cho tớ. Tớ sẽ chẳng là gì nếu thiếu bạn. Bạn là người giàu năng lực và hết lòng vì bạn bè. Tớ xin cạn trước để tỏ lòng biết ơn”.

Hân nghe như Khanh đang thách thức. Mặt Hân đỏ bừng. Phút giây bất ngờ này khiến gã tẽn tò. Uống rượu, nhưng gã nghĩ thầm trong bụng. Mày cứ làm xiếc trước mặt tao đi. Tao mà có nguồn tài nguyên quan lộ, chí ít có ô dù, tao không ngán gì mày đâu.

Cả căn phòng vỗ tay. “Tớ xin phép nhé. Lát nữa lại cạn”. Khanh tiếp tục sang chạm với một mâm khách khác.

Hân và Khanh cùng làng, học cùng những năm cấp III. Mỗi người học một trường đại học, qua vài lần chuyển cơ quan, rồi thế nào lại về chung chỗ. Chuyện xảy ra cách đây 5 năm. Lúc đó, Hân vẫn là chuyên viên, còn Khanh, sau khi hoàn tất các thủ tục được đề bạt lên phó trưởng phòng. Hai bên gia đình đã thân càng trở nên gắn bó. Ngày biết Khanh chuyển về cùng cơ quan chồng, Lan, vợ Hân bảo: “Tuyệt quá. Vậy là hai gia đình ta quây quần bên nhau”. Vợ Hân và vợ Khanh hợp nhau, từ gu quần áo, giày dép đến cả chuyện nấu nướng. Đôi bên gia đình thường tổ chức các chuyến đi du lịch cùng, khám phá biết bao vùng đất lạ.

Chuyện trở nên khang khác khi chỉ hai năm sau, Khanh đã đĩnh đạc nhậm chức trưởng phòng. Khẩu khí, bước đi cũng trở nên tự tin, vững chãi. Lan bảo chồng: “Anh ấy tướng làm quan”. Tự dưng Hân tỏ ra bực bội, văng tục, rồi ngượng ngùng nhận ra sự ích kỷ trổ mầm trong mình. Cũng từ đó, Hân tìm cách tách mình ra khỏi sự quan tâm của Khanh, không muốn hít chung bầu khí quyển với gia đình người bạn thân. Lan thấy sự đổi khác của chồng. Đôi mắt chồng thâm quầng nhiều day trở. Mỗi khi nhắc đến gia đình Khanh, gã thường lảng chuyện khác. Một lần, Lan gặng hỏi: “Anh với anh Khanh có chuyện gì?”. Hân lảng: “Đâu có gì…”. Mỗi lần như thế, Lan thường nén tiếng thở dài. Làm sao chồng có thể giấu được.

*

Hân đã cưu mang sự ghen ghét. Từ sau khi Khanh được đề bạt lên cấp cao hơn, Hân luôn nói xấu các đồng nghiệp trong cơ quan, nhất là những ai hơn gã. Kể cả Khanh. Gã cố gắng lo lót, lấy lòng cấp trên, cuối cùng cũng lên được chức phó trưởng phòng, song vẫn chịu sự chi phối, điều hành của Khanh. Trong nửa năm cố gắng đó, lãnh đạo viện đánh giá Hân có nhiều cống hiến, nên… châm trước. Sự ghen tị vẫn không thôi ám ảnh Hân. Lúc này, phòng có ba phó, một trưởng. Trưởng phòng Khanh, sau mấy năm phấn đấu đã trở thành hạt giống đỏ của viện, được sao Thái Dương chiếu mệnh. Cầm trịch nhiều dự án, Khanh đánh đâu thắng đấy, được cấp trên khen ngợi, nhiều cấp dưới kính nể. Mỗi sự thành công của Khanh đều khiến Hân nhói buốt đến xương tủy. Ở đời, người ta rất dễ căm ghét thứ mình không thể có. Hân cảm thấy mỗi giờ trôi qua, mình lại hèn kém đi một ít.

