Sắc màu biển sáng

Tác giả không chủ ý tạo sự khác biệt trong thủ thức hội họa, chỉ đơn thuần kể lại những câu chuyện về biển theo nhân sinh quan của mình. Nhưng ẩn ngầm trong các câu chuyện kể, rất nhiều chỉ dấu văn hóa biển, khiến người xem tranh phải lắng nghe, cảm nhận, bày tỏ và đồng cảm. 

Họa sĩ Lương Nguyên Minh.
Họa sĩ Lương Nguyên Minh.

Đó là nhận định của nhiều người khi xem các tác phẩm vẽ về biển của họa sĩ Lương Nguyên Minh. Biển trong tranh ông là một hành trình sáng tạo, cũng là một hành trình trải nghiệm thực tiễn đời sống của chính tác giả. Qua các sắc độ biến chuyển thanh thoát của mầu, sự tinh tế trong biểu đạt đường nét và hình thể ở mỗi bức tranh, họa sĩ đem đến cho người xem một sự liên kết gần gũi, thân thiết. Bởi đó là tất cả tri nhận mà tác giả đã chắt lọc từ đời sống, từ những ý niệm, cùng những ẩn ức trong tâm hồn, khi đối diện với biển, dành tình yêu cho biển. 

Ẩn phía sau những sắc mầu, ánh sáng, hình nét trong các bức tranh của ông, người xem có thể nhận ra nhịp sống thường ngày của cư dân miền biển rất đỗi mộc mạc, dung dị và cả đời sống đầy biến ảo của biển. Biển trong tranh Lương Nguyên Minh rất gần với đời sống con người, nghĩa là không chỉ có bình yên, lấp lánh ánh mai, ý nhị thơ mộng, đôi lúc còn bàng bạc những trăn trở, cuộn ngầm nỗi đau giằng xé bởi những biến động, tổn thương. Tác giả đã diễn tả hiện thực đó bằng những nét vẽ tĩnh tại, sâu trầm, thư thái. Ngay cả lúc biển đầy biến động, như sự cố Formosa xảy ra ở biển miền trung, sắc mầu và hình nét của họa sĩ Lương Nguyên Minh vẫn toát lên vẻ đằm thắm, chứ không ồ ạt phá cách, mạnh mẽ đến mức gân guốc, dữ dội. Câu chuyện biển bị thương tổn ấy, tác giả đã tái hiện với bút pháp trữ tình qua bức tranh “Nỗi niềm người dân biển”. Trước mắt người xem, mặt biển trải ra mênh mông và trong suốt, gợi tín hiệu rất vui đối với nghề biển. Thế nhưng, thay vì thấy cảnh ngư dân nhộn nhịp vươn khơi đánh bắt cá, biển lại không một bóng tàu, không một bóng thuyền, chỉ chơ vơ con thuyền nằm im lìm trên bờ cát và chiếc rổ không một mống cá, cùng những người phụ nữ tảo tần theo thói quen cũ vẫn ngồi ngóng về xa xăm. Bức tranh, ngoại cảnh thì rất tĩnh nhưng nội tâm lại động đến vô cùng.

Sự tĩnh trầm trong bút pháp của họa sĩ Lương Nguyên Minh, người xem còn bắt gặp nơi tác phẩm “Tuần tra trên quần đảo Thổ Chu” giàu sức gợi nghĩ, thể hiện tinh thần dân tộc khi khẳng định chủ quyền Tổ quốc qua những nét vẽ thanh thoát. Tác giả tả thiên nhiên quần đảo Thổ Chu rất đẹp với biển trời xanh biếc. Trên nền phong cảnh tĩnh lặng, nổi lên hình ảnh những người lính đang cầm chắc tay súng, ngày đêm dõi mắt canh giữ biển trời Tổ quốc. Phía xa kia, nơi có con tàu mầu trắng, chính là hải phận quốc tế, và tiền cảnh là hình ảnh cây đa già sum suê cội rễ, cành lá sung mãn, mang tính biểu trưng cho sự trường tồn của Tổ quốc, dân tộc. Chắc hẳn ông phải nhìn hiện thực bằng nhãn quan đặc biệt, cùng sự rung cảm của con tim thì mới thấu thị hiện thực quần đảo Thổ Chu đẹp đến nôn nao. 

Sắc màu biển sáng -0
Tác phẩm “Tuần tra trên quần đảo Thổ Chu”. 

Cũng vẫn bút pháp tĩnh trầm, họa sĩ Lương Nguyên Minh khiến người xem ngỡ ngàng trước cảnh sắc sáng rỡ của Trường Sa bởi bức tranh “Nơi ấy Trường Sa”. Ở bức tranh này, tác giả đặc tả rất kỹ và sâu đến từng chi tiết, từ những đụn mây nhỏ, xốp và đều đến độ trong văn vắt của nước, từ những con sóng nhẹ đến mầu xanh của những loài rêu, từ mặt biển sáng mênh mông đến bầu trời cao thẳm... “Thoạt nhìn, mọi người cứ nghĩ mặt biển trong xanh kia là mầu xanh của nước biển nhưng kỳ thực nó là mầu xanh của rêu nằm bên dưới mặt nước. Tôi tả sâu độ trong của nước biển ở Trường Sa như vậy để thấy rằng biển đảo Tổ quốc thật đẹp. Đẹp đến trong ngần”, ông chia sẻ.

Tài quan sát tinh tế, cộng với sự nhạy cảm bản năng của con người mẫn tiệp, họa sĩ Lương Nguyên Minh đã thành công trong việc gửi vào tranh những giá trị nhân văn, chuyển tải niềm khát sống, kiến tạo những triết lý nhân sinh mới, đồng thời gợi mở những khoảng lặng xôn xao trong tâm hồn những người con khi phải rời xa miền biển quê nhà. Tác phẩm “Hòn Nhạn - Quần đảo Thổ Chu” chính là vùng trời cất giữ ký ức của những người con xa quê, thế giới của những con sóng xanh thẫm, gợn lăn tăn trên mặt biển phẳng lặng, hắt lên nền trời tím thẫm, lộ sáng những ánh vàng và những chiếc thuyền của ngư phủ nhấp nhô theo nhịp sóng, mũi hướng về phía Hòn Nhạn, mùa chưa có gió chướng. Nơi đó thấm đẫm tình yêu, niềm vui, hạnh phúc của ngư dân mỗi sớm mai vươn khơi giữ biển. Nơi đó thật yên bình.

Họa sĩ Lương Nguyên Minh sinh năm 1960, hội viên Hội VHNT Lâm Đồng, Hội Mỹ thuật Việt Nam. Ông tốt nghiệp Trường cao đẳng Mỹ thuật Hà Nội và Trường đại học Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh. Hiện, họa sĩ sống và sáng tác tại Đà Lạt. Tác phẩm của ông chủ yếu vẽ về phong cảnh, người dân tộc thiểu số và biển.