NSƯT Tạ Tuấn Minh:

Đóng vai diễn lịch sử như vượt thác lớn

NSƯT Tạ Tuấn Minh vừa giành Huy chương vàng tại Liên hoan kịch nói toàn quốc năm 2021 với vai Thái sư Trần Thủ Độ trong vở “Thiên mệnh” của Nhà hát Kịch Việt Nam. Anh chia sẻ về thách thức lớn khi thể hiện hình tượng nhân vật lịch sử vốn có những đánh giá đa chiều.

NSƯT Tạ Tuấn Minh vào vai Thái sư Trần Thủ Độ trong vở “Thiên mệnh”.
NSƯT Tạ Tuấn Minh vào vai Thái sư Trần Thủ Độ trong vở “Thiên mệnh”.

Phóng viên (PV): Nhiều người nói anh có thể hóa thân được nhiều dạng vai, theo anh đó là một lời khen hay là một lời nhận xét?

NSƯT Tạ Tuấn Minh: Tôi phải tự hào mà nói rằng, Nhà hát Kịch Việt Nam có nhiều diễn viên tài năng, có thể hóa thân nhiều dạng vai có đời sống phức tạp. Từ thế hệ đầu tiên của nhà hát đến thế hệ tiếp theo, rồi đến chúng tôi và các bạn trẻ hơn nữa. Chúng tôi có một đội ngũ diễn viên hùng hậu có thể đảm đương đủ các dạng vai trong các thể loại kịch từ cổ điển, lịch sử đến dân gian hay hiện đại.

Cũng xin tự thừa nhận tôi là một diễn viên có khả năng thế nhưng tôi không nghĩ... một cá nhân diễn viên có thể làm nên thành công của một vở diễn được. Giống như một đội bóng, tiền đạo không thể ghi bàn khi không có sự chỉ đạo của huấn luyện viên, không có đồng đội chuyền bóng để anh ta ghi bàn thắng. Một diễn viên thăng hoa cũng như một tiền đạo tỏa sáng được là nhờ chiến thuật của huấn luyện viên, sự phối hợp nhịp nhàng của đồng đội và cùng nâng đỡ nhau lên. Tôi cho rằng thành công của vở diễn là của một tập thể cùng cố gắng chứ không phải riêng một cá nhân nào cả. Vì vậy, nếu ai đó nói tôi có thể bảo đảm thành công cho vở diễn chỉ vì họ có cái nhìn ưu ái với tôi thôi.

PV: Anh có cảm nhận thế nào về những vai diễn lịch sử? 

NSƯT Tạ Tuấn Minh: Đối với những nhân vật hiện đại hoặc cận hiện đại, chúng ta có thể nhìn thấy, cảm nhận thấy hoặc qua những tư liệu bằng băng hình chúng ta có thể dễ hình dung ra họ và bắt chước họ từ giọng nói, điệu bộ đến tính cách và văn hóa. Nhưng có những nhân vật lịch sử cách chúng ta gần 1.000 năm hoặc thậm chí xa hơn, chúng ta chỉ có thể mường tượng ra họ qua những bức tượng ở đền, chùa, những bức tranh minh họa trong những cuốn sách về lịch sử hoặc gia phả của dòng tộc. Cảm giác của tôi đúng là đang phải vượt qua những thác nước lớn và nhiều lúc chơi vơi như thể là  mình bị cuốn phăng đi. Nhưng sau khi vượt qua được những thác ghềnh như thế, tôi lại cảm giác mình đang đi giữa cánh đồng hoa thơm, ngập tràn hạnh phúc…

PV: Theo anh, sự gắn nối nào là quan trọng để những nhân vật lịch sử xa xưa có thể được tái hiện bởi những người nghệ sĩ của ngày hôm nay?

NSƯT Tạ Tuấn Minh: Sự giao cảm, lòng kính trọng và biết ơn của thế hệ hôm nay với thế hệ đi trước và tính tư tưởng của các nhân vật lịch sử ảnh hưởng tới cuộc sống ngày hôm nay. Tôi nghĩ chúng ta phải biết trân trọng và giữ gìn những giá trị lịch sử của cha ông trong quá trình họ dựng nước và giữ nước, xây dựng các giá trị văn hóa mà chúng ta thừa hưởng ngày hôm nay. Khi cảm nhận được mạch nguồn lịch sử của cha ông đang thấm trong máu mình, cảm nhận được bản sắc dân tộc để chúng ta có thể tự hào với thế giới, thì tôi nghĩ chúng ta sẽ làm được thôi.

PV: Những vở diễn, vai diễn lịch sử nào khiến anh mê đắm?

NSƯT Tạ Tuấn Minh: Tôi may mắn và có duyên với những nhân vật lịch sử và các nhân vật văn học nổi tiếng của Việt Nam và thế giới... Mỗi vai diễn đều để lại cho tôi một ấn tượng và kỷ niệm rất sâu sắc. Nhưng có lẽ ấn tượng sâu sắc nhất với tôi là khi thể hiện nhân vật Thái sư Trần Thủ Độ trong vở “Thiên mệnh” (tác giả: Hoàng Thanh Du, đạo diễn: NSƯT Đỗ Kỷ) vừa tham gia liên hoan kịch nói toàn quốc. Vai diễn này đòi hỏi ở tôi và toàn bộ ê-kíp một nỗ lực lớn. Làm sao để thể hiện được chất anh hùng, sự ưu thời mẫn thế của một nhân vật mà trước đây đã từng bị chỉ trích. Làm sao để trong mỗi hành động mỗi lời nói của ông toát lên được cái hào khí Đông A hừng hực nhưng cũng ẩn giấu cả sự bi thương. Vì thế, tôi cố gắng thể hiện được những góc khuất nhất trong con người ông, ngoài những điều mà mọi người đã nghĩ như chuyên quyền, thao túng quyền lực, hành động độc đoán... Tôi muốn thể hiện được một Trần Thủ Độ cô đơn, sẵn sàng hy sinh chữ Tình và chữ Nghĩa của riêng mình vì quốc gia, dân tộc.

PV: Vai diễn Thái sư Trần Thủ Độ có là một nấc thang mới trong sự nghiệp diễn xuất của anh hay không?

NSƯT Tạ Tuấn Minh: Tôi cảm thấy rất trân trọng và biết ơn khi Ban giám đốc nhà hát và đạo diễn Đỗ Kỷ đã tin tưởng giao vai Thái sư Trần Thủ Độ cho tôi. Bên cạnh là một thử thách rất lớn về mặt chuyên môn, tôi còn có dịp tìm hiểu sâu hơn về các câu chuyện và góc nhìn lịch sử. Trần Thủ Độ là một nhân vật lịch sử với rất nhiều bí ẩn, một vai diễn tầm cỡ, đã có rất nhiều nghệ sĩ lớn, thế hệ cha chú của tôi thể hiện rất thành công và xuất sắc. Áp lực của tôi là không thể diễn theo hoặc bắt chước họ được. Thế nhưng để đi tìm và thể hiện được cái mới xưa nay có bao giờ là dễ… Tôi đã nỗ lực hết mức và đặt mọi sự cầu toàn của mình vào vai diễn này, nhưng còn việc đó có phải là nấc thang mới của tôi hay không thì có lẽ phải chờ đợi sự đánh giá từ phía khán giả và người làm nghề!

PV: Chúc anh tiếp tục thành công!