Ở viện trước đây, một thời gian dài bị đốt nóng bởi nhiều luồng dư luận. Khi Khanh được quy hoạch lên phó viện trưởng thì ba người gồm Hân, Quân và cô Kim Tuyến sẽ phải “thi thố” để thế vào ghế trưởng phòng. Ai sẽ là người được chọn? Không ai biết. Người ta cũng sẽ chờ dư luận và bản thân các ứng cử viên. Thông thường, ai nắm được dư luận tốt, sẽ được nhiều người ủng hộ. Theo quan sát của lãnh đạo viện, ba người đều có sở trường, sở đoản. Hân thì không trẻ trung hoạt bát bằng Quân, nhưng lại hơn cô Kim Tuyến ở năng lực. Chồng Kim Tuyến rất giàu có và cô không có ý thi thố với ai. Xem ra chỉ còn Hân và Quân là hai ứng cử viên thế chỗ.

Hân ghen tỵ với Quân từ lâu. Giờ điều đó trở nên lớn hơn, mỗi lúc một trương phình. Trong gã có một nỗi sợ. Sợ người khác hơn mình. Quân, chàng trai vốn được chị em cùng phòng khen đẹp giai đang trở thành “kỳ phùng địch thủ” của gã. Gã đã có cố gắng, trong lời nói và việc làm, ngay từ cái mùa xuân năm ấy về cơ quan. Nhưng con người mà, sự đố kỵ đôi khi được nảy mầm từ những việc rất nhỏ. Ở cơ quan, các thành viên thường nhìn “bộ mặt” nhau mà ứng xử. Chẳng điều gì có thể khiến người khác trở nên bực bõ hơn là họ không được khen. Dù anh chị ta là ai, thì sự khen ngợi luôn là những tấm áo họ thích diện nhất. Gã chê vài chuyện ứng xử của Quân - người mà phó phòng Kim Tuyến thường trầm trồ. Hôm đó, gã đã bị Kim Tuyến “quạt” một trận tơi bời vì có ý hằn học Quân. Như thể chính Kim Tuyến bị chạm nọc. Gã cũng bị chạm nọc. Có một chuyện khúc mắc giữa Quân và gã ở một dự án khoa học đã qua ba, bốn năm rồi. Đến giờ vẫn mưng mủ trong gã.

Hình như, sự đố kỵ manh nha từ khi gã học cấp III. Ai hơn gã điểm đều bị nhìn với cặp mắt khó chịu. Tên là Hân, nhưng gã chẳng hân hoan chúc tụng trước mỗi thành công của đồng nghiệp. Khi học ở trường đại học, hay đi làm thêm, gã cũng chẳng thích ai hơn mình. Như thể sự “hơn mình” đó cướp mất miếng cơm manh áo hoặc cơ hội của gã. Gã từng nhận được lời một bạn bè nói ý: “Cơ hội mở ra cho tất cả. Ai can đảm thì chớp lấy”. Được học hành tử tế, gã hiểu những triết lý ở đời. Nhưng nó lại bị chèn ép bởi những cảm giác tức tối trỗi lên trong tâm hồn. Lan là người cầu toàn. Trong nhiều câu chuyện, Lan cố gắng đẩy chồng dấn bước.

*

Khanh gặp hạn. Một dự án quan trọng của viện bị đổ bể do yếu tố chuyên môn. Lần đầu tiên Khanh làm hỏng một dự án quan trọng. Đó là dự án khảo sát tộc người mà Khanh dành nhiều tâm huyết, công sức, vừa thuyết phục cấp trên, vừa tổ chức thực hiện. Lo lắng, thất vọng, tối hôm đó, trên đường về, Khanh bị tai nạn ô-tô. Vợ Khanh gọi điện cho Lan. Lan đau đớn như thể chính người ruột thịt của mình gặp nạn vậy. Lan cũng được nghe kể về dự án bị vướng ở một số khâu khiến Khanh trở nên như mất hồn. Chị nói với chồng: “Anh biết tin gì chưa? Anh Khanh bị tai nạn. Chúng ta chuẩn bị đi xem thế nào”. “Anh cũng mới được nhắn tin báo”. Thấy chồng mình cứ đơ ra, chẳng biểu lộ cảm xúc, Lan lấy làm lạ. “Ô kìa, anh ngây ra đó làm gì?”.

Hân không thấy đau. Gã còn hả hê khi bạn gặp hạn. Như thể đó là điều người bạn thân thiết, người cấp trên giàu tâm huyết với công việc của mình đáng nhận. Gã miễn cưỡng đi cùng vợ. Sau khi gọi điện hỏi qua vợ Khánh, hai vợ chồng vào bệnh viện. May thay, tai nạn chỉ khiến Khanh sứt một miếng ở trán, bong gân tay trái và vài chỗ trầy xước. Vợ Khanh ứa nước mắt lo cho chồng. Lúc nằm trên giường bệnh, đôi mắt hấp háy của Khanh nhìn vợ chồng Hân, vừa biết ơn, vừa như đang cầu cứu. Sự nhạy cảm khiến Lan cất tiếng: “Thôi cũng là may. Anh Khanh bị nhẹ. Mong mọi chuyện sẽ ổn. Chuyện ở cơ quan, có gì anh cứ nói với nhà em. Anh em với nhau tình nghĩa bao năm, có gì khó nói đâu”. Đôi mắt Khanh như thể đang muốn nói: Ông bạn ơi, cứu tôi với, việc này chỉ có ông mới giúp được. Nhưng anh đang là cấp trên. Phải tính câu nói khác. Suy nghĩ một hồi, Khanh cất lời: “Hân à, ở viện, cậu là người có chuyên môn cao. Về dự án, tớ nghĩ cậu sẽ có cách điều chỉnh. Việc thuyết phục cấp trên để làm lại, tớ sẽ lo. Những thiệt hại trong mấy tháng thực hiện tớ sẽ phải đứng ra. Nhưng có Hân nỗ lực, tớ tin sẽ khắc phục được”.

Tai Hân ù đặc. Gã chỉ gật. Đôi mắt Khanh đầy van vỉ. Hân bất ngờ bỏ ra ngoài.

*

Hân chần chừ không muốn giúp bạn. Mấy đêm, gã thả khói thuốc vào đêm. Vợ gã chẳng ngủ được khi thấy chồng trăn trở. Một lần, khi Hân đang hút thuốc ở ban-công, Lan đến ôm sau lưng chồng, thì thầm, giục gã vào ngủ. Gã bảo vợ, mình không ngủ được. Vợ gã nén tiếng thở dài. “Em biết anh đang nghĩ gì. Nay ta mai người mà anh. Anh đừng tháo xuống nụ cười, mà hãy tháo đi những hiềm khích”. Hân chột dạ. Gã vòng người lại, ôm lấy vợ, rồi thở dài.

Nghe lời vợ, Hân nỗ lực trước đống công việc bề bộn Khanh bỏ lại. Gã khớp nối các vấn đề khúc mắc, tìm ra hướng giải quyết. Sau ba tháng, dự án chuẩn bị được tái khởi động. Viện trưởng rất hài lòng về Hân. Một hôm, ông gọi Hân lên, khen ngợi và thông báo: “Từ lâu, cậu Khanh đã tin tưởng và ủng hộ cậu. Cố gắng lên!”. Gã ấp úng: “Nhưng em…”. Viện trưởng xua tay: “Tôi lừa cậu làm gì”.

Hân đi trong hành lang, thấy lòng phơi phới. Như hoa gặp mùa xuân. Thì ra… Vậy mà, mình luôn giữ thái độ… Gã nghĩ, ném mọi thứ vớ vẩn ra khỏi đầu mình thôi.